علی پناهی

علی پناهی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۸۲ مورد.
۲۱.

تأثیر فناوری اطلاعات بر عملکرد سازمانی با نقش میانجی عملکرد نوآوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی در صنعت نفت و انرژی سال ۱۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۵۶ ۷۶-۵۷

کلیدواژه‌ها: عملکرد سازمانی عملکرد نوآوری فناوری اطلاعات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۵ تعداد دانلود : ۲۸۳
پژوهش حاضر باهدف بررسی تأثیر فناوری اطلاعات بر عملکرد سازمانی با نقش میانجی عملکرد نوآوری در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب اجرا شده است. روش پژوهش توصیفی پیمایشی از نوع همبستگی و ازنظر هدف کاربردی است. جامعه آماری پژوهش مدیران و روسای واحدهای ستادی و عملیاتی شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب و شرکت های زیرمجموعه آن می باشند. ابزار اندازه گیری داده های پژوهش پرسشنامه استاندارد است. جهت تحلیل توصیفی از نرم افزار اس پی اس اس و برای تحلیل فرضیات و آمار استنباطی از نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد. نتایج نشان می دهد با بهبود فناوری اطلاعات، عملکرد سازمانی و عملکرد نوآوری در سازمان افزایش می یابد. استفاده از فناوری اطلاعات در شرکت موجب می شود که جابجایی و دسترسی اطلاعات به خوبی اجرا شود و همین امر موجب می شود که زمینه برای نوآوری در سازمان و کارکنان افزایش یابد.
۲۲.

شناسایی و تحلیل مؤلفه های کلیدی مؤثر بر تحقق عدالت فضایی از منظر شهرهای خلاق(مطالعه موردی: شهر بناب)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ۷ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۷) 615 - 632

کلیدواژه‌ها: عدالت فضایی زیرساخت شهری آینده پژوهی تصمیم گیری چند معیاره بناب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۶۹
مقدمه:  امروزه شهر به عنوان مکان و بستری جهت انجام فعالیت های انسانی باید بتواند پاسخگوی نیازهای حقیقی ساکنانش و نیز تمایلات آنان باشد و در عین حال بتواند زمینه را برای بروز خلاقیت شهروندان فراهم کنند، اما در عمل شهرها توانایی لازم جهت توزیع بهینه و عدالت محور زیرساخت ها را ندارند که این امر ریشه در روش های سنتی و غلط مدیریت شهری دارد. عدم توزیع بهینه زیرساخت های شهر، منابع از بروز خلاقیت و در نهایت تحقق شهر خلاق می شود و از طرفی بین شهر خلاق و شهر عدالت محور نیز ارتباط متقابلی وجود دارد. هدف:  پژوهش حاضر با هدف بررسی و سنجش عدالت فضایی در برخورداری از زیرساخت های شهری از منظر شهر خلاق در شهر بناب صورت گرفته است. روش شناسی: روش پژوهش، بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت، توصیفی –تحلیلی است. در این راستا هشت شاخص گردشگری، ارتباطی، صنعتی، دانشگاهی و آموزشی، اجتماعی، فرهنگ و هنر، معماری و شهرسازی، مدیریتی مورد بررسی قرار گرفته است. جهت شناخت وضعیت نواحی 12گانه شهر بناب از لحاظ برخورداری از خدمات و امکانات از منظر شهر خلاق، با استفاده از روش آینده پژوهی مبتنی بر نرم افزار میک مک و  مدل های تصمیم گیری چند معیاره (فرایند تحلیل شبکه وزن دهی و مدل تصمیم گیری چند معیاره الکتر) مورد بررسی قرار گرفت. قلمرو جغرافیایی پژوهش:  قلمرو جغرافیایی شامل شهر بناب در استان آذربایجان شرقی می باشد که دارای 12 ناحیه است.  یافته ها و بحث:  نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل های به عمل آمده با استفاده از میک مک نشان داد که به ترتیب مؤلفه های کباب بناب، موقعیت ارتباطی و فعالیت صنایع سنگین به عنوان سه مؤلفه ای هستند که بیشترین میزان اثرگذاری در را تحقق عدالت فضایی از منظر شهر خلاق در شهر میانه اندام بناب دارند. همچنین نتایج یافته ها با استفاده از روش الکتر نشان داد که توزیع زیرساخت در سطح نواحی متعادل نیست. در این میان بیشترین امتیاز مربوط به نواحی 11و6 است. نتیجه گیری: در نهایت با توجه به یافته های پژوهش پیشنهادهای کاربردی در زمینه دسترسی به شهر خلاق و بهبود وضعیت شاخص های عدالت فضایی در شهرها ارائه گردیده است. 
۲۳.

عوامل تأثیرگذار بر تحولات ساختار فضایی-کالبدی کلانشهرها (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا سال ۲۱ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۷۷ 71 - 87

کلیدواژه‌ها: تحولات شهری ساختار فضایی - کالبدی کلانشهر تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱ تعداد دانلود : ۱۹۱
ساختار فضایی-کالبدی از کلیدی ترین مفاهیم رایج در عرصه برنامه ریزی و طراحی شهری است؛ چراکه با تمام عناصر کالبدی و مؤلفه های ساختاری شهر درگیر بوده و مبین چگونگی استقرار و عملکرد این عناصر در سطح شهر است. از اینرو، امروزه آگاهی از ساختار فضایی و کالبدی شهر و عوامل تأثیرگذار بر تحولات آن می تواند یکی از ارکان اساسی در میزان موفقیت برنامه ریزان و دست اندرکاران شهری باشد و به بهبود محیط های شهری کمک شایانی نماید. با توجه به اهمیت ساختار فضایی-کالبدی شهرها و تحولات آن، تحقیق حاضر با هدف شناسایی عوامل تأثیرگذار بر تحولات ساختار فضایی-کالبدی کلانشهر تبریز نگارش شده است. در این راستا، روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی-توسعه ای بوده که به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدلسازی معادلات ساختاری در نرم افزار AMOS استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق نیز شامل نخبگان دانشگاهی و مدیران شهری تبریز بوده و با توجه به مشخص نبودن تعداد جامعه آماری، از طریق فرمول کوهن در سطح اطمینان 95 درصد، 90 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که مهمترین متغیرهای تأثیرگذار بر تحولات ساختار فضایی-کالبدی کلانشهر تبریز عبارتند از عوامل فنی-تکنولوژیکی، اقتصادی، کالبدی-محیطی، مدیریتی و اجتماعی-فرهنگی که به ترتیب میزان تأثیرگذاری آنها بر مبنای مدل ساختاری 0/75، 0/71، 0/66، 0/58 و 0/52 محاسبه شده است. همچنین در بین متغیرهای فرعی بیشترین تأثیرگذاری بر تحولات ساختار فضایی-کالبدی کلانشهر تبریز مربوط به متغیرهای فناوری اطلاعات و ارتباطات، تفاوت در ارزش اقتصادی مساکن و اراضی شهری و گسترش دسترسی ها (خیابان ها و معابر) در سطح شهر بوده است.
۲۴.

