سعید غفاری

کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی نیز مانند هر سازمان دیگری در پی آن اند تا با ارائه خدمات مطلوب، رضایت مراجعان خود را جلب کنند و بدین منظور مدیران کتابخانه ها تلاش می کنند با تکیه بر فناوری های اطلاعاتی و نیز بهره گیری از فنون مدیریت به این مقصود دست یابند. سیستم مدیریت ارتباط با مشتری به مثابه ابزاری در دست مدیران، خود نیازمند بهره گیری از فناوری های اطلاعاتی است. این پژوهش از نظر نوع، کاربردی و از نظر روش، پژوهشی توصیفی - پیمایشی است. جامعه پژوهش حاضر، کتابخانه های دفتر تبلیغات اسلامی است. روش نمونه گیری سی نفر (مدیران ارشد، مدیران فناوری، رؤسای گروه ها) به روش نمونه گیری سرشماری و روش نمونه گیری کاربران، پنجاه نفر به روش نمونه گیری تصادفی است.در ابتدا با استفاده از منابع کتابخانه ای شامل کتاب، مقالات مجلات، مقالات مندرج در پایگاه های اطلاعاتی و اینترنت، داده های مورد نیاز گردآوری شد؛ سپس برای گرد آوری داده از مدیران ارشد، مدیران فناوری اطلاعات و رؤسای گروه ها از پرسشنامه نیاز سنجی انبارداده به صورت محقق ساخته و برای گرد آوری داده درباره سطح رضایت کاربران از ارائه خدمات، از پرسشنامه لیب کوال استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد مدیران ارشد، مدیران فناوری اطلاعات و رؤسای گروه ها به ایجاد یک انبار داده با رویکرد مدیریت ارتباط با مشتری نیاز دارند و سطح رضایت کاربران از ارائه خدمات در کتابخانه، تقریباً در سطح پایینی است. انجام این پژوهش ضرورت ایجاد انبار داده با توجه به فرایند های مدیریت راهبردی با رویکرد مدیریت ارتباط با مشتری را در کتابخانه های دفتر تبلیغات اسلامی آشکار می سازد.

مقدمه: مدیریت زمان به معنای مدیریت کردن زمان یعنی فرآیند نظم دهی و برنامه ریزی برای تقسیم زمان خود بین فعالیت های خاص از جمله کسب تجربه و آموزش. کارکنان برای نیل به اهداف سازمانی و فردی نیازمند آموزش و ارتقای دانش می باشند. هدف اصلی این پژوهش بررسی ارتباط مدیریت زمان و آموزش کتابداران و کارکنان کتابخانه های عمومی شهر کرمان بود. روش شناسی: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی تحلیلی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی کارکنان و کتابداران کتابخانه های عمومی شهر کرمان به تعداد 645 نفر بود که با روش نمونه گیری تصادفی 241 نفر از آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از دو پرسشنامه مدیریت زمان کارول و کافمن (1999) و آموزش کارکنان نوئی و ویلک (1993) استفاده شد. داده های جمع آوری شده به وسیله شاخص های آماری توصیفی، آزمون همبستگی پیرسون، t تک نمونه و رگرسیون خطی چندگانه تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل داده های پژوهش نشان داد میان آموزش کارکنان و مدیریت زمان رابطه معنی داری وجود داشت (05/0> p-مقدار). همچنین وضعیت مدیریت زمان و آموزش کتابداران و کارکنان در سطح مناسبی قرار داشت (05/0> p-مقدار). نتایج رگرسیون خطی چندگانه نیز نشان داد بین ادراک کارکنان از آموزش مرتبط با کار و ادراک کارکنان از آموزش مرتبط با رده شغلی با مدیریت زمان رابطه معنادار وجود نداشت (05/0<p-مقدار) و بین ادراک کارکنان از آموزش مرتبط با خودشان با مدیریت زمان رابطه افزایشی (مستقیم) و معنادار وجود داشت (05/0>p-مقدار). نتیجه : مدیران کتابخانه ها می توانند با بهره گیری از فنون مدیریت زمان و توجه به نقش این مؤلفه ارزشمند، برای آموزش کارکنان و کتابداران خود برنامه ریزی کرده به آنان در اعتلای رشد شخصی و رسیدن به اهداف شغلی کمک نمایند.

هدف: هدف تعیین وضعیت مطالعه اعضای کتابخانه های عمومی در عصر دیجیتال است. روش پژوهش: نوع پژوهش کاربردی بوده و به روش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه انجام شد. جامعه آماری پژوهش حدود 24 هزار نفر از اعضای فعال کتابخانه های عمومی شهرستان تبریز  بود که 379 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. یافته ها : یافته ها نشان داد که اکثر اعضای کتابخانه های عمومی تبریز(9/94 %) عضو شبکه های اجتماعی در فضای مجازی هستند.  همچنین علاوه بر آموزش های مجازی  به طور میانگین روزانه حدود3 ساعت از شبکه های اجتماعی استفاده می کنند. از نظر گذران اوقات فراغت اولویت اول(55/48 %) حضور در شبکه های مجازی، سپس کتاب خوانی (8/24 %) بود. کمترین میزان به خواب واستراحت (85/1 %)اختصاص داشت. اکثر افراد بطورمیانگین کمتر از یک ساعت در روز مطالعه می کنند.  خانواده ها و مربیان به عنوان مشوق با امتیاز 81/3 اصلی ترین عامل انگیزشی مطالعه و رسانه ها و فضای مجازی با امتیاز 67/3 به عنوان اصلی ترین مانع مطالعه عنوان شد. در بین شبکه های اجتماعی مورد استفاده بیشترین امتیاز متعلق به واتساپ با میانگین (95/0= 16x"> )  و کمترین میزان با میانگین (01/0= 16x"> ) به اسکایپ، توییترو آی گپ تعلق دارد. نتیجه گیری: میزان استفاده از شبکه های اجتماعی در مطالعات درسی و غیردرسی اعضای کتابخانه های عمومی شهر تبریز دارای تفاوت معنی دار بیش از حد متوسط است و بنابر اعلام اعضای مورد مطالعه، استفاده از شبکه های اجتماعی و فضای مجازی با (69%) تا حد زیادی نقش دارد.

