حامد شکوری گنجوی

در این مقاله مدلی ارایه شده است که ترکیب بهینه تکنولوژی های مختلف برای تولید گاز هیدروژن را متناسب با پتانسیل های موجود در مناطق مختلف، از نظر داشتن کم ترین هزینه تعیین می کند. هزینه هایی که توسط این مدل پوشش داده می شوند، شامل هزینه های بهره برداری از سیستم تولید گاز هیدروژن، هزینه های انتقال گاز و انتشار گازهای گلخانه ای حاصل از هر تکنولوژی هستند. منظور از پتانسیل های موجود در هر منطقه نیز میزان دسترسی به مواد اولیه مورد نیاز برای هر تکنولوژی، حدود مجاز انتشار گازهای گلخانه ای، میزان منابع مالی در دسترس برای سرمایه گذاری در طرح تولید و میزان تقاضای موجود در منطقه مورد بررسی است، که همگی به صورت محدودیت در مدل لحاظ شده اند. هم چنین در این مقاله دسته بندی ای از روش های مختلف تولید گاز هیدروژن بر مبنای ظرفیت سیستم تولیدی و در سطح پایین تر بر مبنای نوع فرایند تولیدی، آنجام گرفته است، که در مراحل برنامه ریزی مدل استفاده می شود. بنابراین مدل ارایه شده در این مقاله با نگرش تحلیلی از پایین به بالا و با به کارگیری متدولوژی بهینه سازی ترکیب تولید در مناطق مورد بررسی، می تواند در زمینه تحقیقات اتی به کار گرفته شود.

در این مقاله، به بررسی نقش پارامترهای تاثیرگذار در تعیین خصوصیات سیستم تبدیل انرژی باد برای بهره برداری از توربین های بادی کوچک در جهت برآورده سازی تقاضا در بخش خانگی، پرداخته شده است. به طور کلی، تمامی عوامل تاثیرگذار بر سیستم تبدیل انرژی باد به دو دسته عوامل تعیین کننده خصوصیات توربین و همچنین شرایط جغرافیایی محل نصب توربین تقسیم بندی می شوند. از آنجا که انتخاب این سیستم برای مصرف کننده از نظر هزینه واحد برق تولید شده توسط توربین اهمیت زیادی دارد، در این مقاله روابط ریاضی بین دو فاکتور قطر روتور، ارتفاع پایه توربین و هزینه واحد برق تولید شده توسط توربین تعیین شده است. این دو فاکتور به عنوان دو فاکتور اصلی متاثر از فاکتورهای متعدد دیگر، به ترتیب مرتبط با خصوصیات توربین و شرایط جغرافیایی محل هستند. برای بررسی تاثیر هر کدام از دو فاکتور فوق و همچنین افزایش دقت محاسبات انجام گرفته، از توربین های با توان های مختلف و همچنین ارتفاع های مختلف پایه برای هر توربین در چهار منطقه با شرایط جغرافیایی متفاوت، از بین مناطقی که سهم بیشتری از پتانسیل انرژی باد کشور را پوشش می دهند، استفاده شده است. با در دست داشتن میزان درآمد خانوار و به دنبال آن مقدار هزینه پرداختی از سوی خانوار به ازای هر کیلووات ساعت مصرف برق، می توان با استفاده از این روابط به راحتی مشخصات سیستم تبدیل انرژی باد را تعیین نمود. لذا، به دلیل نقش مهمی که این روابط می توانند در تعیین خصوصیات سیستم تبدیل انرژی باد ایفا کنند، پیشنهاد می شود در تحقیقات آتی در این راستا، از آنها استفاده گردد.

در این مقاله با استفاده از روش های کنترل بهینه، قاعده سیاست بهینه پولی برای اقتصاد ایران با این فرض که سیاست‎گذار از نرخ بهره به عنوان ابزار سیاستی استفاده می‎کند، استخراج می‎شود. برای این منظور یک مدل دینامیک تصادفی شامل انتظارات عقلایی برای اقتصاد کشور، ارایه و پارامترهای آن با توجه به مقادیر ضرایب به‎دست آمده در مطالعات قبلی تنظیم می شود. نتایج نشان می دهد که رفتار بهینه سیاست‎گذار این است که نرخ بهره را در پاسخ به نوسان مثبت در تورم، تولید، حجم پول، افزایش و در پاسخ به شوک تکنولوژی کاهش دهد. هم‎چنین لازم است سیاست‎گذار نسبت به افزایش حجم پول به صورت تهاجمی واکنش نشان دهد. یافته ها هم‎چنین حاکی از این است که تحت هیچ یک از سناریوهای در نظر گرفته شده برای تابع زیان سیاست‎گذار، قاعده بهینه سیاستی نرخ بهره شامل واکنش به قیمت دارایی ها نمی شود.

ایران رتبه نخست را در رشد مصرف سرانه انرژی در جهان داراست. اینکه چه عواملی چگونه در این پدیده مؤثر هستند، نیازمند تحلیل است و برای تحلیل این روند، بدست آوردن الگویی که آن عوامل را بشناساند و تغییرات آتی را برآورد کند، ضروری است. با تفکیک تقاضای انرژی الکتریکی به دومتغیر توان و زمان، برای هریک الگویی مجزا به دست می آید. در این مقاله، با استفاده از نتایج یک الگوسازی خطی برای مطالعه اثر دما در میانگین سالانه زمان مصرف روزانه، یک الگوی دینامیکی غیرخطی بدست آمده تا نشان دهد قله بارالکتریکی به طورمتوسط چند ساعت درروز به انرژی الکتریکی نیاز دارد و این میزان تحت تاثیر چه عواملی و چگونه تغییر می کند. پژوهش ها نشان می دهد که دما، میزان وزش باد و البته عوامل اقتصادی و اجتماعی دیگری مانند قیمت ها، جمعیت و رشد فن آوری بر میزان مصرف انرژی مؤثر است. ترکیبات متنوع از عوامل مزبور و شکل توابع گوناگون غیرخطی که تبیین کننده روابط علـﹽی میان متغیرها هستند، شمار الگوهای نامزد برای این پدیده را بالا می برد. با روشی که در الگوسازی و انتخاب الگو در این پژوهش دنبال شده است، ازمیان تعداد زیادی از الگوهای موازی، چند الگوی مناسب تر بررسی و سرانجام مناسب ترین مدل دینامیک تعیین می شود. این الگوها در تکمیل دیگر الگوهای به دست آمده برای بار، نشان می دهند که علاوه برتاثیر دما، افزایش نسبی قیمت انرژی الکتریکی برخلاف تاثیر ناچیز آن در میزان بار بیشینه، در کاهش ساعات مصرف وسایل الکتریکی تاثیر درخور توجهی دارد

استفاده صحیح از هر ابزاری به دانش به کارگیری آن ابزار وابسته است. در بیشتر الگوهای اقتصادسنجی، رگرسیون های خطی (یا شبه خطی) مورد استفاده قرار می گیرند. این در حالی است که جمله عرض از مبدا - Intercept همواره در این الگوها، اعم از الگوهای مصرف، صادرات، واردات، سرمایه گذاری و غیره، دیده می شود؛ کوچک و معنادار نبودن آن مورد بحث واقع می شود و اغلب از آماره t-student کوچکی برخوردار است، به طوری که ترجیح حذف آن موضوعیت دارد. در الگوسازی دینامیک با نگرش سیستمی - System Approach اعمال جمله عرض از مبدا نمی تواند همواره جایگاه منطقی داشته باشد. در این مقاله پس از تبیین نقش و مفهوم جمله عرض از مبدأ با توجه به دینامیک الگو، مواردی که به کارگیری آن می تواند بی معنا تلقی شود، توضیح داده شده است. این مبحث نظری از طریق الگوسازی برای نمونه ای عینی (الگوی مصرف) تبیین و تکمیل شده است.

بررسی چگونگی تغییرات تقاضای انرژی الکتریکی از موضوعات روزآمد در سطح جهان است. مدت زمان مصرف روزانه از متغیرهای مهم دخیل در این موضوع محسوب می شود. در این مقاله نحوه تاثیر عامل دمای هوا بر آن متغیر مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. ابتدا برای درک ارتباط میان مصرف انرژی الکتریکی و دما تابعی تخمینی ارائه می شود. سپس توسط یک سری الگوهای خطی موازی میزان اثر این عامل در کنار سایر عوامل برآورد شده است. بهترین الگوهای برآوردی که از طریق تصمیم گیری فازی با ترکیب معیارهای متنوع صورت گرفته است، نشان می دهد که بیش از 50 درصد (تا 63%) از تغییرات متوسط زمان مصرف روزانه انرژی الکتریکی در کشور ناشی از تغییرات آب و هوایی است.

قیمت بنزین مانند ه کالای اقتصادی دیگر از عوامل اثر گذار در میزان مصرف آن است، با این فرض که کالای جایگزین برای آن در مقوله حمل و نقل استفاده از وسایل نقلیه عمومی، کم مصرف، دوچرخه و حتی پیاده روی باشد. در مدل های مختلفی از سیستم اقتصاد کلان کشورهای تولید(صادر) کننده سوخت های فسیلی از جمله ایران نشان داده شده است که به دلیل تعیین نرخ سوخت از سوی دولت، این عامل بر قیمت سایر کالاها مؤثر است. این مقاله با ارائه یک مدل غیر خطی مبتنی بر روابط سیستمی در اقتصاد، چگونگی تأثیر تغییرات قیمتی در این کالا را بر کل تورم بررسی می کند. با تحلیل حساسیت و محاسبه کشش ها درصد تأثیر این عامل برون زا در مدل تعیین می شود. نشان داده می شود که با وجود عوامل تأثیر گذار متنوع در متغیر تورم، تأثیر قیمت سوخت به ویژه بنزین در درازمدت قابل صرف نظر است. این در حالی است که با بازگشت بودجه عظیم یارانه ای این کالا به حزانه دولت و جبران کسری بودجه، شکاف پولی که خود مهمترین عامل در تورم است کاهش می یابد و در میان مدت[ با فرض اعمال مدیریت صحیح مالی]  شوک تورمی اولیه را جبران می کند.