درخت حوزه‌های تخصصی

انقلاب اسلامی

ایران اسلامی ایران باستان ایران پیش از تاریخ تاریخ جهان فلسفه تاریخ گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
آثار و آرای تاریخ پژوهان و باستان شناسان ایرانی آثار و آرای تاریخ پژوهان و باستان شناسان جهان ایلات و عشایر باستان شناسی برنامه ریزی و فنون آموزش تاریخ تاریخ ادیان تاریخ پزشکی تاریخ زنان تاریخ فرهنگی-اجتماعی-اداری ایران تاریخ مذاهب تاریخ مطبوعات تاریخ نگاری تاریخ نگری جغرافیای تاریخی جنبش ها و قیام های یکصد سال اخیر خلیج فارس و دریای خزر سفرنامه و سفرنامه نویسان سکه شناسی سند شناسی و سندپژوهی شخصیت ها فعالیت های مذهبی (فعالیت های ادیان، فرق و مذاهب) مجلس شورای ملی منابع و کلیات
افشاریه انقلاب اسلامی پهلوی اول پهلوی دوم زندیه صفویه قاجاریه قبل از صفویه کلیات و منابع
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۸۰ مورد.
۴۱.

بررسی نقش مبارزاتی سید حسین علم الهدی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اسنادی انقلاب اسلامی سال ۵ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۹ 59 - 86

کلیدواژه‌ها: سید حسین علم الهدی سازمان موحدین آیت الله سید مرتضی علم الهدی امام خمینی ره نهضت اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۱۳۴
سید حسین علم الهدی از شخصیت های مؤثر سازمان توحیدی موحدین بود که در مهم ترین عملیات های این سازمان حضور فعالی داشت. پرسشی که مطرح است این است که سید حسین علم الهدی چگونه و تحت چه شرایطی جذب فعالیت های سیاسی گردید؟ چرا از بین گروه ها و سازمان های فعال در عرصه مبارزه علیه نظام پهلوی جذب سازمان موحدین و پشتیبانی از نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی روی آورد؟ این مقاله با بهره گیری از خاطرات شفاهی، اسناد و پژوهش های انجام شده و با تکیه بر رویکرد توصیفی-تحلیلی می کوشد رفتار سید حسین علم الهدی را در این موضوع ارزیابی کند. مقاله سرانجام به این نتیجه می رسد که تولد و رشد و نمو در یک خانواده مذهبی، پشتیبانی و ارادت اعضای خانواده نسبت به امام خمینی، تأثیر آموزه های اسلامی و نشست وبرخاست با  شخصیت های مبارز در موضع گیری های سید حسین علم الهدی و حمایت از نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی تأثیرگذار بوده است.
۴۲.

چشم انداز تاریخی تشکیلات فراماسونری در دوره پهلوی دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اسنادی انقلاب اسلامی سال ۵ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۹ 246 - 273

کلیدواژه‌ها: پهلوی دوم لژهای فراماسونری تبیین تاریخی فراماسون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱ تعداد دانلود : ۲۳۷
ریشه تشکیلات ماسونی در ایران به اوایل دوره قاجار بازمی گردد. ساختار و ماهیت این تشکیلات با تحولات تاریخی فلسفه سیاسی و حاکمیت گره خورده است. لژهای فراماسونری بعد از شهریور 1320 و کودتای 28 مرداد در ایران پا گرفتند و به حوزه های نفوذ پیوستند. تشکیلات ماسونی به مثابه قدرت های پنهان و در سایه، دارای وابستگی ها و کنش های مختلفی بوده اند. دوره پهلوی دوم عصر تکوین واقعی تشکیلات ماسونی در ایران است. فراماسونری در این دوره ۳۷ ساله دارای ابعاد و زوایای پنهان و متناقضی است که در طول تاریخ مغفول مانده است. هدف از نگارش این مقاله، بررسی، رصد و تبیین تاریخی تشکیلات فراماسونری ایران در عصر پهلوی دوم است که پژوهشگر با روش توصیفی- تحلیلی و در چارچوب مطالعات تاریخی و با تکیه بر اسناد آرشیوی و کتابخانه ای درصدد پاسخ گویی به ابهامات پژوهش می باشد. یافته ها بر این است که تشکیلات فراماسونری در طول سه دهه از عمر پهلوی دوم هم به ساختار هویتی مستقل دست یافت و در مقام یکی از مؤلفه های قدرت به صورت علنی ظاهر شد. این تشکیلات در روابط و کشمکش های درباری چه در سطح داخلی و هم به عنوان عناصر وابسته قدرت های فرامحلی و جهانی دارای کارکردهای متعددی بودند. در این دوره حوزه نفوذ لژهای فراماسونری وسعتی کشوری یافته و کانون های وابسته از انفعال خارج شدند و اولیای قدرت مناسبات درون تشکیلاتی را هدفمند و سازمان دهی نمودند.
۴۳.