هدف: هدف این پژوهش تعیین وضعیت مؤلفه های مدیریت دانش با استفاده از مطالعه پژوهش های پیشین است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع طرح های پژوهش آمیخته اکتشافی است و با روش تحلیل محتوا، پرسشنامه ای و سیاهه وارسی 122 مقاله چاپ شده فارسی و انگلیسی بین سال های 2000 تا 2020 در حوزه مدیریت دانش در منابع و برنامه های درسی آموزش عالی بررسی شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که اشتراک دانش 67/26 درصد بیشترین و حفاظت از دانش 43/4 درصد کمترین سهم را کسب کرده اند. کاربست دانش 85/15 درصد، خلق دانش 17/14 درصد، تغییر دانش 63/10 درصد، سازماندهی دانش 65/9 درصد، شناسایی دانش 68/7 درصد، توسعه دانش 91/5 درصد، ارائه دانش 02/5 درصد را اتخاذ کرد. نتیجه گیری: آموزش عالی یکی از مهمترین خاستگاه های اشتراک دانش است و می تواند با ارائه الگوهای جدید دانش و سنجش و ارزیابی دانش که پیش شرط لازم برای کاربست موفق دانش است، مؤثر باشد. خلق و توسعه دانش نیز یکی از رسالت های اساسی آموزش عالی محسوب می شود و موجب کاربردی سازی دانش تئوری و به روزرسانی آن می شوند. تغییر دانش نیز فرآیندی متقابل بین دانش صریح و ضمنی است که منجر ایجاد دانش جدید می شود. حفاظت از دانش یکی از خلاءهای آموزش عالی است که عدم توجه به آن موفقیت مدیریت دانش را مختل می کند زیرا موفقیت مدیریت دانش محصول اتخاذ و اجرای استراتژی مناسب و یکپارچه در آموزش عالی است.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی بروندادهای علمی پژوهشگران زن وابسته به دانشگاه یزد با استفاده از نمایه استنادی کلاریویت آنالیتیکس بین سال های 2010 تا 2019 انجام گرفته است. این تحقیق از نوع کاربردی ست و با روش توصیفی-پیمایشی، با کمک شاخص های علم سنجی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل 4084 مدرک از پژوهشگران دانشگاه یزد طی سال های 2010 تا 2019 می باشد که در پایگاه استنادی کلاریویت آنالیتیکس نمایه شده است. یافته های پژوهش نشان داد روند انتشار تولید علم در سال های 2010 تا 2018 به صورت صعودی و در سال های 2018 تا 2019 به صورت خطی می باشد. همچنین، پژوهشگران زن در دانشگاه یزد تمایل زیادی به همکاری با پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی دارند. شبکه ارتباط علمی کشورها نیز نشان داد بعد از ایران، هند با 79 زوج علمی، بیشترین ارتباط را با سایر کشورها برقرار کرده است. پژوهشگران زن در دانشگاه یزد تمایل بسیار زیادی به مشارکت با پژوهشگران ایالات متحده آمریکا دارند. موضوعات مهندسی، ریاضیات و فیزیک پرکاربردترین حوزه ها در تولیدات زنان وابسته به این دانشگاه می باشند. بررسی موضوعات داغ در پژوهش های زنان دانشگاه یزد با روش هم رخدادی واژگان نیز نشان داد کلیدواژه های "فیزیک" و "مجموعه فازی" با بیشترین رخداد نقاط قرمز نقشه را کسب کرده اند. نشریه journal of high energy physics با چاپ 90 مدرک بیشترین استفاده را میان زنان دانشگاه مذکور داراست. همچنین پژوهشگران زن این دانشگاه جهت تولید اطلاعات علمی، از دو زبان انگلیسی و عربی استفاده کرده اند.

