محمد شاکرمی

هدف: زندگی در خوابگاه و دور از خانواده، دانشجویان را با چالش های هیجانی و رفتاری روبرو می کند و به همین دلیل هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش تنظیم هیجان بر تحمل پریشانی و ناگویی هیجانی دانشجویان دختر خوابگاهی بود. روش: پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری تمامی دانشجویان دختر ۲۰ الی ۳۰ ساله مقیم خوابگاه دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ بودند که ۴۰ نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هرگروه ۲۰ نفر) گمارده شدند. گروه آزمایشی به مدت ۸ جلسه ۹۰ دقیقه ای آموزش را دریافت کردند اما مداخله ای برای گروه کنترل انجام نشد. هر دو گروه با استفاده از پرسشنامه های تحمل پریشانی سیمونز و گاهر و ناگویی هیجانی بگبی و همکاران در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری سنجیده شدند. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد آموزش تنظیم هیجان توانسته است تفاوت معناداری بین دو گروه در دو متغیر پژوهش ایجاد کند بدین صورت که تأثیر ۱۷ درصدی بر افزایش تحمل پریشانی (۷۷/۷ = F، ۰۱/۰ > p) و تأثیر ۱۳ درصدی بر کاهش ناگویی هیجانی گروه آزمایش داشته است (۷۹/۵ = F، ۰۵/۰ > p). نتیجه گیری: با آموزش مهارت های تنظیم هیجان به دانشجویان می توان توانایی هیجانی آن ها را جهت زندگی در شرایط چالش برانگیز خوابگاه افزایش داد.

استرس نوعی رابطه بین شخص و محیط است که توسط شخص فشارزا یا فراتر از حد منابع شخص ارزیابی می شود و در نتیجه آن آسایش و رفاه به خطر می افتد. هدف از مطالعه حاضر، پیش بینی آسیب پذیری در برابر استرس براساس حمایت اجتماعی، تاب آوری، راهبردهای مقابله ای و ویژگی های شخصیتی در دانشجویان بود. جامعه این پژوهش را تمامی دانشجویان شاغل به تحصیل دانشگاه های خوارزمی، آزاد و پیام نور شهر کرج در سال تحصیلی 1392-1391 تشکیل می دادند. نمونه پژوهش 375 دانشجو (240 دختر و 135 پسر) بودند که به شیوه نمونه گیری چندمرحله ای تصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از چک لیست مهارت های مقابله ای (CS-R)، مقیاس تاب آوری بزرگسالان(ARS)، مقیاس حمایت اجتماعی (SS-A)، پرسشنامه پنج عاملی شخصیت ((NEO-FFI و مقیاس نشانگان استرس(SSI) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد حمایت اجتماعی، تاب آوری، راهبردهای مقابله ای حل مسئله و بی اثر و ویژگی شخصیتی روان رنجورخویی همبستگی 815/0 با آسیب پذیری در برابر استرس دارند و 4/66% از واریانس آسیب پذیری در برابر استرس را تبیین می کنند (01/0>P). همچنین، اثر ویژگی های شخصیتی برون گرایی، گشودگی به تجربه، سازگاری و مسئولیت پذیری و راهبرهای مقابله ای متمرکز بر هیجان و کم اثر توانایی پیش بینی آسیب پذیری در برابر استرس را نداشتند (05/0<P). با توجه به نتایج این مطالعه برای پیشگیری از وقوع آسیب روانی در دانشجویان، لازم است بر منابع حمایتی و اجتماعی توجه شود و از سویی فرایندهای حل مسئله فردی و اجتماعی به دانشجویان آموزش داده شود تا به واسطه برخورداری از این آموزش ها بتوانند از روش های مقابله ای سازگارانه در برابر عوامل استرس زا استفاده کنند.

این پژوهش با هدف ارزیابی اثرات مستقیم و غیر مستقیم سلامت خانواده ی اصلی از طریق نقش واسطه ای سبک حل تعارض غیر سازنده برعدالت زناشویی انجام شد. نمونه ی پژوهش شامل 240 معلم زن متأهل شهرستان ممسنی بود که به روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و پرسشنامه های سلامت خانواده اصلی، ادراک انصاف و سبک های حل تعارض را تکمیل کردند. لازم به ذکر است که از سنجه ادراک انصاف برای ارزیابی عدالت زناشویی استفاده شد. برای تحلیل داده ها از ابزار 18 Spss و Amos استفاده گردید. یافته های تحقیق نشان داد سلامت خانواده ی اصلی به طور مستقیم با عدالت زناشویی رابطه ی معنادار دارد. همین طور سلامت خانواده ی اصلی به طور غیر مستقیم و از طریق نقش واسطه ای سبک حل تعارض غیر سازنده با عدالت زناشویی رابطه ی معنادار دارد. به این ترتیب سبک حل تعارض غیر سازنده توانست نقش واسطه ای بین سلامت خانواده ی اصلی با عدالت زناشویی ایفا کند. به عبارت دیگر سلامت خانواده ی اصلی علاوه بر اثر مستقیم بر عدالت زناشویی، از طریق نقش واسطه ای سبک حل تعارض غیرسازنده نیز بر عدالت زناشویی اثر دارد. قابل ذکر است که اثر مستقیم بیش تر از اثر غیر مستقیم بود. از این رو هر دو مسیر در مدل پژوهشی تأیید شد.