ژاله رفاهی

هدف پژوهش حاضر بررسی دغدغه های داشتن فرزند معلول و کیفیت و رضایت زناشویی خانواده های خویشاوند بود. بدین منظور با روش مروری متون اصلی شامل کتابها و مقاله های علمی معتبر در این زمینه بین سال های 1990 تا 2017 از پایگاه های اطلاعاتیِ Google Scholar, ERIC, Science Direct و Pub Med استخراج و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. جستجو در این پایگاه ها با کلید واژه هایdisabled children in family, Kinship Marriage, Marital satisfaction, Families with disabled children, marital adjustment, marital quality, children with developmental disabilities بود. همچنین، از برخی منابع فارسی موجود در این زمینه استفاده شد. مرور ادبیات پژوهش نشان داد در خانواده هایی که ازدواج خویشاوندی دارند، نگرانی و دغدغه بیشتری نسبت به داشتن فرزند معلول دارند که می تواند کیفیت و رضایت زناشویی آنها را تحت تاثیر قرار دهد.. همچنین برخی پژوهش ها نشان دادند که کیفیت و رضایت زناشویی در خانواده های خویشاوند زمانی بیشترین تاثیر را می پذیرد که فرزند معلولی در خانواده باشد. بر اساس مرور ادبیات پژوهش می-توان گفت ازدواج خویشاوندی می تواند با استرس و نگرانی هایی در مورد داشتن فرزند معلول همراه باشد. به طور کلی ازدواج خویشاوندی به علت تبعاتی که به دنبال دارد، توجه بیشتری را از سوی پژوهشگران و متخصصان بالینی و پزشکان این حوزه می طلبد. سایر کاربردهای نظری و شواهد تجربی در ارتباط با ازدواج خویشاوندی در متن مقاله به تفصیل بیان شده اند.

پژوهش حاضر با هدف پیش بینی سبک های فرزندپروری مادران بر اساس طرحواره های اولیه و سبک های دلبستگی آنان انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، مادران دارای نوزاد تولد یافته در شش ماهه ی اول سال 1394 شهر جهرم بودند که با استفاده از روش تصادفی ساده، نمونه ای به حجم 326 نفر انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه ی سبک های فرزندپروری بامریند، پرسش نامه ی طرحواره ی یانگ و پرسش نامه ی سبک های دلبستگی کولینز و رید استفاده شد. برای ارزیابی اطلاعات از آزمون معنا داری ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون چند متغیره به شیوه ی گام به گام استفاده گردید. نتایج نشان داد تمامی طرحواره های اولیه با سبک های فرزندپروری سهل گیرانه و استبدادی رابطه ی مستقیم معنادار و تنها طرحواره ی خودگردانی و عملکرد مختل با سبک فرزندپروری مقتدرانه رابطه ی معکوس معنادار دارد. سبک های دلبستگی اجتنابی و  دو سوگرا با سبک های فرزندپروری سهل گیرانه و استبدادی، رابطه ی مستقیم معنادار دارد و سبک دلبستگی ایمن با سبک فرزندپروری استبدادی رابطه ی معکوس معنادار و با سبک فرزندپروری مقتدرانه رابطه ی مستقیم معنادار دارد. طرحواره ی خودگردانی و عملکرد مختل قادر به پیش بینی مثبت سبک فرزندپروری سهل گیرانه و پیش بینی منفی سبک فرزندپروری مقتدرانه، طرحواره های بریدگی و طرد و گوش به زنگی بیش از حد قادر به پیش بینی مثبت سبک فرزندپروری استبدادی و طرحواره دیگرجهت مندی قادر به پیش بینی مثبت سبک فرزندپروری مقتدرانه می باشند. سبک دلبستگی دو سوگرا توانایی پیش بینی مثبت سبک های فرزندپروری سهل گیرانه و استبدادی و سبک دلبستگی ایمن توانایی پیش بینی منفی سبک استبدادی و پیش بینی مثبت سبک فرزندپروری مقتدرانه دارد. نتیجه این که، سبک های فرزندپروری مادران، متأثر از طرحواره های اولیه و سبک های دلبستگی آنان است.