هدف: شناخت توسعه عدالت اجتماعی و مؤلفه های وابسته به آن، راهبرد جدیدی را فراسوی چشم انداز کتابخانه ها گشوده تا به صورت عملیاتی در این حوزه ها وارد شوند. هدف از پژوهش انجام شده ارائه الگوی نقش آفرینی کتابخانه های عمومی در توسعه عدالت اجتماعی است که بتوان آن را در کشور پیاده نمود. روش پژوهش: از نظر هدف کاربردی و از نوع روش اجرا میدانی و همبستگی است در واقع از روش ترکیبی استفاده شد. جهت گرداوری داده ها در بخش کیفی از پرسشنامه دلفی و در بخش کمّی از پرسشنامه محقق ساخته بهره گرفته شد. برای بررسی روایی پرسشنامه از نظرات خبرگان استفاده شد و  پایایی آن نیز با ضریب آلفای کرونباخ (79/0) مورد تأیید قرار گرفت. جامعه آماری شامل متخصصان موضوعی در حوزه کتاب و کتابداران کتابخانه های عمومی در ایران و کتابخانه های عمومی سراسر کشور است که به پنج بخش شمال، جنوب، غرب، شرق و مرکز تقمسیم بندی شده اند و با روش غیرتصادفی در دسترس 22 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای سنجش نتایج حاصل از پرسشنامه ها نرم افزار آماری SPSS مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: ابعاد مدل شامل عوامل شناختی، عوامل انگیزشی، عوامل حرف ه ای و تخصصی، عوامل فرهنگی، عوامل ارتباطی و عوامل مدیریتی بود که به ترتیب دارای ضرایب و مقدار T (655/0، 45/5)، (712/واضح است که 0، 48/7)، (489/0، 38/3)، (566/0، 78/4)، (576/0، 85/4) و (492/0، 57/3) هستند که بر روی نقش آفرینی کتابخانه های عمومی در توسعه عدالت اجتماعی تأثیر مثبت و معناداری دارند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت که توجه به توسعه کتابخانه های عمومی می توانند از طریق عوامل شناختی، عوامل انگیزشی، عوامل حرف ه ای و تخصصی، عوامل فرهنگی، عوامل ارتباطی و عوامل مدیریتی به عنوان عواملی مؤثر در توسعه عدالت اجتماعی ظاهر شده و ایفای نقش نمایند.

پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نوع مقطعی است، ماهیت پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی است که به صورت کمّی انجام شده است، با توجه به مبانی نظری برای سنجش عدالت اجتماعی مؤلفه های اخذ شده و برای هر کدام از معیارها نیز زیرمعیارهایی در قالب طیف لیکرت 5 درجه ای تدوین شد. برای سنجش عدالت اجتماعی از دیدگاه کتابداران، نیز پرسشنامه ای با سه بعد: بعد ظاهری، محتوایی و ادبی طراحی شد. گویه های این متغیر نیز براساس طیف لیکرت 5 درجه ای طراحی شد. اعتبار پرسشنامه از طریق اعتبار محتوایی و صوری و پایایی آن نیز با آلفای کرونباخ برابر با 83 % اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 23 انجام شده است که جهت آزمون فرضیه ها نیز از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر استفاده شد. جامعه آماری پژوهش مجموع کتابخانه های عمومی سراسر کشور است که به پنج بخش شمال، جنوب، غرب، شرق و مرکز تقمسیم بندی شده اند که بر مبنای جمعیت در شمال 1334 نفر، جنوب 1276 نفر، شرق 1565 نفر، غرب 1095 و مرکز 1981 نفر وجود دارند که مجموع آنها 7251 نفر است، و از آنجایی که با یک جامعه آماری بزرگ مواجه هستیم، تعداد 479 نفر با استفاده از جدول مورگان به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. در این تحقیق پرسشنامه نهایی در اختیار 30 نفر از کتابداران قرار داده شد که به شرح جدول به دست آمده و نشان دهنده پایایی مناسب ابزار می باشد.

هدف: هدف این پژوهش، تاثیر اقدامات مدیریت منابع انسانی بر مشارکت کارکنان با نقش میانجی تعهد سازمانی در کتابخانه های علوم پزشکی است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از منظر روش توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، کارکنان کتابخانه های علوم پزشکی بود که با توجه به فرض محدود بودن جامعه آماری از طریق فرمول کوکران، 113 نفر به عنوان نمونه انتخاب و از طریق نمونه گیری تصادفی ساده پرسشنامه در میانشان توزیع شد. جهت جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه استاندارد، با طیف پنچ گزینه ای لیکرت استفاده شده است. از روش های آماری توصیفی و استنباطی(آزمون کولموگروف-اسمیرنف- سوبل و آزمون همبستگی ناپارامتری اسپیرمن و رگرسیون دو متغیره) جهت تجزیه و تحلیل داده ها و با استفاده از نرم افزار 21spss  استفاده شد. یافته ها: نتایج بررسی ضریب همبستگی آزمون اسپرمن بین متغیرهای اقدامات مدیریت منابع انسانی با تعهد سازمانی و مشارکت کارکنان به ترتیب 283/0 و 162/0 و مقدار سطح معناداری (sig) آنها 001/0 وکمتر از سطح خطای 05/0=  αبوده که نشان از وجود رابطه معنی داری بین این سه متغیر است. نتایج بررسی نقش میانجی گری تعهد سازمانی در تاثیرگذاری اقدامات مدیریت منابع انسانی بر مشارکت کارکنان از طریق آزمون سوبل بزرگتر از مقدار 96/1 بود. نتیجه گیری:  نتایج حاصله از پژوهش، نقش میانجی تعهد سازمانی در ارتباط بین اقدامات مدیریت منابع انسانی و مشارکت کارکنان تایید کرد. به عبارتی اقدامات مدیریت منابع انسانی هم به طور مستقیم و هم به طور غیر مستقیم (از طریق متغیر تعهد سازمانی) بر مشارکت کارکنان تاثیر می گذارد. لذا مدیران کتابخانه های علوم پزشکی با توجه و تمرکز ویژه بر اقدامات مدیریت منابع انسانی از قبیل جذب، آموزش، پاداش و ارزیابی عملکرد می توانند سطح مشارکت و تعهد کارکنان به سازمان را بهبود بخشند .

