مطالعات منابع انسانی

مطالعات منابع انسانی

مطالعات منابع انسانی سال 7 تابستان 1396 شماره 24 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

نقش مدیریت دانش در ارتقای ظرفیت کارآفرینی کارکنان و توسعه سازمان یادگیرنده (مورد مطالعه: کارکنان ستاد گروه بهمن در تهران و کرج)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت دانش یادگیری سازمان سازمان یادگیرنده کارآفرینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۲۷
هدف از این پژوهش بررسی نقش مدیریت دانش در ارتقای ظرفیت کارآفرینی کارکنان و توسعه سازمان یادگیرنده می باشد. که در آن کلیه کارکنان ستاد گروه بهمن در مرکز تهران و کرج با 180 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده مطالعه شدند. داده های گردآوری شده از طریق آزمون های همبستگی، رگرسیون و سایر آزمون های مرتبط تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها و نتیجه گیری: در بخش آماری ابتدا از دو مدل جداگانه برای متغیرها استفاده کردند. یافته ها در مدل اول نشان داد که مدیریت دانش به طور مستقیم نسبت به سازمان یادگیرنده تأثیر به سزایی بر ظرفیت کارآفرینی کارکنان دارد در حالی که تأثیر سازمان یادگیرنده بر ظرفیت کارآفرینی کارکنان ناچیز می باشد. مدل دوم نیز نشان داد که مدیریت دانش به طور مستقیم بر سازمان یادگیرنده تأثیر قابل توجهی دارد در حالی که اثر ظرفیت کارآفرینی کارکنان بر سازمان یادگیرنده ناچیز می باشد. در رابطه با عملکرد دو متغیر ظرفیت کارآفرینی کارکنان و سازمان یادگیرنده نیز  مشخص شد که با بهبود ظرفیت کارآفرینی کارکنان احتمال ایجاد و توسعه سازمان یادگیرنده وجود دارد. البته عکس این رابطه نیز محتمل است.
۲.

بررسی نقش میانجی نگرش های فردی در تأثیر توانمندسازی سازمانی بر رفتار مشتری مدارانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توانمندسازی سازمانی توانمندسازی روان شناختی رفتار مشتری مدارانه تعهد عاطفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴ تعداد دانلود : ۲۲
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر توانمندسازی سازمانی بر رفتار مشتری مدارانه در سازمان انجام گرفته است. بدین منظور رابطه بین پنج متغیر توانمندسازی سازمانی، توانمندسازی روان شناختی، تعهد عاطفی، رضایت شغلی، رفتار مناسب و متواضع کارکنان و رفتار مشتری مدارانه مورد بررسی قرار گرفت. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی-پیمایشی از نوع همبستگی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود که روایی سازه آن از طریق تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش کارکنان شرکت مخابرات استان همدان به تعداد 420 نفر است که از این تعداد 201 نفر به عنوان نمونه آماری به صورت طبقه ای نسبی انتخاب شدند. تحلیل داده ها از طریق نرم افزار لیزرل انجام شد. نتایج تحلیل مسیر نشان داد؛ توانمندسازی سازمانی بر توانمندسازی روان شناختی، تعهد عاطفی، رضایت شغلی و رفتار مشتری مدارانه اثر مثبت و معنی دار و بر رفتار مناسب و متواضع کارکنان اثر معنی داری نداشت. همچنین اثر توانمندسازی روان شناختی، تعهد عاطفی، رضایت شغلی بر رفتار مناسب و متواضع کارکنان معنی دار بود. در نهایت رفتار مناسب و متواضع کارکنان پیش بینی کننده رفتار مشتری مدارانه بود.
۳.

