کریم حیاتی آشتیانی

شارل بودلر و نیما یوشیج دو تن از نام آورترین شاعران مدرن بودند که با آفرینش آثار خود تأثیر بسزایی در سیر تکوین شعر نو دوران خویش به جا گذاشتند. مقاله ی حاضر بر این فرض بنا شده است که میان افکار و آثار مدرنیته ی این دو شاعر می توان ارتباط قاعده مندی را مشاهده نمود. محور اصلی مباحث این تحقیق، بررسی ابعاد مشترک میان اندیشه های شارل بودلر و نیما یوشیج است که همواره با نوآوری های خود، تأثیر چشمگیری در ایجاد شناختی دقیق نسبت به تجدد و عصر مدرن داشتند. لذا، علی رغم تفاوت در نگرش این دو شاعر نسبت به سایر هم عصرانشان، با ظهور نو گرایی به عنوان پدیده ای نو، در مرحله ی معینی از تکامل فکری بشر، زمانی که انسان ها نیاز مبرمی به شناخت ماهیت تکامل اجتماعی پیدا کردند، توانستند با کنار نهادن برخی قواعد و الزامات شعر سنتی و مشاهده ی چهره ی حقیقی دنیای پیرامونشان، با این نظام آفرینش ادبی نوین همراه شوند و از این طریق، تصاویری از تحولات جامعه ی مدرن خویش را در قالب شعر به مردم عرضه دارند. در این پژوهش بر آن بوده ایم تا اهمیت جایگاه مدرنیته را در تحول شعر سنتی مطالعه کنیم.

یکی از ویژگی های پست مدرن رمان های اَمِلی نوتومب، استفاده از اسطوره است و یکی از اسطوره هایی که رمان های این نویسنده و خصوصاً مرکور را تحت الشعاع قرار می دهد، اورفه و اوریدیس است. اَمِلی نوتومب از این اسطوره الهام می گیرد، تغییراتی اساسی در آن می دهد و آن را با نگاه فمینیستی خود بازنویسی می کند. در این رمان، برخلاف اسطوره اورفه و اوریدیس، نقش زن بر مرد ارجحیت دارد و حرف اول را می زند. در این پژوهش، سعی بر آن است تا با روش تحلیلی تطبیقی چگونگی این تغییرات و تکنیک های استفاده شده را شرح دهیم. سیستم ارتباطی که این اسطوره و رمان مِرکور را به هم پیوند می دهد فرامتنیت نام دارد. همچنین سعی خواهیم کرد تک اسطوره های اصلی سازنده تصویر اوریدیس، دوگانگی شخصیت های زن، دوگانگی ساختار رمان و همچنین واژگونی نقش ها را به تفصیل توضیح دهیم. شخصیت های اَدِل و اَزِل مسیرهای مختلفی را طی می کنند و دو تصویر متفاوت از اوریدیس به نمایش می گذارند. در واقع، این تغییرات که به علت استقلال و ابهام شخصیت زن رمان به کمک فرایند دوگانگی در تصویر اوریدیس به وجود می آید باعث می شود نویسنده نسخه جدیدی از اسطوره اورفه و اوریدیس ارائه دهد که در آن زن بر مرد برتری دارد.

اونوره دو بالزاک و محمد علی جمال زاده، از متفکدران و نویسدندگان بنام فرانسه و ایران بودند که با آفرینش آثار خود تأثیر بسزایی در شکل گیری اندیشه و تفکرات جامعه عصر خویش داشته و به بسط ادبیات واقع گرایی به عنوان شیوه ای مشخص در به تصویر کشیدن واقعیت های اجتماعی پرداختند. مقاله حاضر بر این فرض بنا شده است که میان اندیشه های این دو نویسدنده به دلیل شرایط سیاسی و اجتماعی حاکم بر جامعه، مدی توان تشابه و ارتبار قاعده مندی را مشاهده کرد و شاید از این روی است که جمال زاده از رئالیسدت بزرگی همچون بالزاک الهام گرفته است. بدین ترتیب در طی این تحقیق، که به بررسی مضامین اجتماعی یکسان میان دو اثر اوژنی گرانده بالزاک و دارالمجانین جمال زاده اختصاص یافته، ابتدا تأثیر محیط، اجتماع و روابط علت و معلولی در واقایت های زندگی و تحلیل و شناساندن دقیق تیپ های اجتماعی مطالعه می گردد

