الهام کشتکار

باغ ترکیبی از جماد و نبات است؛ پس اثری زنده و نمایانگر فرهنگ هر قوم و شرایط اقلیمی زادگاهش است. باغ ایرانی در طول عمر تجربی ا ش تمام ویژگی های یک پدیده را داراست : دگرگونی می پذیرد؛ تحول می پذیرد؛ از درون خود تجربه می زاید؛ و جز اینها بر محیط و محیط جامع انسانی اثرگذاری می کند. باغ ایرانی به عنوان یکی از مظاهر باغسازی جهان در عین داشتن الگویی مشخص، دارای تنوع بسیاری در اجزای خود است. این تنوع با سادگی فرم و الگوی باغ ایرانی، سبب بروز مفاهیم پیچیده و عملکردهای متفاوتی شده است. از سوی دیگر اشرافیت از مهمترین مفاهیم و شاخصه های معماری ایرانی- اسلامی همواره مورد توجه محققان و طراحان بوده است. موضوع نهی اشرافیت بر مصون ماندن فضای داخلی از دید و اشراف بیگانگان تاکید دارد و با ابزارهای " کنترل دید" و " فاصله" قابل بررسی است. برهمین اساس هدف اصلی پژوهش تبیین فضایی اثرگذاری نظام کالبدی باغ صفوی با تاکید بر اشرافیت فضای داخلی باغ بر رفتار فضای انسانی تعریف شده است. بدین منظور پژوهش حاضر در گام اول با جمع آوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه ای و ادبیات نظری و در نهایت تدوین مدل سنجشی و در گام دوم علاوه بر معرفی ابزارهای سنجش، تحلیل فضایی و تفسیر مدلسازی براساس سوال اصلی پژوهش صورت گرفته است. نتایج نشان می دهد شاخص های خوانایی، جهت یابی و پیکره بندی فضایی به عنوان اصلی ترین شاخص های اثرگذار بر میزان اشرافیت شناسایی شده است که سنجه ها و زیرشاخص های مرتبط با آنها به کمک نرم افزار Depth map بصورت کمی مورد تفسیر و تحلیل قرار گرفته است.