فعالیت های سیاسی شاپور بختیار در سال های پس از انقلاب اسلامی ایران (با تکیه بر اسناد و مطبوعات)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اسنادی انقلاب اسلامی سال ۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۰ 10 - 45

کلیدواژه‌ها: شاپور بختیار انقلاب اسلامی آمریکا خوزستان جنگ تحمیلی کودتای نوژه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۸۲
شاپور بختیار ازجمله چهره هایی بود که با وجود برخورداری از موقعیت های ممتاز در دوران پرفراز و نشیب حیات خویش، همچنان برخی از جنبه های زندگی خصوصی و عملکردش ناگفته و در هاله ای از ابهام قرار گرفته است. نمونه آن را می توان در فعالیت ها و اقدامات وی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی جستجو کرد. هدف مقاله حاضر توصیف و تبیین اقدامات او برای نابودی جمهوری اسلامی است. سوال اصلی مقاله آن است که شاپور بختیار بعد از خروج از ایران در مواجهه با جمهوری اسلامی ایران چه اقداماتی انجام داد؟ روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه ای است. یافته های پژوهش نشان می دهد که اقدامات بختیار طی چندین مرحله به وقوع پیوست. زمینه چینی برای هرج ومرج و آشوب در ایران به ویژه مناطق مرزی، تخریب لوله های نفت خوزستان، ایجاد رعب و وحشت در تهران از طریق انفجارهای متعدد، راه اندازی نشریات، مجلات و ایستگاه های رادیویی، پخش اعلامیه علیه جمهوری اسلامی، همکاری با مخالفین جمهوری اسلامی مانند رژیم بعث عراق و کُردهای مخالف از جمله نتایج این پژوهش است.
۴۴.

جایگاه و مواضع نیروهای محلی بوشهر در برابر تجاوز و اشغالگری بریتانیا در جنگ جهانی اول(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اسنادی انقلاب اسلامی سال ۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۰ 209 - 230

کلیدواژه‌ها: پراکندگی ماهیت مقاومت استعمار بریتانیا بوشهر جنگ جهانی اول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱ تعداد دانلود : ۱۰۳
اشغال ایران طی جنگ جهانی اول توسط بیگانگان به ویژه بریتانیا در جنوب، عرصه مهم بروز «مقاومت» در برابر بیگانگان است. مردم نواحی بوشهر، تنگستان، دشتی و دشتستان در کانون اصلی این پایداری ها بودند. به رغم دفاع همه جانبه مردم این نواحی در برابر انگلیسی ها و مزدوران آ نها این پایداری در پایان، ناکام ماند. یکی از مسائل مهم در این زمینه، پراکندگی نیروهای محلی و عدم اتحاد آنها به ویژه رؤسای محلی در برابر بیگانگان است. سؤال اساسی این پژوهش، آن است که ماهیت و مواضع نیروهای محلی مناطق مزبور، در این مقطع تاریخی چه بوده است و چه تأثیری بر پایداری آنان در برابر انگلیس داشته است؟ به نظر می رسد که گرایش ها و منافع سیاسی و اقتصادی مختلف رؤسای محلی در این نواحی، ضعف دولت مرکزی و توطئه های انگلیس سبب شد تا بهره برداری کامل و مناسبی از نیروها و امکانات بالقوه در برابر بیگانگان صورت نگیرد. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با بهره برداری از منابع کتابخانه ای و به ویژه اسناد، به بررسی موضوع است. یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که تضاد منافع سیاسی و اقتصادی رؤسای محلی در جنوب و اختلافات اساسی میان نواحی شمالی و جنوبی بوشهر به همراه توطئه های انگلیس از عوامل اساسی شکست این پایداری ها و آرایش ناهمگون در برابر انگلیسی ها شد.
۴۵.

