محمدمهدی علیشیری

از جمله روش های مورد استفاده برای سنجش و ارزیابی کارکنان، استفاده از کانون ارزیابی است. کانون های ارزیابی معمولا از روایی مناسبی در سطح ابزار برخوردار هستند اما در سطح مدل برآورد نمره نهایی کانون های ارزیابی، ضعف هایی وجود دارد. این پژوهش به طراحی ارائه روشی به منظور برآورد نمره نهایی کانون های ارزیابی مبتنی بر مفهوم ریسک و با در نظر گرفتن تفاوت های میان فردی است. برای این منظور از داده های کانون ارزیابی 800 نفر از مدیران کشور استفاده شده است. در این پژوهش نه مدل متفاوت طراحی و ارزیابی شده و در نهایت مدلی که کمترین میزان خطا را دارا بوده است، به عنوان مدل منتخب ارائه شده است.

برقراری عدالت رویه ای در فرآیندهای سنجش و انتخاب منابع انسانی یکی از دغدغه های مهم متخصصان این حوزه به شمار می آید. تصمیم گیری نهایی و قضاوت در مورد افراد در حوزه تصمیمات نیروی انسانی یکی از گلوگاه های مهم در مسیر برقراری عدالت رویه ای در سیر تصمیمات این حوزه به شمار می آید. تصمیمات نهایی در مورد نیروی انسانی با استفاده از روش های قضاوتی و مکانیکی صورت می گیرد. روش های قضاوتی مبتنی بر شهود انسانی است در حالی روش های مکانیکی مبتنی بر مراحل از پیش تعیین شده و الگوریتیمیک است. این مقاله بر آن است که بر اساس قاعده نقره ای قضاوت و اصل سازگاری تصمیمات، ابزاری را توسعه دهد که امکان سنجش میزان برقراری عدالت رویه ای در تصمیمات نهایی سنجش و انتخاب منابع انسانی را فراهم کند و بر افزایش کیفیت و عدالت رویه ای در تصمیمات سنجش و انتخاب منابع انسانی اثرگذار باشد. اصل سازگاری بدین معنا که افراد مشابه باید دارای وضعیت مشابهی در تصمیمات نهایی باشند. یکی از رویکردهای مناسب برای توسعه چنین ابزاری استفاده از مفوم کاهش ابعاد داده است. برای کاهش ابعاد الگوریتم های متفاوتی وجود که یکی از این الگوریتم ها t-SNE بوده و از دقت مناسبی برخوردار است.

پای بندی به زمینه شغلی یکی از موضوعات محوری در طراحی کانون های ارزیابی است. همواره این سوال وجود داشته است که ابزارهای مورد استفاده در کانون ارزیابی تا چه حد باید به زمینه واقعی شغل هدف شباهت داشته باشد. این نکته از آنجا اهمیت پیدا می کند که افزایش یا کاهش پایبندی می تواند بر عملکرد ارزیابی شوندگان در کانون ارزیابی اثرگذار باشد. این پژوهش برای پاسخگویی به این سوال طراحی شده است. در این مسیر، ابزارهایی با میزان پایبندی مختلف در کانون ارزیابی مورد استفاده قرار گرفت و نتایج و اثرگذاری آنها بر نتیجه نهایی تحلیل شد. این مطالعه نشان می دهد که استفاده از ابزارهای با پای بندی بالا می تواند از سویی «اثر تمرین» را افزایش دهد و از سوی دیگر، قدرت تبیین بیشتری را در مورد شایستگی های مورد ارزیابی ایجاد کند. در نهایت این تحقیق پیشنهاد می دهد که طراحی کانون های ارزیابی با استفاده از ابزارهای دارای سطوح مختلف پایبندی می تواند باعث ارزیابی دقیق تر شایستگی ها در کانون ارزیابی شود.

