مطالب مرتبط با کلیدواژه

گردشگری پایدار


۸۱.

تحلیل پیچیدگی و پویایی ابعاد و مؤلفه های گردشگری پایدار از منظر اقتصادی با استفاده از الگوی تفسیری پویایی های سیستم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال دهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۲۹) 215 - 229

کلیدواژه‌ها: گردشگری پایدار اقتصاد گردشگری پویایی های سیستم تفکر سیستمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۵ تعداد دانلود : ۳۸۲
در پژوهش های متعدد مبهم بودن مفهوم گردشگری پایدار یکی از موانع پیاده سازی آن بوده و بر بروزرسانی آن متناسب با مقتضیات زمان و مکان تأکید شده است؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضر ارائه چارچوب و الگوی تفسیری گردشگری پایدار از منظر اقتصادی بوده است. ازاین رو با استفاده از مطالعات انجام شده و مصاحبه های نیمه ساختار یافته با خبرگان (با روش نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع) به تبیین ابعاد و مؤلفه های این مفهوم و سپس به تحلیل پیچیدگی و پویایی های میان آن ها پرداخته شده است. با بهره گیری از تحلیل محتوا، چهار بعد اصلی شامل توزیع تأثیرات مثبت، افزایش درآمد، تاب آوری مشاغل گردشگری و کنترل تأثیرات منفی در قالب 12 بعد فرعی و 41 شاخص تعیین شده است. همچنین تعریف جامع تری از مفهوم گردشگری پایدار ارائه شده است: نوعی گردشگری که ضمن کسب درآمد، بر توزیع ثروت به دست آمده، کنترل آثار منفی و تاب آوری مشاغل گردشگری نیز متمرکز است. سپس با استفاده از تفکر سیستمی، مدل مفهومی اقتصاد گردشگری پایدار، براساس روابط علّی و معلولی بین ابعاد اصلی و فرعی ترسیم شد که با اصلاح و تأیید خبرگان به اشباع رسید. الگوی پیشنهادی، با تأکید بر پیچیدگی و پویایی سیستم گردشگری، نشان می دهد که تغییر یک عامل در این سیستم  در کل سیستم تأثیر می گذارد. همچنین یافته ها بیانگر لزوم اتخاذ نگاهی جامع و سیستمی به اقتصاد گردشگری پایدار و شبیه سازی و تحلیل حساسیت، قبل از اعمال هرگونه سیاست های مداخله ای است.
۸۲.

راهبردهای توسعه اکوتوریسم خلاق (مطالعه موردی: دره کن و سولقان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری فرهنگ دوره دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۷ 5 - 12

کلیدواژه‌ها: گردشگری پایدار اکوتوریسم اکوتوریسم خلاق دره کن و سولقان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷ تعداد دانلود : ۱۶۴
 اکوتوریسم با پیروی از فلسفه توسعه پایدار گردشگری بر ارزش های ذاتی و درونی تأکید دارد. تقاضای گردشگران برای کسب تجربه های جدید مقصد، مفهومی فراتر از گذراندن تعطیلات دارد و انجام فعالیت های خلاقانه در مقاصد اکوتوریستی منجر به خلق تجارب جدیدی از گردشگری طبیعی با عنوان اکوتوریسم خلاق می شود. ازآنجاکه صنعت گردشگری در موج سوم خود (گردشگری خلاق) به سر می برد و همواره با تنوع تقاضای مشتریان، تأثیر تکنولوژی و درخواست های جامعه محلی مواجه است، ارائه راهبردهای مؤثر برای اکوتوریسم خلاق از ضرورت های اجتناب ناپذیر محسوب می شود. هدف اصلی این پژوهش، ارائه راهبردهای توسعه اکوتوریسم خلاق مبتنی بر رویکرد پایداری با رهیافت توسعه پایدار است که این امر با توجه به ظرفیت های بالقوه و بالفعل در دره کن و سولقان تهران انجام گرفته است. این پژوهش ازنظر روش شناسی توصیفی-تحلیلی است که بخش توصیفی-تحلیلی آن مبتنی بر شیوه اسنادی و خبرگان و بخش کمّی آن مبتنی بر استفاده از پرسش نامه در سطح خبرگان است. گردآوری داده ها به روش اسنادی، کتابخانه ای و میدانی از طریق مشاهده و پرسش نامه انجام شده است و جامعه آماری را 30 نفر از خبرگان تشکیل داده اند. در این پژوهش، برای تدوین راهبردهای توسعه اکوتوریسم خلاق با تلفیق مؤلفه های پایداری و شاخص های گردشگری پایدار، گردشگری خلاق، خلاقیت و اکوتوریسم، وضعیت موجود ترسیم و عوامل مؤثر داخلی و خارجی مشخص و درنهایت راهبردها با تکنیک SWOT استخراج شدند و با تکنیک QSPM به ترتیب جذابیت اولویت بندی شدند. نتایج این تحقیق حاکی از این است که «تأکید بر طراحی تورهای ترکیبی طبیعت گردی و آموزشی»، «برگزاری تورهای اکوتوریستی و آموزشی جهت تجربه شیوه زندگی ساکنان بومی به وسیله گردشگران»، «بازنگری بر سیاست های اجرایی و مشارکت با جوانان جهت راه اندازی کسب وکارهای نوین در عرصه گردشگری» و «استفاده از ابزارهای تبلیغاتی مناسب جهت تشویق جوانان به فراگیری صنایع دستی گردشگری» در منطقه کن و سولقان تهران به عنوان راهبردهای جذاب استخراج شده اند.
۸۳.