کنفدراسیون دانشجویان ایرانی و سوءقصد علیه محمدرضا شاه (1344ش.)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اسنادی انقلاب اسلامی سال ۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۰ 324 - 357

کلیدواژه‌ها: کنفدراسیون دانشجویان ایرانی حزب توده محمدرضا شاه سوءقصد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۹۴
با تشکیل کنفدراسیون دانشجویان ایرانی در کشورهای اروپای غربی و آمریکا، در اواخر دهه 1330ش اعتراض به حکومت پهلوی وارد مرحله جدیدی شد. سوءقصد به محمدرضاشاه در سال 1344ش از سوی حکومت و مطابق اسناد موجود به بخشی از اعضاء این کنفدراسیون نسبت داده شد. گروه متهم به سوءقصد همه از اعضاء پیشین کنفدراسیون دانشجویان انگلستان بودند و پرویز نیکخواه رهبر گروه بود. او در کنفدراسیون موردحمایت سوسیالیست ها در بین دانشجویان کمونیست ایرانی بود و با بازگشت به ایران در سال 1342ش با تشکیل گروهی از دوستان خود، مبارزاتشان را بر ضد رژیم ادامه دادند. در این پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی، ضمن شرح کیفیت تشکیل کنفدراسیون دانشجویان، چگوی انشعاب گروه نیکخواه و سوءقصد نافرجام آنها علیه محمدرضا شاه تبیین شده است. یافته های پژوهش نشان داده است که برخی از اعضاء کنفدراسیون ایرانی خارج از کشور به سرکردگی نیکخواه مجذوب سازمان کمونیستی چین شده و با ایجاد «سازمان انقلابی حزب توده ایران» هوادار چین، مسیر خود را از حزب توده در کنفدراسیون جدا کردند. این گروه در ایران مبارزه مسلحانه و ترور مخالفان را به عنوان یک حربه اصلی برای پیشبرد اهداف و برنامه های خود می دانستند، ازین رو به قصد تسریع در مبارزات چپ گرایانه، ترور نافرجام شاه را برنامه ریزی کردند که به انحلال گروه منتهی شد.
۴۶.

بررسی چالش ها و تکاپوهای تبعیدیان حزب توده ایران در جزیره خارک (1327-1337ه .ش.)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اسنادی انقلاب اسلامی سال ۵ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۹ 161 - 185

کلیدواژه‌ها: حزب توده ایران تبعید جزیره خارک دوره پهلوی دوم حیات اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۱۷۱
جزیره خارک در عصر حکومت محمدرضا پهلوی میزبان تبعیدیانی از حزب توده ایران بود. جریانی که به نوعی منسجم ترین تشکل سیاسی کشور به شمار می رفت. عمده آنها زندگی در یک محیط جزیره ای با حداقل امکانات و شرایط طبیعیِ طاقت فرسا را تاکنون تجربه نکرده بودند. بدین ترتیب زندگی آنها با سابقه ای از فعالیت سیاسی ضد رژیم حاکم، با چالش هایی مواجه بود. این پژوهش درپی آن است تا ضمن بررسی چالش های تبعیدیان حزب توده در چارچوب شرایط طبیعی - امنیتی جزیره خارک در فاصله سال های 1327 تا 1337 ه .ش. اقداماتشان برای غلبه بر آن چالش ها را تبیین نماید. بنابراین پرسش پژوهش پیش رو این است که: زندگی تبعیدیان حزب توده ایران در جزیره خارک بین سال های 1327 تا 1337 ه .ش. تحت تأثیر چه عواملی بوده و آنها چه اقداماتی برای غلبه بر چالش های خود انجام دادند؟ این مقاله به روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای، اسناد آرشیوی، نشریات و داده های مبتنی بر تاریخ شفاهی انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد زندگی تبعیدیان وابسته به حزب توده در جزیره خارک در زمان مذکور آمیزه ای از تمامی محرومیت های جغرافیایی جزیره و محدودیت های تأمینی و تأدیبی بود. اما آنها توانسته بودند با بهره گیری از تنوع قابلیت های تخصصی خود، کادرسازی و تقسیم مسئولیت ها و تعامل با جامعه کوچک بومیان خارک، بر مشکلات خود فائق آیند و تا حدودی از محدودیت های خود در تبعیدگاهی امنیتی بکاهند و محیط جزیره را برای ادامه حیات خود مناسب تر کنند.
۴۷.