بررسی تأثیر سیاست های حمایتی بر قصد کارآفرینی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش و مدیریت کارآفرینی دوره ۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 41 - 58

کلیدواژه‌ها: کارآفرینی قصد کارآفرینی سیاست های حمایتی فنّاوری های دیجیتال نظریه رفتار برنامه ریزی شده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۱۶۹
در پژوهش حاضر تأثیر حمایت ها با زمینه فناوری دیجیتال بر قصد کارآفرینی با توجه به نقش میانجی گری مؤلفه های نظریه رفتار برنامه ریزی شده، بررسی شده است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ رویکرد، کمی و از نوع پژوهش های توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانشجویان دانشکده علوم انسانی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین بودند که تعداد 315 نفر از آن ها به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه استاندارد تعدیل یافته بود و برای تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار Smart PLS 3 استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای حمایت آموزشی، حمایت رابطه ای و حمایت ساختاری تأثیر مثبت و معناداری بر قصد کارآفرینی دارند. نگرش شخصی، نقش میانجی بین حمایت رابطه ای و حمایت آموزشی با قصد کارآفرینی داشته و همچنین کنترل رفتاری درک شده نیز نقش میانجی بین حمایت ساختاری و حمایت آموزشی با قصد کارآفرینی را دارا بوده است. یافته های پژوهش بیانگر نقش مهم حمایت و پشتیبانی از دانشجویان در فرآیند دیجیتالی شدن به منظور تشویق آن ها به سمت کارآفرینی است؛ بنابراین سیاست گذاران و برنامه ریزان نهادهای دولتی و آموزشی می توانند از نتایج این پژوهش در جهت تدوین راهبردها و راهکارهایی برای ترغیب کارآفرینی در بین دانشجویان بهره ببرند.
۲۵.

تحلیل ساختاری چالش های اساسی حکمروایی شایسته شهری به روش حداقل مربعات جزئی (مطالعه موردی: کلان شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۹ 105 - 120

کلیدواژه‌ها: حکمروایی خوب شهری مدیریت شهری تحلیل ساختاری کلان شهر تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶ تعداد دانلود : ۱۷۸
شهر به عنوان یک منبع توسعه مطرح است و جایگاه مدیریت شهری در روند توسعه شهری نقش بسیار مهم و تعیین کننده داشته و مدیریت شهری می تواند در مسیر یک توسعه قانونمند و پایدار مورد توجه قرار گیرد .هدف از حکمروایی شهری تقویت فرآیند توسعه شهری است به طوریکه ساکنان شهرها از یک شهروند انفعالی به یک شهروند فعال و مسئولیت پذیر تبدیل شوند. اصلاح و بازنگری در نظام مدیریت شهری کشور با تحولات ساختاری و محتوای دیدگاههای نوین مطرح در زمینه مدیریت شهری به صورت جدی مورد تأکید بوده است. هدف از تحقیق حاضر، تحلیل ساختاری چالش های اساسی حکمروایی شایسته شهری است که بر اساس هدف از نوع کاربردی و ازلحاظ «ماهیت و روش» از نوع «توصیفی- تحلیلی» است. جامعه آماری کلان شهر تبریز است و حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری آسان (132 نفر) به دست آمده است. روش گردآوری داده ها به صورت روش تصادفی ساده و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته است. برای محاسبه روایی، از روش و تکنیک روایی محتوایی و صوری و برای سنجش قابلیت اطمینان پرسشنامه تحقیق از آلفای کرونباخ (86/0 = پایایی مطلوب) استفاده شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش مدل معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزئی استفاده شده است. نتایج کمی تحقیق نشان دهنده نیکویی برازش مدل معادلات ساختاری و قابلیت تعمیم آن است و نتایج کیفی نشان می دهد چند پارچگی در مدیریت و تصمیم گیری و به تبع آن شفافیت و قانون مداری در تصمیم گیری های نهان و آشکار مدیران شهری و وجود افراد و گروه های ذی نفع و ذی نفوذ در برنامه ریزی و مدیریت شهری چالش مهم حکمروایی شهری منطقه مورد است که توجه به فعالیت های نوآورانه در زمینه بهبود حکمروایی شهری را طلب می کند.
۲۶.

آینده پژوهی پارادایم مدیریت شهری پساکرونایی با تأکید بر تاب آوری شهری (مطالعه موردی: کلان شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی مناطق کوهستانی سال ۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ ۱۱۲-۹۰

