مطالب مرتبط با کلیدواژه

استان لرستان


۴۱.

تحلیل فضایی مخاطرات ژئومورفیک تهدید کننده مجتمع های زیستی شهری در استان لرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زلزله استان لرستان سیلاب مخاطرات ژئومورفیک زیستگاههای شهری

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی ارزیابی مخاطرات طبیعی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری توسعه پایدار شهری
تعداد بازدید : ۹۸۴ تعداد دانلود : ۱۱۷۰
انسان از ابتدای حیات خود دائما با تهدید های ژئومورفیک مواجه بوده و این مخاطرات، خسارات جانی و مالی را در زیستگاههای انسانی و به ویژه در شهر ها برای جوامع انسانی به دنبال داشته است. امروزه شهرها در نقاط مختلف دنیا به دلایل متعدد در معرض آسیب ناشی از مخاطرات ژئومورفیک قرار دارند، که شهرهای استان لرستان واقع در رشته کوههای زاگرس نیز از این قضیه مستثنی نیستند. هدف از این تحقیق پهنه بندی و شناسایی پهنه های پرخطر ژئومورفیک در مناطق شهری استان لرستان با استفاده از روش توصیفی- تحلیل و تجربی می باشد. در روش توصیفی داده ها و اطلاعات مورد نیاز از منابع و سازمانهای مختلف تهیه شد. در روش تحلیلی عوامل موثر در پهنه بندی مخاطرات ژئومورفیک زلزله، سیل، زمین لغزش و روانگرایی و تلفیق آنها جهت تهیه نقشه مخاطرات ژئومورفیک با استفاده از تحلیل های مکانی GIS و مدل های AHP و منطق فازی انجام گرفت. ابتدا پارامترهای موثر در رخداد هر یک از مخاطرات شناسایی و پس از استانداردسازی پارامترها با استفاده از توابع کاهشی و افزایشی منطق فازی و وزن دهی به پارامترها با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی، پهنه های پرخطر در شهرها شناسایی شد. نتایج نشان داد که اکثر شهرهای استان لرستان به دلیل عبور رودخانه های اصلی از محدوده شهرها، در معرض خطر سیلاب قرار دارند. هم چنین مشخص شد که شهرهای واقع در غرب استان در معرض خطر سیلاب و شهرهای شرق استان در معرض خطر زلزله و رخدادهای ژئومورفیک ناشی از زلزله مانند زمین لغزش و روانگرایی قرار دارند.
۴۲.

بررسی تأثیر کیفیت خدمات الکترونیکی بر رضایت مندی شهروندان در دفاتر اسناد رسمی استان لرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کیفیت خدمات الکترونیکی رضایت مندی شهروندان دفاتر اسناد رسمی استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۷ تعداد دانلود : ۴۵۱
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر کیفیت خدمات الکترونیکی بر رضایت مندی شهروندان، در دفاتر اسناد رسمی استان لرستان انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است؛ بدین سبب که برای اثبات فرضیه های تحقیق، از نظرسنجی با افراد درگیر مسئله استفاده شده است، روش تحقیق، توصیفی - علی است. با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری خوشه ای، تعداد ۳۷۸ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. جمع آوری داده ها، با استفاده از پرسشنامه استاندارد کیفیت خدمات الکترونیکی پاراسورامان و همکاران (۲۰۰۵) و رضایت مندی شهروندان میهلیس و همکاران (۲۰۰۱) انجام گرفت. برای پاسخ به فرضیه های پژوهش از مدل سازی معادلات ساختاری و برای بررسی مدل پژوهش از برازش مدل نیکویی برازش استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که متغیر کیفیت خدمات الکترونیکی می تواند متغیر رضایت مندی شهروندان را تحت تأثیر قرار دهد و آن را تبیین کند که نشان دهنده تأثیر معناداری بین آن ها است و به ترتیب کارایی، اجرا، تحقق تعهدات و حریم خصوصی بیشترین تأثیر مثبت و معناداری بر رضایت مندی شهروندان را دارند. درنتیجه با اطمینان ۹۵/۰ تمام فرضیه ها تأیید و نقیض ادعا رد می گردد. آزمون نیکویی برازش در مدل نهایی پژوهش نشان دهنده برازش مناسب مدل است؛ پس مدل از برازش مناسبی برخوردار است.
۴۳.

تحلیل فضایی و ارزیابی جایگاه توسعه یافتگی شهرستان های استان لرستان

کلیدواژه‌ها: توسعه یافتگی شاخص توسعه ضریب ناموزون موریس سیستم اطلاعات جغرافیایی استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۳ تعداد دانلود : ۵۸۸
شناخت و تحلیل وضع موجود توسعه و بررسی امکانات و تنگناهای نواحی در زمینه های مختلف ضروری بوده و برنامه ریزان را در تعیین اهداف توسعه و مشخص کردن سیاست ها، خط مشی ها و راهکارهای دستیابی به آنها یاری می رساند. از طرفی در فرآیند برنامه ریزی و توسعه نواحی، تعیین سطوح برخورداری و توسعه نواحی و بررسی نقاط قوت و ضعف شرایط هر ناحیه در زمینه های اجتماعی، فرهنگی، عمرانی و ... زمینه ی تخصیص بهینه منابع و امکانات را برای توسعه هماهنگ و متوازن فراهم می سازد. در این مقاله با بهره گیری از روش موریس و استفاده از 27 شاخص در زمینه های آموزشی – فرهنگی، بهداشتی – درمانی و عمرانی – زیربنایی به ارزیابی و تعیین مرتبه توسعه یافتگی شهرستان های استان لرستان پرداخته شده است. نتایج مطالعات نشان دهنده ی تفاوت بین شهرستان ها در سطوح توسعه یافتگی است؛ به این صورت که از 9 شهرستان استان، شهرستان های ازنا، پلدختر، سلسله و خرم آباد در سطح توسعه یافته و شهرستان های دلفان و کوهدشت به عنوان شهرستان های محروم شناخته شدند.
۴۴.

