فرشته لطفی سرابی

زمینه: مفهوم خردمندی در متون فلسفی و دینی دارای قدمتی دیرینه است، اما از حدود دو سه دهه اخیر این موضوع وارد مباحث و پژوهش های تجربی در عرصه های مختلف روان شناسی شده است. لذا بررسی پیشایندهای خردمندی در معلمان و نقش تأثیرگذار آن ها بر دانش آموزان یک حوزه تحقیقاتی نو در جهت درک سلسله مراتب تأثیرگذار بر خرد و دانایی معلمان و متعاقب آن دانش آموزان داشت. هدف: پژوهش حاضر با هدف الگویی ساختاری تعادل کار زندگی و تحمل ابهام با خردمندی معلمان دوره ابتدایی: نقش میانجی گر شادکامی انجام شد. روش: این پژوهش ازنظر هدف بنیادی و از نظر روش توصیفی از نوع همبستگی است که با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 1404-1403 تشکیل دادند. نمونه پژوهش 310 نفر از معلمان مقطع ابتدایی شهر تهران به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. بدین صورت که هر منطقه به عنوان یک خوشه در نظر گرفته شد و در ادامه 5 منطقه به صورت تصادفی انتخاب و در ادامه از هر منطقه نیز 62 نفر انتخاب شند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس خردمندی (آردلت، 2003)، پرسشنامه تعادل کار و زندگی (وانگ و کو، 2009)، پرسشنامه تحمل ابهام (مک لین، 2009) و فرم کوتاه پرسشنامه شادکامی آکسفورد (هیلز و آرگیل، 2002) استفاده شد. داده های جمع آوری شده، با استفاده از نرم افزار SPSS. 28 و AMOS.28 با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری به روش حداکثر درست نمایی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج حاصل از مدلسازی معادلات ساختاری نشان داد که مدل پیشنهادی با داده ها از برازش مطلوب برخوردار است. نتایج نشان داد که تحمل ابهام اثر مثبت و مستقیمی بر خردمندی (45/0 β=، 05/0 >P) دارد. اثر مستقیم تعادل کار و زندگی بر خردمندی (30/0 β=، 05/0 >P) معنی دار بود. در نهایت اثر مستقیم شادکامی بر خردمندی (12/0 β=، 05/0 >P) مثبت و معنی دار بود. 20 درصد از واریانس شادکامی توسط تعادل در زندگی و کار و تحمل ابهام تبیین می شود. همچنین 45 درصد از واریانس خردمندی توسط تعادل در زندگی و کار، تحمل ابهام و شادکامی تبیین می شود. نتیجه گیری: این نتایج نشان می دهد که با آموزش مهارت تعادل کار و خانواده و تحمل شرایط مبهم می توان بخشی از شادکامی را به دلیل غیرقابل پیش بینی نبودن موقعیت ها و شرایط بهبود بخشید؛ و با ادراک شادمانی سطحی از دانایی، فضیلت و خرد را در زندگی اجرا و عملیاتی کرد.

هدف از پژوهش حاضر پیش بینی تاب آوری تحصیلی براساس پنج عامل بزرگ شخصیت و ابعاد کمال گرایی بود. همچنین روش پژوهش از نوع هم بستگی بود. جامعه آماری پژوهش، تمام دانشجویان دختر دانشگاه قم در سال تحصیلی ۱400-1399 را شامل می شد که از این میان تعداد 363 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم دانشکده و براساس جدول مورگان انتخاب شدند و به پرسش نامه های تاب آوری تحصیلی ساموئلز (2004)، ویژگی های شخصیتی نئو (1985) و ابعاد کمال گرایی چندبعدی تهران (بشارت، 1386) که از طریق شبکه های مجازی ارسال شده بود پاسخ دادند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS26 در دو سطح توصیفی (میانگین، انحراف معیار و واریانس) و استنباطی (ضریب هم بستگی و تحلیل رگرسیون) تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که تاب آوری تحصیلی با روان نژندی رابطه معنادار و معکوس و در مقابل با برون گرایی، پذیرابودن، مسئولیت پذیری و کمال گرایی های خودمدار، دیگرمدار رابطه معنا دار و مستقیم دارد؛ از سوی دیگر یافته های پژوهش نشان داد: روان نژندی، برون گرایی، پذیرابودن، مسئولیت پذیری و کمال گرایی های خودمدار و دیگرمدار توانایی پیش بینی تاب آوری تحصیلی را دارند. درمجموع با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که ویژگی های شخصیتی و ابعاد کمال گرایی می توانند تاب آوری تحصیلی را پیش بینی کنند.

هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی معنویت درمانی مبتنی بر مهارت های ارتباطی، بر امنیت فرهنگی، قانون گریزی و سلامت روانی-اجتماعی جوانان است. این پژوهش از نوع نیمه تجربی و براساس طرح پیش آزمون، پس آزمون و گروه کنترل نابرابر است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی همدان تشکیل دادند که با استفاده از نمونه گیری دردسترس، 30 نفر از آنان انتخاب شدند؛ از میان آن ها نیز 15 نفر در گروه کنترل و 15 نفر دیگر نیز در گروه آزمایش به صورت تصادفی جای گرفتند. در این پژوهش، جهت جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه امنیت فرهنگی سرمد و همکاران (1390)، سلامت روانی-اجتماعی 14 سؤالی کییز (2004) و پرسشنامه قانون گریزی عزیزی و پرتوی (1395) استفاده شد. داده ها با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و استنباطی تحلیل کوواریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که آموزش مذکور به گروه آزمایش در مرحله پس آزمون نسبت به گروه کنترل اثربخشی معناداری در سطح توان آماری 999/0 بر افزایش امنیت فرهنگی، کاهش قانون گریزی و افزایش سلامت روانی -اجتماعی جوانان داشته است (001/0=P-Value). بنابراین، پس از اثر متغیر مستقل، یعنی معنویت درمانی نمره هر سه متغیر گروه آزمایش تغییر اساسی کرده و تفاوت آن با گروه کنترل معنی دار است.

پژوهش حاضر به منظور تعیین اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی بر سطوح مختلف درک مطلب خواندن متون روایی و اطلاعاتی دانش آموزان پایه سوم ابتدایی شهر دزفول انجام شد. این پژوهش مبتنی بر یک طرح آزمایشی چند خط پایه بین آزمودنی ها بود. ابزار مورد استفاده مجموعه ای از آزمون های درک مطلب معلم ساخته شامل 20 عدد متن همتا در دو نوع روایی و اطلاعاتی بود. اجرای پژوهش در 60 نشست انفرادی برای 3 آزمودنی دنبال شد. سنجش درک مطلب به صورت شفاهی و در قالب مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفت. در نهایت با استفاده از تحلیل نموداری و دو روش ناهمپوش NAP و TAU در نرم افزار اکسل 2019 اندازه اثرها محاسبه شد. پس از تحلیل داده ها اگرچه روش آموزش راهبردی مؤثر ارزیابی شد، اما تفاوت معناداری میان درک مطلب آزمودنی های آزمایشی و گواه دیده نشد. بااین حال، در تحلیل جداگانه متون مشاهده شد که در متون روایی آموزش راهبردی نسبت به سنتی با اندازه اثرهای 83 و 67 درصد اثربخشی بالاتری دارد. همچنین تفاوت معنادار مشابهی میان درک مطلب آزمودنی ها در سطوح درک لفظی و بازسازماندهی مشاهده شد، اما در سطح درک استنباطی تفاوت معناداری یافت نشد. نتایج این پژوهش گویای اثربخشی آموزش راهبردی بر درک مطلب مبتنی بر تفکر سطح پایین بود.