رفتارهای نابهنجار

بروز رفتارهای نابهنجار و بزهکاری دانش آموزان یکی از مسائلی است که معمولاً خانواده ها و معلمان با آن مواجه هستند. بروز رفتارهای نابهنجار در میان دانش آموزان به عنوان یکی از معضلات اساسی جامعه به ویژه نهاد آموزش و پرورش می باشد، زیرا ناهنجاری ها به تدریج نظم اجتماعی را مختل می نماید و زمینه بروز جرایم را فراهم می سازد. بنابراین شناخت علل ناهنجاری ها در هر جامعه ای در تصحیح روند جامعه پذیری و نظم اجتماعی می تواند موثر باشد. بروز رفتارهای نابهنجار در میان دانش آموزان یکی از مشکلات اجتماعی است که به نوبه خود منجر به بی نظمی در جامعه می گردد و موجب نگرانی اولیای مدارس و خانواده ها شده است زیرا بر فرآیند تعلیم و تربیت در مدارس تأثیر نامطلوبی گذاشته و در صورت تداوم زمینه بزهکاری دانش آموزان را فراهم می نماید. بنابراین ضرورت اقتضا می نماید عوامل مؤثر بر بروز رفتارهای نابهنجار دانش آموزان شناسایی گردد و راهکارهایی جهت پیشگیری از رفتارهای نابهنجار ارائه شود. به همین جهت در این مقاله قصد داریم به بررسی و شناخت اصول و راهکارهای پیشگیری از رفتارهای نابهنجار دانش آموزان بپرداریم.

پیشینه و اهداف: پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش خودکنترلی هیجان بر ارتباطات جمعی و رفتارهای نابهنجار در دانش آموزان پایه ششم ابتدایی انجام شد. روش ها : روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و با استفاده از طرح های پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پایه ششم ناحیه 2 شهر کرمان، در سال تحصیلی 1402-1403 بودند. تعداد 30 نفر از دانش آموزان با استفاده از روش در دسترس انتخاب و در مرحله بعد با استفاده از روش انتساب تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری دو پرسشنامه مهارت اجتماعی ماتسون و همکاران (1983) و ارزیابی رفتاری راتر  (1967)  و پکیج مداخله تنظیم هیجان مبتنی بر مدل فرایند گروس (2007) در 8 جلسه 75 دقیقه ای ارائه شد. لازم به ذکر است که هر دو گروه پرسشنامه های مهارت اجتماعی ماتسون و همکاران (1983) و ارزیابی رفتاری راتر (1967) را به عنوان پیش آزمون تکمیل کردند. مشارکت کنندگان گروه آزمایش به مدت هشت جلسه 90 دقیقه ای آموزش داده شدند، در حالی که در این مدت گروه کنترل در کلاس های آموزش خودکنترلی هیجانی شرکت نداشتند. بعد از پایان آموزش از هر دو گروه آزمایش و کنترل پس آزمون گرفته شد. داده های جمع آوری شده، با استفاده از تحلیل کواریانس چند متغیره مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که آموزش خودکنترلی هیجان بر ارتباطات جمعی و رفتارهای نابهنجار در دانش آموزان پایه ششم ابتدایی اثربخش است. نتیجه گیری: با توجه به یافته های تحقیق پیشنهاد می شود، استفاده از آموزش مهارت های خودکنترلی هیجانی در کارگاه های آموزشی و تربیتی بیش از پیش مورد توجه معلمان، مربیان پرورشی و والدین قرار گیرد.

محققان علوم اجتماعی معتقدند که ورزش ازیک سو بازتابی از ورزش در کلیت خویش است و ازسوی ِدیگر نمایانگر جهانی کوچک از جامعه ای بزرگ است، بنابراین ناهنجاری مشاهده شده در ورزش را به نوعی نشانگر ناهنجاری در جامعه می دانند. مقولیه رفتار نابهنجار تماشاگران ورزشی از پیامدهای منفی ورزش های رقابتی ازجمله فوتبال است که می تواند در جوامع مختلف، حساسیت های کاذبی نسبت به این رشته ورزشی ایجاد کرده و به بروز کج رفتاری در میان تماشاگران منجر شود که علاوه بر روند بازی، جامعه را نیز ملتهب کند. نظر به اهمیت موضوع مورد مطالعه، تحقیق حاضر با استفاده از نظریه های جامعه شناختی به بررسی عوامل مؤثر بر رفتارهای نابهنجار در میان 400 نفر از تماشاگران فوتبال در تهران در سال پرداخته است، نمونه های تحقیق بر اساس شماره بلیت آن ها و به صورت تصادفی انتخاب شده است. نتایج تحقیق نشان دادند میزان رفتار نابهنجار پاسخگویان، بالای حد متوسط و متغیرهای مستقل تقریباً در حد متوسط قرار داشته اند، این امر نشانگر وجود شرایط لازم برای افزایش التهاب در شرایط بحرانی بوده و می تواند در تبیین رفتارهای نابهنجار تماشاگران نقش داشته باشد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیونی نشان داد متغیرهای مستقل یعنی رفتار بازیکن، مربی و داور، سابقیه دعوا، نوع بازتاب رسانه ها، ارتباط با خویشان و دوستان، پایگاه اقتصادی اجتماعی و ناکامی شغلی آموزشی توانستند بیش از 59 درصد از تغییرات متغیر وابسته رفتار نابهنجار را تبیین کنند که در این بین رفتار بازیکن، مربی و داور تأثیر بیشتری بر رفتار نابهنجار تماشاگران دارند.

هدف: هدف این پژوهش بررسی عوامل موثر بر بروز تبانی در فوتبال ایران بود.روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش کلیه مدیران و کارشناسان، مربیان، داوران و ورزشکاران لیگ برتر فوتبال بودند که نمونه آماری (172 نفر) به صورت هدفمند و دردسترس انتخاب شدند. روایی پرسشنامه نیمه محقق ساخته توسط صاحب نظران (11 نفر)، تائید شد. همچنین پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ (938/0) و پایایی ترکیبی محاسبه شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها و بررسی برازش مدل از مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزار PLS3 و SPSS24 استفاده شده است.یافته ها: نتایج تحلیل مسیر نشان داد که علل و محرک های تبانی دارای اثر معنی داری بر رفتار بازیگران و عاملان تبانی (ضریب مسیر 582/0و تی 730/12)، روش ها و ابزار تبانی(ضریب مسیر 648/0و تی 640/17)،  و نتایج و پیامدهای تبانی(ضریب مسیر 138/0و تی 031/2)،  می باشد. عامل روش ها و ابزارهای تبانی نیز اثر معنی داری بر رفتار بازیگران و عاملان تبانی و نتایج و پیامدهای تبانی داشت. همچنین عامل رفتار بازیگران و عاملان تبانی اثر معنی داری بر نتایج و پیامدهای تبانی داشت. در نهایت اثر تمامی متغیر های میانجی پژوهش نیز معنی دار بود.نتیجه گیری: با توجه به نتایج تحقیق می توان گفت اقداماتی همچون شفافیت مالی در قراردادها، بررسی اسناد مالی باشگاه های فوتبال، بررسی نحوه انتقالات بازیکنان به باشگاه های که احتمال وجود تبانی ببین آن ها وجود داشته و تدوین قوانین لازم برای جلوگیری از تبانی و در نهایت الگوی ارائه شده در این پژوهش می تواند راه مناسبی برای شناسایی عوامل مؤثر بر شکل گیری تبانی در ورزش فوتبال کشور به منظور جلوگیری از این رفتارها باشد.