تحلیل رابطه اشتغال نیروی انسانی و راهبرد توسعه پایدار منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اشتغال مزیت نسبی تغییر سهم ضریب نسبت مکانی استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۲ تعداد دانلود : ۵۴۴
با معرفی شاخص های توسعه پایدار توسط سازمان ملل، علاوه بر اهمیت دادن به متغیرهای کمی اقتصادی، به جنبه های کیفی زندگی انسان همچون آموزش و اشتغال، تأکید شد و این گونه بیان شد که تقویت و تکامل توانایی ها، مهارت ها و قابلیت های انسانی، خطر بیکاری را کاهش و درنتیجه وضعیت اقتصادی - اجتماعی به سمت توسعه پایدار حرکت می نماید . هدف از این پژوهش، تحلیل وضعیت اشتغال در بخش های عمده اقتصادی استان لرستان طی سال های 1390-1380 است. برای این منظور از داده های مربوط به نتایج طرح آمارگیری نیروی کار سال های 1380 و 1390 استفاده شد تا با به کارگیری دو مدل اقتصاد پایه و تغییر سهم، به بررسی علل رشد متناسب یا نامتناسب شاغلان استان لرستان نسبت به کل و همچنین تشخیص بخش های دارای مزیت نسبی و قدرت رقابتی استان بپردازیم. نتایج حاصل از پژوهش، نشان دهنده نامتناسب بودن وضعیت رشد شاغلان استان لرستان نسبت به شاغلان کشور در دوره مورد بررسی است، به طوریکه مدل تحلیل تغییر- سهم، علت این عدم تناسب را تغییرات رقابتی و ساختاری منفی بیان می کند؛ بنابراین لازم است با فعال سازی قابلیت های منطقه ای و پیاده سازی برنامه های توسعه ای متناسب با شرایط کسب وکار، حجم قابل توجهی از تقاضا برای اشتغال در استان فعال شود. در عین حال سیستم آموزش مهارتی و تخصصی طرف عرضه نیروی کار نیز مبتنی بر واقعیت های طرف تقاضا تنظیم گردد. نتایج حاصل از بکارگیری ضریب نسبت مکانی، بیانگر پایه ای بودن بخش کشاورزی و غیرپایه ای بودن بخش های صنعت و خدمات و بنابراین توصیه به حرکت بخش کشاورزی استان در جهت مزیت نسبی کشور است.
۴۵.

تحولات اشتغال در استان لرستان با روش تحلیلی انتقال- سهم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اشتغال مزیت نسبی تغییر - سهم ضریب نسبت مکانی استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۷ تعداد دانلود : ۶۴۱
از آنجاییکه مسئله اشتغال نیروی انسانی در برنامه های توسعه اقتصاد ایران از دغدغه های اصلی سیاست گذاران اقتصادی است، بنابراین تجزیه و تحلیل روند اشتغال و ساختار آن، مستلزم شناخت دقیق استعدادها و توان بالقوه بخش ها و ترکیب آن در مناطق مختلف کشور می باشد. استان لرستان، با وجود منابع غنی طبیعی، تنوع آب و هوایی، آب فراوان، دشت های وسیع، معادن متنوع، نیروی کار جوان و فراوان و سرشار از قابلیت های گردشگری در بین استان های کشور؛ در اقتصاد ملی موقعیت ضعیفی داشته و طی سال های گذشته نتوانسته است به تناسب توانمندی ها و فرصت های خود از اقتصاد ملی سهم مناسبی کسب کند . هدف از این مطالعه، تحلیل وضعیت اشتغال در بخش های عمده اقتصادی استان لرستان طی سال های1390-1380 است. برای این منظور از داده های مربوط به نتایج طرح آمارگیری نیروی کار سال های 1380 و1390 استفاده شد تا با بکارگیری دو مدل اقتصاد پایه و تغییر- سهم، به بررسی علل رشد متناسب یا نامتناسب شاغلان استان لرستان نسبت به کل کشور (اقتصاد مرجع) و همچنین تشخیص بخش های دارای مزیت نسبی و قدرت رقابتی استان بپردازیم. نتایج حاصل از پژوهش، نشان دهنده نامتناسب بودن وضعیت رشد شاغلان استان لرستان نسبت به شاغلان کشور در دوره مورد بررسی می باشد، به طوریکه مدل تحلیل تغییر- سهم، علت این عدم تناسب را تغییرات رقابتی و ساختاری منفی بیان می کند. همچنین نتایج حاصل از بکارگیری ضریب نسبت مکانی، بیانگر پایه ای بودن بخش کشاورزی با ضریب81/1 و غیرپایه ای بودن بخش های صنعت و خدمات با ضرایب 79/0 و 85/0، طی دوره مورد بررسی می باشد و به عنوان یک توصیه سیاستی می توان نتیجه گرفت که حرکت بخش کشاورزی استان در جهت مزیت نسبی کشور و حرکت بخش های صنعت و خدمات برخلاف جهت مزیت نسبی کشور طی دوره بررسی بوده است.
۴۶.

