درخت حوزه‌های تخصصی

نگارگر ایرانی به دلیل زمینه فکری خود و تعلق به عرفان و حکمت اسلامی و نیز پیوستگی به ادبیات سرزمینش و بهره گرفتن از دامنه گسترده اندیشه و خیال در زمینه های ظاهری و صوری ، آثاری کم نظری و بدیع می آفریند . در بطن این آثار ، مفاهیم و معانی ذهنی بسیاری نهفته است . توجه به معنویات و مفاهیم ذهنی از دیرباز در هنر نگارگری ایران وجود داشته و در کنار آن سعی هنرمند نگارگر بر این بوده که به واسطه الوان و اشکال و آشنا شدن با عوالم نورانی ، عالم ملکوت را متجلی می سازد . نور عامل سنجش در عرفان اسلامی است و آب نیز از جنس نور و روشنایی است ...

در طول تاریخ نقاشی و نگارگری ، ما به سه نگرش عمده مواجه هستیم که جهان بینی آثار را نمایان می سازند : 1- نگرشی تقلیدی ( Imitative ) که در آن مبنا بر پایه تقلید هر چه بیشتر و دقیق تر از طبیعت استوار شده است . 2- نگرشی که بر محور فاعل شناسا و ذهنیت ( و همان خالق اثر ) بنا شده است ( subjective ) . و 3- نگرشی قدسی ، الهی و توحیدی ...

از بین شکل های مختلف که به صورت مفهومی و برای انتقال بار معنایی در نقاشی ها و آثار تصویری یکی دو قرن اخیر ، به کار برده شده اند ، شاید نقش های دوار و اشکال گرد ، بیشترین کاربرد را داشته باشند . البته این به معنای آن نیست که اشکال دیگر ، از انتقال بار معنای بر کنار باشند یا هنرمندان همیشه - به عمد یا تقلید - شکل خاصی را از بین اشکال برگزیده باشند . هر نقاش بسته به ضرورت روح و احساس خود و بر مبنای روند کاری اش ، فرم ها ، شکل ها . رنگ ها خاصی را در اثرش به کار می برد و در بیشتر موارد هم ،‌تلفیق و ترکیبی از شکل ها ، نقش ها و ترکیب بندی اثر هنرمند را تدوین و تکمیل می کند ...

این مقاله حاوی اطلاعات تطبیقی درباره رنگدانه هاست ، این اطلاعات از منابع مکتوب فارسی و از تجزیه رنگدانه های مجموعه ای از نگاره های ایرانی ، موجود در موزه هنری لس انجلس کانتی ، به دست آمده است . درباره تکنیک نگارگری ایرانی هم ، آن گونه که در منابع مکتوب آمده است ،‌ توضیحاتی ارائه خواهد شد ...