علی اکبر شریفی

هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی برنامه توانبخشی شناختی توجه و حافظه (آرام) بر فراخنای حافظه کاری واجی و رشد زبان بیانی و دریافتی در کودکان ناشنوای کاشت حلزون شده، بود. این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون _پسآزمون با گروه کنترل و پیگیری 1 ماهه به شمار میرود. آزمودنیها را 16 نفر کودک کاشت حلزون شده 6 سال تا 8/9 سال مشغول به تحصیل در مدارس استثنایی ابتدایی شهر اهواز در سال تحصیلی 1397- 1396 تشکیل می دادند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. هر گروه شامل 8 نفر بود و هر دو گروه در شرایط یکسان با مقیاس حافظه عددی وکسلر (فراخنای ارقام) و آزمون رشد زبان (Told-p-3) ارزیابی شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه و هر جلسه به مدت 45 دقیقه در طول 1 ماه، تحت آموزش (آرام) قرار گرفت و گروه کنترل هیچ آموزشی را دریافت نکرد. در پایان دوره و یک ماه پس ازآن هر دو گروه مجدداً مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافتههای پژوهش با آزمون تحلیل واریانس مختلط (3×2) تحلیل شدند. نمرات فراخنای حافظه کاری واجی، رشد زبان بیانی و دریافتی کودکانی که تحت آموزش (آرام) قرار گرفتند نسبت به کودکانی که در دوره شرکت نکردند، به طور چشمگیری افزایش یافت.

هدف از این مطالعه تعیین اثربخشی گروه درمانی شناختی با پروتکل مایکل فری بر کاهش پرخاشگری در دانش آموزان پسر دبیرستانی است. روش این پژوهش یک مطالعه آزمایشی با گروه کنترل است با استفاده از پرسشنامه پرخاشگری، دانش آموزان پرخاشگر مشخص گردیدند؛ تعداد 20 نفر از این دانش آموزان به طور تصادفی انتخاب و در دو گروه 10 نفره آزمایشی و گروه کنترل، گمارده شدند. سپس برنامه ی شناخت درمانی گروهی به روش مایکل فری به مدت 12 جلسه بر روی اعضای گروه آزمایشی اجرا شد. پس از پایان مداخله ی درمانی و یک ماه بعد، دوباره تست پرخاشگری از هر دو گروه اخذ شد. نتایج تحلیل واریانس چند متغیری نشان داد که گروه درمانی شناختی، به طور قابل توجهی رفتارهای پرخاشگرانه دانش آموزان را کاهش می دهد. همچنین اثر آموزش تا زمان پیگیری باقی ماند. گروه درمانی شناختی به روش مایکل فری منجر به کاهش پرخاشگری دانش آموزان می گردد.

پژوهش حاضر، بررسی اثر بخشی رفتار درمانی شناختی متمرکز بر تروما برکاهش میزان حساسیت اضطرابی و علائم پانیک در جانبازان مبتلاء به اختلال استرس پس از سانحه بود. این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و جامعه آماری شامل کلیه جانبازان اداره بنیاد شهید و امور ایثارگران شهر مرند که سال 1398 جهت مشاوره به مرکز مشاوره و خدمات روانشناختی پویامهر مراجعه نموده بودند، از بین این افراد 30 نفر از جانبازان مرد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. داده ها با استفاده پرسشنامه چک لیست اختلال استرس پس از سانحه ﺗﻮﺳﻂ ﮐﯿﻦ و ﻫﻤﮑﺎران در ﺳﺎل ۱۹۸۸ (MCCP)، حساسیت اضطرابی (تیلور و کوکس ،۱۹۹6) نشانه های پانیک لیبوتیز و همکاران در سال(1990) گردآوری شدند. برای گروه آزمایش، رفتار درمانی شناختی متمرکز بر تروما طی 12 جلسه ی 90 دقیقه ای در هر هفته اجرا شد. داده ها با استفاده از تجزیه و تحلیل کواریانس چند متغیری در نرم افزار آماری SPSS-20 انجام گرفت. نتایج نشان داد، میانگین نمرات گروه آزمایش برای متغیر حساسیت اضطرابی به طور معنی داری پایین تر از گروه کنترل بود (001/0>P ). اما تفاوت معنی داری در نمرات علائم پانیک بین دو گروه مشاهده نشد. مطابق با یافته ها درمان رفتار درمانی شناختی متمرکز بر تروما به عنوان یک روش موثر در جهت کاهش میزان حساسیت اضطرابی در جانبازان مبتلا به اختلال PTSD استفاده شود.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر توانبخشی شناختی رایانهای بر بهبود اختلال شناختی خفیف و ظرفیت حافظه کاری زنان سالمند انجام گردید. این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون _پسآزمون با گروه کنترل و پیگیری یک ماهه به شمار میرود. آزمودنیها 16 نفر از زنان سالمند با اختلال شناختی خفیف و ظرفیت پایین حافظه کاری (65) سال به بالا در خانه سالمندان مهرپویان شهر بهبهان درسال 1397 بود. که به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب و بهصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. هر گروه شامل 8 نفر بود. برای ارزیابی آزمون مختصر معاینه وضعیت روانی (MMSE) (فولشتاین وهمکاران، 1975) و آزمون ظرفیت حافظه کاری (دانیمن و کارپنتر، 1980) به کار رفت. گروه آزمایش، با استفاده از نرمافزار توانبخشی حافظه، 8 جلسه آموزش دیدند و گروه کنترل هیچ آموزشی را دریافت نکرد. دادهها با آزمون تحلیل واریانس مختلط تحلیل شدند. نمرات آزمون مختصر معاینه وضعیت روانی و ظرفیت حافظه کاری گروه آزمایش، به طور چشمگیری افزایش یافت.در نتیجه توانبخشی رایانهای اثر قابل ملاحظهای بر بهبود اختلال شناختی خفیف و ظرفیت حافظه کاری زنان سالمند داشت

این پژوهش با هدف تدوین مدل ساختاری پیش بینی پیشرفت تحصیلی بر اساس کارکردهای اجرایی، تفکر خلاق و اشتیاق تحصیلی با میانجی گری جوّ عاطفی خانواده انجام شد. روش این پژوهش، همبستگی و از نوع مدل معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه ی دانش آموزان دوره متوسطه دوم مدارس شهرستان بروجن در سال تحصیلی 1403-1402 بود که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ا ی 200 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مقیاس جوّ عاطفی خانواده (هیل برن، 1964)، پرسشنامه کارکردهای اجرایی نجاتی (1392)، پرسشنامه اشتیاق تحصیلی (اسکاوفیلی و همکاران، 2002)، آزمون تفکر خلاق عابدی (1363) و پرسشنامه پیشرفت تحصیلی فام و تیلور (1999) گردآوری شد و با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری به کمک نرم افزارهای SPSS و AMOS تحلیل شدند. نتایج نشان داد که مدل مفروض از برازش خوبی برخوردار است و متغیرهای جوّ عاطفی خانواده، کارکردهای اجرایی، تفکر خلاق و اشتیاق تحصیلی همبستگی مثبت و معناداری با متغیر پیشرفت تحصیلی دارند. نتایج همچنین نشان داد که متغیرهای کارکردهای اجرایی، تفکر خلاق و اشتیاق تحصیلی ارتباط معناداری با جوّ عاطفی خانواده دارند؛ بنابراین و با توجه به نتایج هرچه جوّ عاطفی خانواده، کارکردهای اجرایی، تفکر خلاق و اشتیاق تحصیلی در میان دانش آموزان بهبود یابد میزان پیشرفت تحصیلی نیز ارتقا می یابد.