حمیدرضا گنجی

بدون تردید قیمت گذاری مناسب سهام عرضه های عمومی اولیه برای شرکت هایی که برای نخستین بار وارد بازار سرمایه می شوند بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله وجود بازده غیرعادی معنی دار در دوره های زمانی بلند مدت و کوتاه مدت و نیز در شرایط وجود حباب قیمتی و عدم وجود آن در بورس اوراق بهادار تهران و نیز فاکتورهای موثر بر آن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله بیانگر وجود بازده غیرعادی کوتاه مدت و بلندمدت در سهام عرضه های عمومی اولیه در بازار سرمایه ایران در شرایط عدم وجود حباب قیمتی و نیز وجود بازده غیرعادی کوتاه مدت در این عرضه های اولیه در بورس تهران در شرایط وجود شرایط حباب قیمتی می باشد. علاوه بر آن نتایج بیانگر عدم وجود اختلاف معنی-داری بین بازده غیرعادی کوتاه مدت شرکت های نمونه تحت هر دو شرایط وجود حباب قیمتی و عدم وجود آن و وجود اختلاف معنی دار در دوره زمانی بلندمدت می باشد. در نهایت مشخص گردید که در شرایط وجود حباب قیمتی و در دوره زمانی کوتاه مدت متغیرهای اندازه شرکت، حاشیه سود خالص و بازده بازار یک ماه قبل از عرضه سهام و در دوره زمانی بلندمدت تنها متغیر اندازه شرکت دارای تاثیر معنی دار می باشد، ولی در شرایط عدم وجود حباب قیمتی و در دوره زمانی کوتاه مدت هیچکدام از دوازده متغیر مورد بررسی دارای تاثیر معنی دار بر بازده غیرعادی سهام نبودند، در حالی که با تغییر دوره زمانی از کوتاه مدت به بلندمدت دو متغیر خطای پیش بینی سود هر سهم و نوع موسسه حسابرس معنی دار بودند.

"توسعه بازارهای سرمایه، موجب ایجاد و گسترش مؤسسات خدمات مالی می‌شود. یکی از خدماتی که این مؤسسات ارائه می‌کنند، رتبه‌بندی انواع اوراق بهادار و شرکت‌ها است. در این تحقیق نماگرهای مورد نظر سازمان بورس اوراق بهادار تهران در رتبه‌بندی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس و اعلام فهرست 50 شرکت فعال‌تر با معیارهای مالی و غیرمالی ارزیابی عملکرد مورد نظر تحقیق مورد مقایسه و بررسی قرار گرفت و همبستگی و ارتباط میان آنها به دست آمد. هدف اصلی تحقیق، تعیین این است که آیا شرکتی که طبق گزارش های بورس اوراق بهادار تهران رتبه بالایی در میان سایر شرکت‌ها دارد، از نظر معیارهای مالی و غیرمالی ارزیابی عملکرد نیز از دیگر شرکت‌ها بالاتر است یا خیر. نتایج آزمون فرضیات و تحلیل همبستگی بیانگر این است که بین رتبه‌بندی شرکت‌ها بر اساس نماگرهای بورس و رتبه‌بندی آنها بر اساس متغیرهای مورد نظر این پژوهش، همبستگی ضعیفی وجود دارد و این همبستگی‌ها در اغلب موارد معنی‌دار نیست و بیانگر این است که شرکت‌های برتر از حیث نماگرهای بورس اوراق بهادار تهران الزاماً رتبه‌های بالاتری نیز از دیدگاه متغیرهای مورد نظر پژوهش نبوده‌اند "