هدف این پژوهش تعیین وضعیت مدیریت دانش در سرفصل های دروس تخصصی دوره های دکتری در رشته های علوم انسانی آموزش عالی بود. پژوهش حاضر از نوع طرح های پژوهش آمیخته اکتشافی بوده است. از این رو، ترکیبی از روش های کیفی و کمی استفاده شده است. ابتدا مؤلفه های مدیریت دانش با روش تحلیل محتوا با رویکردی استقرایی استخراج گردید و بر مبنای آن پرسشنامه ای در قالب 9 مؤلفه اصلی و 44 پرسش تهیه شد و در اختیار خبرگان قرار گرفت. علاوه بر آن سیاهه وارسی نیز در قالب 442 گویه فرعی تهیه شد. در تحلیل محتوای دروس تخصصی در 11 رشته علوم انسانی در مقطع دکتری، 2250 درس در 3260 شناسه استخراج گردید. این بررسی نشان داد که مؤلفه اشتراک دانش 46/25 درصد، مؤلفه کاربست دانش 48/17 درصد، مؤلفه تغییر دانش 73/12 درصد، مؤلفه خلق دانش 75/11 درصد، مؤلفه شناسایی دانش 97/9 درصد، مؤلفه سازماندهی دانش 73/7 درصد، مؤلفه توسعه دانش 23/6 درصد، مؤلفه ارائه دانش97/4 درصد و مؤلفه حفاظت از دانش 68/3 درصد از داده ها را کسب کردند. برای آماده سازی دانش آموختگان به عنوان رهبران توانمند آینده، لازم است آموزش عالی در آموزش مدیریت دانش به دانشجویان نقشی محوری و مؤثر داشته باشد. بهره گیری از برنامه های درسی مبتنی بر مدیریت دانش، مهارت های لازم برای به کارگیری دانش و اتکا به آن را هموار می سازد. همچنین موجباب خلق دانش و نوآوری دانشجویان را فراهم می سازد. بکارگیری شیوه های استاندارد در آموزش و پژوهش، مدیران آینده را برای ارائه و اشتراک دانش در سازمان ها آماده می سازد. اگرچه اشتراک دانش عنصر کلیدی برنامه های مدیریت دانش کارآمد و مؤثر است، اما در دسترس گذاشتن دانش، بدون کاربست آن (تبدیل دانش تئوری به دانش عملی)، نمی تواند تضمینی برای استفاده از آن باشد. بنابراین توسعه دانش از طریق کاربردی سازی دانش تئوری، به روز رسانی و تغییر آن حاصل می شود. مدیریت دانش ارتقای یک رویکرد جامع برای شناسایی، تسخیر، بازیافتن، اشتراک و ارزشیابی، سرمایه دانشی سازمان هاست.

اهداف: هدف پژوهش حاضر بررسی نقش مدیریت دانش در راهبرد محیط آموزش عالی(مطالعه موردی دانشگاه های پیام نور استان بوشهر) می باشد. روش پژوهش: این پژوهش از لحاظ هدف ، کاربردی و از حیث روش ، توصیفی – تحلیلی از نوع علی با رویکرد پیمایشی است . جامعه آماری شامل کارمندان و مدیران دانشگاه های پیام نور استان بوشهر که تعداد 167 نفر  می باشد که تعداد 128 نفر پاسخگو بوده اند. گردآوری داده ها بر اساس پرسشنامه های استاندارد مدیریت دانش نوناکاو تاکاچی (1955) استفاده شده است و در تحلیل داده ها از روش های آماری توصیفی و استنباطی استفاده شده است که داده های استخراج شده وارد صفحه گسترده Excel شده و سپس جهت تحلیل، وارد نرم افزار LISREL گردید. تحلیل داده ها با آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون صورت گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که مدیریت دانش با نقش میانجی فرهنگ سازمانی بر روی راهبرد محیط آموزش عالی دانشگاه پیام نور بوشهر تأثیر دارد و مدیریت دانش با نقش میانجی فناوری بر روی راهبرد محیط آموزش عالی دانشگاه پیام نور بوشهر تأثیر معنی داری دارد. نتیجه گیری: از دیگر نتایج این تحقیق این است که مدیریت دانش با نقش میانجی مدیریت عملکرد بر روی راهبرد محیط آموزش عالی دانشگاه پیام نور بوشهر تأثیر معنی دار دارد.