هدف پژوهش: امروزه یکی از مسائلی که جوا نان ما را در تضاد و تنش قرار می دهد، چگونگی روابط دختر و پسر با توجه به گرایش های فرهنگی، دینی ، عرفی، اجتماعی و خانوادگی او می باشد. در حالی که در بسیاری از کشورهای جهان آزادی رابطه دختر و پسر مشهود است، نسل جوان ما نمی داند با این موضوع چگونه برخورد کند. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت حل تعارض بر گرایش به جنس مخالف دختران مجرد در شهر اصفهان اجرا شد. روش آماری: جامعه آماری شامل کلیه دختران مجرد منظقه 11شهر اصفهان بوده که از این افراد به صورت نمونه گیری دردسترس تعداد 40 نفر از دختران مجرد که به فرهنگسراهای منطقه 11 مراجعه کردند انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل قرار داده شدند. برای اندازه گیری از پرسشنامه نگرش به جنس مخالف استفاده و بر روی گروه آزمایشی بسته آموزشی مهارت حل تعارض اجرا شد. یافته ها: داده های به دست آمده با روش آماری تحلیل کواریانس تک متغیره تجزیه و تحلیل شد و یافته های به دست آمده نشان داد که بین میانگین دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد (05/0P<). نتیجه گیری: نتیجه کلی به دست آمده بیانگر اینست که آموزش مهارت حل تعارض باعث کاهش گرایش به رابطه با جنس مخالف در دختران شده است.

هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه رضایتمندی زناشویی و سلامت روان والدین خویشاوند و غیر خویشاوندکودکان کم توان ذهنی بود. طرح پژوهش، توصیفی از نوع علی- مقایسه ای و جامعه آماری کلیه والدین کودکان کم توان ذهنی شهرهای شیراز، مرودشت و فسا در استان فارس بود. نمونه پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری گروه های در دسترس شامل150 نفر از والدین (50نفرخویشاوند،100نفرغیرخویشاوند) انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از مقیاس تجدید نظر شده رضامندی زوجیت افروز – 1389 و فرم 28 سئوالی پرسشنامه سلامت عمومی(G.H.Q.28) استفاده گردید. تحلیل یافته های پژوهش با استفاده از آزمون های آماری t مستقل، آزمون تحلیل واریانس چند متغیره (MANOVA) و ضریب همبستگی پیرسون توسط نرم افزار آماریSPSS ویرایش23 انجام گرفت. نتایج نشانگر عدم وجود تفاوت معنادار رضایتمندی زناشویی (0/05 < 0/87 =sig) و سلامت روان (0/05 < 0/58 =sig) در بین والدین خویشاوند و والدین غیر خویشاوند کودکان کم توان ذهنی بود. همچنین رابطه معناداری در سطح 0/05 بین رضایتمندی زناشویی و سلامت روان، در هیچیک از دو گروه والدین خویشاوند و غیر خویشاوند کودکان کم توان ذهنی دیده نشد.

طرحواره جنسی بخشی از مفهوم خود است که به نظر می رسد برای روابط جنسی درون فردی و بین فردی بسیار مهم است. این پژوهش با هدف بررسی کفایت روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه طرحواره جنسی زنان در جامعه ایرانی انجام شد. با استفاده شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 360 زن متاهل از شهر شیراز انتخاب شدند. عوامل استخراج شده از این مقیاس در این بررسی در مقایسه با عوامل موجود در فرم اصلی مقیاس طرحواره جنسی زنان یکسان نبود. مقیاس طرحواره جنسی زنان درجامعه ایرانی شامل چهار عامل به ترتیب گشوده فکر–صریح، پرشور–عاشقانه، جذاب، و خجالتی–محتاط نامیده شدند.. همچنین نتیجه بررسی روایی مقیاس زنان از طریق ضرایب همبستگی خرده مقیاس ها با نمره کل مطلوب گزارش گردید. همچنین بررسی ها نشان می دهد که نسخه فارسی مقیاس های طرحواره جنسی زنان از پایایی قابل قبولی برخوردار است. روان شناسان بالینی و مشاوران خانواده، می توانند از این مقیاس برای شناسایی طرحواره های جنسی زنان در فعالیت های پژوهشی و درمانی در محیط های بالینی و مراکز مشاوره بهره گیرند.