تبیین مدل و راهبردهای توسعه گردشگری پایدار با رویکرد دانش بنیان (مطالعه موردی شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال پنجم بهار ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 7 - 17

کلیدواژه‌ها: گردشگری پایدار گردشگری دانش بنیان راهبرد SWOT QSPM شهر اصفهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰ تعداد دانلود : ۲۰۹
    گردشگری دانش بنیان بعنوان رویکردی نوین و غیر قابل اجتناب در عصر حاضر، در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و حتی برخی از کشورهای در حال توسعه، باسرعت در حال گسترش است. رویکرد دانش بنیان در کشور ایران بطور نامتوازن در استان ها و شهرهای مختلف درحال شکل گیری است. عوامل فرهنگی، علمی و فناوری، و مسائل مربوط به اقتصاد بویژه اقتصاد دانش بنیان و سیاستگذاری های ملی و برنامه ریزی از جمله عوامل موثر بر میزان توسعه گردشگری دانش بنیان هستند. در مطالعه حاضر؛ با استفاده از یک پرسشنامه تحت وب که برای خبرگان ارسال و داده ها دریافت گردید، با کمک تکنیک های SWOT و QSPM وتحلیل عاملی، مهمترین عوامل موثر بر ایجاد و توسعه گردشگری دانش بنیان در شهر اصفهان شناسایی و رتبه بندی شدند. نتایج حاکی از آن است که مهمترین راهبردهای مستخرج عبارت است از: توجه به مراکز پژوهشی برای انجام تحقیقات کاربردی در حوزه های گردشگری دانش بنیان بویژه مدیریت فناوری بمنظور سیاستگذاری مناسب برای ورود فناوری های دانش بنیان؛ تقویت مراکز ارتباط بین دانشگاه ها و صنعت گردشگری و همچنین بهره برداری لازم از توجه مسئولین شهر به مباحث دانش بنیان در برنامه ریزی های کلان استانی بمنظور سیاستگذاری در پیاده سازی گردشگری الکترونیک و دانش بنیان.  
۸۴.

بررسی رابطه توسعه پایدار گردشگری با امنیت سرمایه گذاری با تاکید بر اقتصاد مقاومتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال هفتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲-۱ (پیاپی ۲۵) 15 - 28

کلیدواژه‌ها: گردشگری پایدار امنیت سرمایه گذاری اقتصاد مقاومتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۲ تعداد دانلود : ۲۲۹
    بسیاری از برنامه ریزان و سیاست گذاران توسعه، از صنعت گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می کنند که می تواند با برنامه ریزی اصولی و مناسب و شناسایی فرصت ها و محدودیت های گردشگری نقش موثری در توسعه روابط و مناسبات اقتصادی و در نتیجه توسعه ملی و منطقه ای و تنوع بخشی به اقتصاد ملی و منطقه ای بر عهده داشته باشد. موفقیت و رشد پایدار گردشگری در گرو عملکرد مناسب و هماهنگ عناصر و عوامل متعددی است که با هم ارتباط تنگاتنگی دارند. یکی از مهم ترین این عوامل، امنیت سرمایه گذاری است. از این رو این مطالعه به بررسی رابطه توسعه پایدار گردشگری با امنیت سرمایه گذاری با تاکید بر اقتصاد مقاومتی می پردازد. گردشگری پایدار با کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و به عنوان پدیده ای دوستدار محیط زیست جایگاهی ویژه در اقتصاد مقاومتی دارد. نتایج حاصل از برآورد مدل به روش ARDL حاکی از این است که امنیت سرمایه گذاری عاملی مهم در جهت توسعه گردشگری به شمار می آید و می توان با بهبود امنیت سرمایه گذاری در کشور گامی مهم در جهت توسعه گردشگری پایدار و نیل به اهداف اقتصاد مقاومتی برداشت.
۸۵.

قابلیت سنجی گردشگری در نواحی روستایی (مطالعه موردی: دهستان سهند، روستای کندوان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۳۲) 211 - 219

کلیدواژه‌ها: توسعه پایدار روستایی گردشگری پایدار کندوان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۸ تعداد دانلود : ۱۶۲
گردشگری امروزه به یکی از مهم ترین محرک های اقتصادی در سطح بین المللی درآمده و کارشناسان مسائل اقتصادی آن را در کنار بیمه و بانکداری به عنوان صنایع پویا و مهم قرن حاضر قلمداد می کنند و گردشگری روستایی یکی از اجزای مهم صنعت گردشگری به شمار آمده و نیروی اصلی در زمینه بهبود رشد اقتصادی روستاها محسوب می گردد و با ایجاد فرصتی راهبردی سبب تنوع اقتصاد محلی شده است. صنعت گردشگری به عنوان رویکردی جدید برای توسعه همزیستی انسان و اجتماع به منظور بهره وری اقتصادی امروزه در توسعه مناطق جایگاه چشمگیری یافته است. دهستان سهند به سبب طبیعت زیبا از مزیت نسبی برخوردار است. هدف این پژوهش ارزیابی و توان های روستایی کندوان می باشد. نوع تحقیق از نظر هدف کاربری و از نظر روش ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد. روش تحقیق از بررسی توان های این دهستان در زمینه گردشگری حاکی از این واقعیت این روستا به لحاظ موقعیت جغرافیایی خاص خود ظرفیت تبدیل شدن به یکی از قطب های گردشگری کشور را دارا است و ضعف بزرگ درراه رسیدن به این هدف به ضعف در زیرساخت ها برمی گردد و راهکارهای این پژوهش می تواند در بهینه سازی وضع موجود و ساماندهی گردشگری در این روستا موثر باشد.
۸۶.

