سعید جبارزاده کنگرلویی

گزارش های مالی یکی از مهم ترین فرآورده های سیستم حسابداری است که از اهداف عمده آن فراهم نمودن اطلاعات لازم برای ارزیابی عملکرد و توانایی سودآوری شرکت ها است. شرط لازم برای دستیابی به این هدف، اندازه گیری و ارائه اطلاعات تجربی است. به نحوی که ارزیابی عملکرد گذشته را ممکن سازد و در سنجش توان سودآوری و پیش بینی فعالیتهای آتی بنگاه اقتصادی مؤثر باشد. یکی از اقلامی که در گزارش های مالی تهیه و ارائه می شود، سود خالص است. هدف پژوهش حاضر واکنش به سود با تأکید بر شاخص های ویژه صنعت بانکداری می باشد. که می تواند بر عملکرد بانک ها و کنترل ریسک تأثیرگذار باشد، از طرفی بخش مالی در هر اقتصادی نقش کلیدی و مهمی را در توسعه اقتصادی آن کشور بازی می کند. پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و از حیث روش گردآوری اطلاعات، از نوع تحقیقات توصیفی- هم بستگی است.. جامعه مطالعاتی تحقیق شامل کلیه بانک های خصوصی و دولتی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای دوره زمانی سال های 1390 تا 1397 می باشد. نتایج تحقیق نشان داد توان آگاهی، نسبت بدهی، فرصت رشد و ریسک سیستماتیک بر ضریب واکنش به سود با در نظر گرفتن نقش تعدیلی رشد سهم سپرده ها به عنوان شاخص ویژه صنعت بانکداری تأثیر معناداری دارد.

شرکت ها گاهی به تدوین گزارش های مالی متقلبانه در راستای تقلب مالیاتی می پردازند. هدف این پژوهش، ترکیب ابزارهای داده کاوی و هوش مصنوعی همراه با الگوریتم های فراابتکاری جهت تبیین و بهینه سازی مدلی در شناسایی تقلب و فرار مالیاتی با به کارگیری ظرفیت گزارش های مالی است. نشانگرهای کیفی و کمی گزارش های مالی 1056 سال- شرکت بورس اوراق بهادار تهران از 1385 تا 1398 در رویکرد کلاسیک بررسی و جهت تبیین مدل در سیستم استنتاج فازی–عصبی تطبیقی به کارگرفته شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که در بهینه سازی با الگوریتم ژنتیک، الگوریتم بهینه سازی ازدحام ذرات و الگوریتم تکامل تفاضلی، الگوریتم ازدحام ذرات، بهینه ترین مدل را حاصل نموده و در بررسی با داده های آزمایشی و آموزشی کاراترین الگوریتم است. نتایج حاکی از این است که به کارگیری الگوریتم های بهینه سازی مختلف در رویکرد داده کاوی، سبب افزایش قدرت پیش بینی مدل شناسایی گزارشگری مالی- مالیاتی متقلبانه می گردد.

نقش بی بدیل نظام بانکداری به عنوان راهبردی اصولی برای اجرای سیاست های اقتصادی، وجود بحران های مالی چند دهه اخیر در صنعت بانکداری، اقتصاد مبتنی بر بانک در کشور، نقش اصلی گزارشگری مالی در مجهز کردن ذینفعان به اطلاعات مفید و تمرکز اولیه آن بر سود، همچنین میزان شیوع و پیامدهای قوی مدیریت سود، زمینه را برای ورود پژوهش های حسابداری به منظور بررسی صنعت بانکداری مهیا می نماید. باتوجه به خلأ پژوهش های کیفی، هدف شناسایی و رتبه بندی انگیزه ها و ابزارهای مدیریت سود در این صنعت می باشد. روش شناسی این پژوهش، دلفی فازی و فرایند تحلیل سلسله مراتب فازی با ابزار مصاحبه و پرسشنامه است. به همین منظور با 15 نفر از خبرگان این صنعت مصاحبه هایی انجام گرفت؛ سپس پرسشنامه های دلفی و مقایسات زوجی در اختیار 23 نفر از افرادی که در تهیه، تحلیل و حسابرسی صورت های مالی بانک ها فعالیت داشته اند قرار گرفت. نتایج نشان داد عوامل علی مؤثر بر مدیریت سود به ترتیب عبارتند از: عوامل مبتنی بر تداوم فعالیت، اقدامات انسانی و نفع شخصی، کفایت و کیفیت استانداردها و قوانین، فشار محیط قانونی. به علاوه راهبردهای این پدیده به-ترتیب عبارتند از: مدیریت سود واقعی، مدیریت ارائه اطلاعات و مدیریت سود تعهدی. تحلیل ها نشان می دهد انگیزه بقای بانک، انگیزه خاص مدیریت، کیفیت استانداردهای حسابداری و انگیزه قانونی، عوامل اصلی تأثیرگذار بر مدیریت سود بوده و ابزارهای اصلی مدیریت سود در صنعت بانکداری کشور شامل مدیریت خرید و فروش اوراق بهادار، نحوه شناسایی سود سپرده و ذخیره مطالبات مشکوک الوصول می باشد این اطلاعات می تواند برای سرمایه گذاران، بانک مرکزی، استانداردگذاران، بازرسان و حسابرسان در اجرای حسابرسی های مؤثر و کارآمد مفید واقع شود.