کلیدواژه‌ها: پارادایم مدیریت شهری آینده پژوهی تاب آوری پساکرونا کلانشهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۱۱۹
هدف اصلی ازاین پژوهش، آینده پژوهی پارادایم مدیریت شهری پساکرونایی با تأکید بر تاب آوری شهری در کلان شهر تهران بود. بدین منظور، پیشران ها و ارتباطات بین آنها تجزیه و تحلیل و رتبه بندی گردید. این پژوهش ازلحاظ هدف، توسعه ای-کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی-تحلیلی می باشد. در تحقیق حاضر ابتدا با مروری بر ادبیات نظری و سپس با استفاده از نظرات خبرگان و کارشناسان(40نفر) به صورت دلفی مهمترین پیشرانها استخراج شد. برای تحلیل تأثیرات متقاطع پیشرانها، و تعیین میزان تأثیرگذاری و اثرپذیری هریک ازپیشرانها به صورت مستقیم و غیرمستقیم، ازنرم افزار میک مک استفاده شد. تعداد 74 پیشران در 8 بعد کلی(اقتصاد شهری، اجتماعی، زیست محیطی ومحیط شهری، کالبدی و زیرساخت شهری، مدیریتی و نهادهای شهری، امنیت شهری، سیاست و حکمروایی، فردی-روانشناختی) شناسایی شدکه درمجموع 5402 مورد ازکل روابط بین پیشرانها، دارای ارزش اثرات متقاطع بودند. خروجی ماتریس متقاطع ماتریس تأثیرات مستقیم(MDI) بیشترین تأثیرگذاری در بین پیشرانها در راستای مدیریت تاب آوری کلانشهر تهران در پساکرونا مربوط به حوزه مدیریتی، اجتماعی-مشارکتی و بنیادهای اقتصادی به ترتیب«مدیریت یکپارچه شهری»، «میزان مشارکت شهروندان و نهادهای مردمی برای مقابله با بحران»، «میزان تورم»، «میزان اعتماد شهروندان به مسئولین و مدیران شهری»، «افزایش سرمایه گذاری ها در کلانشهرتهران (سرمایه گذاری های داخلی و خارجی) برای بازساخت فضاها و زیرساختهای شهری»،«توجه و افزایش هزینه کرد تحقیق و توسعه کسب و کارهای دانش بنیان»، «زیرساختهای شهرالکترونیک»، «مسئولیت پذیری وپاسخگویی مدیران شهری در قبل کارکرد مدیریتی خود»، «حاشیه نشینی و ساماندهی آن»، «مسکن ودسترسی به آن(خرید یا اجاره بها)»، «مهاجرت(نخبگان، پزشکان ومتخصصین و...)» بود. خروجی محاسبات نشان داد 15 پیشران جزو پیشرانهای تأثیرگذار؛ 5 پیشران،دووجهی؛ تعداد 6 پیشران، تأثیرپذیر؛ تعداد 8 پیشران، مستقل و تعداد 40 پیشران جزو پیشرانهای تنظیمی بود. بر اساس تحلیل نوع پراکنش پیشران ها و تاثیرگذاری مستقیم پیشرانها بر یکدیگر، سیستم تاب آوری کلانشهرتهران، ناپایدار بوده و سناریوهای آتی برای تاب آوری کلانشهر تهران، می بایست روی عوامل کلیدی پایه ای صورت گیرد
۲۷.

تحلیل شبکه ای جریان های فضایی شهرستان زنجان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال دوزادهم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴۶ 6 - 25

کلیدواژه‌ها: تحلیل شبکه جریان های فضایی گراف سرمایه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۲۱۲
طی چند دهه گذشته شاهد تغییر نگاه برنامه ریزان و جغرافی دانان از نگاه مبتنی بر مکان و صفت مبناء، به طرف رویکرد شبکه محور و تعامل مبناء هستیم. از این رو نمی توان مناطق روستایی و شهری را در مطالعات و برنامه ریزی ها به صورت جداگانه و منفک مورد بررسی قرار داد. و نیازمند بررسی به صورت شبکه ای می باشد. بر این اساس هدف اصلی تحقیق شناسایی جریانات فضایی بین روابط شهر و روستایی شهرستان زنجان می باشد. پژوهش حاضر بر اساس ماهیت، اکتشافی و بر مبنای روش، توصیفی – تحلیلی است. داده ها و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش میدانی، فن پرسشگری و با ابزار پرسشنامه و اطلاعات دستگاه های مختلف اجرایی شهرستان جمع آوری شده است. در مرحله بعد داده ها و اطلاعات گردآوری شده در محیط نرم افزاری NodeXL تجزیه و تحلیل شده است. نتایج پژوهش نشان داد که شهر زنجان در سطح شهرستان زنجان به دلیل دارا بودن سطح بالای خدمات، بازار خرید و فروش و ... در جایگاه نخست جذب جریان های درون و برون شهرستانی قرار دارد به گونه ای که کلیه جریان ها به طرف شهر زنجان حالت قطبی پیدا کرده و قوی ترین جریان در سطح شهرستان می باشد. همچنین نتایج حاصل از تحلیل جریان ها بیانگر آن است که الگوی جریان ها به صورت روابط یکسویه و به سمت شهر زنجان است و پیوندهای مکمل، دوسویه و هم افزا در سطح شهرستان شکل نگرفته است. این الگو مطابق با نظریه قطب رشد است و هنوز با الگوی شبکه منطقه ای فاصله زیادی دارد. 
۲۸.

شناسایی مؤلفه های تأثیرگذار بر کاربست اصول گفتمان های نوظهور تاب آوری (هیوگو) در باب نظام مدیریتی شهرها (مطالعه موردی: کلان شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مخاطرات محیطی بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۵ 269 - 290

کلیدواژه‌ها: گفتمان تاب آوری مدیریت شهری کلان شهر تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۶۳
سیستم های شهری در حال حاضر با چالش های بزرگی در ارتباط با افزایش انواع مخاطرات و اثرات آن ها روبه رو هستند؛ ازاین رو برنامه ریزی در راستای ارتقای تاب آوری سیستم های شهری با توجه به اصول مطرح شده در سازمان ها و گفتمان های بین المللی و کاربست آن ها در نظام مدیریتی شهرها ضرورتی اجتناب ناپذیر است. بدین منظور هدف از پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه های تأثیرگذار بر کاربست اصول گفتمان های نوظهور تاب آوری (هیوگو) در باب نظام مدیریتی کلان شهر تبریز است. روش تحقیق آمیخته (کمی-کیفی) با هدف توسعه ای-کاربردی و ماهیت توصیفی-تحلیلی است که به منظور گردآوری اطلاعات از روش پیمایشی یعنی پرسشگری از نخبگان دانشگاهی و مدیران و مسئولان حوزه مدیریت بحران شهر تبریز که بر اساس روش دلفی هدفمند 100 نفر به عنوان حجم نمونه برآورد گردیده و مشاهدات میدانی استفاده شده است. همچنین در راستای بررسی روایی تحقیق از روش اعتبار محتوا، سنجش پایایی تحقیق از روش آلفای کرونباخ و تجزیه وتحلیل اطلاعات از مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزار Amos بهره گرفته شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که اصول 10 گانه مدیریتی تاب آوری بر مبنای دیدگاه هیوگو به ویژه در ابعاد ساماندهی و هماهنگی، به روزرسانی اطلاعات، آموزش جوامع محلی و اقدامات بازرسی در نظام مدیریتی کلان شهر تبریز دارای وضعیت مساعدی نیست. مهم ترین مؤلفه تأثیرگذار بر کاربست اصول 10 گانه این رویکرد در باب نظام مدیریتی کلان شهر تبریز، تحقق مدیریت واحد و حمایت کننده با ضریب 83/0 است. پس ازآن نیز به ترتیب بیشترین اثرگذاری مربوط به مؤلفه های دیدگاه سیستمی، هماهنگی و هم افزایی نهادی و مشارکت و ساختار تشکیلاتی یکپارچه با ضرایب 69/0، 63/0 و 58/0 بوده است.
۲۹.