نقش وب سایت ها در توسعه گردشگری پایدار در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: وب سایت های گردشگری گردشگری پایدار بعد اجتماعی بعد اقتصادی بعد زیست محیطی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۱۴۹
پیشرفت تکنولوژی و فضای مجازی فرصتی را برای سرمایه گذاران حوزه ی گردشگری و کسب و کارهای مرتبط فراهم کرده است تا بتوانند با استفاده از وب سایت ها و اپلیکیشن ها به تبلیغ و توسعه کسب و کار خود و در نهایت این صنعت بپردازند. با توجه به اهمیت گردشگری پایدار برای توسعه؛ و تحقق اهداف اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی آن، هدف از این پژوهش بررسی نقش وب سایت های گردشگری در توسعه هر یک از ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی گردشگری پایدار است. روش تحقیق در پژوهش حاضر، روش پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق را گردشگران در تهران تشکیل داده اند، که با توجه به اینکه حجم جامعه قابل تخمین نبوده و در فصل های مختلف سال متفاوت است، از نمونه گیری در دسترس استفاده شده و با مراجعه به جاذبه های گردشگری تهران تعداد 300 نفر به پرسشنامه پاسخ داده اند. روایی پرسشنامه به تایید متخصصان و اساتید رسانه و گردشگری رسیده است و با توجه به آلفای کرونباخ 85/0 پرسشنامه از پایایی برخوردار است. نتایج آزمون ها نشان می دهد که بین میزان استفاده از وب سایت های گردشگری و ابعاد اقتصادی، اجتماعی و محیطی گردشگری پایدار همبستگی وجود دارد.
۸۷.

اولویت بندی توان های زمین- گردشگری ژئوسایت ها (مطالعه موردی: الموت قزوین)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا سال هجدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۶۴ 106 - 119

کلیدواژه‌ها: ژئوتوریسم گردشگری پایدار الموت ژئوسایت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۲۳۱
ژئوریسم از جمله شاخه های علوم زمین است،که امروزه بیانگر روش های نوین برای تبیین و تحلیل علوم زمین و شناخت جاذبه های طبیعی در هر منطقه محسوب می شود. که علاوه بر ایفای نقش آموزشی و علمی، سبب رشد و توسعه گردشگری در یک منطقه می شود. ژئوسایت ها در بردارنده ارزش های علمی، حفاظتی و گردشگری هستند که در کنار هم ژئوتوریسم را شکل می دهند. ارزیابی ژئوسایت ها و اولویت بندی آنها از منظر توان های گردشگری، می تواند در ترویج حفاظت علمی و توسعه اقتصادی و اجتماعی پایدار، بسیار موثر باشد. منطقه الموت در شمال شرقی استان قزوین واقع شده است. در کنار توان های میراث زمین، از نظر فرهنگی و اجتماعی نیز یک مقصد مهم در کشور به شمار می رود. در این پژوهش که با هدف ارائه پتانسیل گردشگری منطقه الموت به بازار گردشگری انجام گرفته است، برای این منظور، ده ژئوسایت منطقه شامل الموت، معلم کلایه، دره اندج، صخره های اندج، قلل سیرکی دینه رود، قلل آتان-کوچنان، دریاچه اوان، دره گرمارود، آبشار پیچ بن و دره آتان انتخاب، و از طریق سه روش ارزیابی GAM، کوبالیکوا و کرچنر(2016) و روش پارک های ملی، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج ترکیبی سه روش نشان می دهد که ژئوسایت های اوان، الموت و معلم کلایه دارای مطلوب ترین شرایط بوده که می توان آنها را به عنوان کالای گردشگری به بازار عرضه کرد و در مقابل سه ژئوسایت قلل سیرکی اوانک – دینه رود و کوچنان- اتان و همچنین دره آتان در شرایط نامطلوبی قرار دارند و ضرورت برنامه ریزی در جهت مدیریت این ژئوسایت ها ضروری به نظر می رسد.
۸۸.

ارزیابی شاخص های توسعه پایداری گردشگری در جوامع میزبان، مطالعه موردی: شهر ساری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال ششم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲۱ 160 - 172

کلیدواژه‌ها: گردشگری گردشگری پایدار شاخص های توسعه پایدار گردشگری شهر ساری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۱ تعداد دانلود : ۲۲۱
در دو دهه اخیر با ظهور پارادایم توسعه پایدار در ادبیات گردشگری معاصر در سپهر علمی و اجرایی در سطوح مختلف ملی و بین المللی نگرانی های فراینده ای در خصوص تاثیرات نامطلوب و مخرب گردشگری مطرح شد. لذا مطالعات و اقدامات تجربی زیادی برای عملیاتی کردن مفهوم توسعه پایدار و مدل های ارزیابی آن صورت پذیرفته است. اما علی رغم تمام این اقدامات نتایج حاصل از پیشرفت به سوی پایداری مطلوب نبوده است. از طرف دیگر مطالعات نخستین در کشور نیز حاکی از وجود چالش های عمده در جهت دستیابی به پایداری توسعه گردشگری بویژه در شهرهای شمالی کشور می باشد. لذا پژوهش حاضر با هدف «ارزیابی شاخص های توسعه پایدار گردشگری در شهر ساری» است. نوع تحقیق کاربردی – توسعه ای و روش تحقیق اسنادی- پیمایشی که برای گردآوری اطلاعات مورد نیاز از ابزار پرسشنامه و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، از تحلیل های رگرسیون خطی، همبستگی و آنالیز درختی استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که شاخص پایداری اکولوژیکی در بازه کمتر مساوی 8 تا بیشتر از 14 به عنوان ضعیف ترین وضعیت ازلحاظ پایداری گردشگری در شهر ساری و بعد پایداری اقتصادی با بازه میانگینی قوی تر یعنی کمتر مساوی 13 تا بیشتر از 16 دارای وضعیت مناسب تری از دیدگاه شهروندان جهت دستیابی به پایداری ارزیابی شده است. همچنین بررسی ها نشان داد که همبستگی درونی بین شاخص های پایداری گردشگری شهری در ساری از ارتباط معناداری برخوردار است، که دراین بین شاخص پایداری اکولوژیکی با پایداری اجتماعی و سیاسی و اقتصادی ارتباط درونی ضعیف تری داشته است. همچنین نتایج مدل برازش آنالیز رگرسیونی نشان داده که ابعاد شش گانه پایداری در شهر ساری تغییرات محسوسی ایجاد کرده اند که این آزمون تایید می شود. در خاتمه برای بهبود وضع موجود راهکارهای ارائه شده که نیازمند توجه جدی مدیران و برنامه ریزان شهری و منطقه ای می باشد.
۸۹.