هدف: هدف این پژوهش، شناسایی و تبیین مؤلفه های خدمات کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی بر اساس معیارهای جامعه اطلاعاتی و ابعاد جهانی شدن است.روش پژوهش: نوع پژوهش کاربردی با رویکرد کیفی است که با روش تحلیل محتوای کیفی، نظریه داده بنیاد و ابزار مصاحبه گردآوری شده است. روش نمونه گیری هدفمند است. جامعه پژوهش نیز 22 نفر از متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی با زمینه تخصصی جامعه اطلاعاتی، جهانی شدن و ارزیابی خدمات کتابخانه ها هستند که با آنها مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. مصاحبه ها تا آنجا ادامه پیدا کرد که مطالب به حالت اشباع رسیدند و از مفاهیم جدید خالی شدند. در این مرحله نیز دو مصاحبه به عنوان اطمینان از اشباع داده ها انجام شد و پس از آن مصاحبه ها متوقف شد.یافته ها: یافته های حاصل از مصاحبه ها در قالب کدگذاری محوری و کدگذاری باز در 5 بخش شرایط علی، راهبردها، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر و پیامدها ارائه گردید. کدهای محوری برای شرایط علی مؤلفه های خدمات کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی عبارتند از: عوامل اقتصادی، تولید و سازماندهی دانش و اطلاعات، عوامل زیرساختی و غیره. کدهای محوری برای راهبردهای مؤلفه های خدمات کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی عبارتند از: هماهنگی و یکپارچه سازی، برنامه ریزی راهبردی، تجزیه و تحلیل محیط های داخلی و خارجی و غیره. کدهای محوری برای شرایط زمینه ای مؤلفه های خدمات کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی عبارتند از: عوامل قانونی و اقتصادی، عوامل فرهنگی، عوامل ارتباطی و تعاملی و غیره. کدهای محوری برای شرایط مداخله گر یا تعدیل کننده مؤلفه های خدمات کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی عبارتند از: عوامل بودجه و درآمدی، تنوع فرهنگی-اجتماعی،  عوامل کلان و مدیریتی و غیره. کدهای محوری برای پیامدهای مؤلفه های خدمات کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی عبارتند از: توسعه و تبادل ارتباطات، توسعه و تقویت مدیریت دانش، تقویت جایگاه کتابخانه، بهبود زیرساخت ها، خدمات کتابخانه ای متمایز، و توسعه پایدار که هر کدام از این کدهای محوری شامل چندین زیرمجموعه (کدهای باز) می شوند. در نهایت، مدل پارادایمی پژوهش بر اساس مؤلفه های استخراج شده ارائه گردید.نتیجه گیری: عوامل متعددی به عنوان شرایط علّی، راهبردها، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر منجر به افزایش یا کاهش کارآیی کتابخانه های دانشگاهی می شوند. امری که در صورت تقویت نقاط قوت و رفع نقاط ضعف منجر به پیامدهایی مثبت در پیشرفت و توسعه این کتابخانه ها می شود. در این راستا، انتظار می رود که کتابخانه ها با توجه به معیارهایی که برای جامعه اطلاعاتی تعیین شده است، عملکرد خود را بهبود بخشند و با توجه به ابعاد جهانی، زمینه مناسبی را برای فعالیت های پژوهشی و آموزشی استادان، دانشجویان و پژوهشگران فراهم نمایند. با توجه به نتایج به دست آمده، می توان گفت که ارائه خدمات جامع و با استفاده از فناوری های نوین و با رعایت معیارهای جامعه اطلاعاتی و ابعاد جهانی، برای کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی دانشگاهی بسیار حائز اهمیت است.

این مقاله به بررسی تاکتیک هایی می پردازد که نمایندگان اسرائیل در مصاحبه های خود با شبکه های تلویزیونی عربی برای حفظ مشروعیت مبارزه با فلسطینی ها و توجیه استفاده از زور در این اقدام استفاده می کنند. این مقاله بر اساس تحقیقی که 10 مصاحبه شبکه الجزیره به زبان های عربی و انگلیسی با سخنگویان ارتش اسرائیل را تحلیل می کند، نشان می دهد که ارتش اسرائیل از سه تاکتیک اصلی برای دستیابی به این هدف استفاده می کند: انکار، اجتناب از پذیرش مسئولیت و تلاش برای کم اهمیت جلوه دادن آنچه تصور می شود. مصاحبه شوندگان برای اینکه مطالب خود را متقاعدکننده منتقل کنند، از روش هایی استفاده کردند که مهم ترین آن ها پس از بررسی های روشمند در مقاله ذکر شده است و مفاهیم آن ها را مورد بحث قرار می دهد. روش مورد استفاده این مقاله تحلیل کیفی محتوای مصاحبه های مذکور و سپس دسته بندی آن ها به دو کلان دسته تاکتیک های محتوایی و تاکتیک های سخنوری می باشد.

هدف: کاهش بودجه از یک سو و نیاز به ارائه خدمات نوین و خلاقانه ازسوی دیگر، مدیران و کتابداران را بر آن داشته است تا به دنبال راهکاری برای خلق درآمد و ایجاد فرصت های جدید برای درآمدزایی باشند. هدف این پژوهش، شناسایی مؤلفه های مؤثر بر درآمدزایی در کتابخانه های عمومی ایران است. روش: این پژوهش، کاربردی و به لحاظ نوع، مرور نظام مند بوده و با روش فراتحلیل انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه مقالات علمی و پژوهشی با موضوع درآمدزایی و بازاریابی در کتابخانه های عمومی ایران است که در نشریات فارسی زبان منتشر شده است. ابزار گردآوری اطلاعات، یک سیاهه وارسی محقق ساخته و ابزار حیاتی Glynn است. داده های گردآوری شده، با نرم افزار جامع فراتحلیل (نسخه 2.0) تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که در سطح اطمینان 95 درصد، افراد، مکان، محصول، تشویق و ترغیب، قیمت، کیفیت خدمات، تعامل با مخاطب و شخصی سازی خدمات از مؤلفه های تأثیرگذار بر درآمدزایی در کتابخانه ها هستند. افراد دارای اندازه اثر قوی بوده و مؤلفه های مکان، محصول، تشویق و ترغیب و قیمت دارای شدت تأثیر متوسط هستند. شدت اثر مؤلفه های کیفیت خدمات، تعامل با مخاطب و شخصی سازی خدمات، ضعیف است. نتایج آزمون های ناهمگونی نشان داد پژوهش های مورد بررسی ناهمگن بوده و ازاین رو از اندازه اثر تصادفی استفاده شده است. نمودار قیفی، بیانگر خطای استاندارد بالا و سوگیری زیاد است. به عبارت دیگر، توزیع پژوهش ها نرمال و تصادفی نیست. ایجاد تعادل بین درآمدزایی و مأموریت اصلی از ملاحظات مهم برای کتابخانه های عمومی است. کتابخانه ها می توانند با تکیه بر راهکارهایی مانند تمرکز بر ارائه خدمات و منابع باکیفیت، اولویت بندی نیازهای جامعه، شفاف سازی جریان درآمدزایی و تمرکز بر اهداف و رسالت کتابخانه های عمومی به برقراری این تعادل کمک کنند. ایجاد زیرساخت های مناسب با تغییرات و تحولات حاصل از فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی و ایجاد نظام های اطلاعاتی منسجم، ارائه خدمات اطلاعاتی متنوع، تدوین برنامه ها و راهبردهای مناسب برای تبلیغ محصولات، اصلاح ساختار کاری کتابخانه، همکاری و ارتباطات مناسب با دیگر سازمان های کارآفرین و افراد خیّر، جذب کتابداران و متخصصان خلاق و دعوت از متخصصان حوزه های مختلف علمی برای ارائه مشاوره اطلاعاتی، ارزیابی خدمات و محصولات ارائه شده و عرضه خدمات مطابق با نیازهای اطلاعاتی کاربران ازجمله اقداماتی است که سبب بهبود و ارتقای جریان درآمدزایی در کتابخانه ها می شود. اصالت/ارزش: با توجه به کاهش بودجه و رکود اقتصادی تحمیل شده بر نهادهای دولتی، اجرا و پیاده سازی مدل های درآمدزایی و بازاریابی در کتابخانه ها بیش از پیش اهمیت یافته است. این پژوهش سعی دارد با مطالعه پژوهش های پیشین، مهم ترین عوامل مؤثر بر درآمدزایی کتابخانه های عمومی را شناسایی کند.