هدف : هدف پژوهش حاضر، روان سنجی نسخه فارسی نمایه عوامل حفاظت کننده فردی ( IPFI ) بود. روش : در پژوهش پیمایشی حاضر، 481 دانش آموز دبیرستانی (243 دختر) به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای از نواحی استان فارس انتخاب شدند. نسخه فارسی IPFI به روش ترجمه- ترجمه وارون تنظیم شد و برای گردآوری داده ها به کار رفت. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل عاملی استفاده شد. یافته ها : تحلیل عاملی به شیوه مؤلفه های اصلی نشان گر ساختار چهارعاملی توانش شخصی، توانش اجتماعی، تعهد اجتماعی و انسجام اجتماعی بود. ضریب همبستگی نمره کل مقیاس با عوامل توانش شخصی، توانش اجتماعی، تعهد اجتماعی و انسجام اجتماعی به ترتیب 78/0، 67/0، 70/0 و 72/0 بود (01/0≥ p ). ضریب آلفای کرونباخ این عوامل نیز به ترتیب 96/0، 82/0، 86/0 و 77/0 به دست آمد. دونیمه سازی پایایی ابزار را تأیید کرد. نتیجه گیری : نسخه فارسی IPFI از روایی و پایایی مناسب برخوردار است.

هدف از پژوهش ، نقش پیش بینی کنندگی باورهای غیرمنطقی ارتباطی و مؤلفه های عشق با دلزدگی زناشویی در زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر شیراز بود . جامعه آماری این پژوهش ، شامل همه زنانی بود که بدلیل دلزدگی زناشویی به مراکز مشاوره شیراز رجوع کرده اند و نمونه آن را 203 نفر از زنان تشکیل داده است ، که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند . ابزار مورد استفاده در این پژوهش عبارتند از : پرسشنامه باورهای ارتباطی ، پرسشنامه مؤلفه های عشق و پرسشنامه دلزدگی زناشویی . نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه به روش همزمان نشان داد که ؛ باورهای غیرمنطقی ارتباطی ، دلزدگی زناشویی زنان را به طور مثبت پیش بینی می کنند و نیز مؤلفه های عشق ، دلزدگی زناشویی زنان را به طور منفی پیش بینی می کنند . آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که ؛ بین متغییرهای زمینه ای ( سن ، مدت ازدواج ، میزان تحصیلات و تعداد فرزندان ) و دلزدگی زناشویی زنان رابطه وجود دارد ، و همچنین بین متغییرهای زمینه ای و باورهای غیرمنطقی ارتباطی رابطه وجود دارد که در این میان سن افراد تأثیری در باورهایشان ندارد ، و همین طور نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که ؛ بین متغییرهای زمینه ای و مؤلفه های عشق در زنان رابطه وجود دارد که در این میان میزان تحصیلات افراد تأثیری در مؤلفه های عشقشان ندارد . و همچنین نتایج حاصل از آزمون رگرسیون به روش همزمان نشان از پیش بینی مؤلفه های عشق (به خصوص بعد صمیمیت ) از روی باورهای غیرمنطقی ارتباطی دارد .

هدف از تحقیق حاضر تعیین نقش سبک های هویت و خودکارامدپنداری (فردی و جمعی) در پیش بینی موفقیت تحصیلی دانش آموزان پسر دبیرستانی شهر اصفهان در سال تحصیلی 93-1392 بود. جامعه مورد مطالعه شامل کلیه دانش آموزان پسر دبیرستانی شهر اصفهان و نمونه مورد مطالعه شامل 274 دانش آموز پسر دبیرستانی شهر اصفهان بودکه با استفاده از نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای مورد مطالعه قرار گرفت. ابزار پ ژوهش آزمون سبک های هویت برزونسکی(1989)، پرسشنامه خودکارآمدپنداری فردی بندورا(1997) و پرسشنامه خودکارآمدپنداری جمعی کیم و پارک(1999) بود. داده ها با آزمونهای همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تحلیل شد. نتایج در سطح 99/. اطمینان نشان داد که رابطه بین سبک هویت اطلاعاتی و سبک هویت هنجاری، خودکارآمدپنداری فردی و جمعی و نیز رابطه دو متغیر موفقیت تحصیلی و تعهد هویت بالا و معنادار بود. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که به ترتیب متغیرهای تعهد هویت، خودکارآمدپنداری فردی و سبک هویت هنجاری توانایی پیش بینی بیشترین واریانس موفقیت تحصیلی را دارا بودند.