اولویت بندی راهبردهای باززنده سازی بافت تاریخی شهر گرگان با رویکرد توسعه پایدار گردشگری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال نهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۴ 261 - 276

کلیدواژه‌ها: بازنده سازی گردشگری پایدار بافت تاریخی شهر گرگان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۲۰۲
شهر گرگان دارای 150 هکتار بافت تاریخی است که فرصت های مطلوبی برای جذب گردشگر و سودآوری اقتصادی فراروی مدیریت شهری قرار داده است. با وجود این، به علت بی توجهی مدیریت شهری، نقاط قوت و فرصت های بافت تاریخی شهر گرگان تحت تأثیر نقاط ضعف و تهدیدها قرار گرفته اند. از این رو، هدف پژوهش حاضر  اولویت بندی راهبردهای باززنده سازی بافت تاریخی شهر گرگان با رویکرد توسعه پایدار گردشگری جهت بهره برداری مدیریت شهری از فرصت ها و ظرفیت های آن است. پژوهش حاضر از نوع توسعه ای و روش آن مبتنی بر برنامه ریزی راهبردی است. جامعه آماری پژوهش شامل خبرگان (اساتید، فارغ التحصیلان دکتری، کارشناسی ارشد و کارشناسان ارشد دستگاه های اجرایی مرتبط) حوزه گردشگری، آمایش سرزمین، برنامه ریزی راهبردی، جغرافیا و ... از دانشگاه های تهران، گلستان، سازمان های مرتبط نظیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است که 20 نفر از آنها بر اساس روش گلوله برفی انتخاب است. از روش SWOT  و ماتریس کمی QSPM برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد  بافت تاریخی شهر گرگان دارای 12 قوت، 13 ضعف، هشت فرصت و 12 تهدید است. بر اساس ماتریس QSPM، راهبرد « آسیب شناسی مناطق مستعد خطر و وضع ضوابط برای ساخت و سازهای جدید به منظور هماهنگی با ساختار کالبدی ارزشمند تاریخی جهت جذب گردشگران» و «احیای استخوان بندی اصلی تاریخی و ارزش نهفته در تک بناها، بدنه فضاهای عمومی، مجموعه ها و بافت شهری» به ترتیب با امتیاز 333/5 و 755/4 به عنوان بهترین راهبردها برای باززنده سازی بافت تاریخی شهر گرگان با تأکید بر توسعه پایدار گردشگری انتخاب شده است. در نتیجه، باززنده سازی بافت تاریخی با رویکرد توسعه پایدار گردشگری در شهر گرگان باید بر راهبردهای تنوع تمرکز گردد.
۹۰.

نقص رسانه های ارتباطی در ایجاد نگرش پایداری در صنعت گردشگری

نویسنده:
منبع: گردشگری و اوقات فراغت دوره ۵ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱۰ 53 - 77

کلیدواژه‌ها: رسانه های ارتباط جمعی نگرش پایداری گردشگری پایدار صنعت گردشگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۱۷۶
توسعه پایدار گردشگری به عنوان پارادایمی نو در واکنش به پیامدهای نامطلوب گردشگری انبوه مطرح شده و در سالهای اخیر همواره مورد توجه برنامه ریزان توسعه گردشگری قرار گرفته است؛ این توجه تا حدی بوده است که سال 2017 نامگذاری شده است. در این » گردشگری پایدار؛ ابزاری برای توسعه « از طرف سازمان جهانی گردشگری، تحت عنوان میان رسانه به عنوان یکی از زیرساخت های اساسی ترویج توسعه گردشگری پایدار، با تغییر و تکامل نقش طی چند دهه اخیر، در جهتدهی به افکار و نگرش فاعلان گردشگری و توده مردم )گردشگران بالقوه( بسیار حائز اهمیت است. مقاله حاضر به روش توصیفی تحلیلی در پی تعیین این موضوع است که رسانه های ارتباطی چگونه میتوانند موجب ترویج نگرش پایداری در توسعه گردشگری شوند. نتایج بررسی پیشینه و ادبیات نظری نشان دهنده این مطلب است که رسانه ها )به ویژه رسانه های اجتماعی طی سالهای اخیر( با وظایف چندگانه ای چون توسعه آموزش؛ فرهنگسازی؛ ارائه اطلاعات و آگاه سازی؛ بسیج )مشارکت( اجتماعی و کنترل کنندگی دارای این پتانسیل و توانایی هستند که بتوانند سه بعد نگرش )بعد شناختی، عاطفی و رفتاری( افراد را درباره توسعه پایدار گردشگری به گونه ای مثبت تغییر دهند و در نتیجه موجب ترویج نگرش توسعه پایدار گردشگری شوند.
۹۱.

تحلیل و سطح بندی فضایی در سطح مناطق شهری برای دستیابی به گردشگری پایدار؛ مطالعه موردی: شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری دوره ۹ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 1125 - 1148

کلیدواژه‌ها: سطح بندی فضایی گردشگری شهری گردشگری پایدار پایداری شهر اردبیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱ تعداد دانلود : ۲۲۱
سطح بندی و توسعه فضایی چگونگی گسترش یک پدیده از کانون یا دامنه و پهنه سرزمینی گسترش آن است. دراین بین، گردشگری به عنوان یکی از پدیده های مهم فضایی شهر است. ارزیابی وضعیت حاضر و نحوه پیشرفت به سوی پایداری گردشگری باعث توسعه در ابعاد اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، کالبدی-محیطی و نهادی در پهنه سرزمینی شهر می گردد. لازمه رسیدن به پایداری در ابعاد مختلف آن مستلزم وجود سنجه ها، شاخص ها و معیارهای سنجش گردشگری در جهت تحلیل، ارزیابی و تبیین وضعیت پایداری گردشگری است. این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و رویکرد و نگرش آن، توصیفی- تحلیلی است. جمع آوری داده ها و اطلاعات موردنیاز به دو روش کتابخانه ای (اسنادی) و پیمایشی (میدانی) صورت گرفته است. پایایی ابزار تحقیق از طریق روش آلفای کرونباخ آزمون گردیده و نشان دهنده سطح بالای پایایی پرسشنامه است. این پژوهش با بهره گیری از مدل های تصمیم گیری چندمعیاره ویکور[1]، الکتره[2]، [3] SAW و مدل ادغامی کپلند، مناطق چهارگانه شهر اردبیل ازلحاظ ارزیابی توسعه فضایی گردشگری شهری در سطح مناطق برای دستیابی به گردشگری پایدار با تأکید بر شاخص های اجتماعی – فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی رتبه بندی و اولویت بندی آن انجام گرفته است. یافته های پژوهش نشان داد بااینکه نتایج هرکدام از مدل های بکار گرفته شده دارای تفاوت در اولویت و رتبه هستند ولی مدل ادغامی با ترکیب اهمیت هرکدام به نتیجه نهایی رسید و این مهم نشان دهنده یکسانی و ترکیب مدل ها با همدیگر جهت رسیدن به جواب واحد است. درنهایت ارزیابی و توزیع فضایی در مناطق شهری اردبیل به ترتیب شامل مناطق دو، یک، سه و پنج، چهار دارای اولویت هستند.   [1]: VIKOR (Vlse Kriterijumsk Optimizacija Kompromisno Resenje) [2]: ELECTRE (Elimination et Choice in Translating to Reality) [3]: SAW
۹۲.

راهبرد توسعه گردشگری پایدار در شهر نی ریز با استفاده از تحلیل استراتژیک SOAR(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 51 - 74

کلیدواژه‌ها: گردشگری پایدار برنامه ریزی استراتژیک تحلیل SOAR شهر نی ریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۹۵
امروزه تجربه نشان داده است هر کجا گردشگری به طور اتفاقی و بدون برنامه ریزی و استراتژی مشخص توسعه یابد، مشکلات زیست محیطی و اجتماعی متعددی به وجود می آورد و در دراز مدت مشکلات گردشگری بیشتر از فواید آن می شود، بدین ترتیب جهت کاهش ابعاد منفی و اثرات مخرب توسعه گردشگری در جوامع میزبان، در چند دهه اخیر مفهوم گردشگری پایدار مطرح گردیده است. پژوهش حاضر نیز با هدف امکان سنجی توسعه گردشگری پایدار در شهر نی ریز انجام گرفته است. روش پژوهش مبتنی بر رویکردهای توصیفی –تحلیلی که با پیمایش میدانی جهت تکمیل پرسش نامه ها همراه شده است. داده های مورد نیاز با استفاده از مطالعات کتابخانه ای – اسنادی و بررسی های میدانی با کمک ابزار پرسشنامه گردآوری شده است. روش نمونه گیری نیز تصادفی ساده است که تعداد 382 پرسشنامه از این طریق توزیع گردیده است. نهایتاً پس از گردآوری داده ها با استفاده از روش تحلیل استراتژیک SOAR و آزمون های آماری به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شده است. نتایج حاصل از تحلیل استراتژیک SOAR نشان می دهد که شهر نی ریز از نقاط قوت و فرصت بی شمار در زمینه توسعه گردشگری پایدار برخوردار است که در صورت توسعه این صنعت، نتایجی همچون کاهش نرخ بیکاری، افزایش مراکز خدماتی و پذیرایی، کاهش هزینه اقامت گردشگران، افزایش سرانه فضای تفریحی را به دنبال خواهد داشت و از طرفی نتایج حاصل از آزمون تی تک نمونه ای نشان می دهد که به جهت شاخص های پایداری گردشگری، شهر نی ریز در سطح معناداری 000/0 فقط در دو بعد اقتصادی با میانگین 64/35 و بعد محیطی – کالبدی با میانگین 64/30 توانسته به سطح مورد انتظار از پایداری برسد، ولی در دو بعد دیگر پایداری یعنی اجتماعی– فرهنگی با میانگین 66/20 و نهادی با میانگین 37/9 نتوانسته به سطح پایداری مطلوب برسد که در ادامه پژوهش پیشنهاداتی جهت تقویت گردشگری پایدار در این شهر ارائه شده است.
۹۳.

شناسایی پیشران های کلیدی مؤثر در گردشگری پایدار و تدوین مطلوب-ترین سناریو (مورد پژوهی: شهر تاریخی میبد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 113 - 131

کلیدواژه‌ها: گردشگری پایدار آینده پژوهی سناریو نگاری عدم قطعیت شهر میبد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۱۷۸
گردشگری از ابزارهای مهم توسعه در جهان معاصر است. به گونه ای که بسیاری از کشورهای جهان در سیاست ها و برنامه ریزی های خود، توجه ویژه ای به گردشگری به عنوان ابزاری مؤثر برای ادامه روند توسعه سیاسی، فرهنگی و اقتصادی دارند. آینده پژوهی به عنوان رویکردی نوین در شناخت تحولات آینده مطرح است که در ترسیم آینده گردشگری پایدار نیز می تواند سهم بسزایی داشته باشد. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی، ازنظر روش، ترکیبی از روش های کتابخانه ای و پیمایشی و ازنظر ماهیت بر اساس روش های جدید علم آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است که با به کارگیری ترکیبی از مدل های کمی و کیفی، قصد دارد به شناسایی عوامل اصلی و ترسیم آینده های محتمل و مطلوب در گردشگری پایدار شهر میبد پرداخته و با ارائه سناریوهای ممکن توسعه آتی گردشگری شهر میبد، بر اساس دو شاخص احتمال و مطلوبیت، این سناریوها را اولویت بندی نماید. این پژوهش در سه مرحله شامل تعیین شاخص های کلیدی از طریق روش دلفی، شناسایی پیشران های حیاتی از طریق نرم افزار میک مک و بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع و تدوین سناریوهای مختلف انجام گرفته است. جامعه آماری تحقیق، شامل تعدادی از متخصصان جغرافیا و برنامه ریزی شهری و منطقه ای، گردشگری و کارشناسان خبره اجرایی استان و شهرستان یزد، بوده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که از میان 14 عامل کلیدی، 5 پیشران حیاتی (جاذبه، تاریخ، اقتصاد، مدیریت و برنامه ریزی) به عنوان عوامل و پیشران های کلیدی توسعه صنعت گردشگری شهر میبد محسوب می شود که بر این مبنا پیشران های حیاتی در 3 حالت با سه وضعیت تدوین شده و 82 درصد وضعیت ها نشان از مطلوبیت گردشگری  ایدار داشتند. درنتیجه مطلوب ترین سناریوی پیشنهادشده، سناریوی میبد طلایی بوده که مبتنی بر ایجاد  مکانات رفاهی و تنوع جاذبه های گردشگری همراه با مدیریت و برنامه ریزی مناسب می باشد.
۹۴.