موضوع و هدف مقاله: انتظارات در محیط کار صاحب کاران، موجب ایجاد فشار و استرس در کار حسابرسی می گردد و به نظر می رسد استقلال حسابرس را تحت تأثیر قرار دهد. هدف پژوهش حاضر جهت بررسی تأثیر استرس بر استقلال حرفه ای حسابرسان صورت گرفته است. روش پژوهش: با استفاده از پرسشنامه داده های موردنظر جمع آوری شده است. جامعه آماری شامل جامعه حسابداران رسمی و کارمندان مؤسسات حسابرسی در سطح شهر ارومیه به تعداد 175 نفر تعیین و به روش تصادفی نمونه گیری انتخاب برای توصیف داده ها و مشاهدات از شیوه های توصیف آماری و برای آزمون فرضیه های پژوهش از روش تحلیل عاملی و معادلات ساختار بهره گیری شد. یافته های پژوهش: نتایج پژوهش دلالت بر تأثیر منفی پنج عامل مهم استرس بر استقلال ظاهری و باطنی حسابرسان دارد. نتیجه گیری: تخصص و تجربه حسابرسان باعث تأثیر بر رابطه بین استرس و استقلال باطنی می شوند و بر رابطه بین استرس و استقلال ظاهری تأثیری ندارند. واژه های کلیدی: حسابرس، استرس حسابرس، استقلال حسابرس، استقلال ظاهری، استقلال باطنی

هدف: هدف این پژوهش، شناسایی و تببین موانع اجرای استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی در ایران با بهره مندی از دیدگاه های خبرگان صورت گرفته است. روش: در این پژوهش، به کمک ابزار مصاحبه عمیق ساختارنیافته با 32 نفر از حسابرسان، اعضای کمیته تدوین استانداردهای سازمان حسابرسی، مدیران و کارشناسان اداره گزارشگری مالی سازمان بورس و اوراق بهادار، مدیران مالی بانک ها و بیمه ها، استادان دانشگاه و مدیران مالی شرکت های بورسی مصاحبه هایی انجام گرفت و با کدگذاری سه مرحله ای باز، محوری و انتخابی بر اساس نظریه داده بنیاد، اطلاعات به دست آمده تحلیل شد. یافته ها: فقدان الگو و استانداردهای سیستماتیک تعیین ارزش منصفانه، نبود نظام ارزیابی، نداشتن چارچوب مفهومی نظری، ضعف آموزش، ضعف زیرساخت و فناوری، کمبود نیروی انسانی متخصص و مؤسسه های حسابرسی خبره، نوسان های شاخص های اقتصادی و عدم قطعیت سیاسی، به عنوان شرایط علّی و مفاهیم دیگری در قالب شرایط مداخله گر، شرایط زمینه ای، راهبردها و پیامدهای موانع اجرای استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی در ایران شناسایی شدند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش «موانع هماهنگ سازی» مقوله محوری است و «موانع بنیادی» و «موانع فنی» را شامل می شود. برای پیاده سازی استانداردهای بین المللی گزارشگری مالی، علاوه بر موانع فنی مانند زیرساخت ها و فناوری، توجه به موانع بنیادی از جمله عوامل اقتصادی، سیاسی و نظام ارزیابی، بسیار مهم و حیاتی به نظر می رسد.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر مدیریت ریسک بنگاه اقتصادی بر کیفیت گزارشگری مالی از دیدگاه مدیران ارشد، اعضای کمیته حسابرسی و حسابرسان مستقل می باشد. نوع پژوهش کیفی و در گروه پژوهش های پیمایشی، توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر همبستگی است که به صورت کاربردی با استفاده از فن تجزیه و تحلیل مسیر مدل سازی معادلات ساختاری انجام شده است. جامعه آماری شامل اعضای مثلث حاکمیتی شرکت های عضو بورس اوراق بهادار تهران بوده که در نهایت 146 مثلث حاکمیت شرکتی به عنوان نمونه مورد آزمون قرار گرفتند و با استفاده از مصاحبه و پرسشنامه استاندارد تعدیل شده اقدام به جمع آوری داده ها گردید. نتایج نشان داد که از نظر مدیران ارشد، اعضای کمیته حسابرسی، حسابرسان مستقل و مثلث حاکمیت شرکتی، مدیریت ریسک بنگاه اقتصادی بر کیفیت گزارشگری مالی تاثیر مثبت و معنادار دارد و نظریه نمایندگی بر رابطه بین مدیریت ریسک بنگاه و کیفیت گزارشگری مالی نقش تعدیل گری مثبت ایفا می نماید. اما از نظر مثلث حاکمیت شرکتی، نظریه وابستگی منابع بر رابطه بین مدیریت ریسک بنگاه اقتصادی و کیفیت گزارشگری مالی نمی تواند اثر تعاملی داشته باشد. از نظر مدیران ارشد، تاثیر نظریه های مذکور بر رابطه بین مدیریت ریسک بنگاه اقتصادی و کیفیت گزارشگری مالی نسبت به نظرات کمیته حسابرسی و حسابرسان مستقل قوی تر می باشد.

پیش بینی صحیح گزارشگری مالی متقلبانه نه تنها موجب کاهش هزینه ها و زیان های اقتصادی و اجتماعی شده، بلکه باعث پیشگیری و کنترل تقلب هم می شود. استقرار سامانه کنترل های داخلی برای کشف تقلب و اصلاح اشتباهات در گزارشات مالی واقعیتی انکارناپذیر است و همچنین طبق بیانیه سازمان بورس و اوراق بهادار تهران طراحی یک سیستم کنترل داخلی موثر برای پیشبرد اهداف شرکت دارای اهمیت می باشد. از این رو هدف این پژوهش، ارائه مدل توسعه یافته ی پنج ضلعی تقلب در گزارشگری مالی با تاکید بر ساختار کنترل های داخلی است. بدین منظور، برای انجام پژوهش، شش فرضیه طراحی شد که رابطه فشار، فرصت، توجیه، قابلیت، تکبر و ساختار کنترل های داخلی با تقلب را در صورتهای مالی 166 شرکت بورسی انتخاب شده به روش حذف سیستماتیک در دوره زمانی سالهای 1388 تا 1398مورد بررسی قرار گیرد. یافته های پژوهش نشان می دهد که متغیرهای فشار، فرصت، توجیه، قابلیت و ساختار کنترل های داخلی دارای تاثیر معناداری بر تقلب گزارشگری مالی متقلبانه هستند. از سوی دیگر متغیر تکبر تاثیر معنادار در گزارشگری مالی متقلبانه ندارد.

این پژوهش با هدف تدوین الگویی برای شناسایی عوامل موثر بر قیمت گذاری کمتر از واقع سهام در عرضه اولیه های عمومی شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران در طی سال های 1382 تا 1396 به منصه ظهور رسیده است. برای دستیابی به این هدف، مطالعات تجربی مرتبط با موضوع مرور شده و متغیرهای توضیحی مناسب انتخاب گردیدند. سپس، تعداد ۸۴ شرکت بورسی و ۵۴ شرکت فرابورسی به روش حذف سیستماتیک به عنوان نمونه آماری انتخاب شد و از روش حداقل مربعات جزئی در سه قسمت برازش مدل اندازه گیری، برازش مدل ساختاری و برازش کلی مدل برای آزمون فرضیه ها استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد متغیرهای عدم تقارن اطلاعاتی، حاکمیت شرکتی، محافظه کاری، کیفیت حسابرسی، نسبت های مالی، تداوم فعالیت، عدم اطمینان محیطی و بیش اعتمادی مدیران دارای تأثیر معنی داری بر قیمت گذاری کمتر از واقع در زمان عرضه اولیه عمومی دارد. اما، گرایش احساسی سرمایه گذار و متغیرهای کلان اقتصادی بر پدیده قیمت گذاری کمتر از واقع تأثیر معنی داری ندارند.