مقدمه : شیوع مرگبار ویروس کووید-19 در اواخر سال 2019 م. بی سابقه ترین چالش برای جامعه انسانی است. کتابخانه ها نیز، مانند سایر نهادها و سازمان ها، برای مواجهه با آن تدابیری اندیشیده اند. در پژوهش حاضر، تدابیر اتخاذشده و میزان آمادگی کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان در مواجهه با بیماری کووید-19 بررسی می شود. روش پژوهش : پژوهش حاضر به روش پیمایشی انجام شد. جامعه پژوهش حاضر، کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان و نمونه آماری 70 نفر از کتابداران جامعه بود. ابزار پژوهش، پرسش نامه خود ایفاء است و روایی آن توسط متخصصان کتابداری تأیید و پایایی آن با آلفای کرونباخ به مقدار 77/0 محاسبه شد. تحلیل داده ها با SPSS-26  و Amos-24 انجام شد. یافته ها : میزان آمادگی کتابخانه های موردپژوهش در مواجهه با بیماری کووید-19، معادل 66/66 درصد است که بالاتر از حد متوسط ارزیابی شد. برای مقابله با بیماری، الزام استفاده از ماسک، شیفت کاری، دورکاری، تمدید خودکار منابع دارای اولویت بیشتر و کاهش ساعت اداری، امکان جستجو، تمدید، رزرو منابع و پرداخت الکترونیکی جرائم دیرکرد نیز با کمی اختلاف در رتبه بعد قرار گرفت. در حالی که ضدعفونی منابع بازگشتی و تب سنجی کاربران موردتوجه واقع نشده است. نتیجه گیری : در حالی که همه گیری بیماری کووید-19 باعث کاهش فعالیت های اصلی کتابخانه ها گردیده است. لزوم دیجیتال سازی منابع، ارائه خدمات غیرحضوری، توسعه زیرساخت ها و افزایش سطح سواد دیجیتالی و رسانه ای، توسعه دسترسی به منابع اطلاعاتی، کنترل محتوای دیجیتالی و استفاده از منابع چندرسانه ای بایستی موردتوجه بیشتر قرار گیرد.

هدف: ترویج و گسترش فرهنگ یکی از وظایف کتابخانه های عمومی هست و از این رو ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ  به ﺑﺮرﺳی تاثیر و نقشکﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻫﺎى ﻋﻤﻮﻣی منطقه آزاد ماکو در ﺗﻮﺳ ﻌه ﻓﺮﻫﻨ گ ارتباط   آن منطقه پرداخته است. روش پژوهش: از نوع کاربردی می باشد که به روش پیمایشی- توصیفی انجام شده است. برای گردآوری داده ها و با هدف پاسخگویی به سؤالات پژوهشی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺟﺪول اﻧﺪازه ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﻧﻤﻮﻧﻪ کﺮﺟﺴی و ﻣﻮرﮔﺎن ﺗﻌﺪاد 357 ﻧﻔﺮ ﺗﻌییﻦ ﺷﺪ. ﺑﺮاى ﺳﻨﺠﺶ روایی از روایی ﻣﺤﺘﻮایی و ﻧﻈﺮ 5 ﻧﻔﺮ ﻣﺘﺨﺼﺺ اﺳﺘﻔﺎده شده است و ﺑﺮاى ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﭘﺎیﺎیی، روش آزﻣﻮن-ﺑﺎزآزﻣﻮن ﺑﻪ کﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss26  استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش ﻧﺸﺎن داد از ﻧﻈﺮ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮیﺎن، ﻧﻘﺶ کﻠی کﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻫﺎى ﻋﻤﻮﻣی منطقه آزاد ماکو در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮهنگ ارتباط بیشتر از حد ﻣﺘﻮﺳﻂ  ﺑﻮد. اﻣﺎ ایﻦ ﻣیﺰان در ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎى ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕی ﺗﺎ ﺣﺪودى ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻮد. در ﺗﻤﺎﻣی ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺰ یک ﻣﺆﻟﻔﻪ (ﮔﺴﺘﺮش آﻣﻮزشﻫﺎى ﻓﺮﻫﻨﮕی و ﻫﻨﺮى) ایﻦ ﻧﻘﺶ از دیﺪﮔﺎه کﺎرﺑﺮان کﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻫﺎى ﻋﻤﻮﻣی منطقه آزاد ماکو ﺑیﺶتر از ﺣﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻮد. نتیجه گیری: کاربران کتابخانه های عمومی، افزایش میزان سرانه مطالعه و ارتقای سطح دانش را از مهمترین نقش های کتابخانه عنوان کرده اند، در صورتی که نقش کتابخانه ها در گسترش آموزش های فرهنگی و هنری پایین دانسته اند. همه کاربران کتابخانه های عمومی منطقه آزاد ماکو در گروه های سنی ، تحصیلی و شغلی مختلف در مورد مولفه های توسعه فرهنگی اتفاق نظر دارند و نظرات مشابهی را ارائه داده اند.

هدف: دسترسی پذیر ساختن اطلاعات علمی و توجه به فرایند اطلاع یابی در حوزه بهداشت و سلامت، می تواند شرایط را برای افزایش و ارتقای سطح سواد سلامت و نیز سلامت افراد در جامعه امروزی فراهم نماید. مطالعه حاضر با هدف بررسی رفتار اطلاع یابی سواد سلامت در میان کتابداران کتابخانه های عمومی کرمان صورت گرفته است. روش پژوهش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به روش پیمایشی صورت گرفته است. جامعه آماری مطالعه 275 کتابدار در کتابخانه های عمومی استان کرمان تشکیل می دهند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته و برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمونهای آماری و نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد رایﺞ ﺗﺮیﻦ راه کﺴﺐ اﻃﻠﺎﻋﺎت ﺳﻠﺎﻣﺖ کﺘﺎﺑﺪاران، ﺟﺴ ﺘﺠﻮ در ایﻨﺘﺮﻧﺖ اﺳﺖ. ﺑیﺸﺘﺮیﻦ ﻧﻘﺶ کﺘﺎﺑﺪار در ﺗﺄﻣیﻦ اﻃﻠﺎﻋﺎت ﺳﻠﺎﻣﺖ، راﻫﻨﻤﺎیی ﺑ ﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ دﺳﺘﺮﺳی ﺑﻪ اﻃﻠﺎﻋﺎت ﺳﻠﺎﻣﺖ درکﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ و ﺑیﺸﺘﺮیﻦ کﻤک کﺘﺎﺑﺪاران ﺑﺮای ﺟﺴﺘﺠﻮی اﻃﻠﺎﻋﺎت ﺳﻠﺎﻣﺖ ﺗﻮﺳﻂ اﻋﻀﺎءاﺳﺖ. پژوهش حاضر نشان داد که کتابداران کتابخانه های عمومی کرمان به ترتیب با هدف اطلاع از روشهای درمان بیماری، اطلاع از نوع بیماری، اطلاع از روشهای پیشگیری از بیماری و اطلاع از وضعیت بهداشتی خود اقدام به اطلاع یابی سواد سلامت می کنند. همچنین پزشکان متخصص و فوق تخصص، کتاب، تلویزیون، وبسایتها و نیز شبکه اجتماعی تلگرام با بالاترین میانگین ها، به عنوان مهمترین مجاری کسب اطلاعات سلامت شناسایی شده اند. نتیجه گیری: از آنجایی که مجاری و منابع کسب اطلاعات بهداشتی و سلامت در ارتقای سواد سلامت کتابداران مورد بررسی تاثیر گذار بوده است، می توان با آموزش جستجوی منابع اطلاعاتی و نیز تقویت فرایند اطلاع یابی آنها، به ارتقای سواد سلامت و به تبع آن سطح سلامت افراد کمک فراوانی نمود.

هدف: پژوهش حاضر، با هدف پرداختن به اهمیت و نقش کتابخانه های مدارس غیرانتفاعی دخترانه و پسرانه سما دوره متوسطه شهر تهران در جهت تأمین نیازهای پژوهشی انجام پذیرفته است و بررسی میزان پاسخ گویی کتابخانه های مدارس سما به نیازهای پژوهشی دانش آموزان خود، از مباحث مورد بررسی است. روش پژوهش: در این پژوهش از روش پیمایشی – کاربردی استفاده شده است. جامعه آماری 1400 نفر دانش آموزان             دبیرستان های سمای تهران می باشد و ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه است. با بررسی پژوهش ها و منابع و پرسش نامه های موجود، پرسش نامه اولیه ای تهیه و جهت تعیین روایی صوری و محتوایی در بین 8 نفر از اساتید دانشگاه و متخصصان در رشته کتابداری توزیع و گردآوری گردید و برای برآورد پایایی نیز از فرمول آلفای کرونباخ (0.89 a=) استفاده گردید. برای سنجش داده ها از آمار توصیفی و در بخش آمار استنباطی از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. یافته ها: طبق جدول مورگان، نمونه آماری جامعه مذکور 302 نفر است که به منظور صحت داده ها، 360 پرسش نامه خود ساخته 34 سؤالی طراحی شده که به نظر اعتبار در پاسخ گویی 350 عدد آن قابل استناد است. پس از مطالعه و تحلیل داده ها مشخص شد که 1/35% بر این باور هستند که کتابخانه ها خیلی کم پاسخ گوی نیازهای پژوهشی دانش آموزان خود هستند، 40% معتقدند که این پاسخ گویی راکم، 9/14%  آن را متوسط و 10% دیگر نیز پاسخ گویی کتابخانه ها را زیاد ارزیابی کردند. نتیجه گیری: با توجه به پرسش مطرح شده و دیدگاه پاسخ دهندگان، میانگین نمرات 99/1 می باشد که از مقدار متوسط طیف لیکرت 5 ارزشی که 3 می باشد نیز پایین تر است و در نتیجه گیری این نظر سنجی نشان می دهد که کتابخانه های مدارس سما پاسخ گوی نیازهای پژوهشی دانش آموزان نمی باشند.

