پژوهش های حسابداری و حسابرسی عملیاتی و عملکرد

امروزه مبارزه با تقلب، پیشگیری، کشف و گزارش تقلب در شرکت ها، بیش از هر زمان دیگری، بدل به دغدغه جدیدی در دنیا شده است. هدف اصلی این پژوهش، بررسی آرای حسابرسان درباره مسئولیت های مربوط به پیشگیری، کشف و گزارش تقلب است. برای رسیدن به این اهداف، ابتدا از دانسته های آنان درباره تقلب پرسیده شده و سپس برداشت های حسابرسان داخلی و مستقل نسبت به مسئولیت های آنان برای پیشگیری، کشف و گزارش تقلب، مقایسه و بررسی می شود.در این پژوهش، آرای حسابرسان داخلی و حسابرسان مستقل در راستای پاسخگویی به دو فرضیه ارائه و باهم مقایسه می شود. نمونه آماری، شامل 99 نفر حسابرس داخلی و 110 نفر حسابرس مستقل است و اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است. نتایج پژوهش نشان داد که حسابرسان شرکت کننده در تحقیق به میزان متوسط از دانسته های خود درباره تقلب رضایت دارند و بین برداشت حسابرسان داخلی و مستقل نسبت به مسئولیت های آنان برای پیشگیری، کشف و گزارش تقلب، تفاوت معناداری وجود دارد.

این پژوهش، به بررسی رابطه ویژگی های کمیته حسابرسی و کیفیت سود با نقش تعدیل گر کیفیت حسابرسی در شرکت های با مالکیت متمرکز می پردازد. این پژوهش کاربردی و رویکرد آن پس رویدادی است. دوره زمانی مورد مطالعه شامل سال های 1391 تا 1395 و نمونه برگزیده متشکل از 140 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است که 616 سال شرکت آن دارای تمرکز مالکیت است. همچنین، برای آزمون فرضیه های پژوهش از روش رگرسیون حداقل مربع های معمولی در نرم افزار Eviews استفاده شد. یافته های حاصل از آزمون فرضیه پژوهش نشان می دهد که پس از کنترل متغیرهای اهرم مالی و فرصت رشد، بین تخصص مالی، اندازه و استقلال کمیته حسابرسی با کیفیت سود رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین، کیفیت حسابرسی، رابطه بین تخصص مالی، اندازه و استقلال کمیته حسابرسی با کیفیت سود را به گونه مثبت و معنادار تعدیل می کند. افزون بر آن، در شرکت-های با مالکیت متمرکز کیفیت حسابرسی، رابطه بین تخصص مالی، اندازه و استقلال کمیته حسابرسی با کیفیت سود را به گونه منفی و معناداری تعدیل می کند.

اطلاعات حسابداری در زمینه وضعیت مالی و عملکرد مالی شرکت ها نقش مهمی در تصمیم گیری های اقتصادی دارد. هرقدر این اطلاعات با کیفیت تر باشند، تصمیمات بهتری گرفته می شوند. تصمیم گیری صحیح نیازمند اطلاعاتی است که بیانگر واقعیت و منطبق بر وضع موجود باشند. یک راه بالابردن کیفیت اطلاعات و تطبیق آن با واقعیت، تجدیدارزیابی داراییهای شرکتها است. با توجه به قانون اخیر معافیت مالیاتی تجدیدارزیابی در ایران و استقبال شرکت ها، تلاش شد تا دلایل تجدیدارزیابی مدیران بررسی شود. هدف این مطالعه بررسی رابطه بین سازوکارهای حاکمیت-شرکتی و تجدیدارزیابی دارایی های ثابت است. فرضیه ها با انتخاب یک نمونه متشکل از 113 شرکت (678 سال-شرکت) در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1390 تا 1396 آزمون شده است. نتایج بیانگر آنست که بین دوگانگی مدیرعامل و عضو هیات مدیره و تجدیدارزیابی(در سطح احتمال 90درصد) رابطه منفی معناداری وجود دارد. بین دیگر متغیرهای حاکمیت شرکتی از قبیل تمرکز مالکیت، استقلال هیئت مدیره، کیفیت حسابرسی، درصد سهام شناور آزاد و رتبه بندی کیفیت افشا و اطلاع رسانی و تجدیدارزیابی رابطه معناداری وجود ندارد. نتایج همچنین نشان می دهد در سطح احتمال 99 درصد بین متغیر زیان انباشته و تجدیدارزیابی داراییها رابطه ای مثبت و معنادار برقرار است.