مسئله اصلی ما در این پژوهش، چگونگی اجرای آموزش میان فرهنگی است. روش شناسی تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد. با استفاده از پرسشنامه ای محقق ساخته به عنوان ابزار اصلی پژوهش که شامل 20 سؤال پنج گزینه ای است و روایی آن سنجیده و استانداردسازی شده است به کارایی آموزش میان فرهنگی خواهیم پرداخت. از این رو با انتخاب تصادفی 200 نفر از میان جامعه آماری کل دانشجویان مقطع کارشناسی در رشته زبان فرانسه در دانشگاه های ایران و در دو گروه 100 نفره تجربی و گواه به اثرگذاری این روش تدریس بر ارتقای توانش منظورشناختی و علاقه مندی به محتوای ادبی نزد دانشجویان می پردازیم. نتایج مندرج در جدول 5-4 نشان می دهند که تمام 20 گویه پرسشنامه همبستگی قوی با عوامل خود دارند و لذا پرسشنامه استانداردسازی شده است. همچنین، نتایج آمار توصیفی (جدول 5-5) نشان می دهند که پس از حذف اثر احتمالی پیش آزمون، گروه تجربی (19/45) میانگین بالاتری نسبت به گروه گواه (28/35) در ارتقای توانش منظورشناختی کسب کرده است. جدول 5-9 نیز آمار توصیفی دو گروه تجربی و گواه در پس آزمون علاقه مندی به محتوای ادبی را نشان می دهد. بر این اساس این نتیجه به دست آمد که گروه تجربی (میانگین = 69/25 ) نسبت به گروه گواه (میانگین = 15/18) میانگین بالاتری درپس آزمون علاقه مندی به محتوای ادبی کسب کرده است. براساس نتایج آزمون تی دو نمونه مستقل در جدول 5-10 (.05 > p, 9.78 = (198) t) شاخص اندازه اثر آماره تی 78/9 برابر 571/0 است که اندازه اثر بزرگی را نشان می دهد.

علی رغم اینکه موسیقی مناطق ایران، همانند ردیف موسیقی سنتی ایران یک صدایی است و در اصل تابع هته روفونی، با این حال به فرم های چندصدایی، اگرچه اکثراً ناخودآگاهانه، برخورد می شود. هدف از این تحقیق، بررسی خوانش ادبی - موسیقایی براساس نظریه فرِدِریک سونَک (Frédéric Sounac)، در دو اثر نویسنده معاصر فرانسوی، پاسکال کینیار (Pascal Quignard) به نام های همه «صبح های جهان» و «درس موسیقی» است. فرِدِریک سونَک ورود موسیقی را در آثار ادبی با بهره بری از اصطلاحات متداول موسیقایی در قرون وسطی و باتکیه بر مدل های لوگوژِن (Logogène) –موضوعی– مِلوژِن (Mélogène) –صدادار– و مِلوفُرم (Méloforme) –رسمی– موردمطالعه قرار داده است. بررسی جایگاه چندصدایی در موسیقی ایران از دیگر مسائل این مقاله است. در  این مقاله، به روش تحلیلی - توصیفی، از بین سه مدل، به بررسی و تشخیص مدل مِلوفُرم خواهیم پرداخت که شامل یک روش جدید ترکیبی در ادبیات است و فرم ، ژانر، تکنیک موسیقایی و یا به تعبیر دیگر، فوگ (Fugue)، کُنتُرپوان (Contrepoint)، لایت موتیف (Leitmotiv) و تِم (Thème) را دربر می گیرد. برای به کارگیری مدل مِلوفُرم، باید از یک طرف قوه مخیله عالی و از طرف دیگر، آگاهی های لازم در زمینه موسیقی داشت تا امکان ارتباط بین متن و فرم یا تکنیک موسیقایی برقرار شود. در این تحقیق، خواهیم دید که چگونه پاسکال کینیار، با تکیه بر تکنیک های کاملاً ادبی، درصدد برمی آید تا جنبه هایی از موسیقی را در عالم ادبی خود وارد کند. ابتدا اشاره ای به مدل مِلوفُرم خواهیم داشت، سپس در قسمت دوم، رمانِ همه «صبح های جهان» و در قسمت سوم، «رساله درس موسیقی» را موردبحث و بررسی قرار خواهیم داد.اهداف پژوهش:بررسی خوانش ادبی - موسیقایی رمان همه «صبح های جهان» و «درس موسیقی» براساس نظریه فرِدِریک سونَک.بررسی چندصدایی در موسیقی معاصر.سؤالات پژوهش:1.تحلیل ادبی- موسیقایی رمان همه «صبح های جهان» و «درس موسیقی» براساس نظریه فرِدِریک سونَک چگونه است؟چندصدایی در موسیقی معاصر چه جایگاهی دارد؟