مقدمه: خانواده نخستین و مهم ترین نهاد اجتماعی بشمار می رود. در بیش تر جوامع، متاثر از تحولات گوناگون مشکلات متعددی در بسیاری از خانواده ها پدید آمده است. از این رو خانواده ها نیازمند توصیه های تربیتی و روانشناختی برای رویارویی با این مشکلات می باشند. هدف از این پژوهش یافتن اشتراکات رویکرد ساختاری خانواده از دیدگاه مینوچین و اسلام جهت غنی نمودن ساختار خانواده متناسب با فرهنگ بومی اسلامی ایرانی می باشد. روش: طرح پژوهش، کیفی و بر پایه تحلیل محتوا است. محتوای مورد پژوهش جهت مشخص شدن اشتراکات دو دیدگاه اسلام و مینوچین از راه جستجوی الکترونیکی در پایگاههای منتخب و با بررسی اولیه کتاب ها و مقالات متناسب با موضوع بالا بدست آمد. یافته ها: کدگذاری لازم صورت گرفت که منجر به ایجاد سه مفهوم اصلی با عنوان مرزها، زیر منظومه ها و سلسله مراتب و 12 طبقه مبتنی بر اشتراکات موجود بین دو رویکرد بالا شد. نتیجه گیری: از یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت مشاوران و روان شناسان خانواده می توانند در برنامه ها و کاربست های بومی مشاوره و روان درمانی ساختاری از مفاهیم ذکر شده استفاده کنند.

هدف: باتوجه به تأثیر نقش ازدواج گذشته در ازدواج مجدد، پژوهشگر تلاش کرد تا یک الگوی مداخله ای کارآمد را با بهره گیری از رویکردهای روایت درمانی و ذهن آگاهی طراحی کرده تا از این طریق بر صمیمیت زوجین اثر مثبت ایجاد نماید؛ بنابراین پژوهش حاضر در پی پاسخگویی به این سؤال است که طراحی الگوی روایت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اساس تجارب زیسته پدیده انتقال در زنان با ازدواج مجدد و بررسی اثربخشی آن بر صمیمیت زناشویی در زنان دارای ازدواج مجدد چگونه است؟ روش : طرح پژوهش حاضر، آمیخته - اکتشافی بوده و از نظر روش تحقیق شامل دو بخش کیفی و کمی بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان باتجربه ازدواج مجدد در شهر شیراز در سال 1400 بود. روش نمونه گیری هدفمند از نوع در دسترس بود که در نهایت 24 زن دارای ازدواج مجدد انتخاب گردیدند . برای سنجش میزان صمیمیت زوجین از پرسش نامه صمیمیت زوجین، استفاده شد. یافته ها: در بخش کیفی از نتایج به دست آمده از تحلیل تجارب زیسته پدیده انتقال زنان در ازدواج مجدد به منظور جایابی در طراحی الگوی روایت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی استفاده گردید، بدین ترتیب که در ابتدا مقولات و مفاهیم منتج از پدیده انتقال مورد بررسی قرار گرفت و سپس  از مفاهیم و تکنیک های روایت درمانی و ذهن آگاهی که  بر کاهش آسیب های به دست آمده اثرگذار  است، استفاده گردید. بخش کمی پژوهش حاضر در قالب یک طرح نیمه تجربی صورت گرفته که در آن یک گروه آزمایشی و یک گروه کنترل وجود داشت. از هر 2 گروه، یک هفته قبل از اجرای الگوی طراحی شده، پیش آزمون به عمل آمد. روش تجزیه وتحلیل داده ها کوواریانس تک متغیره بود. نتایج پژوهش نشان دادند میانگین نمرات آزمودنی ها در مرحله پس آزمون از رشد قابل توجهی برخوردار بوده و میانگین صمیمیت زناشویی آنان افزایش پیدا کرده است که نشان دهنده اثربخشی مداخله ی آزمایشی در افزایش صمیمیت زناشویی در زنان باتجربه ازدواج مجدد است. در مقایسه با گروه کنترل نیز باید اشاره کرد که وضعیت گروه آزمایش پس از انجام مداخله ی آزمایشی به شکل مطلوبی افزایش داشته است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان دادند، روایت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اساس تجارب زیسته پدیده انتقال بر افزایش صمیمیت زناشویی زنان باتجربه ازدواج مجدد در شهر شیراز اثرگذار بوده است.