شهروندگرایی سازمانی در شرکت سنگ آهن مرکزی ایران بافق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهروندگرایی سازمانی رفتار شهروندی سازمانی و رفتار سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴ تعداد دانلود : ۲۵
امروزه تکامل تاریخی در حوزه مدیریت و سازمان به لحاظ تئوری و عملی تحت تأثیر نیرویی قدرتمند قرار گرفته است؛ نیرویی که اگر به درستی هدایت و اداره شود، به نظر می رسد توانایی لازم برای منجر شدن به ژرف ترین همکاری ها نه تنها در زمینه های حرفه ای بلکه برای انسانیت را دارا باشد. این نیروی قدرتمند چیزی جز شهروندگرایی سازمانی نیست. تحقیق حاضر، تحقیقی است کاربردی، اکتشافی، توصیفی- همبستگی و پیمایشی با رویکرد ترکیبی روش تحقیق کمی و کیفی است. جامعه آماری تحقیق، کارکنان شرکت سنگ آهن مرکزی ایران- بافق و روش نمونه گیری آن، تصادفی طبقه ای است. از نرم افزارهای spss و لیزرل و روش های مدل سازی معادلات ساختاری، تحلیل مسیر، تحلیل عاملی و آزمون های همبستگی اسپیرمن، رگرسیون چندگانه، کولموگروف-اسمیرنوف، کیسر و بارتلت، دوجمله ای، خی دو و فریدمن، جهت تجزیه و تحلیل داده های آماری استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از روابط مثبت، قوی، مستقیم و غیر مستقیم بین عوامل دموگرافیک، رفتاری و زمینه ای و روابط منفی، قوی، مستقیم و غیر مستقیم بین عوامل ساختاری و شهروندگرایی سازمانی است.
۴.

بررسی رابطه تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعهد سازمانی رفتار شهروندی سازمانی اداره بنادر و کشتی رانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳ تعداد دانلود : ۲۹
هدف از انجام پژوهش پیشرو، شناسایی ابعاد مختلف تعهد سازمانی با رفتار شهروندی و در نتیجه اولویت بندی مؤلفه های تعهد سازمانی به عنوان شاخص تأثیرگذار در رفتار شهروندی می باشد. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات توصیفی است که به بررسی رابطه بین تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی می پردازد. تحقیق حاضر از نظر نحوه گردآوری داده ها، تحقیق پیمایشی می باشد. همچنین این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی است که هدف از آن توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است. در پژوهش حاضر جامعه آماری شامل از کلیه کارکنان اداره کل بنادر و کشتی رانی استان مازندران بود و حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، تعداد 140 نفر انتخاب شده اند. ابزار اندازه گیری با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون همبستگی و سایر آزمون های مرتبط می باشد نتایج تحقیق نشان داد که مؤلفه های تعهد سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی تأثیر دارند.
۵.

بررسی رابطه بین مسئولیت اجتماعی سازمان و وفاداری کارکنان: نقش میانجی رفتار شهروندی سازمانی (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱ تعداد دانلود : ۲۷
۶.

نقش فرهنگ سازمانی و حمایت سازمانی ادراک شده در حفظ و نگهداشت کارکنان؛ مطالعه موردی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ سازمانی حمایت سازمانی ادراک شده حفظ و نگهداشت کارکنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶ تعداد دانلود : ۳۳
امروزه حفظ و نگهداشت منابع انسانی موثر یکی از مهم ترین عوامل در دست یابی به اهداف هر سازمانی است. هرچه سازمان بتواند نیروی شایسته تری جذب کند و از آن نگهداری و استفاده موثرتری نماید در رسیدن به اهدافش موفق تر و نسبت به رقبایش پیش تر خواهد. از این رو هدف این پژوهش بررسی تأثیر فرهنگ سازمانی و حمایت سازمانی ادراک شده بر حفظ و نگهداشت کارکنان در شرکت حلوای عقاب است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه مدیران و کارکنان شرکت حلوا عقاب به تعداد 235 نفر بوده که بر اساس جدول تعیین حجم نمونه کرجسی و مورگان نمونه آماری 148 نفر مشخص و از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه فرهنگ سازمانی دنیسون، پرسشنامه حمایت سازمانی آیسنبرگر و همکاران استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده و آزمون فرضیه ها و رتبه بندی عوامل از آمار استنباطی (آزمونتی،آنوا، فریدمن و کولموگروف-اسمیرنوف) استفاده شده است. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که فرهنگ سازمانی و حمایت سازمانی ادراک شده بر حفظ و نگهداشت کارکنان در شرکت حلوای عقاب تأثیر دارد و بر اساس رتبه بندی، فرهنگ سازمانی و سپس حمایت سازمانی ادراک شده بر حفظ و نگهداشت کارکنان شرکت حلوا عقاب تأثیرگذارند. بر این اساس پیشنهادهایی نیز ارائه شده است.
۷.