هدف: پژوهش حاضر به مقایسه میزان ربط نتایج حاصل از محدودسازی عبارت جست وجو به روش عنوان و به طریق نشانی اینترنتی توسط کاربران در استانداری همدان و هم چنین میزان حضور کلیدواژه های مورد جست وجو در وب سایت های گروه های مورد پژوهش می باشد. روش پژوهش: جامعه آماری این پژوهش90 نفر از کارشناسان استانداری همدان هستند. آنان با استفاده از قسمت جست وجوی پیشرفته موتور کاوش گوگل، کلیدواژه های (یک و چند واژه ای) مورد نظر خود را در قسمت نشانی اینترنتی و عنوان صفحات وب جست وجو کردند و میزان ربط نتایج بازیابی شده را در چک لیست هایی که به همین منظور تهیه شده بود، تعیین نمودند. برای دسته بندی و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که در صورت افزایش تعداد کلیدواژه های مورد جست وجو میزان هم خوانی عنوان و نشانی اینترنتی کاهش می یابد و هر چه هم خوانی بین عنوان و نشانی اینترنتی بیشتر باشد میزان ربط بالاتر می رود. نتیجه گیری: موتورهای کاوش با افزایش وزن دهی به کلیدواژه های موجود در نشانی اینترنتی می توانند نتایج مرتبط تری را رتبه بندی کرده و در اختیار کاربران قرار دهند و با افزایش هم خوانی بین عنوان و نشانی اینترنتی میزان ربط بیشتر می شود.

هدف: تعیین تأثیر مؤلفه های رابط کاربر - وب سایت موثر بر تعامل در وب (مورد مطالعه کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران) بر میزان استفاده کاربران از وب سایت جهت بازیابی اطلاعات است. روش: جامعه آماری در قسمت کیفی ، خبرگان کتابخانه ملی بوده و نمونه گیری در مرحله کیفی از نوع هدفمند و تعداد نمونه ها بر اساس کفایت نظری مشخص شد. در قسمت کمی نیز جامعه آماری، تمامی کاربران کتابخانه ملی شهر تهران بود که براساس جدول مورگان تعداد ن 384 نفر به دست آمد. همچنین داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری و با استفاده از مدل معادلات ساختاری، نرم افزار اس پی اس اس، و لیزرل تحلیل شد. یافته ها: نتایج معادلات ساختاری نشان داد که تأثیر مؤلفه های رابط کاربر - وب سایت بر تعامل در وب مثبت و معنادار است و با توجه به نتایج آزمون فریدمن طراحی فنی وب سایت بیشترین تأثیر در انگیزش کاربران به استفاده از وب سایت کتابخانه ملی را داشته است. ارزش/اصالت تحقیق: از نظر کاربران، تمامی مولفه های مورد مطالعه در استفاده مجدد آنها از وب سایت کتابخانه ملی دارای اهمیت بسیار بالایی هستند. لذا توصیه می شود،که طراحان و کارشناسان کتابخانه ملی در زمان طراحی رابط کاربر –وب سایت توجه خود را به معیارهای مطرح شده در این پژوهش و اصول کاربر مدار بودن معطوف نمایند.

ارتقای آموزش مهندسی برای رشد، تولید، پیشرفت فرهنگی و اقتصادی و ایجاد خدمات اجتماعی آینده ضروری است. در دنیای امروز دانشگاهها می توانند مهارتهای لازم و پیشرفت فنی را با ارائه آموزش و پژوهش مناسب تأمین کنند. این آموزش در کشورهای پیشرفته حالتی پویا دارد. در این کشورها افزون بر اینکه دروس نظری و تخصصی به خوبی به دانشجویان آموزش داده می شود و دانشجویان دروس گوناگونی را در زمینه های مختلف مهندسی آموزش می بینند، فعالیت عملی و کارهای آزمایشگاهی برای حضور هر چه بیشتر و حرفه ای تر دانشجویان در صنعت به خوبی در نظر گرفته می شود، به گونه ای که بیشتر واحدهای گذرانده شده به وسیله دانشجویان به صورت آزمایشگاهی یا پروژه هایی است که با صنعت در ارتباط است. در این مقاله رو شهای کارآمد آموزش مهندسی محیط زیست در کشورهای مختلف جهان بررسی و با نظام آموزشی ایران مقایسه شده و نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدیدهای برنامه های گوناگون تجزیه و تحلیل و در نهایت، راهکارهایی در خصوص کارآمد کردن سامانه آموزشی ایران در زمینه مهندسی عمران-  محیط زیست ارائه شده است.