ریحانه السادات حسینی بهشتی

پژوهش های متعدد نشان داده اند علی رغم گسترش فناوری های نوین ارتباطی، مدارس در پیاده کردن ایده رابطه بین خانه و مدرسه و راه های موثر درگیر کردن والدین در فعالیت های تحصیلی فرزندانشان و در نتیجه بهبود پیامد های تحصیلی آن ها موفق نبودند. مطالعه حاضر با هدف شناسایی تأثیر درگیر کردن والدین در رابطه بین خانه و مدرسه در بستر فناوری پوشه کار ابر محور بر مشغولیت تحصیلی فرزندانشان انجام شد. در یک طرح شبه آزمایشی از نوع پس آزمون با یک گروه کنترل و پیگیری یک ماهه 30 نفر از دانش آموزان دختر پایه سوم دبستان به صورت داوطلب در گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. در گروه آزمایش پوشه کار تعاملی و در گروه کنترل پوشه کار نمایشی طراحی شد. دانش آموزان گروه آزمایش به همراه والدین خود به مدت 2 ماه از طریق پوشه کار ابر محور با معلمان خود از طریق فرایند بازخورد و بازاندیشی در تعامل بودند. دانش آموزان مشارکت کننده بعد از اجرا و در مرحله پیگیری یک ماهه به پرسشنامه مشغولیت تحصیلی ریو و تسنگ (2011) پاسخ دادند. نتایج تحلیل واریانس اندازه های مکرر نشان داد که درگیرکردن والدین در رابطه بین خانه و مدرسه در فضای پوشه کار ابر محور در هر چهار عامل مشغولیت تحصیلی (شناختی، رفتاری، هیجانی و عاملی) فرزندانشان معنی دار بود. تحلیل لاگ کاربران به منظور بررسی میزان مشغولیت تحصیلی و تعامل دانش آموزان در فضای پوشه کار ابر محور نشان داد که دانش آموزان گروه آزمایش به لحاظ کمّی و کیفی بیشتر از گروه کنترل مشغول فعالیت های یادگیری شده بودند. به نظر می رسد پوشه کار ابر محور بستر نوآورانه ای برای درگیر کردن والدین در یادگیری فرزندانشان و پر کردن شکاف بین خانه و مدرسه عمل می کند.

رابطه موثر بین خانه و مدرسه باعث افزایش درگیرشدن والدین در فرایند یادگیری فرزندانشان و درنتیجه بهبود یادگیری و رشد شخصی آن ها می شود. در سال های اخیر، گسترش فناوری های ارتباطی نوین، حوزه ارتباط بین خانه و مدرسه را متحول کرده است، اما استفاده از این فناوری های ارتباطی به معنای برقراری رابطه مؤثر بین خانه و مدرسه نیست؛ بلکه آنچه در اثربخش بودن آن ها نقش تعیین کننده دارد چگونگی تعامل کاربران و روابط انسانی طراحی شده در بستر فناوری است. هدف از پژوهش حاضر طراحی رابطه بین خانه و مدرسه براساس نظریه برونفن برنر در بستر پوشه کار ابر محور و بررسی چگونگی درگیرشدن والدین در فرایند یادگیری فرزندانشان از دیدگاه خود و معلمان بود. در این پژوهش کیفی از نوع مطالعه موردی، پنج والد و دو معلم به شیوه هدفمند انتخاب ش دند و در مصاحبه نیمه ساختاریافته شرکت کردند. تجزیه وتحلیل داده های کیفی با استفاده از مراحل پیشنهادی کرسول (2012) انجام شد. شناسایی مقوله ها با استفاده از تکنیک کدگذاری سه مرحله ای کوربین و اشتراوس (2008) و با توجه به چهارچوب ابعاد درگیری والدین اپشتاین (2019) انجام شد. یافته های به دست آمده نشان دادند که طراحی مزوسیستم بین خانه و مدرسه در بستر پوشه کار ابر محور، والدین را در ابعاد ارتباط بین خانه و مدرسه، یادگیری در خانه و والدگری در فرایند های یادگیری فرزندشان درگیر می کند. همچنین یافته ها نشان دادند این طراحی فرصت هایی را در راستای رشد شخصی دانش آموزان فراهم و برخی موانع ارتباطی در بستر فناوری نوین را برای کاربران ایجاد می کند. نتایج این مطالعه تبیین کننده چگونگی طراحی بسترهای فناوری های ارتباطی به پشتوانه نظریه مناسب برای تعامل مؤثر بین والدین، دانش آموز و معلم است.