تحلیلی بر تأثیر عوامل شهر هوشمند در توسعه میان افزای بافت های فرسوده شهری، پژوهش موردی: بافت قدیمی تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های بوم شناسی شهری سال ۱۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۳۲) 77 - 96

کلیدواژه‌ها: شهر هوشمند توسعه میان افزا بافت قدیمی میک مک شهر تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۱۷۴
پژوهش حاضر با بهره گیری از تکنیک تحلیل اثرات متقاطع که یکی از روش های متداول و مورد پذیرش آینده نگاری است ، به تحلیل تأثیر عوامل شهر هوشمند بر مؤلفه های توسعه میان افزا در بافت های تاریخی شهر تبریز پرداخته است. روش تحقیق ، توصیفی-تحلیلی بوده و در این راستا ، تعداد 34 مؤلفه شهر هوشمند در کنار 19 متغیر توسعه میان افزا با استفاده از تکنیک پویش محیطی استخراج و توسط 50 متخصص برنامه ریزی شهری با استفاده از ماتریس متقابل امتیازدهی در محیط نرم افزار میک مک تحلیل گردید. نتایج تحقیق ، بیانگر ناپایداری سیستم در کلان شهر تبریز است که بر این اساس ، پنج دسته عوامل تأثیر گذار ، دووجهی ، تأثیر پذیر ، مستقل و ریسک قابل شناسایی هستند. در نهایت ، با مطالعه ، بررسی و تجزیه و تحلیل نتایج به دست آمده ، 7 عامل کلیدی تأثیر گذار شهر هوشمند شامل «خلاقیت» ، «روح نوآورانه» ، «مدیریت پایدار منابع» ، «دسترسی محلی» ، «حمل ونقل پایدار ، خلاق و ایمن» ، «جذابیت شرایط طبیعی» و «انعطاف پذیری» و 4 عامل کلیدی تأثیر پذیر توسعه میان افزا شامل «مسکن مقرون به صرفه» ، «بهره وری زمین» ، «تراکم جمعیتی» و «کاربری های آلاینده» که بیش ترین نقش را در بازآفرینی آینده بافت های ناکارآمد کلان شهر تبریز با تأکید بر شهر هوشمند دارند ، انتخاب شدند. همچنین نوآوری پژوهش حاضر را می توان ، در دو حیطه موضوع (از لحاظ عدم وجود مطالعات در این موضوع )و روش شناسی (روش میک مک) نشان داد.
۳۰.

آسیب شناسی نظام برنامه ریزی فضایی با تأکید بر رویکرد پدافند غیرعامل (مطالعه موردی: کلان شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۸ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۶۳) 221 - 233

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی فضایی پدافند غیرعامل آسیب شناسی کلان شهر تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۴ تعداد دانلود : ۱۷۸
مقدمه: کلان شهر تبریز به عنوان بزرگ ترین مرکز جمعیتی شمال غرب ایران، در سال های اخیر شاهد رشد فزاینده ی فیزیکی و جمعیتی بسیاری بوده و با تراکم و توسعه ی طرح های اقتصادی و زیرساختی از یک سو و گسترش بافت های مسئله دار از سوی دیگر و همچنین ناتوانی نظام مدیریت شهری در نظم دهی به این مسائل، این شهر را با مشکلات عدیده و آسیب پذیری در مواقع بحرانی مواجه ساخته است.  در این راستا نیاز است تا با تأکید بر رویکردهایی همچون پدافند غیرعامل در برنامه ریزی فضایی و نظم دهی به نظام و ساختار جمعیتی-کارکردی به تحقق توسعه ی پایدار نائل آمد.هدف: با توجه به اهمیت برنامه ریزی فضایی و بهره مندی از رویکردهایی همچون پدافند غیرعامل در راستای تحقق توسعه ی پایدار، هدف از پژوهش حاضر آسیب شناسی نظام برنامه ریزی فضایی کلان شهر تبریز با تأکید بر معیارهای پدافند غیرعامل و ارائه ی راهکارهایی برای دست یابی به الگوی مطلوب در نظام برنامه ریزی فضایی و تحقق توسعه ی پایدار می باشد.روش شناسی تحقیق: روش تحقیق کمی با ماهیت کاربردی–توسعه ای می باشد که به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از مدل حداقل مجذورات جزئی در نرم افزار Warp-PLS استفاده شده است. جامعه ی آماری تحقیق نیز شامل مدیران، مسئولان و کارشناسان شهری تبریز (حدوداً 1500 نفر) می باشد و حجم نمونه بر اساس مدل اصلاح شده کوکران 340 نفر برآورد شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش شامل کلان شهر تبریز می باشد.یافته ها: یافته های تحقیق نشان می دهد که از بین شش مؤلفه ی مورد تأکید نظام برنامه ریزی با تأکید بر پدافند غیرعامل، تنها مؤلفه ی جمعیت با ضریب 51/0 در سطح اطمینان 95 درصد در کلان شهر تبریز تحقق یافته و پنج مؤلفه ی زیرساخت های حیاتی، زیرساخت های فیزیکی، فضاهای باز، جاده ها و معابر و کاربری زمین و عملکردها تحقق نیافته اند که ضرایب حاصل از مدل ساختاری برای این مؤلفه ها به ترتیب برابر با 23/0، 38/0، 32/0، 27/0 و 42/0 می باشد. نتایج: نتایج حاکی از آن است که عدم تحقق پدافند غیرعامل در برنامه ریزی فضایی تبریز، ناشی از نارسایی ها در نظام تصمیم گیری (یکپارچگی و سیستمی)، محتوای طرح ها (واقعیت گرایی، انعطاف پذیری و آینده نگری) و اجرا (تعهد و شفافیت) می باشد.
۳۱.

