فاطمه سمیعی

هدف: این پژوهش با هدف شناسایی مؤلفه های بالندگی مسیر شغلی دانش آموزان متوسطه دوم براساس نظر متخصصان و کشف راهبردها، شرایط علی، مداخله گر، زمینه ای و پیامدهای بالندگی مسیر شغلی انجام شد. روش: پژوهش حاضر کاربردی و از نوع کیفی نظریه داده بنیاد می باشد. جامعه این پژوهش شامل کلیه متخصصان مشاوره شغلی و معلمان شهر تهران و اصفهان در سال تحصیلی 1401- 1402 بود. نمونه-گیری به صورت هدفمند از نوع نظری بود و تا مرز اشباع نظری و نهایتاً انتخاب15 متخصص ادامه یافت. شرکت کنندگان مورد مصاحبه های نیمه ساختاریافته قرار گرفتند. به منظور تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها منجربه تولید 15مضمون اصلی شامل مؤلفه های بالندگی مسیر شغلی دانش آموزان، تغییرات متعلق به فرد، تغییرات متعلق به اجتماع، دغدغه های کوتاه مدت، دغدغه های بلند مدت، عوامل زمینه ساز (خانواده، آموزش وپروش و سیستم های کلان)، عوامل علی (عوامل مربوط به فرد و عوامل مربوط به جامعه)، عوامل مداخله گر (ناکارآمدی خانواده و مدرسه)، راهبردها (مساله محور و هیجان محور) و پیامدها (رشد فردی و رشد جامعه) 41کد محوری و 336 کد باز شد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که ارتقاء بالندگی مسیر شغلی دانش آموزان تحت تأثیر عوامل چندگانه و تعامل خانواده، فرد، جامعه و مدرسه قرار دارد. بنابراین، پیشنهاد می گردد نهاد آموزش و پرورش، در مسیر تربیت دانش-آموزان به برنامه های مسیرشغلی آنها هم توجه داشته باشند و برنامه های تربیتی مداوم و منظم برای خانواده و کارکنان در کنار دانش آموزان داشته باشند.

شکل گیری نهاد آموزشی مدرن در ایران موجب شد؛ زنان به موضوعی برای سیاست گذاری و برنامه ریزی دولت نوگرای پهلوی تبدیل شوند. از آن جا که دولت پهلوی با حمایت نخبگان و روشنفکران با هدف نوسازی ایران تشکیل یافت؛ از همان ابتدای امر زنان را به عنوان یکی از ارکان دستیابی به این هدف، مورد توجه قرار داد. در نتیجه، آموزش زنان در صدر برنامه های نوسازی دولت قرار گرفت. از این رو، رویکردهای آموزشی برای تربیت دختران، همسو با ایده ها و اهداف حاکمیت، در مدارس طرح و الگوی جدیدی از زن مطلوب، ترسیم شد. سؤال اصلی مقاله این است که برنامه های آموزشی زنان در متون درسی عصر رضاشاه از چه رویکرد و ماهیتی برخوردار بوده است؟ طبق یافته های پژوهش، ایده آل های جدید برای زنان در این دوره، مبتنی بر مؤلفه ها و معیارهای گفتمان «ایران نو» استوار بود؛ در منظومه ی چنین گفتمانی، مفهوم «آزادسازی زنان» به عنوان شالوده ی اصلی برنامه های آموزشی زنان شکل گرفت که در پیوست نقش های سنتی زن و در محدوده ی خانه و خانواده تعریف می گردید. از این رو، تحقیق حاضر با هدف توضیح چگونگی هویت یابی زن مدرن در جریان مدرنیزاسیون ایران و تبیین سیاست ها و برنامه های آموزشی زنان و کارکردهای نوین آن در این فرایند، با روش توصیفی تحلیلی و در چارچوب مفهوم سنتی پیوستگاری در تاریخ، مسئله آموزش زنان را مورد بررسی قرار داده است.