نصرالله مولایی هشجین

نصرالله مولایی هشجین

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۴۱ تا ۱۵۱ مورد از کل ۱۵۱ مورد.
۱۴۲.

تحلیلی پیرامون برنامه های آموزش جغرافیا در دانشگاه های ایران (مطالعه موردی: طرح ایجاد دوره کارشناسی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: برنامه های آموزش جغرافیا دانشگاه ها دوره کارشناسی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۱۲۸
در جهانی که به واسطه گسترش مرزهای علوم و فنون به سرعت تغییر و تحول می یابد، قلمرو چشم اندازهای جغرافیایی نیز تغییر شکل می دهند. به تبع آن جغرافیا و نیز جغرافیدانان از این تغییرات تاثیر پذیرفته و نمی توانند بی تفاوت باشند . در جامعه ما نیز با توجه به تحولات ایجاد شده در زمینه های مختلف، در جهت مرتفع ساختن تنگناها و مشکلات محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، برنامه های آموزشی را باید به شکلی هدایت نمود که از یک طرف خلأ ناشی از عدم به کارگیری این دانش در مقیاس وسیع در کشور پر شده و از سوی دیگر با تحول و هدایت آموزش جغرافیا در دانشگاه ها ومؤسسات آموزش عالی کشور، جایگاه واقعی آن در سرزمین آرایی وآماده نمودن مکان ها برای انسان و تأمین بهروزی گروه های انسانی در حدی که در قلمرو و حیطه این علم بوده و به علمیت آن بیافزاید، نشان داده شود . در این مقاله نگارنده، بابهره گیری از تجربیات، منابع و اطلاعات به بررسی موضوعاتی ؛ مانند محتوای برنامه های آموزشی و جنبه های کاربردی آن قبل و بعد از انقلاب فرهنگی، تغییر و تحول در عناوین دروس با حفظ علمیت جغرافیایی آن، جایگاه جغرافیا در ساختار نظام آموزش عالی کشور و ایجاد تخصص در رشته و گرایش های جغرافیا اشاره داشته و سپس به ارائه طرح ایجاد دوره کارشناسی جغرافیا و برنامه ریزی روستایی بر اساس نیازهای موجود، به عنوان نتیجه گیری و پیشنهاد پرداخته شده است.
۱۴۳.

بررسی تطبیقی چشم اندازهای فرهنگی روستاهای کوهستانی و جلگه ای (مطالعه موردی: شهرستان رودسر)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: مطالعه تطبیقی چشم انداز فرهنگی روستاهای کوهستانی روستاهای جلگه ای شهرستان رودسر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷ تعداد دانلود : ۱۸۴
در بررسی چشم اندازهای روستایی می توان دریافت که در یک سکونتگاه انسانی عناصر مختلف در بستر طبیعی با استفاده از فرهنگ انسانی (خصوصیات جمعیتی، اقتصادی و کالبدی ) به زیست خود ادامه داده و در کنش های متقابل با یکدیگر گسترش یافته اند. در این مطالعه با توجه به این سؤال اصلی که چشم اندازهای فرهنگی در روستاهای کوهستانی و جلگه ای چه تفاوت ها و تشابهاتی دارند؟ اهداف عمده ای همچون بررسی عناصر سازنده چشم اندازهای فرهنگی در روستاهای کوهستانی و جلگه ای و تحلیل تاثیرات متقابل این عناصر بر هم و بر محیط روستا باعنوان زنجیره های تعاملی و تاثیرگذار، مد نظر قرار گرفته است . در راستای تحلیل این اهداف، شیوه مطالعه به روش توصیفی و تحلیلی به دو صورت مطالعات اسنادی  کتابخانه ای و مطالعات میدانی بوده و با بررسی تحلیلی چشم اندازهای فرهنگی روستاهای موردمطالعه شهرستان رودسر به آزمون فرضیه ها، نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات پرداخته شده است . ازجمله این نتایج عبارتند از : نوع معیشت عامل مهمی درتبیین تفاوت های چشم اندازهای فرهنگی روستاها می باشد، ارائه خدمات زیربنایی و روبنایی در روستاهای کوهستانی و جلگه ای در تغییرات چشم اندازهای فرهنگی روستاها مؤثر است .
۱۴۴.

