سازمان های پژوهشی

چیزی را که نتوانیم کنترل کنیم، نمی توانیم مدیریت نماییم و نیز چیزی را که نتوانیم اندازه گیری کنیم، نمی توانیم کنترل نماییم، از این رو تعیین مدلی جهت ارزیابی اثربخشی مدیریت دانش امری مهم و حیاتی است.هدف این پژوهش توسعه وگسترش مدلی به منظور ارزیابی اثربخشی مدیریت دانش در مراکز پژوهشی است. پس از مطالعه ادبیات موضوع و دریافت نظرهای متخصصان از طریق مصاحبه های عمیق و بررسی آن ها، سنجه های تأثیرگذار بر اثربخشی مدیریت دانش در مراکز پژوهشی استخراج شدند. در پژوهش حاضر داده ها بر اساس فرآیند تحلیل سلسله مراتبی توسعه یافته فازی به عنوان یک فرآیند تصمیم گیری چند شاخصه- تحلیل شده اند. در مجموع 34 زیر معیار در قالب 6 معیار اصلی جهت ارزیابی اثربخشی مدیریت دانش در مراکز پژوهشی تعیین شدند. نتایج تجزیه و تحلیل ها بیانگر این مطلب است که معیار "منابع انسانی" با کسب رتبه اول، بیشترین اهمیت را در ارزیابی اثربخشی مدیریت دانش در سازمان های پژوهشی دارد. در پایان از مدل مذکور برای ارزیابی اثربخشی مدیریت دانش در 9 مرکز پژوهشی ایران استفاده شد.

هدف: سازمان های پژوهشی درزمینه ارتق ای دان ش، مه ارت و س طح فرهنگی جامعه علمی، فعالیت های پژوهشی انجام می دهند. پژوهش حاضر باهدف بررسی و شناسایی شاخص ها و مؤلفه های ارزیابی عملکرد سازمان های پژوهشی انجام گرفت. روش: مطالعه از نوع کیفی و روش آن، سنتز پژوهی بود. جامعه آماری پژوهش شامل 537 منبع در بازه زمانی 1396 تا 1402 در حوزه ارزیابی عملکرد سازمان های پژوهشی بود. از میان این منابع به ترتیب بر اساس بررسی عنوان، چکیده و متن پژوهش پس از چند مرحله غربالگری، 56 منبع مطالعاتی انتخاب و بررسی شد. جهت تحلیل داده های پژوهش از الگوی شش مرحله ای سنتزپژوهی روبرتس با استفاده از شیوه کدگذاری سه مرحله ای (باز، محوری و انتخابی) استفاده شد. یافته ها: داده ها در قالب 106 کدگذاری باز و 23 مقوله محوری و ترکیب آن ها در 8 بعد مشخص شد که ارزیابی عملکرد سازمان های پژوهشی شامل ابعاد منابع و امکانات، زیرساخت، عوامل سازمانی و مدیریتی، ترسیم چشم انداز، معیارهای اجتماعی، اجرای ارزیابی، کاربرد ارزیابی و پیامد است. نتیجه گیری: تدوین و به کارگیری این الگو به سیاست گذاران و نهادهای اصلی که در پایش و ارزیابی اختیارها و وظایفی بر عهده دارند و همچنین مدیران سازمان های پژوهشی این امکان را می دهد که رهنمودهای سیاستی و تدابیر بازنگری بهتری را مدنظر قرار دهند و به تمامی زوایای عملکرد ازنظر نقاط قوت و ضعف سازمان های پژوهشی دست یابند.

در دنیای رقابتی امروز بهره وری به عنوان یک فلسفه و یک دیدگاه مبتنی بر استراتژی بهبود عملیات مهم ترین هدف سازمان های پیشرو می باشد. در پرتو این استراتژی سازمان ها با ارتقا و رشد بهره وری، منبع و عوامل تولید سودآوری بلندمدت خود را تضمین می نمایند. در این پژوهش جهت بررسی تأثیر طراحی مدل ارزیابی بهره وری به منظور شناسایی و اولویت بندی عوامل تأثیرگذار و بررسی موانع پیش روی سازمان های پژوهشی ایران، اطلاعات مرتبط با متغیر های عوامل فردی، عوامل محیطی، عوامل سازمانی و بهره وری منابع انسانی از 61 نفر از کلیه صاحب نظران امور پژوهشی، مطالعه موردی جمع آوری شد. بر اساس نتایج با توجه به فرضیات مدل و مدل سازی معادلات ساختاری با روش حداقل مربعات جزئی در نرم افزار Smart PLS پیاده سازی شد که تحلیل نتایج حاکی از مدل مناسب و تأثیرگذاری متغیرها می باشد. طبق نتایج به دست آمده در برازش مدل تمام متغیرها در تمام حوزه ها مقدار روایی و پایایی مناسبی در مدل کسب نمودند. هم چنین در اثرات کلی مدل نشان داده شد که تمام روابط و تأثیرگذاری های متغیر های عوامل فردی، عوامل محیطی و عوامل سازمانی بر بهره وری منابع انسانی معنی دار می باشد. با بررسی مقدار عوامل فردی، محیطی، سازمانی و بهره وری منابع انسانی، مشاهده شد تأثیر عوامل سازمانی بر بهره وری منابع انسانی سازمان های پژوهشی نسبت به سایر عوامل بالاتر است. همچنین زیرمؤلفه های هرکدام از عوامل اصلی با استفاده از آزمون فریدمن اولویت بندی شده است.