امکان سنجی و برنامه ریزی راهبردهای گردشگری شهرستان ماکو با استفاده از مدل (SWOT)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره دوم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۳) 117 - 130

کلیدواژه‌ها: شهرستان ماکو استراتژیک گردشگری پایدار توسعه پایدار SWOT

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۱۷۶
امروزه بسیاری از برنامه ریزان و سیاست گذاران توسعه از گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می کنند. در پژوهش حاضر به امکان سنجی و برنامه ریزی راهبردهای گردشگری شهرستان ماکو پرداخته شده است، این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی، و براساس ماهیت توصیفی – تحلیلی است، جمع آوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه ای- اسنادی و پیمایشی صورت گرفته و با تبین نقاط قوت(S) ، ضعف(W) فرصت ها (O)و تهدیدات(T) گردشگری در محدوده مورد مطالعه با استفاده از ابزار تحلیلی SWOT، که جمعا 38 شاخص (قوت11،فرصت10،صعف8 و تهدیدات 9عامل) مطرح گردید، به ارائه استراتژیها و راهبردهایی برای توسعه این صنعت پرداخته شده است، همچنین جامعه آماری مورد مطالعه بر اساس فرمول کوکران شامل 383نفر می باشد. نتایج بر اساس مدلSWOTبیانگر آن است که نقاط ضعف بر نقاط قوت برتری داشته و تهدیدات نسبت به فرصتها بیشترین امتیاز را دارند؛ لذا وضعیت گردشگری شهر ماکو نامطلوب برآورد می شود، و گردشگری از لحاظ موقعیت استراتژیک و در ماتریس ارزیابی داخلی و خارجی(EFE- IFE)از نوع استراتژی تدافعی (WT)می باشد.و از میان عوامل مطرح شده برای استراتژی سوات عوامل،S3،W1،O1،T7 بیشترین امتیاز را دارا می باشند.لذا وجود نگرانیهای اقتصادی،اجتماعی، و زیست محیطی در منطقه همچنان به عنوان چالش های اساسی در زمینه توسعه گردشگری پایدار غالب است. بنابراین میتوان گفت که رسیدن به گردشگری موفق و پایدار در شهرستان ماکو نیازمند 3 رکن اصلی(دولت،NGOو مشارکت مردم)می باشد.
۹۵.

تحلیل اثرات ابعاد منشور پایداری بر رضایت ساکنان جامعه در راستای توسعه گردشگری پایدار (مورد مطالعه: شهرستان های زنجان، خدابنده و ابهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۸) 309 - 323

کلیدواژه‌ها: منشور پایداری اقتصادی اجتماعی رضایت ساکنان گردشگری پایدار زنجان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۴ تعداد دانلود : ۱۹۳
پژوهش حاضر با هدف تأثیر ابعاد منشور پایداری (محیطی، اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، و نهادی) روی رضایت ساکنان جامعه در توسعه گردشگری پایدار انجام گرفته است. پژوهش حاضر بر حسب هدف جزء پژوهش های کاربردی و بر اساس روش انجام کار، توصیفی از نوع علی-مقایسه ای (پس-رویدادی) است. جامعه آماری پژوهش تمامی ساکنان شهرستان های زنجان، خدابنده و سلطانیه می باشند که بر اساس فرمول کوکران 384 نفر به روش تصادفی ساده انتخاب شده اند. ابزار جمع آوری داده های اولیه پرسشنامه استاندارد کاترل و همکاران (2013) بوده که با انجام تغییراتی بومی شده است. پایایی پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ برابر 915/0 و روایی آن به شکل صوری و تحلیل KMO به تأیید رسیده است. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 و روش رگرسیون ساده و چند متغیره تجزیه و تحلیل شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهند ابعاد محیطی، اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و نهادی روی رضایت ساکنین جامعه در توسعه گردشگری پایدار تأثیر مثبت معناداری دارند. تحلیل رگرسیون نشان دهنده معناداری هر چهار فرضیه پژوهش بوده و مدل رگرسیونی برای تمامی فرضیه ها معنی دار است، همچنین نتایج حاصل از رگرسیون چندمتغیره نشان دهنده این موضوع می باشد که ضریب رگرسیونی برای متغیرهای بعد محیطی و بعد اجتماعی- فرهنگی معنادار است . ضرایب رگرسیونی برای متغیرهای بعد اقتصادی و نهادی معنادار نیست، به عبارت دیگر این دو بعد نمی توانند در کنار ابعاد محیطی و اجتماعی- فرهنگی پیش بینی کننده رضایت ساکنین جامعه از توسعه گردشگری پایدار باشند ولی به تنهایی اثر مثبت و معناداری دارند.
۹۶.

تدوین راهبردهای توسعه پایدار گردشگری در مناطق کویری شمال شرق استان کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نقش جهان سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 94-74

کلیدواژه‌ها: استان کرمان گردشگری پایدار اهداف توسعه پایدار کویرگردی پایداری پساکرونا گردشگری فناوری های نوین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۲۰۶
اهداف: هدف پژوهش حاضر تدوین راهبردهای توسعه پایدار گردشگری در مناطق کویری شمال شرق استان کرمان است. هدف کاربردی پژوهش، نشان دادن اهمیت و جایگاه توسعه گردشگری پایدار، به عنوان عاملی در جهت تحقق اهداف توسعه پایدار است. روش ها: برای گردآوری داده ها از روش کتابخانه ای و میدانی ) استفاده شد. فرآیند پژوهش با تکمیل پرسشنامه توسط 30 نفر از کارمندان اداره کل میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری استان کرمان ادامه یافته، داده ها به روش گلوله برفی گردآوری شدند. تحلیل داده ها توسط ماتریس سوات ( SWOT ) و ماتریس برنامه ریزی راهبردی کمی ( QSPM ) تحلیل شدند. یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده از میان اهمیت عوامل داخلی نتیجه گرفته شد که در میان نقاط قوت بیشترین اولویت مربوط به شاخص های «ایمنی جاده های منطقه» با نمره 19.33 است؛ و شاخص «برخورداری از چشم اندازهای طبیعی منحصربه فرد» با نمره 10.93 از دید خبرگان در میان نقاط قوت از اهمیت کمتری برخوردار هست. در میان نقاط ضعف شاخص «کیفیت پایین امکانات خدماتی» با نمره 18 مهم ترین نقاط ضعف داخلی محسوب می شود. در ادامه تحلیل نمرات عوامل خارجی نشان داد که در میان فرصت ها بیشترین اولویت مربوط به شاخص «روند رو به رشد فعالیت های گردشگری کویری» با نمره 18.40 است. شاخص «عدم توجه به توسعه گردشگری در مناطق کویری در سیاست گذاری» با نمره 19.20 مهم ترین تهدید محیطی محسوب می شود. نتیجه گیری: وضعیت توسعه پایداری گردشگری کویری شمال شرق استان کرمان در حالت تهاجمی قرار دارد و این وضعیت ناشی از غلبه نقاط قوت داخلی بر نقاط ضعف داخلی و فرصت های محیطی بر تهدیدات محیطی است.
۹۷.

ارائه مدل توسعه گردشگری پایدار اجتماعی قوم ترکمن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 461 - 488

کلیدواژه‌ها: توسعه گردشگری گردشگری قومی گردشگری پایدار نظریه داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۷ تعداد دانلود : ۲۶۸
با وجود اقوام مختلف در کشور و عدم توسعه روستاها و مقاصد هدف گردشگری قومی کشور، توسعه گردشگری قومی می تواند به رشد و توسعه اقتصادی پایدار در این مناطق، بقا و ترویج فرهنگ بومی، میراث شفاهی، سنت ها، صنایع بومی، هنرهای سنتی و آداب ورسوم اقوام ایران منجر شود. بر این اساس، هدف پژوهش، ارائه مدلی برای توسعه گردشگری پایدار اجتماعی در قالب مطالعه ای موردی روی قوم ترکمن است. مبانی فلسفی پژوهش حاضر، ریشه در تفسیرگرایی و راهبرد پژوهش مبتنی بر نظریه داده بنیاد است. درمجموع از 81 نفر مشارکت کننده، مصاحبه هایی با استفاده از سه نوع پروتکل مختلف برای سه گروه شامل افراد بومی، گردشگران و مدیران صورت گرفت. نمونه گیری، به صورت نظری و تا حد اشباع نظری اجرا شد و به صورت ترکیبی با نمونه گیری گلوله برفی بود. در کل از 2284 گزاره معنادار این مصاحبه ها، 3255 کد و با حذف موارد تکراری، 635 خرده مقوله و 92 مقوله محوری یا مقوله هسته ای استخراج شد. به این صورت که از 96 خرده مقوله در بعد شرایط علی 11 مقوله محوری، از 29 خرده مقوله شناسایی شده برای بعد شرایط زمینه ای 8 مقوله محوری، 17 عامل مداخله گر از 116 خرده مقوله، از 279 خرده مقوله 32 مقوله محوری برای راهبردها، از 67 خرده مقوله مربوط به نتایج توسعه گردشگری اجتماعی پایدار قومی 11 مقوله محوری، و درنهایت از 48 خرده مقوله 9 مقوله محوری برای پدیده توسعه گردشگری اجتماعی پایدار قومی به دست آمد. براساس مدل نظری پژوهش، عوامل متعددی بر توسعه گردشگری پایدار اجتماعی قومی تأثیرگذار است و برای مواجهه با آن ها اقدامات خاصی باید انجام داد. چنانچه اجرای این اقدامات/راهبردها در بسترهای مناسب رخ دهد، پیامدهای مطلوبی برای منطقه ترکمن نشین به ارمغان خواهد آورد.
۹۸.

ضرورت ها و راهبردهای توسعه گردشگری ساحلی مبتنی بر مطالعات نظری؛ مورد مطالعه شهرستان بندرلنگه

نویسنده:
منبع: پژوهش های گردشگری و توسعه پایدار سال پنجم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیای ۱۷) جلد اول 23-30

کلیدواژه‌ها: گردشگری ساحلی گردشگری پایدار ضرورت ها راهبردهای گردشگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۲۶۰
مناطق ساحلی و دریایی به دلیل شرایط خاص و بی نظیری که از لحاظ اقلیمی دارند می توانند بستری برای فعالیت های گردشگری فراهم نمایند.کشور ایران به دلیل برخورداری از سواحل شمالی و جنوبی ظرفیت های بسزایی در جذب توریسم دریایی دارند و در این بین منطقه ساحلی شهرستان لنگه به دلیل مجاورت با آبهای خلیج فارس همه ساله پذیرای گردشگران مختلف از اقصی نقاط کشور می باشد، با این حال با وجود پتانسیل های بالقوه فراوان، هنوز به نحو مطلوبی از این ظرفیت ها استفاده نشده است. با توجه به اهمیت توجه به مقوله گردشگری و لزوم حفظ پایداری این مطالعه با رویکرد نظری مبتنی بر مطالعات انجام شده و تطبیق آن با مناطق ساحلی شهرستان لنگه، اقدام به تبیین ضرورت ها و راهبردهای توسعه گردشگری ساحلی نمود، در واقع، در مطالعه حاضر، ارائه راهبردهایی به منظور توسعه گردشگری ساحلی و دریایی در شهرستان بندرلنگه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. اهمیت گردشگری ساحلی و دریایی و جاذبه های طبیعی، تاریخی، اجتماعی و فرهنگی با تأکید بر مناطق ساحلی شهرستان بندرلنگه معرفی شد و در نهایت بر اساس مطالعات انجام شده و انطباق آن با محدوده مطالعاتی، راهبردهای مشخص شد که از جمله این راهبردها می توان به موارد زیر اشاره کرد، لزوم آموزش مدیران و کارکنان حوزه گردشگری در رابطه با نحوه بهره مندی از ظرفیتهای گردشگری ساحلی،برگزاری کارگاههای توجیهی و مشارکتی برای ذینفعان،کنشگران و کارشناسان حوزه گردشگری، تامین سرمایه های لازم برای تقویت زیرساخت ها و استفاده از بسترهای ارتباطی برای معرفی مناطق از مهمترین راهبردهای توسعه گردشگری ساحلی می باشد.
۹۹.

ترسیم نقشه دانش گردشگری پایدار مسئولانه: تحلیل شبکه همکاری و هم تألیفی با رویکرد علم سنجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۰) 159 - 176

کلیدواژه‌ها: گردشگری پایدار گردشگری مسئولانه تحلیل شبکه همکاری تحلیل هم تألیفی علم سنجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۹ تعداد دانلود : ۳۰۶
گردشگری تحت تأثیر نگرانی درباره محیط های طبیعی و اجتماعی قرار گرفته است. به منظور برطرف کردن این نگرانی، گردشگری پایدار به رویکردی غالب در توسعه گردشگری تبدیل شده است. با این حال بحث درباره این حوزه و در برخی موارد انتقاد از آن همچنان ادامه دارد. گردشگری مسئولانه راهکار دیگری است که برای تعامل محیط و گردشگر مطرح شده است. این مقاله به منظور بررسی محتوای پژوهش های صورت گرفته درباره گردشگری پایدار و مسئولانه و ارتباط بین آن ها نگاشته شده است تا بتوان شرایط موجود را درک و جهت گیری پژوهش های آینده در این حوزه را تعیین کرد. از این رو مقالات این حوزه در بازه زمانی1990 تا 2019 با رویکرد علم سنجی مرور شده است. مجموعاً 1518 مقاله بازیابی شده از پایگاه داده وِب آو سایِنس، با استفاده از تحلیل شبکه همکاری و شبکه هم استنادی و شبکه هم واژگانی، تحلیل شده اند. یافته ها نشان می دهد که تمرکز موضوعات از مفهوم سازی گردشگری پایدار به سمت موضوعات حکمرانی و مسئولیت اجتماعی تغییر یافته است و در سایه گردشگری پایدار، مفهوم جدیدتری در حال شکل گیری است که به موضوع مسئولیت پذیری در حوزه گردشگری می پردازد. بر مبنای نتایج پژوهش موضوعات داغ پژوهشی و روند تحول پژوهش های آینده در این حوزه تبیین شده است.
۱۰۰.

عوامل پیشران در تحقق گردشگری پایدار شهری با رویکرد اکوتوریسم (نمونهٔ موردی: شهر خوانسار)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال یازدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۱) 19 - 36

کلیدواژه‌ها: گردشگری شهری آینده پژوهی گردشگری پایدار اکوتوریسم شهری گردشگری مبتنی بر طبیعت شهر خوانسار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۲۳۶
گردشگری شهری، در کنار تمام مزایای خود، در صورت عدم برنامه ریزی صحیح می تواند پیامدهای منفی متعددی بر محیط طبیعی و جامعهٔ انسانی مقصد تحمیل کند. ازین رو، «پایداری» به یکی از الزامات برنامه ریزی گردشگری تبدیل شده است. پژوهش حاضر، با درک اهمیت این موضوع، تلاش کرده است راهبردهای تحقق گردشگری پایدار با محوریت اکوتوریسم را برای شهر خوانسار شناسایی کند. روش تحقیق حاضر توصیفی   تفسیری و مبتنی بر مطالعات اسنادی و پیمایش میدانی است. در ابتدا، متغیرهای مرتبط با موضوع از منابع معتبر داخلی و خارجی استخراج شده که ماحصل آن دستیابی به طیف جامعی از متغیرها در 13 بُعد شامل محیط طبیعی، آلاینده ها و آسیب های اکولوژیکی، اقتصادی، اجتماعی، مدیریتی، حمل ونقلی، ظرفیت قابل تحمل شهر، بهداشت و سلامت، جاذبه های گردشگری، بنیان های جامعهٔ محلی، زیرساخت های کالبدی گردشگری، زیرساخت های غیرکالبدی گردشگری و رضایتمندی از گردشگری بوده است. در ادامه، متغیرها برای اجرای مدل معادلات ساختاری آینده پژوهی در نرم افزار Micmac وارد شده اند و مقایسات زوجی میان متغیرها به روش دلفی و با مشارکت 15 کارشناس انجام شده است. یافته ها نشان می دهد متغیرهای «طرح ها و برنامه های بلندمدت توسعه گردشگری » و «وجود جاذبه های گردشگری، آثار تاریخی و حفاظت آن ها» بیشترین تأثیر را در تحقق گردشگری پایدار شهر خوانسار خواهند داشت و بنابراین راهبردهایی که اولویت بیشتری دارند باید بر مبنای آن ها تدوین شوند.