اولویت بندی عوامل موثر بر زمین لغزش و پهنه بندی خطر آن با استفاده از روش ترکیب خطی وزن دار (مطالعه موردی: حوضه وارک)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زمین لغزش حوضه وارک استان لرستان روش ترکیب خطی وزن دار سیستم اطلاعات جغرافیایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۲ تعداد دانلود : ۳۵۶
زمین لغزش از جمله بلایای طبیعی است که همه ساله زیانهای جانی و مالی هنگفتی را در کشورهای مختلف به بار می آورد. شناسایی و طبقه بندی نواحی مستعد لغزش و پهنه بندی خطر آن گامی مهم در ارزیابی خطرات محیطی به شمار رفته و نقش غیر قابل انکاری را در مدیریت حوضه های آبخیز ایفا می نماید. این تحقیق با هدف پهنه بندی خطر نسبی ناپایداری دامنه ای و وقوع زمین لغزش در حوضه وارک، با استفاده از روش ترکیب خطی وزن دار صورت گرفته است. به منظور بررسی پایداری دامنه ها در این حوضه ابتدا لغزش های حوضه با استفاده از تصاویر ماهواره ای، تصاویر گوگل ارث و بازدیدهای میدانی شناسایی و ثبت گردیدند. با قطع نقشه های عوامل موثر بر لغزش با نقشه پراکنش زمین لغزش ها، تاثیر هر یک از عوامل شیب، جهت شیب، کاربری اراضی، ارتفاع، لیتولوژی، شدت زمین لرزه، فاصله از گسل، جاده، چشمه و آبراهه به ناپایداری شیب ها در محیط نرم افزار ArcGIS برآورد گردید و نقشه هر یک از عوامل به ترتیب با استفاده از منطق فازی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، استانداردسازی و وزن دهی شده است. بررسی عوامل موثر بر خطر زمین لغزش در حوضه وارک نشان می دهد که به ترتیب دو عامل شیب و لیتولوژی بیشترین نقش را در رخداد زمین لغزش های منطقه دارا می باشند. بر اساس نتایج پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از روش ترکیب خطی وزن دار به ترتیب 85/13، 90/26، 81/27، 90/21 و 52/9 درصد از مساحت منطقه در کلاس های خطر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد قرار گرفته است. بررسی نقشه حساسیت خطر زمین لغزش در حوضه وارک نشان می دهد که بیشترین حساسیت به خطر زمین لغزش در قسمت هایی از شمال، شمال غرب و جنوب غرب منطقه واقع شده است.
۴۷.

آسیب شناسی سیاست گذاری عمومی در حوزه توریسم روستایی؛ مطالعه موردی استان لرستان

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: توریسم توسعه توریسم موانع توریسم استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۱ تعداد دانلود : ۵۴۹
با توجه به مشکلات موجود در روستاها نظیر بیکاری، بهرهوری پایین در بخش کشاورزی و بهرهبرداری بیش از حد از منابع طبیعی و در نتیجه تخریب این منابع و نبود امکانات و سرمایهی کافی برای توسعه، توجه به یکی از راههای اقتصادی نظیر توریسم روستایی ضروری به نظر میرسد. گردشگری روستایی به عنوان زیر مجموعهی صنعت توریسم با ایجاد اشتغال و حفظ محیط زیست طبیعی و بهینهسازی بهرهبرداری از زمین به توسعهی روستایی کمک میکند. لذا هدف از این تحقیق شناسایی موانع توسعه توریسم روستایی در استان لرستان میباشد. این تحقیق از لحاظ میزان نظارت و درجه کنترل، میدانی و از نظر روش دستیابی به حقایق و داده پردازی از نوع تحقیقات پیمایشی و از نظر نحوه گردآوری دادهها توصیفی_ پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق، شامل کلیه کارشناسان ادارهی کل میراث فرهنگی و گردشگری استان لرستان با تعداد 100نفر میباشد. لذا در این پژوهش به دلیل پایین بودن تعداد افراد جامعه از روش سرشماری استفاده شد. بنابراین حجم نمونه را همان تعداد (100نفر) تشکیل دادند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامه استاندارد و محقق ساخته استفاده شد. روایی پرسشنامه از طریق پانل متخصصان و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ(872/0) مورد تأیید قرار گرفت و تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرم افزار spss 19 انجام گرفت. در این تحلیل پنج عامل با مقادیر ویژه بالاتر از 1 استخراج شدند که در مجموع 697/60 درصد از واریانس کل عاملها را تبیین میکردند. عامل مربوط به سیاستهای حمایتی دولت است. عامل دوم مربوط به موانع اطلاع رسانی است. عامل سوم موانع زیرساختی و عامل چهارم موانع طبیعی میباشد. موانع فرهنگی نیز به عنوان عامل پنجم شناخته شد که به عنوان آخرین عامل با مقدار ویژه 737/2 کمترین میزان از واریانس کل(88/7 درصد) را تبیین کرده است.
۴۸.