شناسایی عوامل تأثیرگذار بر پژمردگی فضاهای شهری (نمونه موردی: کلان شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و آمایش شهری - منطقه ای سال دوازدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۵ 157 - 182

کلیدواژه‌ها: فضای شهری پژمردگی شهری توسعه پایدار کلان شهر تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱ تعداد دانلود : ۱۹۵
در دهه های اخیر، فضاهای شهری به دلایل مختلفی همچون کاهش نرخ اقتصادی توسعه، تغییرات جمعیتی، تعدیل ساختار صنعتی و اُفت بازار املاک و مستغلات تحت فشار بوده اند و بحث زوال و پژمردگی شهری گسترش یافته و به یک پدیده جهانی تبدیل شده است؛ ازاین رو، شناسایی عوامل تأثیرگذار بر گسترش پژمردگی شهری و برنامه ریزی استراتژیک به منظور مواجهه با گسترش این پدیده و تحقق توسعه پایدار ضرورتی اجتناب ناپذیر است. در این راستا، هدف از تحقیق حاضر شناسایی عوامل تأثیرگذار بر پژمردگی فضاهای شهری در کلان شهر تبریز است. روش تحقیق ترکیبی از رویکردهای کمّی-کیفی و با هدف کاربردی و ماهیت توصیفی-تحلیلی بوده و در راستای تجزیه و تحلیل داده ها از معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس با روش حداقل مربعات جزئی Smart-pls استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق نیز شامل کارشناسان، مدیران و مسئولان شهری و نخبگان دانشگاهی بوده (حدود 1400 نفر) و حجم نمونه با استفاده از قواعد خاص روش حداقل مربعات جزئی و مدل اصلاح شده کوکران 344 نفر تعیین شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بیشترین اثرگذاری در راستای شکل گیری پژمردگی شهری در کلان شهر تبریز مربوط به متغیرهای نظام مدیریتی تکنوکرات گرا و سوق یافتن منابع و امکانات به سمت دهک های پردرآمد جامعه، عدم تفکیک مداخلات در انواع بافت های شهری (جدید، قدیمی، فرسوده و غیررسمی)، فرسودگی بافت و قدیمی بودن تجهیزات و تحول در مراکز اقتصادی به ترتیب با امتیاز 791/0، 744/0، 728/0 و 639/0 بوده است. همچنین نتایج حاکی از آن است که تحولاتی همچون جابه جایی های جمعیتی و تغییر مراکز اقتصادی در دهه های اخیر موجب شکل گیری عدم تعادل های فضایی در ابعاد مختلف و پژمردگی برخی از فضاهای شهر شده است.
۳۲.

تحلیل اثرات مخاطرات محیطی بیولوژیکال بر فضاهای شهری با تأکید بر پاندمی کرونا (مطالعه موردی: شهر تبریز)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال بازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۱ 143 - 154

کلیدواژه‌ها: مخاطرت محیطی مخاطرات بیولوژیکال پاندمی کرونا شهر تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۷ تعداد دانلود : ۲۵۸
طی دوره های تاریخی مخاطرات بیولوژیکال و بیماری های همه گیر متعددی همچون مالاریا، آنفولانزا و غیره در عرصه ی جهانی موجبات آسیب های جبران ناپذیری در سکونتگاه های انسانی گردیده اند. در این بین، یکی از مخاطرات بیولوژیکالی که از سال 2019 در تمامی نقاط جهان گسترش یافته است، ویروس کرونا (کووید-19) می باشد. با توجه به اثرات منفی این بیماری (سلامتی افراد، اجتماعی و اقتصادی) در مناطق مختلف و شرایط زیست شهرها، هدف از تحقیق حاضر بررسی اثرات این مخاطره در فضاهای شهری تبریز و ارائه ی راهکارهایی برای بهبود وضعیت و مواجهه با سایر بیماری های همه گیر می باشد. بنابراین، تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی-اکتشافی می باشد که به منظور تحلیل داده ها از مدل کیفی تحلیل عاملی کیو Q استفاده شده است. جامعه ی آماری تحقیق شامل مدیران و کارشناسان شهری و نخبگان دانشگاهی است که حجم نمونه با استفاده از روش دلفی 15 نفر تعیین شده است. بر مبنای مدل تحلیل عاملی کیو و واریانس استخراج شده می توان عنوان کرد که سه عامل یا اثر اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی-فردی در راستای اثرات ویروس کرونا در شهر تبریز بیان گردیده اند که در مجموع 822/76 درصد از واریانس کل را تبیین می کنند. همچنین مهمترین اثرات ناشی از شیوع ویروس کرونا مربوط به مؤلفه های اقتصادی همچون تضعیف ساختار اقتصادی شهر، از بین رفتن امنیت شغلی، پایین آمدن میزان درآمد و پس انداز و افزایش بیکاری و تعدیل نیرو در برخی بخش های اقتصادی می باشد. پس از اثرات اقتصادی نیز به ترتیب اثرات زیست محیطی و اجتماعی-فردی بیشترین آسیب های واردشده به شهر تبریز ناشی از شیوع ویروس کرونا را به خود اختصاص داده اند.
۳۳.

بررسی میزان تأثیر بهره برداری صحیح از عوامل محیطی بر فرایند تصمیم گیری عملیات جنگال در نبرد ناهمتراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی ارتش سال ۱ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۱ 107 - 138

کلیدواژه‌ها: فرآیند تصمیم گیری عملیات جنگ الکترونیک محیط شناسی ناهمتراز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲ تعداد دانلود : ۱۵۵
استفاده از فناوری های جدید، بر گستردگی و تنوع سلاح ها و جنگ افزارها تأثیر شگرفی گذاشت؛ به طوری که در جنگ های امروزی، قدرتی برنده نهایی است که توان استفاده و بهره برداری بیشتر از فناوری اطلاعات و تجهیزات الکترونیکی را دارا باشد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی میزان تأثیر بهره برداری صحیح از عوامل داخلی و خارجی محیطی بر فرایند تصمیم گیری عملیات جنگال در نبرد ناهمتراز در گروه 402 جنگال نزاجا می باشد. تحقیق حاضر از حیث روش توصیفی-تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی است. برای جمع آوری اطلاعات و داده های مورد نیاز از بررسی های اسنادی و کتابخانه ای و مطالعات میدانی استفاده شده است. علاوه بر توزیع پرسشنامه و تحلیل آن، عوامل محیط داخلی و خارجی بر فرایند تصمیم گیری عملیات جنگ الکترونیک گروه 402 جنگال نزاجا شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفته است. جامعه موردمطالعه کارکنان گروه 402 جنگال نزاجا می باشد. یافته های پژوهش نشان داد که عوامل محیطی مؤثر بر عملیات جنگ الکترونیک شامل: تعیین چگونگی تأثیرگذاری محیط عملیاتی بر عملیات جنگ الکترونیک، مشخص نمودن نقاط تعیین کننده خودی و دشمن و همچنین قابلیت ها، نیازها و آسیب پذیری های مهم و مؤثر آن ها، تعیین وابستگی عامل تهدیدکننده به طیف الکترومغناطیسی، تعیین قابلیت سامانه های جمع آوری اطلاعات، تعیین نقاط ضعف عامل تهدیدکننده، بررسی متغیرهای مأموریت از منظر جنگ الکترونیک می باشد.
۳۴.