بررسی قلمرو ایلی در بین نیمه کوچ نشینان گیلان (مطالعه موردی: اسالم تالش)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: قلمرو ایلی نیمه کوچ نشینان گیلان اسالم ییلاق قشلاق میان بند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۱۷۶
کوچ نشینان ایران به جهت برخورداری از سابقه زیاد و پراکنش جغرافیایی از گذشته تاکنون، همچنان نقش مهمی را در چرخه تولید دارند به همین خاطر در هر نگرش و برنامه ای می بایست عشایر به عنوان جامعه سوم در کنار جوامع شهری و روستایی مورد توجه قرار گیرند و تلاش شود تا شکاف عمیق این جامعه با روستاها و به ویژه شهرها کاهش یابد. در نظام دامداری عشایری، دام به صورت طبیعی و با استفاده از مراتع ییلاقی و قشلاقی تغذیه می شود و فقط در مواقع خاص تغذیه دام به شیوه دستی انجام می گیرد. کوچ نشینان بر خلاف یک جانشینان در یک محدوده نسبتاً وسیع و در قالب قلمرو ایلی متشکل از محدوده زیست زمستانی (قشلاق)، تابستانی (ییلاق) و بهاره و پاییزه (میان بند) بر حسب شرایط جغرافیایی جا به جا می شوند. قلمرو نیمه کوچ نشینان اسالم به صورت شرقی  غربی بوده که در طول سال در آن جا به جا می شوند. از ویژگی های برجسته ییلاق و قشلاق نیمه کوچ نشینان اسالم می توان به کوتاه بودن زمان حرکت از قشلاق به میان بند و ییلاق و بالعکس اشاره نمود به طوری که فاصله محدوده های مذکور در یک روز طی می شود و حدود 95 درصد خانوارها جهت جا به جایی در قلمرو ایلی خود از وسیله نقلیه موتوری و در مقابل حدود 99 درصد دام ها به طریقه سنتی اقدام به کوچ می کنند.
۱۴۵.

الگوی زیست جمعیت و قشربندی اجتماعی ـ اقتصادی در بین نیمه کوچ نشینان گیلان : مطالعه موردی: بخش اسالم ـ تالش

کلیدواژه‌ها: گیلان الگوی زیست جمعیت قشر بندی نیمه کوچ نشینان اسالم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۲ تعداد دانلود : ۸۴۱
کوچ نشینان ایران با شیوه خاصی از زندگی و نیازمندیها، نقش مؤثر وتعیین کننده ای را از گذشته تا کنون ایفا نموده اند. براساس آمار سال 1377 عشایر تنها 11/2 درصد ازکل جمعیت کشور را به خود اختصاص داده اند، ولی تقریباً در سراسر کشور پراکنده شده اند به طوری که به غیراز استان کردستان در 27 استان دیگر توزیع شده اند. بخش اسالم از لحاظ جغرافیایی به دو قسمت متفاوت ساحلی ـ جلگه ا ی و کوهپایه ا ی ـ کوهستانی و در ارتباط با یکدیگر تقسیم می شود. بیشتر ساکنان قسمت ساحلی ـ جلگه ا ی به فعالیتهای زراعی و اندکی نیز باغداری با زندگی در سکونتگاههای دائمی و ساکنان قسمت کوهپایه ای ـ کوهستانی به فعالیتهای دامداری پرداخته که عمدتاً کوه نشینان و نیمه کوچ نشینان دائم بخش را شامل می شوند. بر اساس نتایج مطالعات میدانی ، 5/23 در صد از خانوارهای بخش اسا لم را دامدارانی تشکیل می دهند که از طریق کوچ و جابجایی به زندگی خود ادامه می دهند .می توان نیمه کوچ نشینان بخش را با توجه به هویت آنها در قالب ایل (ایل اسالم) و متشکل از: تیره، طایفه، دَه دَه زوئه و کوچ ( خانوار ) مورد مطالعه قرار داد.
۱۴۷.

الگوی بهینه برای برنامه ریزی توسعه خدمات روستایی در ایران (مطالعه موردی: جنوب استان اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸۴ تعداد دانلود : ۸۱۴
در این مقاله به برنامه ریزی توسعه انواع خدمات روستایی در جنوب استان اردبیل توجه شده و به همین منظور و در جهت دستیابی به پاسخ سوال اصلی این تحقیق، عوامل موثر در نظام توزیع خدمات برای رسیدن به الگوی بهینه، بررسی، ارزیابی و شناسایی شده است. خلای خدماتی در سطح ناحیه، بویژه در شمال و جنوب، و بیشتر در سطح دوم یعنی بعد از شهرستان (مراکز بخش) وجود دارد. الگوی پیشنهادی، ارایه انواع خدمات بر اساس سلسله مراتب جغرافیایی و فضایی صورت گرفته است، به طوری که روستا به عنوان کوچکترین و ناحیه در حکم بزرگترین واحد جغرافیایی مورد توجه بوده و منظومه روستایی و خرده ناحیه نیز بین این دو واقع شده اند. هر واحد جغرافیایی در راستای تحقق توسعه روستایی، از انواع خدمات زیربنایی و روبنایی بهره مند می گردد. اگرچه هدف اصلی این مقاله، ارایه الگوی بهینه خدمات در راستای بهبود و تامین رفاه روستاییان بوده است، ولی مهمترین اقدام در کنار این برنامه، بهبود شرایط اقتصادی روستاییان است و تا زمانی که به روستاها به عنوان محل زیست و سکونت انسان از یک طرف و مکانهای تولیدی از سوی دیگر توجه ویژه صورت نگیرد، روستاییان با مشکل مواجه خواهند شد.
۱۵۰.