شناسایی ابعاد سازنده ی طرد اجتماعی زندانیان زن(مورد مطالعه زندا ن های استان لرستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زنان زندانی زندان طرد اجتماعی استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۳ تعداد دانلود : ۶۰۵
این تحقیق با هدف شناسایی ابعاد سازنده ی طرد اجتماعی زندانیان زن و با روش پیمایشی انجام شد. جامعه ی آماری تمام زنان زندانی در بند زنان زندان های استان لرستان به تعداد 100 نفر بودند که از آنها، تعداد 81 نفر براساس فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه ی محقق ساخته استفاده شد. داده های گردآوری شده، با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی به روش مؤلفه ی اصلی، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل از یافته ها نشان داد که طرد عینی و طرد ذهنی دو بعد سازنده ی طرد اجتماعی زندانیان زن در استان لرستان است. ضعف پایگاه اجتماعی-اقتصادی، بی اعتمادی و رهاشدگی، نپذیرفتن فرد از طرف خانواده و دوستان، بدنامی اجتماعی و تنهایی فرد پس از آزادی، ضعف اعتقادات دینی و اخلاقی فرد و خانواده و لغزش بنیان های خانوادگی از مؤلفه های طرد عینی اند و  ناامیدی از آینده ی پیش رو، زیست جهان شکننده و احساس نبود پذیرش از طرف خانواده و دوستان از مؤلفه های طرد ذهنی اند. نتایج حاکی است که نحوه ی برخورد فردی و اجتماعی با زندانیان، پس از بازگشت به اجتماع، نقش اساسی در پیشگیری از جرم و ورود مجدد آنان به زندان دارد.
۴۹.

بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی بر طفره روی اجتماعی کارکنان با نقش میانجی تنبلی سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی طفره روی اجتماعی کارکنان تنبلی سازمانی جهاد کشاورزی استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۴ تعداد دانلود : ۴۹۲
هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی بر طفره روی اجتماعی کارکنان با نقش میانجی تنبلی سازمانی است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و در زمره پژوهش های توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش430 نفر از کارکنان جهاد کشاورزی استان لرستان هستند که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری در دسترس تعداد اعضای نمونه آن 202 نفر برآورد شد. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق پرسشنامه استاندارد است که روایی آن با استفاده از روش اعتبار محتوا و پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ تائید شد. در این پژوهش برای بررسی و آزمون فرضیه ها، رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری و نرم افزارهای Smart Pls2 و Spss 19 به کار گرفته شد. نتایج بررسی فرضیه ها نشان دهنده آن است که سرمایه اجتماعی بر طفره روی اجتماعی کارکنان و تنبلی سازمانی تاثیر مثبت و معنی داری دارد. هم چنین نتایج پژوهش مبین آن است که تنبلی سازمانی نقش میانجی در تاثیر سرمایه اجتماعی بر طفره روی اجتماعی کارکنان دارد. از این رو به عنوان یک نتیجه کلی می توان این چنین گفت که سرمایه اجتماعی موجب طفره روی بیشتر کارکنان گردیده و از این طریق اشاعه بیشتر تنبلی در سازمان را در پی دارد.
۵۰.

مطالعات مکان یابی اکوکمپ ها با استفاده از روش ارزیابی TOPSIS (مورد شناسی: مناطق گردشگری استان لرستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مکان یابی اکوکمپ گردشگری روش تصمیم گیری چندمعیاره TOPSIS استان لرستان دریاچه گهر تالاب های ولی عصر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۴ تعداد دانلود : ۳۹۳
امروزه رشد و توسعه صنعت گردشگری به منظور کسب درآمد و پیشرفت اقتصاد کشور امری ضروری است و به دنبال آن آسیب های زیست محیطی در این بخش سبب افزایش نگرانی ها نسبت به مقاصد گردشگری در سطح بین المللی برای ارائه محصولی با استانداردهای زیست محیطی شده است. بدین منظور ایده طراحی اکوکمپ ها که برمبنای اصول پایداری و اکوتوریسم هستند و در زمره اقامتگاه های سبز به شمار می آیند، مورد توجه قرار گرفته است. مکان یابی صحیح اکوکمپ یکی از مهم ترین بخش های برنامه ریزی گردشگری پایدار است که موجب موفقیت اکوکمپ ها و بازگشت سرمایه می شود. بدین منظور شناسایی مناطقی که ازنظر گردشگری و ارزش های اکوتوریستی، توانایی و استعداد احداث اکوکمپ را داشته باشند، ضروری است. هدف از این مطالعه، تعیین مکان مناسب برای احداث اکوکمپ در استان لرستان، با درنظرگرفتن معیارها و عوامل تأثیرگذار بر ارتقای کیفی اکوکمپ ها است. دراین راستا از روش ارزیابی چندمعیاره TOPSIS استفاده شده است. پژوهش حاضر براساس هدف تحقیق، ماهیتی کاربردی دارد و همچنین براساس روش، توصیفی-تحلیلی است. در این روش برای امتیازدهی به معیارها و زیرمعیارهای لازم برای مکان یابی اکوکمپ در استان لرستان، با استفاده از نظر کارشناسان گردشگری این استان، پنج نقطه گردشگری شاخص این استان: آبشار بیشه، دریاچه گهر، تالاب های ولی عصر، تنگه شیرز و آبشار چکان انتخاب شد. با استفاده از ابزار پرسش نامه از 25 کارشناس متخصص و خبره در کمیته طبیعت گردی استان لرستان نظرسنجی به عمل آمد. نتایج پژوهش نشان داد که منطقه گردشگری دریاچه گهر به منظور احداث اکوکمپ با امتیاز نهایی 711/0 دارای بیشترین امتیاز و تالاب های ولی عصر با ارزش 394/0 حائز پایین ترین امتیاز شد.
۵۱.