جایگاه دانشجویان در شاخه مشهد سازمان مجاهدین خلق (بهمن1357تا 1360)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اسنادی انقلاب اسلامی سال ۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۰ 85 - 127

کلیدواژه‌ها: سازمان مجاهدین خلق شاخه مشهد ساختار تشکیلاتی دانشجویان فاز سیاسی و نظامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۷۸
شناخت ترکیب و وزن نیروهای اجتماعی از زمینه های مهم فهم تحولات سیاسی و اجتماعی است. پایگاه طبقاتی بازیگران تاریخ معاصر به ویژه سال های حکومت محمدرضا پهلوی و انقلاب اسلامی دچار تغییراتی مانند گسترش دایره و میدان اثرگذاری آنها شد. از جمله دانشجویان به عنوان بخشی از نخبگان میانی از اهمیت بالایی برخوردار شده و کنشگر قابل اعتنایی شدند. گروه ها و احزاب سیاسی از جمله سازمان مجاهدین خلق تلاش بسیاری برای جذب آنها انجام دادند. این پژوهش درصدد پاسخ به این پرسش است که چرا دانشجویان مورد توجه خاص سازمان مجاهدین خلق و از جمله شاخه مشهد قرار گرفته و پیامدهای حضور این قشر در سازمان چیست؟ یافته های پژوهش نشان می دهد قابلیت های دانشجویی مانند نداشتن دغدغه معیشت و فراغت نسبی از مسئولیت های معیشتی، میل به مشارکت سیاسی، بستر دانشجویی و تعلق سازمان به محیط دانشجویی و استمرار این حضور و نیز شادابی و تحرک عمل این قشر عمده دلایلی بودند که سبب شد سازمان بخش مهمی از بار تشکیلات و عملکرد خود را بر دوش آنها بگذارد، امری که در تمام شاخه های شهرستانی سازمان و از جمله مشهد نیز قابل مشاهده بود. شاخه مشهد این سازمان به دلایلی، از بهمن 1357 و حتی اندکی پیش از آن، تا پایان تحرکات خود در فاز نظامی، موجودیتی بسیار وابسته به اعضای دانشجویی خود داشت. روش تحقیق در این مقاله روش پژوهش توصیفی-تحلیلی، بر مبنای اسناد، مطبوعات و کتاب ها است.
۴۸.

تحلیل کنش های گفتاری نمایندگان مجلس دوره اول شورای اسلامی با تأکید بر آیات جنگ و جهاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اسنادی انقلاب اسلامی سال ۵ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۰ 397 - 421

کلیدواژه‌ها: نظریه کنش گفتاری جان سرل نمایندگان مجلس اول شورای اسلامی آیات جنگ و جهاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۸۶
پژوهش حاضر تلاش دارد تا با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با استفاده از روش کمّی و کیفی، کنش های گفتاری در استنادات قرآنی نمایندگان مجلس اول شورای اسلامی را با تأکید بر آیات جنگ و جهاد، تحلیل کند و به این پرسش ها پاسخ دهد که بر مبنای الگوی کنش گفتار جان سرل، نمایندگان اول مجلس شورای اسلامی از چه گونه های کنش گفتاری استفاده کردند؟ و از تحلیل فراوانی و بسامد این کنش ها چه نتایجی حاصل می شود؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که بیشترین کنش گفتاری استنادات نمایندگان به آیات قرآن کریم با تعداد 40 مورد از 112 مورد با 35.71 درصد، مربوط به کنش های اظهاری است. 26.78 درصد کارگفت ها با تعداد 30 مورد، کارگفت تعهدی را شامل می شود. کنش ترغیبی در استنادات نمایندگان مجلس 25 مورد و به عبارتی 22.32 درصد کارگفت ها را به خود اختصاص داده است. کنش اعلامی 17 مورد و به عبارتی15.17 درصد از کنش ها به کنش های اعلامی اختصاص داشت و درنهایت هیچ مورد کارگفت عاطفی در این استنادات دیده نشد. نتیجه پژوهش حکایت از آن دارد که با توجه به فراوانی کنش اظهاری در اقوال نمایندگان، نشان می دهد که آنان سعی داشتند اوضاع را برای مردم تشریح کنند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان