مستانه بلگوریان

طرد اجتماعی، فرایندی است که طی آن روابط بین افراد و جامعه ای که در آن زندگی می کنند نقض و سست می شود و در نتیجه ، فرد در معرض انواع مخاطرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی قرار می گیرد. از آنجا که فعالیت جوانان در عرصه های اجتماعی منوط به پذیرش آنها از سوی سایر افراد و گروه های اجتماعی است، این طرد شدگی خود می تواند زمینه را برای بزهکاری آنان فراهم کند. در پیمایش حاضر رابطیه طرد اجتماعی و بزهکاری با نمونه ای 100 نفری و به روش نمونه گیری تصادفی ساده از دانشجویان دختر دانشگاه یزد بررسی شده است. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه است. نتایج نشان می دهند که رابطیه معنا داری میان متغیرهای محل سکونت و وضعیت تأهل در احساس طرد شدگی و بزهکاری وجود ندارد. اما میان طرد شدگی و میزان درآمد خانواده و نوع شغل پدر و بزهکاری رابطیه معنا داری مشاهده می شود. همچنین هر چه احساس طرد شدگی بیشتر می شود بر میزان بزهکاری افزوده می شود. تحلیل رگرسیونی نیز نشان می دهد که 5/14 درصد از متغیر وابسته (بزهکاری) توسط طرد شدگی اجتماعی تبیین می شود.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطة میان احساس امنیت، اعتماد، هنجارهای اجتماعی، شبکه­های اجتماعی و مشارکت در فعالیت­های اجتماعی، به­عنوان مؤلفه­های اساسی مرتبط با سرمایة اجتماعی و مشارکت ورزشی در میان نوجوانان دانش­آموز شهر یزد است. جامعة آماری پژوهش، نوجوانان دانش­آموز (17 – 14 سال) شهر یزد هستند که 382 نفر از آنان به­عنوان نمونة آماری با روش نمونه­گیری خوشه­ای چندمرحله­ای و به­صورت تصادفی انتخاب شدند. به­منظور گردآوری داده­ها از پرسشنامة سرمایه اجتماعی و مشارکت ورزشی استفاده شد. براساس نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندمتغیره، در بین نوجوانان دانش­آموز پسر، متغیرهای شبکه­های اجتماعی و احساس امنیت بیشترین مقدار از واریانس مشارکت در فعالیت ورزشی را تبیین می­کنند. این در حالی است که در نوجوانان دانش­آموز دختر، تنها متغیر شبکه­های اجتماعی بیشترین مقدار از واریانس متغیر مورد بررسی (مشارکت در فعالیت ورزشی) را تبیین می­کند. در نتیجه­گیری کلی، یافته­های پژوهش نشان داد آن دسته از نوجوانان دانش­آموز پسری که به مشارکت اجتماعی علاقة بیشتری از خود نشان می­دهند، در مقایسه با نوجوانان دانش­آموز دختر، به فعالیت­های فوق برنامه (فعالیت­های ورزشی) توجه بیشتری دارند.