ارزیابی اثرات مشارکت و تعهد جامعه محلی و امنیت پایدار بر تحقق توسعه متوازن و پایدار شهری (مطالعه موردی: شهر نقده)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی و توسعه محیط شهری سال دوم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۷) 53 - 62

کلیدواژه‌ها: توسعه متوازن توسعه پایدار مشارکت جامعه محلی امنیت پایدار نقده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۹
یکی از مهم ترین گام های دست یابی به توسعه متوازن و پایدار شناسایی و تطابق ظرفیت های شهر با ظرفیت توسعه متوازن و پایدار برای استفاده از حداکثر توان خدمت دهی ظرفیت هاست.  توسعه نامتوازن شهر نقده فرایندی پویا و مداوم است و امروزه به یکی از معضلات فضاهای شهری تبدیل شده است که طی آن محدوده های شهری و فضاهای کالبدی آنها در جهات عمودی و افقی باعث گسترده شدن شهر به خارج از محدوده شهر شده است. ازاین رو تعیین جهت و نحوه گسترش فیزیکی شهر برای پاسخگویی به نیازهای فعلی و پیش بینی برای نیازهای آینده امری ضروری برای برنامه ریزان و مدیران شهری است. تحقیق حاضر باهدف بررسی تأثیر مشارکت و تعهد جامعه محلی و امنیت پایدار  بر تحقق توسعه متوازن و پایدار شهر  نقده در قالب یک طرح پژوهشی پیمایشی از نوع همبستگی انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش حدود 127671 نفر از  شهروندان زن و مرد شهرستان نقده بودند. باتوجه به حجم جامعه آماری، نمونه موردنظر با روش نمونه گیری خوشه ای  چندمرحله ای  با استفاده از فرمول کو کوران با سطح اطمینان ۹۵ درصد محاسبه گردید که تعداد آن برابر با 383 نفر (253 مرد و 130 زن)  تعیین گردید. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه های  توسعه متوازن، توسعه پایدار، مشارکت و تعهد جامعه محلی، امنیت پایدار استفاده شد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری (SEM) با رویکرد حداقل مربعات جزئی و نرم افزار smartpls3 استفاده شده است .در راستای اهداف تحقیق این نتیجه حاصل شد که باتوجه به ضریب مسیر 0.098و همچنین باتوجه به میزان تی برای بخش اول  فرضیه (مشارکت و تعهد جامعه محلی بر تحقق توسعه ی متوازن و پایدار) که برابر با 2.523است و با توجه به ضریب مسیر 0.809و میزان تی برای بخش دوم  فرضیه (امنیت پایدار بر تحقق توسعه متوازن و پایدار) که برابر با 25.881است و بر اساس یافته های تحقیق، می توان ادعا کرد که مشارکت و تعهد جامعه محلی و امنیت پایدار بر تحقق توسعه متوازن و پایدار شهر نقده نقش اساسی دارد.
۳۵.

آسیب شناسی نظام برنامه ریزی مسکن گروه های کم درآمد در رویکرد آمایش سرزمین (مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال بازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴۳ 58 - 73

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی مسکن مسکن قابل استطاعت آمایش سرزمین استان آذربایجان شرقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۲۳۵
امروزه برنامه ریزی و سیاست گذاری در بخش مسکن در رویکرد فضایی و منطقه ای به ویژه مسکن قابل استطاعت برای گروه های کم درآمد از اصلی ترین و مهمترین مباحث مطالعات اقتصادی، جمعیتی و اجتماعی به شمار می آید. در این راستا، تأکید بر رویکردهای جامع و سیستمی در برنامه ریزی و سیاست گذاری فضایی مسکن در راستای تأمین مسکن قابل استطاعت ضرورتی اجتناب ناپذیر می باشد. با توجه به اهمیت برنامه ریزی مسکن گروه های کم درآمد بر مبنای رویکردهای جامع و دیدگاه فضایی، هدف از تحقیق حاضر آسیب شناسی نظام برنامه ریزی مسکن گروه های کم درآمد با تأکید بر رویکرد آمایش سرزمین در استان آذربایجان شرقی به منظور شناسایی وضعیت موجود و ارائه ی راهکارهای اجرایی برای دست یابی به وضعیت مطلوب می باشد. در این راستا، روش تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی-اکتشافی می باشد که به منظور تحلیل داده ها از روش کیفی تحلیل عاملی کیو Q استفاده شده است. جامعه ی آماری تحقیق نیز شامل مدیران شهری و کارشناسان آشنا به مسائل برنامه ریزی مسکن می باشد که حجم نمونه با استفاده از روش دلفی هدفمند و با توجه به کیفی بودن تحقیق و بهره مندی از روش مصاحبه ی عمیق 14 نفر تعیین شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که مهمترین نارسایی های برنامه ریزی مسکن گروه های کم درآمد استان آذربایجان شرقی با تأکید بر رویکرد آمایش سرزمین در سه عامل سیاست های اقتصادی بازار مسکن، سیاست های عمران، شهرسازی و ساخت مسکن و همچنین سیاست های کلان (ساختاری) قابل بیان بوده که در مجموع 841/77 درصد از واریانس کل را تبیین می کنند. همچنین سیاست های برنامه ریزی مسکن در مراحل فرایند آمایش سرزمین «سازماندهی مطالعات»، «بررسی وضع موجود و قابلیت سنجی» و «آینده نگری» نیز دارای کاستی های اساسی می باشد.
۳۶.