تحلیلی پیرامون پراکندگی جغرافیایی کوچت نشینان بختیاری در ییلاق و قشلاق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۷۶ تعداد دانلود : ۱۱۳۹
کوچ نشینان بختیاری به عنوان یکی از ایلات و عشایر عمده کشور به شمار می روند. سه استان چهارمحال بختیاری‘ اصفهان و خوزستان قلمرو ییلاقی و قشلاقی آنها را تشکیل می دهند. بختیاری ها در طول سال به دو منطقه متفاوت از نظر جغرافیایی کوچ می کنند. بطوریکه حرکت از قشلاق به ییلاق از اواخر اسفند شروع و تا اردیبهشت ماه ادامه می یابد و حرکت از ییلاق به قشلاق نیز از نیمه دوم شهریور ماه شروع و تا اواخر مهرماه به طول می انجامد. استان چهارمحال و بختیاری و بخشی از استان اصفهان به عنوان قلمرو ییلاقی و استان خوزستان به عنوان قلمرو قشلاقی ایل بختیاری به شمار می رود. بختیاری ها بر حسب فاصله بین منطقه ییلاقی و قشلاقی و بالعکس و وجود یا عدم وجود راه ارتباطی از دو طریق اقدام به کوچ می کنند. یکی با استفاده از وسایل نقلیه و دیگری با چهارپایان و در برخی موارد جهت رسیدن به منطقه ییلاقی و قشلاقی‘ بیش از پانصد کیلومتر مسیر را طی می کنند. در این مقاله نگارنده با استفاده از نظریات‘ تجربیات و منابع آماری به تحلیل پراکندگی جغرافیایی کوچ نشینان ایل بختیاری در ییلاق و قشلاق پرداخته و موضوعاتی نظیر موقع‘ حدود و وسعت‘ زمان حرکت و انتخاب محل اردو‘ مناطق ییلاقی و قشلاقی را مورد تحلیل قرار داده و در پایان تنگناها و پیشنهادات را ارائه داده است.
۱۵۱.

نقش مهاجرت معکوس در تحولات اقتصادی - اجتماعی و فرهنگی روستاهای ساحلی شهرستان رشت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مهاجرت مهاجرت معکوس روستا شهرستان رشت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۲ تعداد دانلود : ۱۵۸
مهاجرت معکوس پروسه مهاجرت از روستا به شهر و بازگشت به موطن روستایی است. روستاهای ساحلی شهرستان رشت یکی از مناطقی است که پدیده مهاجرت معکوس را تجربه کرده است. بی تردید این بازگشت دارای تأثیرات کالبدی- محیطی و اجتماعی فراوانی خواهد بود اما هدف تحقیق حاضر تحلیل و تبیین پیامدهای مهاجرت های معکوس در تحولات اقتصادی - اجتماعی و فرهنگی روستاهای ساحلی شهرستان رشت طی دو دهه اخیر است. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که تحولات اقتصادی - اجتماعی و فرهنگی روستاهای منطقه مورد مطالعه در ابعاد مختلف تا چه حدی متأثر از مهاجرت معکوس بوده و اثرات و پیامدهای مهاجرت های معکوس در روستاهای ساحلی منطقه مورد مطالعه چگونه بوده است ؟ روش مورد استفاده در این مقاله روش کتابخانه ای و میدانی بوده که برای تکمیل داده ها و اطلاعات از ابزارهایی مانند مشاهده مستقیم و عکس و پرسشنامه نیز استفاده نموده و برای تعیین جامعه نمونه از روش مورگان استفاده شده است. نتایج به دست آمده از تحقیق نشان می دهد در صورتی که مدیران روستایی بتوانند سرمایه حاصل از مهاجرین را جذب نمایند به طور حتم خواهند توانست کمک بیشتری به توسعه روستایی داشته باشند و البته مهاجران بر فرهنگ کلی جامعه جدید تأثیرگذار هستند، از این رو، مدیریت بحث آسیب های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و روانشناختی و نحوه تأثیرپذیری مهاجران از فرهنگ مقصد یا تأثیرگذاری آن ها بر فرهنگ مقصد نیز بایستی مدیریت شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان