علی کاشانی

انقلاب های دنیا غالباً در پی مطالبه ارزش ها و آرمان های خاصی توسط مردم شکل می گیرند. تعلق یا عدم تعلق نسل های آتی به این ارزش ها، نقش اساسی در پیشرفت یا اضمحلال انقلاب ها ایفا می کند. در این میان، تحلیل تعلق خاطر نسل جدید در کشور ایران به آرمان های انقلاب اسلامی، راهنمای سیاستمداران و نخبگان در برنامه ریزی برای این نسل خواهد بود. این پژوهش به دنبال مقایسه منطق فکری دو دیدگاه متعارض پیرامون تعلق نسل جدید ایران به ارزش های انقلاب اسلامی و بیان شباهت ها و تفاوت های آن دو است: 1. دیدگاه رایج پژوهش های قائل به شکاف نسلی و رویگردانی نسل جدید ایرانی از ارزش ها و آرمان های انقلاب اسلامی ایران و 2. دیدگاه حضرت آیت الله خامنه ای که قائل به پایبندی نسل جدید نسبت به این ارزش ها و آرمان ها و بلکه جلوتر بودن نسل جدید نسبت به نسل قدیم انقلاب اسلامی است. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی و از طریق مطالعه تطبیقی است که جهت تحقق این روش از مدل مقایسه ای بردی استفاده شده است. نتیجه این پژوهش نشان داد که شباهت ها و تفاوت هایی میان این دو دیدگاه وجود دارد که با بررسی دقیق آن مشخص شد شباهت ها صرفاً ظاهری بوده است و اما تفاوت ها ریشه در مواردی چون «سطحی نگری یا عمق نگری در رفتارهای دفعی نسل جدید»، «توجه یا عدم توجه به مؤیدات انقلابی»، «توجه یا عدم توجه به نگرش کلان تطبیقی در مقایسه نسل جدید با زمان قبل از انقلاب و نیز سایر کشورها»، «توجه یا عدم توجه به فطرت الهی نسل جدید از حیث انسان شناسی»، «فلسفه سازی جهت تحلیل نسل جدید» و «توجه یا عدم توجه به شگرد و آرایش جنگی دشمن برای حمله به انقلاب اسلامی از طریق راهبرد شکاف نسلی» داشته است.

طراحی الگوهای رهبری اسلامی از حیث نظری می تواند به تولید علوم انسانی اسلامی و از حیث کاربردی به رهبری و جهت دهی نهادهای مردمی در نقش آفرینی ناظر به چشم اندازهای انقلاب اسلامی – مخصوصاً در گام دوم انقلاب اسلامی - مفید واقع گردد. پژوهش حاضر با هدف «طراحی الگوی کلان رهبری فرماندهان دفاع مقدس» انجام شده است. بدین منظور، از روش ها از روش کیفی فراترکیب (یکی از روش های مرور نظام مند) استفاده شد و 47 پژوهش علمی مرتبط با حوزه رهبری فرماندهان دفاع مقدس مورد مطالعه قرار گرفت. در این پژوهش 2227 مؤلفه فرعی در چهار بُعد زمینه ها، پدیده محوری، صفات و رفتارها و نهایتاً ره آوردها طبقه بندی شد. یافته ها نشان می دهد که، عوامل فردی، سازمانی و اجتماعی، مانند شخصیت معنویت محور در دوران نوجوانی و فرهنگ سازمانی دفاع مقدس، بستر شکل گیری جهان بینی و ایدئولوژی توحیدی را فراهم کرده است. این جهان بینی -به عنوان محوری ترین مؤلفه این الگو- مرکز الهام بخش صفاتی چون آرمان گرایی، تواضع، صداقت، شهادت طلبی، ساده زیستی، روحیه مربیگری، پیشگامی، مهرورزی به پیروان، عمل گرایی و شجاعت است. در نهایت، این صفات و رفتارها منجر به نفوذ در پیروان و تحقق ره آوردهایی برای رهبر، پیروان، دفاع مقدس و جامعه اسلامی شده است. همچنین، نتایج این تحقیق می تواند به بهبود روش های مدیریتی و رهبری در سازمان ها و نهادهای مختلف کمک کند و به عنوان مبنایی برای توسعه رهبری اسلامی در دوران انقلاب اسلامی مورد استفاده قرار گیرد.