آینده نگاری برندسازی کلان شهر تبریز با رویکرد برنامه ریزی سناریومبنا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال ۹ بهار ۱۴۰۱ شماره ۳۰ 7 - 31

کلیدواژه‌ها: آینده نگاری برندسازی برنامه ریزی سناریو مبنا کلان شهر تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴ تعداد دانلود : ۱۷۲
روندها نشان می دهد که شهرها و کلان شهرها در حال تبدل شدن به بازیگران اصلی در بین نواحی جغرافیایی به جای کشورها هستند. رقابت بین شهرها برای نشان دادن و متمایزکردن خود به عنوان بهترین انتخاب برای گردشگران آینده نگر، سرمایه گذاران، دانشجویان و بازرگانان و همچنین افراد مستعد هر روز شدت می گیرد و شهرها تمرکز خود را بر این می گذارند که چطور در این رقابت گوی سبقت را از سایر رقبا بربایند. در زمینه ی رقابت های روزافزون دنیای امروز، برندها باارزش ترین دارایی ها تلقی می شوند و مدیران و مسؤولان در شهرها و سازمان های مختلف از شاخص محبوبیت برند خود به عنوان عاملی برای موفقیت استفاده می کنند. در این راستا، یکی از گام های کلیدی و آغازین برای خلق برند برای هر شهر، ارزیابی تصویر شهر موجود و عوامل مؤثر بر آن است. در این گام باید ابعاد و عوامل مهم و تأثیرگذار بر تصویر شهری شناخته و ارزیابی شوند. باید توجه داشت که در فرایند برندینگ شهری و شناخت ابعاد تصویر شهری باید به مزیت رقابتی شهر توجه شود. با عنایت به این امر، در این پژوهش با رویکرد آینده پژوهی به شناسایی مهم ترین پیشران های مؤثر بر برندسازی کلان شهر تبریز و تدوین سناریوهای محتمل پرداخته شده است. براساس نتایج حاصل از تحلیل های نرم افزار میک مک از مجموع 31 عامل اولیه، 10 عامل به عنوان پیشران های کلیدی تأثیرگذار شناسایی شدند. همچنین، براساس تحلیل های کمّی نرم افزار سناریو ویزارد، 3 سناریوی قوی، 16 سناریوی باورکردنی و 250 سناریوی ضعیف به دست آمد. در بین این سه گروه سناریو، بالاترین روایی مربوط به سناریوهای گروه اول، یعنی سناریوی طلایی بود.
۳۷.

بررسی پیش بینی نوسانات امواج گرمایی در ایستگاه جلفا با استفاده از مدل های اقلیمی تحت سناریو rcp8.5(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشهای تغییرات آب و هوایی سال سوم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 1 - 18

کلیدواژه‌ها: ایستگاه جلفا امواج گرمایی گرمایش جهانی GCM LARS-WG

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۰ تعداد دانلود : ۲۸۳
افزایش گرمایش جهانی به عنوان یکی از مسائل عمده جهانی در قرن حاضر مطرح است. به همین دلیل بررسی و ارزیابی روند آن برای انسان اهمیت دارد، از این رو شبیه سازی این متغیر اقلیمی برای درک آینده بشر می تواند راهگشا باشد. روش های مختلفی برای شبیه سازی و پیش بینی امواج گرمایی وجود دارد که معتبرترین آن ها استفاده از مدل گردش عمومی جو و GCM می باشد. از جمله پرکاربردترین مدل ها جهت ریز مقیاس کردن داده های GCM، مدل آماری LARS-WG می باشد. در تحقیق حاضر، میزان کارایی این مدل جهت ریز مقیاس نمایی امواج گرمایی در ایستگاه جلفا مورد ارزیابی قرار گرفت. برای نیل به این هدف از آماری روزانه ی میانگین دمای بیشینه ی بالای 35 سانتی گراد درجه در دوره آماری معین استفاده شده است. و همچنین برای پیش بینی امواج گرمایی در سال های آینده از داده های دمای بیشینه ی مدل های (CESM-CAM، CMCC-CMS، CAN-ESM، MPI-ESM) تحت سناریو RCP8.5 برای دوره آتی 2022 تا 2065 انجام گرفت. دلیل انتخاب RCP8.5 به علت مطالعه تغییرات امواج گرمایی در بیش ترین شرایط انتشار گازهای گلخانه ای و گرمایش ناشی از آن ها می باشد. نتایج نشان داد امواج گرمایی در دوره آتی (2011-2005) نسبت به دوره پایه دارای توزیع نرمال می باشد؛ بنابراین این نتایج عملکرد بسیار خوب مدل LARS-WG را در شبیه سازی امواج گرمایی نشان می دهد. امواج گرمایی ایستگاه جلفا در دوره های پایه (1990-2020)، دارای بی نظمی و تغییرپذیری شدید رخدادهای سالانه امواج گرمایی، حکایت از تغییرپذیری شدید میانگین دمای سالانه و تنوع عوامل تأثیرگذار بر دمای منطقه دارد. از طرفی دیگر بر اساس پیش بینی مدل های اقلیمی MPI-ESM،CESM-CAM و CMCC-CAM دمای امواج گرمای سالانه ی که در دوره گرم به سوی گرمای بیشتر پیش می روند.
۳۸.

پهنه بندی مناطق مستعد گردشگری شهری با استفاده از توانایی سیستم اطلاعات مکانی و تلفیق عوامل اجتماعی، محیطی و فیزیکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری دوره ۱۱ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴۲ 165 - 184

کلیدواژه‌ها: گرشگری شهری مدل خوشه بندی مدل خودسازمان دهی متغیرهای محیطی تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۱۹۹
زمینه و هدف: پهنه بندی و شناسایی فضاهای شهری با پتانسیل باالقوه گردشگری، و معرفی آن ها جهت تأثیر بر نگرش گردشگران به منظور انتخاب مقاصد گردشگری یکی از مهم ترین سیاست های مدیریتی در شهرها می باشد که جلب رضایت و وفاداری گردشگران برگ برنده آن ها خواهد بود. از این رو، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و پهنه بندی پتانسیل گردشگری شهری در قسمت مرکزی استان آذربایجان شرقی (تبریز) انجام شد. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع تحقیق کاربردی مبتنی بر روش مکانی و بازدیدهای میدانی می باشد. که با شناسایی و ادغام پانزده متغیر اجتماعی، محیطی و فیزیکی (تراکم مساحت، فاصله از پارکینگ، فاصله از جاده، فاصله از مراکز درمانی، فاصله از فضای سبز، فاصله از مراکز تفریحی، شیب، فاصله از رودخانه، بارش برف، روزهای آفتابی، سرعت باد، تراکم جمعیت، تراکم خانوار، تراکم تحصیل کرده ها و تراکم فاقد تحصیلات) توسط مدل های خوشه بندی و خودسازمان دهی به پهنه بندی مناطق مستعد گردشگری شهری پرداخته شد. یافته ها: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که پس از بررسی و شناخت عوامل اجتماعی، محیطی و فیزیکی طبق الگوریتم های مورد استفاده، بیش ترین درصد مساحت مستعد گردشگری شهری مربوط به طبقه پتانسیل خیلی کم با مقدار 44/27 درصد می باشد و بیش ترین درصد مساحت پتانسیل گردشگری شهری در منطقه مورد مطالعه در طبقه پتانسیل خیلی زیاد با مقدار 002/31 درصد به ترتیب مشاهده شد. نتیجه گیری و پیشنهادها: در نهایت پیشنهاد می شود که به منظور ایجاد انگیزه تغییر سیاست، آزمایش های مستند بیش تری در برنامه ریزی مشترک استفاده از زمین انجام شود. از طرف دیگر تهیه پهنه های مستعد گرشگری شهری می تواند راهنمای جامع برای گردشگران، تورگردانان و سند علمی برای مدیران به منظور تصمیم گیری ها و توسعه پایدار باشد. نوآوری و اصالت: شناسایی و توجه به پتانسیل های منطقه برای گردشگری شهری و بررسی مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مرتبط با موضوع و ارزیابی توان گردشگری با تلفیق مؤلفه های مکانی از نوآوری این پژوهش می باشد.
۳۹.

بررسی مؤلفه های بومی مؤثر بر بهبود کیفیت ساختارهای فضایی پیاده راه های مدرن و سنتی شهری در کلان شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های بوم شناسی شهری سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۲۹) 1 - 16

کلیدواژه‌ها: مؤلفه های بومی ساختار فضایی پیاده راه مدرن پیاده راه سنتی تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶ تعداد دانلود : ۲۰۴
پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه وضعیت شاخص های پیاده مداری در پیاده راه های تربیت (سنتی) و ولیعصر (مدرن) تبریز صورت گرفت. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق را عابران، مغازه داران و ساکنین این دو محدوده تشکیل داده اند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و به روش کوکران، 380 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. روش تحقیق از نوع کاربری و ماهیت آن توصیفی- تحلیلی و همچنین از نوع تحقیقات استنباطی است. نوآوری خاص این پژوش عبارت است از شناسایی مؤلفه های بومی مؤثر بر ارتقای کیفیت پیاده راه ها با تأکید بر پیاده راه های سنتی و مدرن. پایایی پرسشنامه با استفاده از فرمول کرونباخ در پیاده راه تربیت 902/0 و در پیاده راه ولیعصر 886/0 محاسبه شد. نتایج یافته های تحلیل عاملی منجر به خلاصه شدن 56 متغیر در 12 عامل اصلی گردید. درصد واریانس نهایی برای پیاده راه تربیت 84/86 و 01/81 برای ولیعصر بوده است که بیانگر نقش پررنگ شاخص های بومی در پیاده راه های سنتی است. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین تمامی 46 متغیر با وضعیت پیاده مداری هر دو پیاده راه همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد و در این بین میزان همبستگی متغیر در پیاده راه تربیت بیش تر از ولیعصر است. نتایج آزمون t هم مؤید وجود تفاوت معناداری و واریانس میانگین وضعیت متغیرهای پیاده مداری در بین دو پیاده راه است. در نهایت این که نتایج آزمون واریانس نشان از وجود تفاوت معنادار در بین سه گروه عابران، ساکنین و کسبه است.
۴۰.

تاثیر پارامترهای اقلیمی بر توزیع پوشش گیاهی در ایران مرکزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحلیل فضایی مخاطرات محیطی سال نهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ ۸۶-۷۳

کلیدواژه‌ها: ایران مرکزی شاخص پوشش گیاهی NDVI دما تغییر اقلیم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۳۱۲
هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر پارامترهای اقلیمی بر توزیع پوشش گیاهی در ایران مرکزی با استفاده از شاخص NDVI می باشد. برای شناخت پراکنش و توزیع پوشش گیاهی از روش های نوین ناحیه بندی PCA، خوشه بندی و روابط مکانی استفاده شد. بدین منظور دو متغیر اقلیمی (میانگین دما و رطوبت نسبی) از داده های هشت ایستگاه سینوپتیک در بازه زمانی آماری (1986-2018) انتخاب گردید. متناسب با فاصله های ایستگاه ها و تغییرات مکانی شاخص NDVI، شبکه ای به ابعاد 15*15 کیلومتر بر روی ایران مرکزی گسترانده شد. در این بررسی برای اطلاع از روند تغییرات شاخص NDVI از آزمون من-کندال به وسیله نرم افزار (MINITAB) استفاده شد. نتایج این بررسی نشان داد که میزان پراکنش پوشش گیاهی در ایران مرکزی با استفاده از شاخص NDVI بین 2/0- تا 64/0+ است. همچنین توزیع و تراکم پوشش گیاهی دارای رشد کمتر از یک درصد می باشد. نتایج این بررسی نشان می دهد متغیر اقلیمی دما بیشترین تأثیر را بر توزیع و تراکم پوشش گیاهی در ایران مرکزی دارد. بررسی توزیع و تراکم پوشش گیاهی ایران مرکزی با استفاده از روش PCA نشان داد که توزیع و تراکم پوشش گیاهی ایران مرکزی متاثر از هشت عامل است که عامل اول و دوم به تنهایی 56/81 درصد رفتار پوشش گیاهی را در ایران مرکزی تبیین می نمایند. درنهایت با انجام تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی و با روش ادغام وارد بر روی ماتریس نمرات عامل ها، سه ناحیه توزیع و پراکنش پوشش گیاهی نامنظم، متوسط و یکنواخت در ایران مرکزی شناسایی و نمایش داده شدند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان