محمد آرزم

هدف: برنامه های آموزشی سبک زندگی تحصیلی سلامت محور عامل مهمی در دستیابی به میزان موفقیت و عملکرد تحصیلی دانش آموزان می باشد. هدف از تحقیق حاضر طراحی محیط و برنامه های آموزش سلامت محور در راستای ارتقاء سلامت دانش آموزان استان مازندران بود.روش شناسی: روش اجرای پژوهش حاضر به صورت کیفی و بر اساس تئوری نظریه داده بنیاد (گرندد تئوری) بود. همچنین پژوهش بر اساس دسته بندی تحقیقات بر مبنای هدف به صورت اکتشافی – توسعه ای می باشد. داده های لازم جمع آوری و با استفاده از روش نظریه داده بنیاد به مثابه تکنیکی پژوهشی، مفاهیم، مقوله ها شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفت. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه متخصصان و صاحب نظران حوزه تعلیم وتربیت و مدارس استان مازندران بود. برای تعیین نمونه های این پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی استفاده شد. نمونه گیری هدفمند برای انتخاب  ۱۸ متخصص حوزه سلامت دانش آموزان انجام شد که از همه آن ها مصاحبه های تخصصی در حوزه سلامت تحصیلی دانش آموزان به عمل آمد. همچنین باتوجه به مصاحبه به عمل آمده از پرسشنامه محقق ساخته سبک زندگی تحصیلی سلامت محور با ضریب آلفای کرونباخ ۸۶/۰ استفاده شد.یافته ها: مدارس مروج سبک زندگی تحصیلی سلامت محور در شش مقوله اصلی (شرایط مداخله گر، عوامل موثرمدارس، شرایط زمینه ای، پیامد های مدارس، راهبرد های موثر و ابعاد مدارس) بررسی شدند.  نتایج تحقیق نشان داد که در  مدل ارائه می تواند در راستای استانداردسازی مقوله سلامت تحصیلی دانش آموزان استفاده گردد.نتیجه گیری و پیشنهادات: باتوجه به نتایج تحقیق پیشنهاد می شود که متخصصین نظام سلامت مدارس دستورالعمل هایی در جهت ایجاد محیطی سالم تهیه کنند و توسعه برنامه های آموزش سلامت محور در راستای ارتقاء سلامت دانش آموزان با چشم انداز کوتاه مدت و میان مدت و بلندمدت و تأکید روی برنامه هایی متناسب در جهت افزایش سطح فعالیت بدنی  و مؤلفه های روانی ایجاد کنند.اصالت و نوآوری: این پژوهش برای اولین بار به  طراحی محیط آموزشی سلامت محور با تأکید روی فعالیت بدنی به عنوان یکی از مؤلفه های اصلی سلامت جسم و روان دانش آموزان پرداخته است.

پژوهش های زیادی در حوزه ورزش مدارس صورت گرفته است. مطالعه حاضر به دنبال بررسی و مرور این پژوهش ها از سال ۱۳۹۶ و تا سال ۱۴۰۲ بوده است. این مقاله باهدف مرور نظام مند مطالعات حوزه ورزش مدارس در ایران انجام شده است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از جنس مطالعات ثانویه با رویکرد مرور نظام مند بوده است. جامعه پژوهش شامل مقاله های چاپ شده در نشریه های علمی - پژوهشی داخل کشور در بازه زمانی ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۲ به تعداد ۳۸۳ مورد بود که از بانک های اطلاعاتی استخراج شده است. مقاله ها بر اساس ابعاد کلی وضعیت شناختاری، ساختاری، عملکردی، و استنادی مرور شدند. با بررسی مقالات، گرایش های رشته ای مدیریت، رفتار و بیومکانیک، روان شناسی، آسیب شناسی و حرکات اصلاحی، فیزیولوژی و طب ورزشی که مطابق با رشته های علوم ورزشی و تربیت بدنی وزارت علوم بودند، تعیین شدند. هم چنین گرایش های بین رشته ای مدیریت - روان شناسی، رفتار - روان شناسی، مدیریت - رفتار، مدیریت - فیزیولوژی یافت شدند. نتایج تحقیق نشان داد که روند چاپ مقاله های بررسی شده سیر سینوسی داشته است و بیشتر مقالات در نشریه «پژوهش در ورزش تربیتی» با اختصاص ۶۷ مقاله به چاپ رسیده است. از این مقالات، حدود ۵۵ درصد آنها در نشریات تخصصی ورزشی به چاپ رسیده اند و حدود ۴۵ درصد آنها در نشریات غیرورزشی بوده است.

هدف از این تحقیق، طراحی سیستم اطلاعات مدیریت برای ورزش مدارس ایران بود. در این راستا جامعه آماری متشکل از خبرگان ورزش آموزشگاهی، مدیران و کارشناسان تربیت بدنی معاونت تربیت بدنی و سلامت وزارت آموزش و پرورش، هیات رییسه فدراسیون ورزش دانش آموزی، معاونین تربیت بدنی آموزش و پرورش استان ها و مدیران بهره برد که به صورت نمونه گیری هدفمند با 15 نفر از آنها به روش مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته ، مصاحبه شد تا اینکه محقق به اشباع اطلاعاتی رسید. در این پژوهش محقق از روش تحقیق کیفی،تحلیل مضمون استفاده کرد. محقق از فاز های اجرایی زیر جهت استفاده کرد. الف - فاز اقدامات مقدماتی ، ب - فاز شناخت سیستم موجود ، ج - فاز تجزیه و تحلیل و طراحی سیستم جدید. یافته های حاصل از اجرای فازهای تحقیق نشان دادند ، فاز اول از سه مضمون و هفت مقوله و 21 کد تشکیل شد. فاز دوم از یک مضمون و یک مقوله و 10 کد تشکیل شد و فاز سوم از دو مضمون و 15 مقوله و 62 کد تشکیل شدند و در نهایت مدل پیشنهادی برای سیستم اطلاعات مدیریت ورزش مدارس شامل سه پایگاه داده و 11 زیر سیستم و 28 زیر مولفه بود. بر اساس یافته ها می توان نتیجه گرفت، داده هایی که توسط معلمین تربیت بدنی تهیه می شود و در قالب سیستم اطلاعاتی و زیر سیستم های آن ، اطلاعات دقیق و سریع در اختیار مدیران قرار می گیرد تا به مدیران در تصمیم گیری ها کمک کند.