سنجش سطوح فضایی- مکانی پایداری مسکن با استفاده از رادار پایداری مطالعه موردی: روستاهای استان لرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مسکن روستایی پایداری ابعاد مسکن پایدار رادار پایداری استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۴۶۴
مسکن پایدار عبارت است از مسکنی که ازلحاظ اقتصادی متناسب، ازلحاظ اجتماعی قابل قبول و از نظر فنی و کالبدی امکان پذیر، مستحکم و سازگار با محیط زیست باشد. هدف این پژوهش، سنجش سطوح پایداری مساکن استان لرستان است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی است. برای انتخاب روستاهای مورد مطالعه با توجه به وسعت منطقه مورد مطالعه، در گام نخست با استفاده از تحلیل عاملی، مناطق همگن اقلیمی مشخص شد؛ سپس با استفاده از روش تحلیل خوشه ای وارد، به خوشه بندی شهرستان ها پرداخته شد. براساس تحلیل خوشه ای، شهرستان های استان در 3 پهنه اقلیمی قرار گرفتند. در هر پهنه براساس اطلاعات خانوار، موقعیت طبیعی و فاصله هر روستا، فراوانی روستاها در هر دسته از پهنه های همگن مشخص شد که درمجموع تعداد 50 روستا به صورت نمونه انتخاب شد. جامعه آماری شامل خانوارهای ساکن در روستاهای استان لرستان است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 500 سرپرست خانوار انتخاب شد. به منظور تجزیه وتحلیل اطلاعات حاصل از مطالعات میدانی، از دو روش آمار توصیفی و استنباطی (آزمون T) استفاده شد. برای مشخص کردن سطوح پایداری در روستاهای مورد مطالعه از رادار پایداری استفاده شد. همچنین نتایج تحلیل حاصل از رادار پایداری نشان می دهد که در منطقه مورد مطالعه، 20 روستا در وضعیت ناپایداری، 26 روستا در وضعیت پایداری ضعیف و 4 روستا در وضعیت پایداری متوسط قرار گرفته اند.
۵۲.

سنجش مطلوبیت کیفیت محیطی در مناطق روستایی (مورد مطالعه: روستاهای استان لرستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کیفیت محیطی رادار مطلوبیت مناطق روستایی استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۷ تعداد دانلود : ۵۶۴
هدف این پژوهش سنجش مطلوبیت کیفیت محیطی در مناطق روستایی و همچنین بررسی مهم ترین مؤلفه های تأثیرگذار در کیفیت محیطی از دیدگاه جامعه نمونه در روستاهای استان لرستان است. ابتدا برای مشخص نمودن روستاهای موردمطالعه مهم ترین شاخص ها و مؤلفه های تأثیرگذار در کیفیت محیطی در مناطق روستایی استان لرستان مورد شناسایی قرار گرفت. با استفاده از شاخص مرکزیت، روستاهای موردمطالعه در 5 طبقه تقسیم بندی شدند، سپس تعداد روستاهای هر طبقه مشخص و درمجموع تعداد 30 روستا به عنوان نمونه انتخاب گردید. با استفاده از فرمول کوکران 450 خانوار به عنوان حجم نمونه تحقیق انتخاب و به وسیله آن ها پرسشنامه تکمیل گردید. نتایج حاصل از یافته های توصیفی و آزمون T تک نمونه ای نشان می دهد که وضعیت کیفیت محیطی به لحاظ مؤلفه های اقتصادی، کالبدی، اجتماعی و زیست محیطی در سطح نامطلوبی قرار دارد. همچنین نتایج تحلیل حاصل از رادار مطلوبیت نشان می دهد که از 30 روستای موردمطالعه، 18 روستا به لحاظ همه مؤلفه های کیفیت محیطی وضعیتی کاملاً نامطلوب و 12 روستا نیز از مطلوبیت نسبتاً ضعیفی برخوردار هستند و هیچ کدام از روستاهای موردمطالعه وضعیتی متوسط و کاملاً مطلوبی ندارند.
۵۳.

تحلیل شکاف جغرافیایی شاخص های توسعه کشاورزی در استان لرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه کشاورزی تحلیل شکاف نابرابری فضایی استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۰ تعداد دانلود : ۴۲۵
ثبات و استمرار رشد کشاورزی می تواند از عوامل ایجاد ثبات اجتماعی و رشد اقتصادی در جامعه باشد. توسعه کشاورزی، نیازمند آمایش مناطق و توانمندی هر منطقه است. ازاین رو مطالعه چگونگی وضعیت توسعه کشاورزی مناطق مختلف جهت برنامه ریزی امری ضروری است. این پژوهش با استفاده از نرم افزار GIS و بهره گیری از مدل TOPSIS و تحلیل خوشه ای به تحلیل شکاف و فاصله شهرستان های استان لرستان به لحاظ شاخص های عمده توسعه کشاورزی پرداخته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده است. جامعه آماری کل شهرستان های استان لرستان می باشد. بدین جهت 87 شاخص توسعه کشاورزی و اطلاعات مربوط به آن از سالنامه آماری سال 1395 و سرشماری عمومی کشاورزی سال 1393 استان و داده های میدانی استخراج گردید. نتایج تحقیق نشان دهنده شکاف و فاصله شدید و نابرابری عمیق بین شهرستان های استان می باشد. به طوری که ضریب نهایی توسعه یافته ترین شهرستان (الیگودرز) 85 برابر توسعه نیافته ترین شهرستان (رومشکان) به دست آمده است. همچنین نتایج حاصل از تحلیل خوشه ای نشان دهنده چهار سطح توسعه در استان می باشد که شهرستان الیگودرز در سطح توسعه یافته و شهرستان های پلدختر، دوره، کوهدشت و رومشکان در سطح توسعه نیافته قرار دارند و فضای استان نشان دهنده نابرابری و عدم تعادل می باشد.
۵۴.

بررسی رابطه شاخص های توسعه با ناهنجاری های اجتماعی (جرم و سرقت) استان لرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه اقتصادی - اجتماعی جرم سرقت ناهنجاری اجتماعی استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۳ تعداد دانلود : ۴۳۸
توزیع جرایم در سطوح فضایی تصادفی نیست بلکه همواره تابعی از مقتضیات و شرایط جغرافیایی است. خصوصیات مکانی همچون سطح میزان توسعه یافتگی اجتماعی- اقتصادی همواره یکی از عوامل تعیین کننده در میزان وقوع جرم قلمداد شده اند. سطوح توسعه اجتماعی- اقتصادی و همچنین نرخ وقوع جرائم در ایران به عنوان یک کشور در حال توسعه، متفاوت است. استان لرستان یکی از مناطق کشور است که نابرابری سطح توسعه یافتگی و میزان وقوع جرم سرقت در شهرستان های آن مشهود و بسیار متفاوت است. هدف از این مطالعه، بررسی رابطه شاخص های توسعه با ناهنجاری های اجتماعی (جرم و سرقت) در پهنه ی شهرستان های استان لرستان است. روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و پس از جمع آوری داده ها به روش اسنادی، داده های به روش معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی ( PLS-SEM ) انجام یافته است. نتایج تحقیق نشان می دهد متغیرهای تحقیق توانسته اند 70/0 از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نمایند. بیشترین اثر در تبیین جرایم، مربوط به متغیر وضعیت توسعه اقتصادی است. ابعاد توسعه ی اقتصادی رابطه ی معکوسی با جرم سرقت دارد، بدین معنا که هر چه توسعه ی اقتصادی افزایش می یابد، میزان جرائم (سرقت) کاهش می یابد. در سطح بعدی ابعاد توسعه ی اجتماعی- فرهنگی نیز رابطه ی معکوسی با جرم سرقت دارند.
۵۵.

نقش دامپروری در توسعه اقتصاد روستایی استان لرستان (مطالعه موردی: شهرستان بروجرد)

کلیدواژه‌ها: دامپروری توسعه روستایی اقتصاد روستا شهرستان بروجرد استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۹ تعداد دانلود : ۳۵۲
دامپروری و دامداری به عنوان یکی از زیر بخش های مهم کشاورزی ضمن اینکه منبع اصلی تأمین کننده فراورده-های پروتئینی کشور به شمار می آید. پژوهش حاضربا هدف بررسی اثرات دامپروری بر توسعه اقتصاد روستایی شهرستان بروجرد استان لرستان انجام گرفته است. به طوری که به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی – تحلیلی و به لحاظ اجرا از نوع پیمایشی و به لحاظ روش جمع آوری داده ها از نوع میدانی می باشد. در آغاز، مطالعات سازمان یافته ای به منظور تهیه ادبیات و مبانی تئوریک به صورت کتابخانه ای انجام گرفته است و در مرحله مطالعه میدانی با استفاده از ابزارهای مورد نیاز تحقیق (پرسشنامه محقق ساخته) به جمع آوری داده های مورد نیاز پرداخته شده است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش روستاییان شهرستان بروجرد می باشد که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 286 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند. در بین مؤلفه های مورد بررسی میزان رضایت از آینده شغلی و رضایت از شغل بیشترین تأثیر و میزان درآمد و پس انداز کمترین تأثیر را بر رضایتمندی از بُعد اقتصادی داشته اند. از ضریب همبستگی اسپیرمن جهت بررسی رابطه بین مولفه های درآمد، ایجاد فرصت های شغلی و کاهش مهاجرت و توسعه اقتصاد روستایی استفاده شده است.
۵۶.