مدیریت جهادی از جمله مفاهیمی است که به واسطه ضرورت های انقلاب اسلامی شکل گرفته و آثار و برکات فراوانی را در سالیان گذشته نصیب کشور کرده است. امروزه، با گسترده شدن عرصه دشمنی استکبار از سویی و جهت گیری رو به پیشرفت «جمهوری اسلامی ایران» از سوی دیگر، احساس نیاز به بهره گیری از الگوهای شکل گرفته در این مسیر افزایش یافته است؛ از این رو هدف از این پژوهش، شناسایی اصول حاکم بر مدیریت جهادی با تحلیلی کیفی از تجربه مدیریت جهادی در کشور است؛ بنابراین با نگاهی گسترده تر به مفهوم مدیریت جهادی و پیگیری آن در عرصه های مختلف اقتصادی، صنعتی، نظامی و غیره تلاش شده است تا با بهره گیری از تجربه های فعلان این حوزه ها، اصول کلی حاکم بر مدیریت جهادی تبیین شود. پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع پژوهش های توسعه ای است که با روش کیفی تحلیل مضمون مصاحبه های عمقی با 12 نفر از خبرگان انجام شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که آرمان گرایی واقع گرایانه در مدیریت جهادی، شامل مضامین اصلی مدیریت دانش، نگاه غیر ماشینی یا انسانی به نظام سازی، رهبری و نه اداره، نوآوری، عدم تقلید، نگاه سیستمی، آرمان خواهی و چشم انداز وسیع و عمیق است.

مدیریت جهادی در سال های اخیر تبدیل به سبک مورد نظر برای حل بسیاری از بحران هایی که کشور با آن مواجه است شده است. از این رو، مهیاسازی زمینه های مورد نیاز برای پیاده سازی این سبک مدیریتی، تبدیل به یکی از دغدغه های علمی در حوزه مدیریت شده است. در این میان، شایستگی های مدیران جهادی به عنوان یکی از مهم ترین زیرساخت های لازم در توسعه این نوع از مدیریت شناخته شده است. از این رو، شناسایی شایستگی های اثرگذار بر این سبک از مدیریت می تواند کمک شایانی به شکل گیری و توسعه آن در حوزه های مختلف نماید. در این پژوهش، شایستگی های مدیریتی مورد نیاز برای مدیران جهادی، بر اساس تحلیلی کیفی مورد شناسایی قرار گرفته است.

مدیریت استعدادها یکی از جدیدترین مباحث مدیریت منابع انسانی است که در سال های اخیر توانسته است توجه بسیاری از فعالان این حوزه را در جهان به خود جلب نماید. پیاده سازی موفق این نظام می تواند آثار فراوانی در ایفای نقش راهبردی حوزه مدیریت منابع انسانی سازمان داشته باشد. صنعت نفت ایران به عنوان یکی از مهمترین مجموعه های اقتصادی و فنی در کشور، زمینه های فراوانی برای پیاده سازی این نظام دارد. این مقاله با مصاحبه با خبرگان صنعت نفت کشوربا استفاده از نمونه گیری گلوله برفی و تحلیل محتوای کیفی آنها تلاش کرده است تا با بررسی عوامل محیطی و سازمانی اثرگذار بر اجرای نظام مدیریت استعدادها در صنعت را یادآور شود و جهت گیری کلان مورد نیاز برای پیاده سازی آن را تعیین کند. محققین این عوامل اثرگذار را در 3 سطح محیط عمومی صنعت نفت، چالش های موجود منابع انسانی صنعت نفت و تعریف استعداد در صنعت دسته بندی و رویکرد توسعه ای رقابتی را برای اجرای نظام مدیریت استعدادها در صنعت نفت کشور پیشنهاد کرده اند.

تاریخ علم همواره شاهد مطرح شدن نظریات جدید و به حاشیه رفتن نظریات گذشتگان بوده است. یکی از اثرگذارترین حوزه های علمی که در بروز تحولات علمی نقش گسترده ای داشته است، حوزه روش شناسی تحقیق است. از قدیمی ترین بحث ها در این حوزه که اثرگذاری فراوانی بر علوم اجتماعی، از جمله مدیریت داشته، اختلاف میان دو رویکرد کمّی و کیفی است. امروزه رویکرد کمّی گرا غلبه گسترده ای برادبیات دانش مدیریت یافته و موجب انتقادات فراوانی شده است. درک صحیح از رویکرد کمّی گرا در روش تحقیق مدیریت، نیازمند شناخت صحیح از ریشه های فلسفی این رویکرد و انتقادهای وارد شده بر آن است. در این نوشتار تلاش شده است تا ضمن معرفی ریشه های فلسفی کمّی گرایی در مدیریت، انتقادهای وارد شده بر این رویکرد نیز مورد توجه قرار گیرد.