محمدحسین ظرافتی

هدف این پژوهش، طراحی الگوی شایستگی مدیران دوره دوم آموزش متوسطه بود. این پژوهش با استفاده از روش کیفی و از نوع اکتشافی انجام شد. جامعه ی آماری، 22 نفر شامل خبرگان علمی (4 نفر)، مدیران مناطق آموزش وپرورش (6 نفر)، مدیران دوره دوم آموزش متوسطه (6 نفر) و دبیران دوره دوم آموزش متوسطه شهر تهران (6 نفر) بود. نمونه آماری به شیوه هدفمند انتخاب شد که به علت محدود بودن آن ها برابر با جامعه آماری، 24 نفر انتخاب شدند. برای تحلیل داده ها از روش تئوری داده بنیاد استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها، فیش برداری و مصاحبه عمیق بود. یافته های پژوهش نشان داد که الگوی شایستگی مدیران دوره دوم آموزش متوسطه، دارای 71 مؤلفه در قالب هشت بُعد به ترتیب اهمیت شامل ویژگی های اخلاقی (16 مؤلفه)، دانش (2 مؤلفه)، مهارت (6 مؤلفه)، بینش (3 مؤلفه)، ویژگی های شخصیتی (9 مؤلفه)، توانایی (8 مؤلفه)، اعتبار (5 مؤلفه) و نگرش (22 مؤلفه) است. نتایج، نشان از اهمیت بُعد اخلاقی به منظور جذب و به کارگیری مدیران مدارس دارد. در این زمینه، باید ابزارهایی برای سنجش مؤلفه های موجود در بُعد اخلاقی طراحی شود تا جذب هدفمند صورت گیرد. مدیران مدارس، آینده سازان کشور را تربیت می کنند؛ لذا در خصوص انتخاب مدیر شایسته، باید نهایت دقت و سخت گیری در قرابت مدیر با این مؤلفه ها را به عمل آورد تا تعلیم و تربیت، به هدف تعیین شده دست یابد.

زمینه/ هدف: این پژوهش به بررسی جامع مدیریت دانش در آموزش عالی می پردازد. هدف اصلی، شناسایی عوامل موفقیت، چالش ها و راهکارهای پیاده سازی مدیریت دانش است. روش پژوهش: رویکرد این پژوهش، فراترکیب کیفی بوده و جامعه آماری شامل مطالعات مرتبط با مدیریت دانش در آموزش عالی بین سال های 2018 الی 2023 است. نمونه تحقیق، 9 مقاله منتخب از بین 80 مقاله بررسی شده از پایگاه های علمی معتبر بین المللی می باشد که دلیل انتخاب این تعداد مقاله، تحلیل دقیق تر در چارچوب زمانی و منابع موجود است. جمع آوری داده ها از طریق جستجوی نظام مند در پایگاه های (Web of Science, Scopus, Google Scholar) انجام شده است. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. یافته های پژوهش: یافته ها نشان می دهد عوامل کلیدی موفقیت، شامل فرهنگ سازمانی، زیرساخت فناوری اطلاعات، حمایت مدیران ارشد، سیستم پاداش و ساختار سازمانی منعطف است. چالش های اصلی عبارتند از مقاومت در برابر تغییر، فقدان فرهنگ اشتراک دانش و کمبود منابع. در نهایت، پیاده سازی موفق مدیریت دانش نیازمند رویکردی جامع است که ابعاد سازمانی، فرهنگی، فناورانه و انسانی را در بر می گیرد. پیشنهاد می شود مؤسسات آموزش عالی استراتژی جامع مدیریت دانش تدوین کرده و برنامه های آموزشی، انگیزشی و فناورانه متناسب را اجرا نمایند.