جعفر سعادتی رازیان

در دنیای امروز، که تحولات فناوری و تغییرات ژئوپلیتیکی به سرعت در حال وقوع است، کشورها باید با دقت و با توجه به شرایط خاص خود، استراتژی های صحیح را برای خرید تسلیحات نظامی اتخاذ کنند تا بتواند به بهترین نحو از منافع ملی خود دفاع و در برابر تهدیدات مختلف ایستادگی نمایند. این تحقیق به دنبال تعیین اولویت استراتژی های توسعه قدرت دفاعی در خرید تس لیحات نظامی در یک دسته بندی از کشورها شامل: توسعه نیافته، در حال توسعه، توسعه یافته و پیشرفته می باشد.  به منظور اولویت بندی استراتژی ها برای هر کشور ابتدا سه استراتژی کارکردی، اقتصادی و هژمونی از مبانی نظری احصا گردید و سپس به روش نمونه گیری گلوله برفی در اختیار 7 خبره قرار داده شد و در نهایت بر اساس تحلیل سلسله مراتبی الویت بندی صورت پذیرفت. یافته های این تحقیق نشان می دهد که در کشورهای توسعه نیافته، استراتژی هژمونی به عنوان اولویت نخست در تصمیم گیری برای خرید تسلیحات نظامی مطرح است، در حالی که استراتژی اقتصادی در مقام دوم و استراتژی کارکردی در مقام سوم قرار دارد. این الگوی اولویت بندی همچنین در کشورهای در حال توسعه نیز مشاهده می شود. در مقابل، در کشورهای توسعه یافته، اولویت ها به شکل متفاوتی است؛ استراتژی کارکردی در اولویت اول قرار دارد و بر کارایی و عملکرد تسلیحات تأکید می کند، سپس استراتژی هژمونی در مقام دوم و استراتژی اقتصادی در مقام سوم قرار می گیرد. این ترتیب نشان دهنده تمرکز کشورهای پیشرفته بر کارایی تسلیحات و سپس توجه به ابعاد قدرت و اقتصاد است.

دانشگاه افسری امام علی (ع) به عنوان مرکز تعلیم و تربیت افسرانی که فرماندهان و مسئولان ارتش جمهوری اسلامی ایران را تشکیل می دهد، تعیین رسته متناسب این دانشجویان در رسته تخصصی می تواند نیروهای متخصص تری تربیت و اهداف سازمان را تأمین کند. ازاین رو هدف از این تحقیق تعیین اولویت انواع هوش در انتخاب رسته دانشجویان دانشگاه افسری امام علی (ع) است. تحقیق ازنظر هدف کاربردی و از تکنیک سلسله مراتبی استفاده شد. ب ر این اساس ابتدا هوش های تأثیرگذار بر انتخاب رسته دانشجویان بررسی و به روش نمونه گیری هدفمند در دسترس تعداد 7 خبره شناسایی و طی 2 جلسه نشست تخصصی با تشکیل ماتریس تقاطعی برای رسته های رزمی، پشتیبانی رزمی و پشتیبانی خدمات رزمی با معیار هوش های 8 گانه گاردنر اولویت هر هوش برای هر رسته در دانشجویان تعیین و میزان نرخ ناسازگاری ماتریس معیارها (روایی و پایایی) از تقاطع ماتریس اولویت هوش های گاردنر برای رسته های رزمی 0.033؛ رسته های پشتیبانی رزمی 0.073 و رسته های پشتیبانی خدمات رزمی 0.029 به دست آمد که کمتر از حد استاندارد ساعتی (0.1) بوده و اولویت های به دست آمده از این ماتریس قابل قبول هستند. نتایج پژوهش حاضر به عنوان یکی از عوامل در فرایند تعیین رسته دانشجویان دانشگاه افسری امام علی (ع) ارتش جمهوری اسلامی ایران در جهت تصمیم گیری دقیق تر برای تصمیم سازان و تصمیم گیران کاربرد دارد.

در طی عملیات های دفاع مقدس نیروهای ج.ا.ایران با هدف جلوگیری از تکرار تهاجم و تنبیه متجاوز عملیات های خود را با هدف ورود به خاک عراق طراحی و اجرا نمودند. درهمین راستا و پس از انجام چندین عملیات درحالی که به نظر می رسید پیشروی در خاک عراق ناممکن باشد، در سال 1364 عملیات والفجر 8 با هدف بالا بردن ضریب موفقیت و غافل گیر کردن نیروهای عراقی با موفقیت به انجام رسید. لذا این تحقیق با هدف تعیین نقش فرماندهی مشترک در فنون نظامی مؤثر در پیروزی عملیات والفجر 8 پرداخته است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و با رویکرد تحقیقات آمیخته اکتشافی (کیفی-کمی) می باشد و جامعه آماری آن در 2 بخش جامعه کیفی شامل 9 نفر از خبرگان و در بخش کمی از تعداد 34 نفر از صاحب نظران در هیئت معارف جنگ شهید سپهبد صیاد شیرازی استفاده گردید. برای تجزیه وتحلیل داده ها ابتدا مصاحبه با صاحب نظران با روش تحلیل محتوای مصاحبه ها طبقه بندی و تفسیر و سپس فرایند تجزیه وتحلیل داده های کیفی در قالب مکتب استراوس و کوربین (1994)، بر اساس کدگذاری محوری تحلیل و نتایج پژوهش بخش کیفی در شکل ارائه مدل منعکس شدند. در نهایت نرم افزار تحلیل آماری SmartPLS برای مدل یابی معادلات ساختاری بکار گرفته شد و یافته های پژوهش نشان داد، فرماندهی مشترک در فنون مؤثر در پیروزی عملیات والفجر 8 نقش را ایفا نموده است. پژوهش حاضر ضرورت فرماندهی مشترک در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران را نشان می دهد و لازم است تصمیم سازان و تصمیم گیران نیروهای مسلح زمینه سازی ارتقاء فرماندهی مشترک بر اساس شرایط کشور را فراهم نمایند.