خستگی و خواب آلودگی

خستگی و خواب آلودگی به عنوان عامل مهمی در تصادفات جاده ای در نظر گرفته می شود. سالانه تعداد کثیری از رانندگان وسایل نقلیه ی سنگین به علت خستگی و خواب آلودگی مصدوم و فوت می شوند و هزینه سنگینی در زمینه های مختلف به جامعه تحمیل می گردد. در این پژوهش به بررسی کارایی مدل ماشین بردار پشتیبان (SVM) در برآورد تصادفات ناشی از خستگی و خواب آلودگی محور سمنان – شاهرود پرداخته شد. داده های تصادف مورد مطالعه از سال 1395 الی 1401 می باشد. داده های ورودی به مدل شامل ماه، وضعیت روشنایی، ایام هفته، وضعیت جاده، وضعیت آب و هوا، نوع مسیله سواری، وضعیت ماشین، بسته بودن کمربند ایمنی، نوع صدمه وارد شده، جنسیت و میزان تحصیلات راننده در نظر گرفته شد. 70 درصد داده ها برای آموزش و 30 درصد دیگر برای آزمون مدل لحاظ شد. عملکرد مدل با معیارهای ارزیابی R2، RMSE و MAE ارزیابی شد. نتایج نشان داد که مدل SVM می تواند در شبیه سازی داده های تصادفات ناشی از خستگی و خواب آلودگی محور سمنان – شاهرود کارایی مناسبی داشته باشد. مقادیر R2، RMSE و MAE مدل در مرحله آزمون به ترتیب 9153/0 و 6745/2 و 8512/3حاصل شد که نشان از عملکرد خوب مدل را می دهد.

شیوه زندگی امروزی شامل نامنظم بودن خواب ساعات کار طولانی و پیمایش مسیرهای طولانی از طریق حمل و نقل جاده ای تعداد تصادفات با علت اصلی یا مشارکتی خستگی راننده را افزایش داده است. در بسیاری از مطالعات حوزه ایمنی ترافیک از تکنیک های مختلف داده کاوی برای شناسایی عوامل مؤثر بر وقوع و شدت مصدومیت های ناشی از تصادفات خستگی و خواب آلودگی را پیش روی تحلیل گران حوزه ایمنی ترافیک قرار داده است . در این تحقیق، ابتدا با بررسی داده ها از نظر آماری، به تاثیر عوامل مختلف محیطی و انسانی بر تصادفات ناشی از خستگی و خواب-آلودگی پرداخته شد. در ادامه با کمک تکنیک GIS، پهنه بندی تصادفات در محور سمنان – شاهرود نیز انجام شد. در نهایت با بازدید میدانی از محور مورد مطالعه به ارائه راهکارهای نوین در کاهش تصادفات خستگی و خواب آلودگی پرداخته شد. با توجه با نتایج حاصل از نقشه های GIS، محور سمنان – دامغان و دامغان – شاهرود در تمامی سال های مورد مطالعه دارای نقاط بحرانی از نظر خطر تصادفات ناشی از خواب آلودگی و خستگی می باشد.