واکاوی تجارب روانی– اجتماعی داوران ورزشی: مطالعه پدیدارشناسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مقدمه: داوران ورزشی در دوران شغلی خودشان تحت تأثیر عوامل مختلف درونی و بیرونی قرار می گیرند و تجارب زیسته متفاوت و متنوعی دارند که می تواند بر عملکرد آنها تأثیرگذار باشد. از این رو هدف از پژوهش حاضر، بررسی تجارب روانی – اجتماعی داوران ورزشی بود. روش پژوهش: به لحاظ روش شناختی، این پژوهش در دامنه مطالعات کیفی از نوع پدیدارشناسی قرار می گیرد. شرکت کنندگان در پژوهش داوران زن و مرد در رشته های تیمی ورزشی مختلف در سال 1400- 1401 بودند که سابقه حداقل سه سال قضاوت در لیگ های استانی تا لیگ ها حرفه ای کشور را داشتند. شرکت کنندگان در پژوهش به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. نمونه گیری تا مرحله رسیدن به اشباع ادامه یافت و در نهایت 20 داور از رشته های مختلف در پژوهش شرکت داشتند. ابزار پژوهش، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. برای تجزیه وتحلیل داده های کیفی از روش هفت مرحله ای کُلایزی استفاده شد. همچنین برای عدم سوگیری و همگرایی از چندسویه سازی (داده ها، محقق) استفاده شد. یافته ها: بر اساس تحلیل یافته های پژوهش حاضر سه مضمون اصلی مربوط به تجارب خوشایند شامل راهبردهای مقابله ای مسئله مدار، به کارگیری مهارت های روانی و تاب آوری /سرسختی ذهنی، و سه مضمون اصلی مربوط به تجارب ناخوشایند شامل استرس شغلی، اضطراب شناختی و افسردگی به دست آمد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که شغل داوری آثار خوشایند و ناخوشایندی روانی و اجتماعی بر روی داوران ایرانی داشته است. از این رو آگاهی و درک متقابل از این تجارب می تواند زمینه ساز تصمیم گیری های لازم توسط مدیران و مسئولان ورزشی کشور باشد.