نقش یادگیری سازمانی در بهبود عملکرد غیر مالی سازمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عملکرد سازمانی ابعاد مالی و غیر مالی یادگیری سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵ تعداد دانلود : ۲۷
پژوهش حاضر با هدفِ بررسی تأثیر یادگیری سازمانی بر ابعاد غیر مالی عملکرد سازمانی به روش همبستگی صورت پذیرفته است. جامعه آماری پژوهش، کارکنان دفتر مرکزی شرکت ملی صنایع پتروشیمی می باشد که تعداد آنها 509 نفر می باشد. از این تعداد، 215 نفر بر اساس جدول مورگان به روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها، از پرسشنامه های یادگیری سازمانی واتکینز و مارسیک (1999) و عملکرد سازمانی فراستخواه (1384) استفاده گردید. پایایی پرسشنامه ها به ترتیب 94/0 و 98/0 برآورد گردید و روایی آن توسط متخصصین امر مورد تأیید قرار گرفت. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار استنباطی نظیر ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد یادگیری سازمانی بر همه ابعاد غیر مالی عملکرد سازمانی مورد نظر در پژوهش تأثیر می گذارد. در واقع یادگیری سازمانی و ابعاد غیر مالی عملکرد مثل نوآوری و انگیزش شغلی مقوله های مرتبط به هم هستند.
۸.

بررسی رابطه مدیریت استعداد و تعهد سازمانی و ادراک از عدالت سازمانی در مرکز آموزش عالی رسته ای نهاجا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت استعداد عدالت سازمانی تعهد سازمانی مرکز آموزش عالی رسته ای نهاجا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۱۸
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه مدیریت استعداد و تعهد سازمانی و ادراک از عدالت سازمانی مرکز آموزش عالی رسته ای نهاجا به روش توصیفی از نوع همبستگی انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان سازمان مذکور تشکیل دادند. با توجه به نظامی بودن سازمان مورد مطالعه، ارائه تعداد نفرات جامعه با محدودیت روبرو است. با توجه به جدول مورگان حجم نمونه مورد نیاز 300 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گرد آوری اطلاعات سه پرسشنامه مدیریت استعداد مردان و همکاران (1394) با 27 گویه، پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و مایر (1997) با 24 گویه و پرسشنامه ادراک از عدالت سازمانی نیهوف و مورمن (1993) با 20 گویه بود، که روایی صوری آنها مورد تایید قرار گرفت و پایایی آنها نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه مدیریت استعداد (91/0)، تعهد سازمانی (90/0) و عدالت سازمانی (88/0) گزارش شد. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی و از طریق آزمون رگرسیون، آزمونتی تک متغیره و تحلیل واریانس صورت گرفت. یافته های حاصل از تجزیه و تحلیل سوالات پژوهش نشان داد بین مدیریت استعداد و تعهد سازمانی کارکنان رابطه معناداری وجود دارد. بر اساس ضریب تعیین R 2 36 درصد واریانس مدیریت استعداد و تعهد سازمانی کارکنان مشترک بوده است. ضریب همبستگی بین وضعیت مدیریت استعداد و عدالت سازمانی ادراک شده معنی دار است.
۹.

اثربخشی سرمایه اجتماعی در نظام توسعه ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی توسعه ملی مشارکت اجتماعی تعهد کنش متقابل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷ تعداد دانلود : ۲۹
پیشرفت و توسعه ملی امروز به یک مفهوم و فرآیند کیفی تبدیل شده است، که طی آن، بهبود سطح عمومی زندگی و رفاه اجتماعی در کنار رشد سرمایه های مادی، فکری، انسانی و اجتماعی زمینه را برای رشد و تعالی مادی و معنوی جامعه فراهم می سازد. در این فرآیند، انسان به طور طبیعی در تعامل و تقابل با دیگران نیازهای خود را بر طرف  می سازد. در این میان دانشمندان علوم اجتماعی با نگرشی کنجکاوانه در جوامع ، به شناسایی این کنش ها پرداخته و به مجموع عواملی پی برده اند که آن را سرمایه اجتماعی [1] نامیده اند .مفهوم سرمایه اجتماعی در برگیرنده مفاهیمی همچون اعتماد ، همکاری و همیاری میان اعضای یک گروه یا یک جامعه است که نظام هدفمندی را شکل می دهند و آنها را به سوی دست یابی به هدف ارزشمند هدایت می کند . از این رو شناخت عوامل موثر در تقویت یا تضعیف سرمایه اجتماعی می تواند به  توسعه اقتصادی جوامع در حال رشد کمک نموده و موجب افزایش عملکرد اجتماعی و اقتصاد ملی را فراهم سازد. سوال اساسی این است که با توجه به اهمیت و کثرت سرمایه ها , چرا باید به مقوله ای به نام سرمایه اجتماعی به عنوان عاملی در رشد و توسعه اقتصاد ملی پرداخت ؟ چه چیزی آن را در دو دهه اخیر برای محققان حوزه علوم اجتماعی در سطح ملی تا این حد جذاب کرده است ؟در این مقاله تلاش شده است که با روش تبیین نظری و استدلال منطقی، به نقش و اثربخشی سرمایه اجتماعی در توسعه ملی در وجه اقتصادی آن پرداخته شود. نتایج بررسی نشان می دهد که محققان ارتباط بین روند افزایشی سرمایه اجتماعی و بهبود عملکرد  اقتصاد ملی را یک ارتباط مثبت می دانند که می توان از آن به عنوان  پلی بین دو حوزه اقتصاد و جامعه شناسی یاد کرد.  امروزه سرمایه اجتماعی شرط لازم و نه کافی برای نتیجه بخشی سرمایه ها و سیاست های اقتصادی است که زمینه را برای رشد و توسعه اقتصادی در سطح جامعه فراهم می کند.
۱۰.

