بررسی عوامل مؤثر بر ارتقای سرزندگی محلات شهری با روش داده بنیاد (مطالعه موردی: محله جلفای اصفهان) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مقدمه امروزه ، یکی از دغدغه های مهم در طراحی فضاهای شهری، سرزنده بودن این مکان ها است که باعث تداوم حضور شهروندان می شود. توجه به علایق شهروندان ، ایجاد کاربری های متنوع و فعال شبانه روزی، ایجاد کانون های تجمع و تعاملات ساکنان ، مشارکت دادن شهروندان در فرایند برنامه ریزی محله و توجه به علایق و ترجیحات آن ها، از نیازهای اساسی یک فضای شهری سرزنده است که بی توجهی به آن ها، موجب کاسته شدن توانمندی محیط در دست یابی به شاخص های سرزندگی شهری می شود. محله جلفا با توجه به اینکه محله ارامنه شهر اصفهان است، یکی از محله های مهم شهر محسوب می شود که جدای از نقش مهم آن در آسایش زندگی ساکنان محله ، نقش مهمی در ارائه یک تصویر مطلوب برای گردشگران و سایر افراد واردشده به شهر نیز دارد و در تمامی برنامه ها و برنامه ریزی های شهری مورد غفلت قرار گرفته است. امروزه، در محله جلفای اصفهان یکی از عواملی که نسبت به چند دهه گذشته بیشترین تأثیر را در شادابی و نشاط شهرها و شهروندان داشته، فضاهای شهری است. با توجه به رشد سریع جمعیت و وسعت شهرها و همچنین ترافیک، آلودگی بصری، در دسترس نبودن خدمات، کمبود فضاهای عمومی مناسب برای تفریح، نبود ارتباطات اجتماعی، نبود پیاده روهای مناسب و در کل کمبود فضاهای جذب جمعیت، فضاهای شهری کارکرد واقعی خود را از دست داده اند (شهر شاد). از این رو، عدم نشاط و احساس شادی در مکان ها و فضاهای شهری، یکی از چالش های اساسی شهرسازان و طراحان شهری معاصر در ایران و شهر اصفهان محسوب می شود. با توجه به هدف اصلی پژوهش حاضر، به بررسی سرزندگی در محله جلفای اصفهان پرداخته می شود. مواد و روش ها با توجه به اینکه در مطالعه حاضر به تبیین و بررسی عوامل مؤثر بر ارتقای سرزندگی محلات شهری در محله جلفای شهر اصفهان پرداخته می شود ، پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است، چرا که علاوه بر جنبه آگاهی بخشی و علمی، جنبه کاربردی نیز خواهد داشت. با توجه به هدف و ماهیت، این پژوهش از نظر روش، پژوهشی کیفی است. راهبرد مورد استفاده برای بخش کیفی نظریه داده بنیاد (گراندد تئوری) و طبقه بندی اطلاعات جمع آوری شده از خبرگان تحقیق است. جامعه آماری تحقیق، اساتید و متخصصان شهرسازی و طراحی شهری است و حجم نمونه شامل 20 نفر از خبرگان است که به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در نمونه گیری از دو روش نمونه گیری آسان و گلوله برفی استفاده شد. معمولاً در پژوهش های کیفی برای کسب بیشترین اطلاعات، از نمونه گیری مبتنی بر هدف استفاده می شود، به منظور گردآوری داده ها از ابزار مصاحبه اکتشافی و نیمه ساختار یافته استفاده شد. در نهایت پس از جمع آوری اطلاعات از بخش های مصاحبه و بررسی منابع، در این مرحله از روش داده بنیاد و کدگذاری (باز، محوری و انتخابی)، برای طبقه بندی داده ها استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات و برای انجام بهتر پژوهش و استخراج کدها، مفاهیم و مؤلفه های محوری و تجزیه و تحلیل داده های حاصل از مصاحبه ها و پنل ها از نرم افزار Maxqda استفاده شد. یافته ها براساس بررسی تحقیقات و یافته ها و دیدگاه های خبرگان رشته طراحی شهری عوامل زیادی باعث شده است محله جلفای اصفهان به عنوان یک محله مطلوب که دارای کیفیت اجتماعی بالایی است، شناخته شود. شهر اصفهان دارای پیشینه ای تاریخی از نظر فرهنگ و هنر، خط و معماری است. ابتدا باید شناختی کامل از شهروندان محله جلفا ارائه دهیم که شامل زبان، فرهنگ و نوع آداب و رسوم آنان می شود که توانسته است تأثیر مهمی بر محیط اجتماعی خود داشته باشد. براساس یافته های تاریخی، ساکنان این محله از اصفهان در واقع مردمانی بوده اند که براساس اسناد تاریخی در پنج مرحله مهاجرت باعث شکل گیری محله جلفای اصفهان شده اند و دلیل آن نیز مهاجرت ارامنه در جلفای ارس است که توسط شاه عباس یکم صورت گرفته است. در مهاجرت هایی که طی مراحل مختلف صورت گرفته، نوع مهارت خانواده ها که شامل 200 خانواده سنگ تراش می شده، باعث توسعه حوزه غربی این شهرک شده است. با مهاجرت مرحله چهارم که نزدیک به 12 هزار ارمنی در بخش شمالی زاینده رود به جلفا رونق بسیاری به دست آمده و در مهاجرت پنجم که به سال 1670 میلادی صورت گرفته، تعداد زیادی از گروه های مردمی منطقه ارامنه ارمنستان به جلفا و در محله ایروانی ها سکونت گزیدند. نتیجه گیری با بررسی محله جلفا عواملی که باعث افزایش و رونق گردشگری و جاذبه های طبیعی این منطقه شده شامل آداب و رسوم و نوع معماری شهری، نمادها، آرامگاه، کلیسا که آداب و رسوم و نگرش و فرهنگ یک اقلیت را نشان می دهند و گردهمایی در مراسم ها، توجه به نوع بافت استحکام و زیبایی خانه ها، ایجاد فضای سبز، بسترسازی فضای کسب وکار مناسب و جلوگیری از تجمع زیاد ماشین ها در فضای شهری، ظاهر و مبلمان شهر و استفاده از نمادهای بصری جذاب و خلاقیت در نوع معماری شامل معماری ورودی در کلیساها، تقویت و حفظ پاتوق ها و موقعیت قرار گرفتن خانه ها و بسیاری از موارد دیگر می تواند در کیفیت محیط اجتماعی محله جلفا تأثیرگذار باشد.Investigating the Effective Factors on Improving the Vitality of Urban Neighborhoods with the Foundation Data Method (Case Study: Jolfa Neighborhood of Isfahan)