تدوین مدل عوامل اثرگذار بر وفاداری مشتریان کتابخانه های عمومی: مطالعه موردی استان لرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: وفاداری مشتریان کتابخانه های عمومی استان لرستان مدل وفاداری مشتریان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۲۳۲
هدف: هدف این پژوهش، ارائه مدل عوامل اثرگذار بر وفاداری مشتریان کتابخانه های عمومی، و سنجش آن در کتابخانه های عمومی استان لرستان است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع همبستگی، و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش را تمامی اعضای کتابخانه های عمومی استان لرستان تشکیل می دهند. تجزیه و تحلیل نهایی بر روی 259 پرسشنامه بازگشتی انجام شد. داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS 19 و AMOS 19 تحلیل شدند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد «رضایتمندی» با ضریب استاندارد 37/0، و «ارزش ادراک شده» با ضریب استاندارد 13/0 بیشترین تأثیر را بر وفاداری مشتریان کتابخانه های عمومی لرستان داشتند. اندازه اثر «ارزش ادارک شده» بر «رضایتمندی» برابر با 41/0، و در سطح 001/0=p معنا دار بود. اصالت/ ارزش: شناسایی و تقویت عوامل اثرگذار بر وفاداری مشتریان کتابخانه های عمومی می تواند سبب افزایش نرخ بازگشت مشتریان به کتابخانه شود. مدیران کتابخانه های عمومی لرستان می تواند با بهره گیری از یافته های این پژوهش در جهت تقویت عوامل اثرگذار بر وفاداری مشتریان خود گام بردارند.  
۵۷.

برآورد حداکثر انرژی پتانسیل باد در استان لرستان با استفاده از داده های ماهواره ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توزیع ویبول نیروی چگالی باد داده ماهواره ای استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۲ تعداد دانلود : ۲۹۲
اهداف: هدف این پژوهش، برآورد انرژی پتانسیل باد در سطوح 30 ، 50 و 100 متری از سطح زمین در 8 ایستگاه انتخاب شده در استان لرستان است. روش: در این پژوهش برای برآورد انرژی پتانسیل باد بر پایه داده های ساعتی در 8 ایستگاه انتخاب شده در دوره زمانی 2000-2019 با استفاده از داده های ماهواره ای اخذ شده از MERRA-2 Modal انجام شده است. برای صحت سنجی داده های ماهواره ای در مقایسه با داده های ایستگاهی، داده های ساعتی سرعت باد از سازمان هواشناسی دریافت شد. برای ارزیابی و صحت سنجی داده های ماهواره ای در مقایسه با داده های ایستگاهی در تراز ارتفاعی 10 متری، ضریب همبستگی CC، میانگین خطا ME، مجذور مربعات خطاRMSE  و تابع اریبی یا تورش دار BIAS محاسبه شده است. پس از صحت سنجی داده ها برای ترسیم گلباد از نرم افزار Windographer  و برای برازش داده ها از توزیع احتمال ویبول استفاده شد. نیروی چگالی باد سالانه در ترازهای ارتفاعی 30 ، 50 و 100 متری محاسبه شد. یافته ها/نتایج: در این تحقیق پس از صحت سنجی داده های ماهواره ای در مقایسه با داده های ایستگاهی با میزان خطای 4047218/0 ثابت شد که داده های ماهواره ای از وضعیت مناسبی برای استفاده در این پژوهش برخوردارند. بر پایه محاسبات، بیشترین انرژی پتانسیل باد در تراز ارتفاعی 30 متری به ترتیب به ایستگاه های بروجرد، الشتر، کمالوند، ازنا، الیگودرز، نورآباد، دورود و کوهدشت با 128 ، 102، 98 ، 86 ، 69 ، 57 ، 50 و 41 وات بر مترمربع در ساعت اختصاص دارد که این مقادیر در ترازهای50  و 100 متری با یک نسبت مشخص و با همین ترتیب در تراز 30 متری برای دیگر ترازهای ارتفاعی در همه ایستگاه ها افزایش می یابد. نتیجه گیری: ایستگاه های بروجرد، الشتر، نورآباد، ازنا و کمالوند در ترازهای ارتفاعی 30 ، 50 و 100 متری و ایستگاه های الیگودرز، کوهدشت و دورود فقط در سطح 100 متری از سطح زمین پتانسیل مناسبی برای تولید انرژی از نیروی چگالی باد با توجه به  نوع ارتفاع توربین بادی دارند.
۵۸.

رتبه بندی ظرفیت گردشگری طبیعت محور در مناطق کوهستانی، نمونه موردی: منطقه شرقی استان لرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گردشگری طبیعت مبنا استان لرستان روش ARAS