مطالعه تاثیر تغییر پارادایم های فلسفی بر مدیریت دانش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پارادایم ساختارگرایی انسان گرایی بنیادی تفسیرگرایی کارکردگرایی مدیریت دانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵ تعداد دانلود : ۲۹
واژه پارادایم چنان در تار و پود رشته های مختلف، از علوم طبیعی گرفته تا علوم انسانی، نفوذ کرده که درک مفهوم و ابعاد آن برای هر پژوهشگر لازم و ضروری می نماید و بر این اساس به مفهومی غالب در فلسفه علم تبدیل شده است. تعاریف مختلفی از پارادایم ارائه کرده اند، ولی می توان پارادایم را مجموعه ای از باورها و پیش فرض های بنیادی تصور کرد که در هستی شناسی، شناخت شناسی و روش شناسی متجلی می شود. تقسیم بندی های متعددی از پارادایم ها انجام شده، ولی در ادبیات علم سازمان و مدیریت، تقسیم پارادایم ها به ساختارگرایی، انسان شناسی بنیادی، تفسیرگرایی و کارکردگرایی غالب تر است. در این مقاله با شرح هر پارادایم، به تاثیر تغییر پارادایم های فلسفی بر مدیریت دانش پرداخته شده است و بیان می گردد که در گذر زمان پارادایم حاکم بر مدیریت دانش از اثبات گرایی به سمت پست مدرن تغییر کرده است. همچنین علاوه بر بررسی روند تغییر پارادایم در نظریه پردازی، مطالعه ای روی 40 مقاله بین سال های 2011 تا 2015 صورت گرفت تا پارادایم غالب بر فضای تحقیقات بین المللی در زمینه مدیریت دانش مشخص شود. نتایج به دست آمده نشان داد که پارادایم کارکردگرایی (اثبات گرایی) بر سایر پارادایم ها غلبه چشمگیری دارد.
۱۱.

نقش میانجی مولفه های تعهد سازمانی در ارتباط بین رضایت شغلی و رفتارهای فرا نقشی کارکنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رضایت شغلی تعهد سازمانی رفتارهای فرانقشی کارکنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷ تعداد دانلود : ۲۵
هدف این پژوهش بررسی نقش میانجی مولفه های تعهد سازمانی(عاطفی، هنجاری و مستمر) در ارتباط بین رضایت شغلی و رفتارهای فرانقشی کارکنان یکی از مراکز آموزشی آجا است. داده های این پژوهش از طریق مطالعه کتابخانه ای(کتاب، مقالات و ...)، و میدانی با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته که روایی آن از طریق روایی محتوایی، و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ برابر7/0 برآورد شده است به دست آمد. نمونه آماری این پژوهش 196 نفر بوده است که با روش نمونه گیری تصادفی ساده و با بهره گیری از جدول کرجسی و مورگان انتخاب گردیده است. برای تحلیل داده ها از روش مدلسازی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که مدل با داده های این تحقیق برازش دارد. به عبارت دیگر رضایت شغلی بر مولفه های تعهد سازمانی شامل: تعهد عاطفی، هنجاری و مستمرکارکنان اثر مستقیم و معنی دار دارد. همچنین مولفه های تعهد سازمانی بر رفتارهای فرانقشی کارکنان دارای اثر مستقیم در سطح معناداری 95درصد می باشد همچنین مولفه های تعهد سازمانی در ارتباط بین رضایت شغلی و رفتارهای فرانقشی کارکنان نقش میانجی دارند که نشان دهنده اهمیت بهره گیری از این مفاهیم در بهبود رفتارهای فرانقشی کارکنان است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۸