پیش بینی های ارائه شده توسط مدیران در مورد سودآوری آینده به سرمایه گذاران در اتخاذ تصمیم های بهینه کمک می کند. همانند سایر اطلاعات، ارزش این پیش بینی ها، وابسته به دقت آن ها است. تجدیدنظر در پیش بینی های گذشته منجر به خطای پیش بینی می شود. تجدیدنظرهای مزبور در نتیجه کسب اطلاعات جدید روی می دهند. از سوی دیگر، برخی از مدیران در واکنش به اطلاعات جدید با سرعت کم در پیش بینی های خود تجدیدنظر می کنند. هدف پژوهش حاضر، مطالعه و بررسی تاثیر چسبندگی انتظارات مدیران بر کیفیت سود است که در این پژوهش، کیفیت سود با استفاده از الگوهای پنمن (2001)، بارتون و سیمکو (2002) و لوئز (2003) محاسبه شده است. جامعه آماری پژوهش، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و نمونه انتخابی پس از حذف شرکتهایی که معیارهای مورد نظر محقق را دارا نبودند مشتمل بر دادههای 178 شرکت برای دوره زمانی 10ساله 1387 تا 1396که با استفاده از الگوی رگرسیون چندمتغیره و دادههای ترکیبی، به تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه ها پرداخته است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که چسبندگی انتظارات مدیران بر کیفیت سود محاسبه شده بر اساس مدل پنمن تاثیر منفی و معنادار داشته ، همچنین چسبندگی انتظارات مدیران بر کیفیت سود محاسبه شده بر اساس الگوهای بارتون-سیمکو و لوئز تاثیر منفی و معنادار داشته ، که با توجه به نتیجه حاصل از هر سه مدل کیفیت سود میتوان گفت انتظارات چسبنده مدیران بر کیفیت سود تاثیرگذار بوده است.

هدف از مطالعه حاضر بررسی تطبیقی جریان پژوهش های مالی رفتاری و اقتصاد رفتاری در ایران و جهان است. جامعه آماری این پژوهش مقالات چاپ شده در مجله های حسابداری، مالی و اقتصاد در زمینه مالی رفتاری طی فروردین 1382 تا خرداد 1397 است. دلیل انتخاب سال 1382 چاپ اولین مقاله منتشرشده با واژگان کلیدی مالی رفتاری در این سال است. اجرای پژوهش مبتنی بر روش تحلیل محتواست. شیوه جمع آوری اطلاعات با تکیه بر روش فراتحلیل رجوع به سایت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و استخراج لیست مجلات مورد تائید وزارت علوم در زمینه ی حسابداری، مالی و اقتصاد با واژگان کلیدی مالی رفتاری، اقتصاد رفتاری، تورش رفتاری و سوگیری رفتاری است. در نهایت پژوهش های منتشرشده داخلی در حوزه مالی رفتاری و اقتصاد-رفتاری با انواع تورش های رفتاری با پژوهش های منتشرشده درزمینه مالی رفتاری و اقتصاد مالی در کشورهای آمریکا، انگلیس، آلمان، فرانسه (نیوزلند)، استرالیا (کانادا)، چین، اسپانیا و اسرائیل طی سال های 2015-1967 مقایسه شد. بر اساس یافته ها بین پژوهش های منتشرشده در حوزه اقتصاد رفتاری و حوزه ی مالی رفتاری 53% و بر مبنای قلمرو زمانی 63% همبستگی وجود دارد و سهم پژوهش های مالی رفتاری در ایران42/2% است که نشریه دانش سرمایه گذاری جزء نشریه های پیش رو می باشد. اولین پژوهش با واژگان کلیدی مالی رفتاری در ایران در سال 1383 در نشریه تحقیقات مالی به چاپ رسیده است. سهم پژوهش اقتصاد رفتاری 32/1% است که نشریه مدیریت دارایی و تأمین مالی پیش رو است و اولین پژوهش با واژگان کلیدی اقتصاد رفتاری نیز در سال 1382 در نشریه تحقیقات اقتصادی به چاپ رسیده است. نتایج بیانگر این نکته است که این حوزه از پژوهش با توجه به اهمیت آن در درک بهتر رفتار بازار مالی و تصمیم گیری صحیح بخش اندکی را به خود اختصاص داده است.

با توجه به جایگاه و نقش موسسات حسابرسی در تصمیمات استفاده کنندگان، استقلال واقعی حسابرس و کیفیت کار موسسات حسابرسی به عنوان عوامل کلیدی در تهیه گزارش های حسابرسی قلمداد می شوند. به همین دلیل برای افزایش کیفیت کار و حفظ استقلال موسسات حسابرسی، راهکارهای مختلفی از سوی مراجع حرفه ای و صاحب نظران در این حرفه ارائه شده است که یکی از پیشنهادهای مورد توصیه آنان، چرخش منظم موسسات حسابرسی می باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر چرخش حسابرس بر کاهش ریسک بالای تقلب به عنوان واکنش اثر بخش در شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران است. برای این منظور از داده های91 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1390 تا 1396و رگرسیون لجستیک و خطی چند متغیره استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد چرخش اجباری(اختیاری) حسابرس سبب کاهش(افزایش) ریسک بالای تقلب می شود و کاهش ریسک بالای تقلب نیز سبب افزایش حق الزحمه حسابرس در شرکت های مورد مطالعه می شود.