اصغر خوشه چرخ

مقاله نویسی از صورت های رایج و معتبر در نشر و گسترش یافته های جدید در علوم مختلف است که سهم مقالات علمی-پژوهشی در نشر یافته ها و رشد علم و دانش انکارناپذیر است. از ابعاد مورد ارزیابی در روند مقاله نویسی، بُعد ساختاری آن است. آسیب شناسی بُعد ساختاری مقالات با هدف کاهشِ نواقص احتمالی و ارتقای کیفی مجلات مورد نظر می تواند در شاخص های گوناگون صورت پذیرد که عنصر فرامتنی «عنوان» از اهمیت بسزایی برخوردار است. عنوان مقاله، علاوه بر کارکردهایی چون هویت بخشی به مقاله، مخاطب پروری، ماندگارنمودن مقاله در ذهن و ... نقش مهمی در دست یابی به مقاله در جستجوگرهای اینترنتی دارد؛ از این رو، آسیب های موجود در شیوه های صحیح عنوان یابی و عنوان نویسی در دو بُعد ساختاری و محتوایی، راه دسترسی آسان به مقاله را در جستجوگرهای اینترنتی با مشکل روبرو می سازد و در نهایت منجر به گُمنامی اثر می شود. روش پژوهش در مقاله حاضر از نوع پیمایشی-تحلیلی و جامعه پژوهش شامل مقالات علمی-پژوهشی در سه مجله گوهر گویا، ادب عرفانی، ادبیّات عرفانی و اسطوره شناختی است. روش گردآوری داده ها کتابخانه ای با ابزار فیش برداری بوده است.

کشور ما با 8755 کیلومتر مرز دریایی، رودخانه ای و زمینی با هفت کشور همسایه، دارای یک موقعیّت برجسته در موضوع مرزبانی است و به تبع آن، اندیشه دفاع و موضوع «مرزبانی» از جمله موضوع های است که در متون دینی و ملّی ما مورد توجّه بوده است. اگرچه واژه «مرز» و «مرزبان» در معنای متداول خود با گرایش غالب جغرافیایی به کار می رود، ولی در متون اعتقادی، معنایی فراتر از مرز سرزمینی دارد و امروزه با وجود فضای مجازی و رشد روزافزون اینترنت و به وجود آمدن مباحثی هم چون «دهکده جهانی»، نقش و اهمیت «مرزهای اندیشه»  محسوس تر  است. کتاب صحیفه به خاطر عدم اختصاص به دوره یا اندیشه خاص و دارا بودن قابلیت بهره وری نوع انسان از متن نیایشی صحیفه، دارای یک ظرفیت فرازبانی است. وجود موضوعاتی هم چون مرزبانی و مؤلّفه های اهمّیّت بخشی به مرزبان در گفتمان متن بنا بر دریافت زیباشناسانه از متن؛ از طرفی، بیانگر چند لایه بودن محتوای متن و کاربردی بودن آن با زیست اجتماعی انسان در ادوار مختلف و از دیگر سو، بیانگر اهمّیّت و جایگاه ناشناخته کتاب صحیفه در کاوش های علمی است. مقاله درصدد پاسخ به این پرسش است که مؤلّفه های اهمّیّت بخشی مرزبانی در گفتمان دعایی امام سجّاد علیه السلام کدام اند؟ یافته ها حاکی از آن است که در زمان فعلی و با توجه پیدایش مفهومی جدیدی از دفاع فراسرزمینی می توان با یک خوانش زیبایی شناسانه از متن صحیفه، ویژگی های چون نوع دوستی فرامکانی، دشمن شناسی و فرمان پذیری را از مؤلفه های برجسته در اهمیت بخشی به مرزبانی بر شمرد. گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای با ابزار فیش برداری و داده پردازی در متن به روش توصیفی است.