Introduction Nowadays, one of the most significant concerns in urban space design is ensuring the vibrancy of these spaces, which fosters the continuous presence of citizens. Paying attention to residents’ preferences, creating diverse and round-the-clock active land uses, establishing hubs for gatherings and interactions, involving citizens in the neighbourhood planning process, and considering their interests and preferences are essential requirements for a vibrant urban space. Neglecting these factors reduces the environment’s capability to achieve urban vitality indicators. The Jolfa neighbourhood, the Armenian quarter of Isfahan, is considered one of the city’s most important areas. Beyond its significant role in ensuring the comfort of its residents, this neighbourhood also plays a key role in presenting a favourable image to tourists and other visitors to the city. However, it has been consistently overlooked in urban programs and planning efforts. In contemporary Jolfa, one of the factors that has had the greatest impact on the vibrancy and liveliness of cities and their residents compared to previous decades is the presence of urban spaces. With rapid population growth, urban expansion, traffic, visual pollution, lack of accessible services, scarcity of appropriate public spaces for recreation, absence of social connections, inadequate pedestrian pathways, and an overall shortage of spaces to attract people, urban spaces have lost their actual functionality (the concept of the “happy city”). Consequently, the lack of vibrancy and a sense of joy in urban spaces has become one of the fundamental challenges facing contemporary urban planners and designers in Iran, including in the city of Isfahan. In line with the primary objective of this research, the study focuses on examining vitality in the Jolfa neighbourhood of Isfahan. Materials and Methods Given that the present study aims to explain the factors affecting the improvement of the vitality of urban neighbourhoods in Meleh Jolfa, Isfahan, the present study is an applied study in terms of purpose because, in addition to the awareness-raising and scientific aspects, it will also have an applied aspect. Considering the purpose and nature, this study is qualitative in terms of method. The strategy used for the qualitative part is grounded theory and classification of information collected from research experts. The statistical population of the study is urban planning and urban design professors and specialists, and the sample size includes 20 experts who were selected through purposive sampling. Two methods of convenient sampling and snowball sampling were used in the sampling. Usually, in qualitative research, purposive sampling is used to obtain the most information, and exploratory and semi-structured interview tools were used to collect data. Finally, after collecting information from the interview sections and reviewing sources, this stage, the data-driven method and coding (open, axial, and selective) were used to classify the data. Maxqda software was used to analyse the information and to better conduct the research, extract codes, concepts, and axial components, and analyse the data obtained from the interviews and panels. Findings Based on the research, findings, and views of urban design experts, many factors have led to the Jolfa neighbourhood of Isfahan being recognised as a desirable neighbourhood with high social quality. The city of Isfahan has a historical background in terms of culture, art, calligraphy, and architecture. But first, we must provide a complete understanding of the citizens of the Jolfa neighbourhood, including their language, culture, and customs, which have had an important impact on their social environment. Based on historical findings, the residents of this neighbourhood from Isfahan were actually people who, according to historical documents, led to the formation of the Jolfa neighbourhood of Isfahan in five stages of migration, and the reason for this was the migration of Armenians in Jolfa of Aras by Shah Abbas I. In the migrations that took place during different stages, the type of skill of the families, which included two hundred stonemason families, led to the development of the western area of this town. With the fourth stage of migration, which involved nearly twelve Armenians from the northern part of Zayandeh-Rud, Jolfa experienced great prosperity, and in the fifth migration, which took place in 1670, a large number of Armenian people from the Armenian region settled in Jolfa and in the Yerevan neighbourhood. Conclusion By examining the Jolfa neighbourhood, the factors that have increased and prospered tourism and natural attractions in this area include: 1. Customs and traditions and the type of urban architecture, symbols, tombs, and glasses that show the customs, attitudes, and culture of a minority, and gatherings in ceremonies, paying attention to the type of texture, strength, and beauty of houses, creating green spaces, creating suitable business environments, and preventing the accumulation of large numbers of cars in urban spaces, the appearance and furniture of the city, and using attractive visual symbols and creativity in the type of architecture, including Verdi architecture in churches, strengthening and maintaining hangouts, and the location of houses, and many of the following can affect the quality of the social environment of the Jolfa neighbourhood.
تبلیغات