وجود تقلب و تداوم آن در صورتهای مالی،آثارگسترده ای بر سلامت مالی شرکت ها و توسعه پایدار  بازار سرمایه  دارد. روش های متداول حسابرسی در پیشگیری و کشف صورت های مالی متقلبانه، نتوانستهاندباتقلب هایحسابدارینوظهور به دلیل فقداندانشموردنیازداده کاوی،پیچیدگی تقلب های جدید و عدم تجربهکافیحسابرسان کناربیایند. در این پژوهش، انواع مدل های آماری و یادگیریماشین در دست یابی به الگویی با کارایی بالا در پیش بینی گزارشگری مالی متقلبانهاستفاده شد. از 20 متغیر در قالب الگوی پنج ضلعی تقلب با تاکید بر ساختار کنترل های داخلی در 166 شرکت هایفعال در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1388 الی 1397 و مقایسه بین مدل های مورد بررسی،باکمکآزم ونمقایس ه نسبت ها،نشان می دهدکهبه لحاظ آماریمدل هاییادگیریماش یندرپیش بینیگزارشگری مالی متقلبانه نس بتب ه مدل هایآماری،کارایی و دقتبیشتری دارند. ترکیب الگوریتم درخت تصمیم گیری CHAID، C5 و C&R بالاترین دقت در پیش بینی گزارشگری مالی متقلبانه را با دقت بالای 61/92 درصد در پیش بینی تقلب نشان می دهد. روش های داده کاوی بر پایه مدل های یادگیری ماشین و بویژه ترکیب آنها بطور موفقیت آمیزی  در پیش بینی و کشف تقلب در صورت های مالی می تواند مورد استفاده قرار گیرد. The existence and persistence of fraud in financial statements can have adverse impact on the sustainable development of the capital markets as well as the financial health of companies. Using conventional audit procedures which is applied to prevent and detect fraudulent financial statements, auditors fail to cope with emerging accounting frauds. This can be due to many reasons, such as the lack of the required data mining knowledge, the complexity and infrequency of financial frauds, and the auditors without much experience. Accordingly, due to importance of identifying fraud in capital market, different types of statistical and machine learning based models were examined to establish a rigorous and effective model to detect financial statements fraud in this study. For this purpose, 20 variables in the form of the pentagonal fraud with emphasis on the structure of internal controls (pressure, opportunity, justification, capability, arrogance and internal control structure) were used from 166 manufacturing companies listed on Tehran stock exchange over the period 2009-2018. Based on the statistical indices obtained, machine learning based models exhibited higher predictive ability and accuracy than statistical based models in predicting financial statement fraud. The results also showed that C5, CHAID and C&R decision tree models were highly accurate in prediction of fraudulent datapresented in fnancial statement. Accordingly, the efficacy of combination of CHAID, C5 and C&R decision tree algorithms which had the highest accuracy in prediction of fraudulent financial reporting was examined. The high accuracy of 92.61% of the combination of these algorithms in fraud prediction shows that data mining methods based on machine learning models and especially their combination can be used successfully in fnancial statement fraud prediction.

