جنگ نرم

در سوره اسراء، خداوند تصریح کرده است که پیامبر اکرم (ص) را شبانه از مسجدالحرام به مسجدالاقصی برده است. قرآن کریم برای این حرکت جغرافیایی، از واژه «أسری» استفاده کرده است. شناسایی ماهیت اسراء رسول اکرم (ص) نیازمند تدبر و تفکر علمی درباره این آیات است. در این پژوهش با تفکر خلاق و استفاده از روش جایگزینی، تلاش می شود، در مرحله اول دلیل استفاده از واژه «أسری» برای این حرکت جغرافیایی، با استفاده از دانش ریشه شناسی در معناشناسی واژگانی تبیین گردد. در مرحله دوم، دلیل وقوع «معراج» در جریان اسراء تبیین گردد و در مرحله سوم دلیل انتخاب مسجدالاقصی به عنوان مقصد اسراء روشن شود. گام های سه گانه فوق، خواننده آیات را به سوی موضوعی مشابه مفهوم «عمق راهبردی هوشمند» در جنگ نرم سوق می دهد. نفوذ به عمق راهبردی هوشمند، برای حکومت هایی کاربرد دارد که صاحب تمدّن هایی هستند که تلاش در توسعه گفتمان جهانی خود دارند، در این پژوهش باتوجه به مفهوم عمق راهبردی هوشمند، فهم جدیدی از آیات سوره اسراء، ارائه می گردد. توجه به مفهوم نفوذ به عمق راهبردی می تواند، حرکت اسراء و معراج را در قالب یک حرکت سیاسی برای غلبه بر دشمنان اسلام تبیین نماید. پیامبر اکرم(ص)، با حضور در بیت المقدس، به عمق جغرافیایی دشمنان اسلام و با ارتباط با انبیاء ادیان ابراهیمی، به عمق تاریخی نفوذ کرده و زمینه ساز جهانی شدن گفتمان اسلامی را فراهم آورده است.     

هدف از این پژوهش بررسی نحوه بازنمایی عربستان سعودی در شبکه ماهواره ای العربیه از برنامه هسته ای ایران است. درواقع پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال است که بازنمایی برنامه هسته ای ایران در شبکه ماهواره ای العربیه عربستان سعودی از سال ۲۰17 تا ۲۰۲۰ به چه صورت بوده و چه اهداف و سیاست هایی را در این بازنمایی مدنظر داشته است؟ تحقیق حاضر با رویکردی توصیفی-تحلیلی و براساس اطلاعات کتابخانه ای و آرشیو رسانه مورد بحث (العربیه) و با بهره گیری از مفهوم امنیتی سازی مکتب کپنهاگ و بازنمایی و برجسته سازی، این موضوع را بررسی کرده است. از نتایج به دست آمده در پاسخ به سؤال پژوهش می توان به موارد زیر اشاره کرد: تلقین مداخله گری ایران در منطقه، خطرآفرین بودن دستیابی به انرژی هسته ای ایران، حمایت ایران از گروه های شبه نظامی، مقابله با جاه طلبی و توسعه طلبی ایران، حمایت ایران از تروریسم، دامن زدن ایران به تهدیدهای هسته ای، غیرصلح آمیز خواندن توافق هسته ای ایران، مشروعیت بخشی به ادعاهای عربستان و متحدانش، اعمال تحریم های بیشتر بر ایران و به وجود آوردن اختلاف ها و شکاف بین مردم و حاکمیت در ایران از مهم ترین محتواهای ارائه شده این شبکه درخصوص برنامه هسته ای ایران بوده است.