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۴ تعداد دانلود : ۵۵۴
گردشگری طبیعت مبنا راهبردی برای توسعه پایدار محلی است و می تواند نقش مهمی در دستیابی به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل، به ویژه در کشورهای درحال توسعه، ایفا کند. شناسایی مناطق دارای قابلیت بالقوه گردشگری طبیعت مبنا و برنامه ریزی و ایجاد زیرساخت برای آن ها، یکی از راهکارهای توسعه این نوع گردشگری محسوب می شود. منطقه شرق استان لرستان به دلیل قرار گرفتن در دامنه رشته کوه زاگرس، از جاذبه های طبیعی متعددی، همچون قله های متعدد، آبشارها و رودخانه های منحصربه فرد، دریاچه ها و تالاب هایی با اکوسیستم کم نظیر و ... ، برخوردار است که ظرفیت بالقوه این منطقه برای گردشگری طبیعت مبنا را نشان می دهد؛ هرچند از این توان های بالقوه درجهت توسعه منطقه ای بهره کافی نبرده اند. هدف این پژوهش تعیین ظرفیت و رتبه بندی شهرستان های این منطقه برمبنای گردشگری طبیعت مبنا است. برای این منظور، معیارهای مستخرج در پژوهش های جهانی، با بهره مندی از نظر متخصصان، برای منطقه شرق استان لرستان بومی سازی و درنهایت، 13 معیار برای ارزیابی تعیین شد. وزن معیارها نیز براساس آرای کارشناسان و به کارگیری روش «بهترین بدترین» در نرم افزار لینگو مشخص شده است. همچنین، پس از رتبه بندی با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره آراس ( ARAS )، شهرستان های خرم آباد، الیگودرز و دورود در رتبه های اول تا سوم و شهرستان های بروجرد و ازنا به ترتیب در رتبه های بعدی قرار گرفته اند. درنهایت، براساس رتبه و موقعیت جاذبه های گردشگری طبیعت مبنای منحصربه فرد آن ها، مسیرهای گردشگری و سازمان فضایی پیشنهادی گردشگری طبیعت مبنا برای شهرستان های شرق استان لرستان پیشنهاد شده است.
۵۹.

سنجش و ارزیابی آثار اجتماعی محلات مسکونی با تأکید بر احساس نابرابری اجتماعی(مطالعه موردی شهر امیدیه)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: طبیعت گردی کوهنوردی اشترانکوه زاویه تابش خورشید استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۳۳۸
هدف این مقاله سنجش و ارزیابی آثار اجتماعی محلات مسکن مهر و شهرک مطهری در سطح شهر امیدیه، با تأکید بر احساس نابرابری اجتماعی است. ساکنین محلات مختلف بر مبنای ویژگی های اقتصادی و اجتماعی (درآمد و تحصیلات) در محلات خاصی از شهر متراکم شده اند. روش تحقیق حاضر، از نوع اسنادی و پیمایشی است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 320 نفر تعیین گردید. برای محله ی شهرک مطهری تعداد 160 نفر و بخش مسکن مهر نیز 160 نفر انتخاب و به صورت تصادفی مورد پرسش گری قرار گرفتند. نتایج آزمون T تفاوت میانگین های دو متغیر محلات مسکونی پاسخ گویان و انحرافات اجتماعی را نشان می دهد. تفاوت مشاهده شده در بین دو گروه ، به لحاظ آماری با توجه به (001/0 = sig ) و (16/2- = t ) معنادار است. همچنین نتایج آزمون واریانس دو متغیره نشان می دهد که عملکرد متقابلی میان نوع محلات مسکونی، سطح سواد و میزان درآمد در میزان گرایش به انحرافات اجتماعی وجود دارد.
۶۰.

مدل سازی دینامیکی اثرات تعاونی های تولید روستایی بر مناطق روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تعاونی های تولید روستایی کارکرد تعاونی های تولید توسعه روستایی استان لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۱ تعداد دانلود : ۳۱۹
مطالعات انجام شده در نقاط مختلف جهان و ایران نشان می دهد که تعاونی های تولید به عنوان یک نظام بهره برداری مناسب، می تواند با ایجاد زمینه های مناسب بر کم و کیف عملکرد کشاورزان و توسعه کشاورزی تأثیر داشته باشد و همچنین از مؤثرترین شبکه های موجود در سطح روستا هستند که به طور مستقیم به کشاورزان و توده های روستایی خدمت و در تحقق برنامه های کلان کشور نقش مهمی ایفا می کنند. لذا کارکردهای مؤثر تعاونی ها می توانند نقش آن ها را در توسعه روستایی پر رنگ تر نماید. در این راستا پژوهش حاضر با رویکرد کمی - کیفی به منظور طراحی مدل دینامیکی کارکردهای تعاونی های تولید روستایی استان لرستان انجام شد. جامعه ی آماری مورد مطالعه شامل 2602 اعضای تعاونی تولید روستایی استان لرستان بود که در بخش کمی با استفاده از جدول کرجسی مورگان 335 نفر به روش نمونه گیری تصادفی برای مطالعه شدند. اما روش نمونه گیری در بخش کیفی به صورت هدفمند بود. در بخش کیفی به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از روش تحلیل محتوای ادراکی جهت مدل سازی دینامیکی و خروجی های روش گرندد تئوری (نظریه زمینه ای) به منظور ترسیم مدل دینامیکی از نرم افزار Vensim استفاده گردید. در بخش کمی نتایج نشان داد مهم ترین اثرات اجتماعی، اقتصادی، فردی و زیست محیطی تعاونی های تولید روستایی به ترتیب شامل ایجاد همدلی و اعتماد تعاونی در راستای تولید محصولات کشاورزی و بهره برداری، فرایند بیمه تامین اجتماعی، بیمه روستایی و عشایری اعضا، یجاد احترام، روابط دوستانه و حس آرامش و همدلی بین اعضا و عرضه ی کود و سم و تأمین نهاده های مورد نیاز کشاورزان بوده است.