مارال ابراهیمی

هدف: هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش عزت نفس بر میزان شفقت برخود در دوران بلوغ دختران پایه نهم متوسطه اول در مدرسه عصمت نوشهر بود. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل ۱۱۰ نفر از دانش آموزان دختر پایه نهم بود که ۶۰ نفر از آنان با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش در ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای آموزش عزت نفس بر اساس بسته های آموزشی معتبر شرکت کردند، در حالی که گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکرد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه شفقت برخود فرم کوتاه بود. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس (ANCOVA) و نرم افزار SPSS تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که آموزش عزت نفس تأثیر معناداری بر افزایش سطح کلی شفقت برخود دارد (p < 0.05). همچنین، این آموزش به طور معناداری موجب افزایش مهربانی به خود، تجارب مشترک انسانی، ذهن آگاهی و کاهش قضاوت گری و احساس انزوا شد. اما در بعد همانندسازی افراطی، تفاوت معناداری مشاهده نگردید. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که آموزش عزت نفس می تواند به عنوان مداخله ای اثربخش در بهبود مؤلفه های روان شناختی مرتبط با خودپذیری و کاهش خودانتقادی در دختران نوجوان به کار گرفته شود. چنین مداخلاتی در بافت مدرسه می تواند در ارتقاء سلامت روانی و اجتماعی نوجوانان مؤثر واقع شود.

پژوهش حاضر با هدف پیش بینی تعلل ورزی تحصیلی و بهزیستی روانشناختی نوجوانان دختر براساس میزان اعتیاد اینترنتی انجام پذیرفت. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه هدف را کلیه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تبریز به تعداد 29747 نفر تشکیل می دهند که از بین آنها و براساس جدول کرجسی مورگان 370 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. در ادامه جهت جمع آوری داده های موردنیاز از پرسشنامه های اعتیاد به اینترنت یانگ(1996)، پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف(1980) و پرسشنامه تعلل ورزی تحصیلی سواری(1390) بهره برداری شد و برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از آزمون همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس و رگرسیون چندگانه در محیط نرم افزار spss23 استفاده شده است. یافته ها نشان داد، مؤلفه های اعتیاد به اینترنت(مشکلات اجتماعی، تأثیر بر عملکرد، فقدان کنترل، استفاده مرضی از چت روم و بی توجهی به وظایف شغلی و تحصیلی) قادر است، تعلل ورزی تحصیلی نوجوانان دختر را به صورت مثبت و بهزیستی روانی را به صورت منفی و معناداری پیش بینی نماید.

این پژوهش با هدف شناسایی تأثیر درمان کوتاه مدت راه حل محور بر توانایی حل مسئله و روابط بین فردی دانش آموزان دختر انجام شد. روش این پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر تبریز بودند که به صورت تصادفی خوشه ای، از بین نواحی آموزش و پرورش، ناحیه 3 آموزش و پرورش شهر تبریز انتخاب شد. از ناحیه مزبور نیز یک مدرسه انتخاب و از بین آنان تعداد 30 دانش آموز دختر به روش نمونه گیری در دسترس برگزیده شدند، آن گاه به صورت تصادفی در دو گروه گواه (15) و آزمایش(15) قرار داده شدند. درمان راه حل محور کوتاه مدت در قالب هفت جلسه آموزشی برای گروه آزمایش اجرا شد و پس از اتمام جلسات آموزشی، هر دو گروه مجدداً نسبت به پیش آزمون در پس آزمون حل مسئله و روابط بین فردی شرکت کردند. در ادامه برای گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه حل مسئله کسیدی و لانگ (1996) و پرسشنامه روابط بین فردی سیگل، اسمیت و ماسکا (2001) استفاده شد که برای تعیین روایی آنها از روایی محتوایی و برای به دست آوردن پایایی نیز از ضریب آلفای کرونباخ بهره گرفته شد که مقدار آن در پرسشنامه های مذکور به ترتیب 0/92 و 0/89 محاسبه گردید. نتایج حاصل از تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد: درمان راه حل محور کوتاه مدت بر حل مسئله و ابعاد آن و روابط بین فردی دانش آموزان مؤثر است. بنایراین می توان در جهت بهبود روابط بین فردی و توسعه مهارت های حل مسئله از رویکرد راه حل محور کوتاه مدت بهره جست.