امروزه گونه سازی های تاریخی و اجتماعی عمدتا حول محور ارتباطات و رسانه شکل می گیرد و درک عمیق این پدیده پیچیده نیازمند مفاهیم، نظریه ها و رویکردهای نظری است تا ابعاد آن را آشکار سازند. این مقاله با بهره مندی از روش تحلیلی و مطالعه تطبیقی چهار نظریه رسانه بر قریب به پانصد پست و خبر دو شبکه بی بی سی و ایران اینترنشنال با طرح این سوال که دو شبکه نام برده در حوادث 1401 ایران، بعد از فوت خانم مهسا امینی، از کدام یک از نظریه های رسانه ای و به چه میزان بهره برده است؟ به دنبال آزمون فرضیه ای است که اثرگذاری این دو شبکه را در بهره گیری تلفیقی از چهار نظریه چهارچوب سازی، برجسته سازی، فرااجتماعی و فمینیستی می داند. نتایج به دست آمده از این پژوهش حاکی است که اگرچه مسئله زنان و حقوق آنها دلیل ابتدایی و ظاهری شکل گیری جنبش"زن، زندگی، آزادی" بوده که می توان آن را ذیل نظریه فمینیستی به شمار آورد و این جنبش را جنبشی زنانه تلقی کرد. اما با بررسی دقیق وقایع ماه های بعد، می توان به این نتیجه رسید که عمده بهره گیری رسانه های جهت دار غرب از نظریه چهارچوب سازی بوده است تا بتوانند به هدف نهایی خود یعنی براندازی یا تضعیف حکومت جمهوری اسلامی نائل آیند.

پیروزی انقلاب اسلامی ایران در بهمن 1357 سبب شد طیف گسترده ای از کشورهای حاضر در اردوگاه استکبار در مقابل آن قرار بگیرند. نبردهای نظامی گسترده و محدود نظامی و تهدیدات سیاسی به دلیل بازدارندگی بالای انقلاب اسلامی نتوانسته است آسیبی به این انقلاب وارد سازد. جنگ نرم و جنگ شناختی با محوریت ابزارهای رسانه ای و فضای مجازی از جانب نظام استکبار جهانی به رهبری آمریکا در دو دهه اخیر اوج گرفته است. در این فضا طرح مفهوم جهاد تبیین توسط آیت الله خامنه ای به عنوان راهبردی جهت مقابله با هجمه های جنگ روانی دشمن در چهارچوب نبرد نرم افزاری مطرح شده است. در پژوهش حاضر نگارنده به دنبال بررسی مفهوم جهاد تبیین در منظومه فکری آیت الله خامنه ای و توضیح ابعاد و لایه های مختلف آن است. سؤال پژوهش حاضر این است که اصول سلبی و ایجابی مفهوم جهاد تبیین در دیدگاه آیت الله خامنه ای چیست؟ در پاسخ به پرسش فوق، فرضیه حاضر مطرح می شود که اصول سلبی مفهوم جهاد تبیین در دیدگاه آیت الله خامنه ای عبارت است از مقابله جویی مبتنی بر بیان روایت درست و مقابله جویی مبتنی بر آگاهی بخشی و اصل ایجابی عبارت است از تبیین مبتنی بر عقلانیت و انتقال حقایق. روش مقاله پیشِ رو توصیفی- تبیینی و روش جمع آوری داده ها و اطلاعات اسنادی است.

چکیده در عصر ارتباطات و ظهور جامعه پلتفرمی، جنگ نرم به عنوان یک استراتژی مؤثر از سوی قدرت های بزرگ در راستای مدیریت افکارعمومی تغییر در ترجیحات تصمیم گیران جوامع هدف، از اهمیت محوری برخوردار گردیده است. در این میان ایالات متحده آمریکا از جنگ نرم به عنوان ابزاری برای تولید و بازتولید اهداف و منافع ملی خود در عراق و منطقه غرب آسیا بهره می برد. با توجه به تحولات پیچیده سیاسی و اجتماعی عراق پساصدام، این پژوهش به بررسی سیاستگذاری رسانه ای جمهوری اسلامی ایران در برابر جریان جنگ نرم ایالات متحده آمریکا در عراق متمرکز است. روش تحقیق پیش رو، تبیین کیفی و مبتنی بر استراتژی روش کیفی گروه کانونی است. این مهم که؛ اهداف و راهبردهای رسانه ای ایران در مواجهه با جنگ نرم ایالات متحده آمریکا در عراق چگونه قوام می یابد؟ سوال و هدف اساسی این پژوهش است. یافته های این پژوهش موید این نکته است که تاسیس و ایجاد یک مرکز تخصصی افکارکاوی در عراق از استلزامات اساسی و ایجابی مهم به منظور اثربخشی و کارآمدی هرچه بهتر هر راهبرد رسانه ای در عراق است چرا که بواسطه تنوع، پیچیدگی و گستردگی قومی و مذهبی در کنار ظهور شکاف های اجتماعی نوپدید در کشور عراق، هر سیاستی بایستی به فراخور و شرایط ویژه هر منطقه از عراق طراحی گردد.