پژوهش حاضر با هدف بررسی مطالعاتی رتبه بندی عوامل مؤثر بر نحوه ی پیاده سازی مدیریت به موقع کالا و تجهیزات به هنگام و معیارهای ارزیابی آن در شرکت توزیع نیروی برق کل کشور با استفاده از سلسله مراتب تحلیل (AHP) انجام شد. پنج بعد (عوامل فنی تولید، عوامل مدیریتی سطح سرپرستی، عوامل مربوط به فرآیندها و زیرساختهای فناوری اطلاعات، عوامل مربوط به فرآیندها و عوامل مربوط به آموزش و نیروی انسانی) تعیین و درخت سلسله مراتبی تحقیق ترسیم گردید. بر اساس نظرات خبرگان این درخت، پنج بعد بر نحوه ی پیاده سازی مدیریت به موقع کالا و تجهیزات به هنگام و معیارهای آن در تعامل با یکدیگر هستند. برای تعیین وزن آن ها از رویکرد تلفیقی AHP فازی و DEMATEL فازی استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که عوامل فنی تولید، عوامل مدیریتی سطح سرپرستی جزء ابعاد تأثیرگذار و به بیان دیگر علت می باشند و ابعاد عوامل مربوط به فرآیندها و زیرساخت های فناوری اطلاعات جزء ابعاد تأثیرپذیر و یا به بیان دیگر معلول ها می باشند.

بهاعتقادمتخصصان،پاسختعدادزیادیازموضوعاتوابهاماتکهزاییدهماهیتحسابرسیاستتنهابااتکایبهقضاوتحرفه ایمقدوراست. عوامل متعدد فردی،محیطیوحرفه ایبر فرایند قضاوت حرفه ایحسابرسان تأثیر می گذارد که تعیین روابط این عوامل، سهم و میزان تأثیرگذاری هر کدام از آنها و ارائه یک الگو برایپیش بینیقضاوتحرفه ایحسابرسان هدف این پژوهش است.ابتدابااستفادهازمبانینظری،ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های پیش بینیقضاوتحرفه ایحسابرساناستخراجگردیدوبهروشدلفیسه بعد، 17 مؤلفه و 85 شاخص شناسایی ومورداجماعقرارگرفت. جامعهآماریاینپژوهشحسابرسانشریکمؤسسات،حسابرسانشاغلانفرادی،حسابرسانشاغلدرسازمانحسابرسی،حسابرسانغیرشاغلهستند؛ که داده هایموردنیازباپرسش نامه ایمحققساخته ازبین331بهعنواننمونهآماریجمع آوریگردید. برایتجزیه وتحلیلداده هاازروش هایآماراستنباطینظیرآزمونtومدلیابیمعادلاتساختاریبهروشPLSاستفادهشدهاست.اولین نتیجه این پژوهش شناسایی ابعاد و مؤلفه های پیش بینیقضاوتحرفه ایحسابرسان است که با استفاده از مطالعات نظری، جمع بندی نظرات خبرگان حوزه حسابداری و حسابرسی، تجزیه وتحلیل نظرات جامعه آماری و دریافت نظرات متخصصان حوزه های مرتبط با پژوهش است، ارائه یک الگو برای پیش بینی قضاوت حرفه ای حسابرسان می باشد. همچنین نتایج این پژوهش نشان می دهد که بعد حرفه ای و شغلی، بیشترین تأثیر را بر پیش بینی قضاوتحرفه ایحسابرسان دارد. بعد فردی در جایگاه دوم قرار دارد و بعد محیطی نسبت به دو بعد دیگر کمترین تأثیر بر پیش بینی قضاوتحرفه ایحسابرسان دارد.

پژوهش پیش رو با هدف تبیین الگوی تقلب مالیاتی شرکت ها در ایران به روش ترکیبی با راهبرد اکتشافی-متوالی انجام شد. بخش کیفی پژوهش با رویکرد نظریه پردازی زمینه بنیان و انجام 57 مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته با خبرگان و صاحبنظران حوزه های مالی-مالیاتی به شیوه گلوله برفی صورت پذیرفت. پس از تحلیل کدگذاری ها، مدل جی تی، پدیدارگشت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار مکس کیودی ای استفاده شد. در بخش کمی پژوهش، داده های 496 پرسشنامه با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری و به کمک نرم افزار اسمارت پی ال اس3 تحلیل شد. در بخش کیفی، رویکرد مالیاتی متقلبانه به عنوان مقوله هسته ای تعیین و ابعاد مختلف مدل، حاصل گشت: کنش جبرمحور و کنش گزینشی به عنوان علل شکل گیری رویکرد مالیاتی متقلبانه تبیین شد. شرایط بستر شامل 7 محتوا، راهبردهای متقلبانه در 8 گروه راهبردهای متقلبانه خاص و 9 گروه راهبرد متقلبانه عمومی، شرایط مداخله گر تشدیدگر و تحدیدگر در سه حوزه سازمان مالیاتی، خارج از دستگاه مالیاتی و حوزه مشترک، همراه با 5 سطح پیامدهای اقتصادی و تبعات اجتماعی-سیاسی تبیین و تحلیل گشت. نتایج تحلیل کمی نشان داد که کنش جبرمحور و کنش گزینشی تاثیر مستقیم و معنادار، بایستگی نظام مالیاتی، بایستگی نظامات اجتماعی و بایستگی عملکرد مشترک، اثر معکوس و معنا دار و عوامل زمینه ای اثر مستقیم و غیرمستقیم معنادار بر رویکرد مالیاتی متقلبانه شرکت ها دارند.

هدف این پژوهش بررسی رابطه ضعف در کنترل های داخلی و احتمال تقلب در گزارشگری مالی است. در زمینه اثربخشی کنترل های داخلی به عنوان بخش مهمی از نظام راهبری بر عدم وقوع تقلب، دو دیدگاه وجود دارد. بر اساس دیدگاه اول تقویت کنترل های داخلی موجب کاهش وقوع تقلب می شود و بر اساس دیدگاه دوم به دلیل آن که مدیران توانایی نادیده گرفتن کنترل های داخلی را دارند، کنترل های داخلی، اثربخشی لازم را در زمینه بروز تقلب ندارند. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، با استفاده از داده های نمونه ای متشکل از 152 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی 1391 تا 1396 و رویکرد رگرسیون لاجیت به آزمون فرضیه های پژوهش پرداخته شد. برای سنجش احتمال تقلب در گزارشگری مالی از مدل بنیش (1999) استفاده گردید. یافته ها حاکی از آن است که با وجود ضعف در کنترل داخلی و تعداد ضعف در کنترل داخلی، احتمال تقلب در گزارشگری مالی افزایش می یابد. این یافته ها در راستای دیدگاه اول است.

اخلاقیات از جمله عوامل تاثیر گذار بر رفتار کارکنان در محیط کار می باشد، به همین علت امروزه توجه به اخلاقیات در محیط کار از اهمیت به سزایی برخوردار است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی روابط مولفه های اخلاق حرفه ای، رهبری اخلاقی و مسؤولیت اجتماعی با عملکرد حسابرسان مستقل می باشد. پژوهش حاضر بر حسب هدف کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع همبستگی است . این پژوهش در سال 1396 انجام شده و جامعه آماری آن، کلیه حسابرسان مستقل شاغل در مؤسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران می باشد، که از این تعداد 239 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند . داده های این پژوهش از طریق پرسشنامه های "بومی سازی شده" اخلاق حرفه ای، رهبری اخلاقی، مسئولیتهای اجتماعی و عملکرد شغلی، جمع آوری شده و در دو سطح توصیفی و استنباطی مورد تحلیل قرار گرفته اند. برای تائید روایی پرسشنامه ها از نظرات خبرگان حرفه، آزمون روایی محتوا و تحلیل عاملی تائیدی استفاده شده که نتایج حاکی از تائید پرسشنامه های مورد استفاده می باشد. برای تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها، نشان دهنده توان پیش بینی عملکرد حسابرسان مستقل از طریق مولفه های اخلاق حرفه ای، رهبری اخلاقی و مسئولیتهای اجتماعی می باشد. همچنین نتایج نشان می دهد که رابطه بین اخلاق حرفه ای و عملکرد حسابرسان مستقل، از طریق رهبری اخلاقی و مسئولیتهای اجتماعی، میانجی گری می شود. در نهایت لازم به ذکر است نتایج این پژوهش با چند آزمون حساسیت پشتیبانی شده است.

اثرات نظری خط مشی های افشای حسابداری شرکت بر همزمانی قیمت سهام و ریسک ریزش قیمت سهامتوسط جین و مایرز (2006) بیان شده است. به خصوص اگر شرکتی دارای استانداردهای افشای بهتری باشد، سرمایه گذاران انگیزه بیشتری برای جمع آوری اطلاعات به خصوص شرکت خواهند داشت و این اطلاعات را در قیمت سهام استفاده می کنند. به علاوه چنانچه شرکتی خط مشی افشای ضعیفی داشته باشد نشان گر این است که مدیریت اطلاعاتی را مخفی می کند و وقتی هزینه مخفی کردن این اطلاعات بسیار بالا شد شرکت به طور ناگهانی این اطلاعات را منتشر می کند که باعث سقوط قیمت سهام می شود؛ بنابراین، هدف این پژوهش بررسی تأثیر افشای حسابداری بر همزمانی قیمت و ریسک ریزش قیمت سهام با تأکید بر کیفیت راهبری شرکتی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهراناست. نتایج حاصل با تحلیل رگرسیونی تعداد 83 شرکت بیانگر این است که افشای اطلاعات حسابداری بر همزمانی قیمت سهام تأثیر مثبت و معنی داری دارد. به علاوه نتایج پژوهش حاکی از این است که افشای اطلاعات حسابداری بر ریسک سقوط قیمت سهام تأثیر معنی داری ندارد. سایر نتایج پژوهش حاکی از این است که کیفیت راهبری شرکتی بر رابطه بین افشای اطلاعات حسابداری و همزمانی قیمت سهام تأثیر معنی داری ندارد. در نهایت، نتایج پژوهش حاکی از این است که کیفیت راهبری شرکتی بر رابطه بین افشای اطلاعات حسابداری و ریسک ریزش قیمت سهام تأثیر معنی داری ندارد. نتایج پژوهش در کل گواهی بر خاص بودن اطلاعات هر شرکت در بورس اوراق بهادار تهران است. این یافته دلیلی بر کارایی اطلاعاتی کم بورس اوراق بهادار تهران می باشد، بدان معنا که اطلاعات به یک شکل در اختیار همه افراد قرار نمی گیرد.

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه توانایی مدیریت و شفافیت شرکتی با تاکید بر ضعف کنترل های داخلی می باشد. بدین منظور 122 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 1387 تا 1395 انتخاب و جهت اندازه گیری شفافیت شرکتی از چهار شاخص: عدم تقارن اطلاعاتی، عدم اطمینان اطلاعاتی، به موقع بودن و قابل اتکاء بودن اطلاعات و برای اندازه گیری متغیر توانایی مدیریت از مدل دمریجان و همکاران (2012) بهره گرفته شد و برای تحلیل داده از نرم افزار استاتا نسخه 15 و الگوی داده های تابلویی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که توانایی مدیریت باعث کاهش عدم تقارن اطلاعاتی و عدم اطمینان اطلاعاتی شده و باعث افزایش امتیاز افشای به موقع و قابلیت اتکا بودن می گردد. در حالت کلی می توان گفت بین توانایی مدیریت و شفافیت شرکتی رابطه مستقیم وجود دارد. دیگرنتایج پژوهش نشان می دهد ضعف کنترل های داخلی بر رابطه بین توانایی مدیریت و شاخص های مورد استفاده برای اندازه گیری شفافیت شرکتی تاثیر معناداری دارد.

اگر چه شرکت ها خبرهای خوب را در مورد دستیابی به اهداف منتشر می کنند اما آنها انگیزه لازم را برای مخفی کردن ابزار مورد استفاده برای به دست آوردن آن را دارند. به عبارت دیگر هنگامی که عملکرد گزارش شده متفاوت از واقعیت است، انتظار می-رود مدیران تلاش کنند تا شناسایی رفتار مدیریت سود را برای سرمایه گذاران سخت تر کنند. پژوهش حاضر به بررسی تأثیر مدیریت سود و محدودیت مالی بر خوانایی گزارش گری مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می پردازد. جامعه آماری پژوهش، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1390 لغایت 1394 بوده و رابطه مذکور در 350 سال شرکت مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه پژوهش نشان می دهد که مدیریت سود بر خوانایی گزارش گری مالی شرکت تأثیر منفی و محدودیت مالی اثر مثبتی بر خوانایی گزارش گری مالی دارد. به علاوه متغیرهای کنترلی اندازه شرکت و سن شرکت تأثیر مثبت و هزینه نمایندگی و رشد شرکت تأثیر منفی بر خوانایی گزارش گری مالی دارد. در حالی که اهرم مالی و ارزش دفتری به ارزش بازار تأثیری بر خوانایی گزارشگری مالی تأثیری ندارند.

هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر نوع مالکیت شرکت بر رابطه بین مدیریت سود و حق الزحمه حسابرسی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. دوره زمانی پژوهش، 1394-1384 بوده و 99 شرکت به عنوان نمونه انتخاب شده است. برای تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش در حالت تلفیقی (ترکیبی)، از مدلهای رگرسیونی چند متغیره و از نرمافزار EViews استفاده شده است. متغیر مستقل استفاده شده در این پژوهش مدیریت سود بر اساس شاخصهای جونز تعدیل شده، کوتاری و کازنیک، متغیر وابسته پژوهش، حقالزحمه حسابرسی ، متغیرهای کنترلی نرخ رشد، فرصت سرمایهگذاری، اندازه شرکت و اهرم مالی و متغیر تعدیلکننده نوع مالکیت شرکتی (مجازی) نیز استفاده شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که متغیر مدیریت سود (اقلام تعهدی اختیاری) بر حقالزحمه حسابرسی شرکتها، تأثیر ندارد. این در حالی است که در شرکتهای دارای مالکیت عمده خصوصی، علیرغم بالا بودن مدیریت سود بر حسب معیارهای مختلف، میزان هزینه حسابرسی به طور قابل ملاحظهای پایین بوده است. همچنین، تأثیر نوع مالکیت شرکتی و فرصت سرمایهگذاری شرکتها بر حقالزحمه حسابرسی، منفی و معنیدار و تأثیر اندازه شرکت بر حقالزحمه حسابرسی، مثبت و معنیدار بوده است.

این پژوهش با هدف شناسایی نقش تعدیل گر اخلاق حرفه ای در رابطه بین رهبری اخلاقی و عملکرد حسابرسان مستقل انجام شده است. پژوهش حاضر در سال 1396 انجام شده و جامعه آماری این پژوهش کلیه حسابرسان شاغل در کلیه مؤسسات حسابرسی پذیرفته شده در جامعه حسابداران رسمی ایران می باشد، که از این تعداد 150 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده های این پژوهش از طریق پرسشنامه های رهبری اخلاقی، عملکرد و اخلاق حرفه ای، جمع آوری شده و در دو سطح توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. برای تائید روایی پرسشنامه ها از نظرات خبرگان حرفه و تحلیل عاملی تائیدی استفاده شده که نتایج حاکی از تائید پرسشنامه ها می باشد. برای تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری و الگوریتم حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون نشان دهنده تائید نقش تعدیلگری اخلاق حرفه ای بر رابطه بین رهبری اخلاقی و عملکرد حسابرسان مستقل می باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر مدیریت سود بر لحن گزارشگری مالی در نظام حسابداری ایران است. لحن توسط نسبت واژه های مثبت و منفی که در گزارش های مالی سالانه موجود است، مشخص می شود. مدیریت نمودن سود با استفاده از دو روش اقلام تعهدی و واقعی امکان پذیر است که در این پژوهش، مدیریت سود تعهدی با استفاده از سه مدل (جونز، تعدیل شده جونز و کازنیک) و مدیریت سود واقعی با استفاده از مدل روی چودهری آزمون شده اند. نمونه پژوهش حاضر شامل 119 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران برای سال های 1389 تا 1395 می باشد. برای آزمون فرضیه های پژوهش از رگرسیون چند متغیره با داده های ترکیبی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد مدیریت سود تعهدی محاسبه شده براساس مدل های (کازنیک و تعدیل شده جونز) بر لحن بدبینانه تأثیر منفی و معنی داری دارد، به عبارتی با کاهش مدیریت سود تعهدی لحن بدبینانه در گزارشگری مالی افزایش یافته و دیدگاه فرصت طلبانه در خصوص لحن گزارشگری مالی مدیران صدق می کند تا از این طریق ادراک استفاده کنندگان از اطلاعات را منحرف نمایند. در حالیکه مدیریت سود تعهدی محاسبه شده براساس مدل جونز و همچنین مدیریت سود واقعی بر لحن بدبینانه تأثیر معنی داری ندارند.