هیدا طوافی

پژوهش حاضر باهدف سنجش میزان احساس امنیّت اجتماعی در بین دختران دانش آموز و رابطیه آن با توسعیه فرهنگی آنها انجام شده است. پژوهش از نوع همبستگی و با استفاده از روش پرسشنامه به اجرا درآمده است. جامعیه آماری این تحقیق شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم در شهر سلماس در استان آذربایجان غربی بوده است؛ حجم نمونه با استفاده از فرمول عمومی کوکران برابر با 313 نفر انتخاب شد. نمونه ها به شیویه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. برای سنجش شاخص احساس امنیّت اجتماعی از پرسشنامیه خود محقق ساخته در چهار زیرشاخصِ امنیّت (جانی، مالی، فکری، هویّتی) و برای سنجش شاخص توسعیه فرهنگی نیز از پرسشنامیه محقق ساخته بر اساس مؤلفه های (1-رفتن به فضاهای فرهنگی؛ 2- مصرف کالا و خدمات فرهنگی؛ 3- فعالیت های دینی؛ 4- شرکت در فعالیت های فرهنگی؛ 5- فعالیت های ورزشی؛ 6-هویّت فرهنگی؛ 7- آموزش و تحصیلات) استفاده شده است. پرسشنامه دارای اعتبار صوری و مقدار پایایی برابر با 75/0 برآورد شده است که نشان از پایایی مطلوب هست. نتایج توصیفی حاکی از آن است که میزان برخورداری از احساس امنیّت اجتماعی پایین تر از حدّ متوسط و میزان توسعیه فرهنگی بالاتر از حدّ متوسط ارزیابی شده است. نتایج همبستگیِ پیرسون حاکی از معنادار بودن رابطیه میان احساس امنیّت اجتماعی و ابعاد آن با توسعیه فرهنگی (r: 0/19) است. نتایج آزمون رگرسیون نشان می دهد: از میان چهار متغیّر مستقل موجود در مدل رگرسیونی، متغیّر امنیّت فکری با مقدار ضریب بتا 365/0 و امنیّت جانی با مقدار بتای 329/0 به بهترین وجه متغیّر وابستیه توسعیه فرهنگی را تبیین می کند. درمجموع متغیّرهای واردشده در مدل رگرسیونی 4/33 درصد از واریانس توسعیه فرهنگی دانش آموزان را تبیین می کند. نتایج گویای آن است که در وضعیت نا امنی، کاهش مشارکت فرهنگی و توسعیه فرهنگی به عنوان نشانه هایی برای ضعف آن تلقی می شود و بیانگر تنزّل امنیّت اجتماعی است.

پژوهش پیش رو، باهدف سنجش میزان هوش فرهنگی و تشریح رابطه آن با میزان قوم گرایی در بین دانشجویان ساکن در خوابگاه های دانشگاه ملایر به روش پیمایشی و با بهره گیری از پرسشنامه انجام شده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برابر با 350 نفر است و نمونه به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. در این پژوهش، دانشجویان در سطح متوسط به بالا (43/73) از هوش فرهنگی برخوردار هستند. همچنین، میزان قوم گرایی آن ها پایین تر از سطح متوسط (49/56) به دست آمد. نتایج آزمون همبستگی، نشان از معنادار و معکوس بودن رابطه بین هوش فرهنگی (50/0-) و میزان قوم گرایی دارد. به علاوه، هم بستگی معناداری میان ابعاد هوش فرهنگی (شناختی، فراشناختی، انگیزشی و رفتاری) با قوم گرایی تأیید گردید. علاوه بر این، نتایج رگرسیونی حاکی از آن است که از بین متغیرهای مستقل ابعاد هوش فرهنگی، متغیرهای هوش فرهنگی رفتاری با مقدار بتای 29/0 و هوش فرهنگی شناختی با مقدار بتای 27/0، بیشترین سهم را در تبیین متغیر وابسته داشته اند. درنهایت، مجموع متغیرهای واردشده در الگوی رگرسیونی توانسته اند که 4/32 درصد از واریانس و یا تغییرات میزان قوم گرایی دانشجویان را تبیین کنند.

اهداف: پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه شناختی زمینه های نارضایتی و رفتارهای اعتراضی دو دهه اخیر (1380- تابستان 1400) در ایران با تأکید بر اعتراضات در استان خوزستان صورت گرفت. روش مطالعه: پژوهش برای دستیابی به هدف فوق از روش تحلیل گفتمان بهره برده است. مشارکت کنندگان پژوهش 34 نفر از افراد مطلع، معتمدین محلی و افراد دارای قدرت تحلیل مسائل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، مدیران و کارشناسان سازمان های مختلف در حوزه فضای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی، اساتید دانشگاه و کارشناسان متخصص و آشنا به موضوع و متون موجود در زمینه وضعیت نارضایتی و اعتراضات موجود در دو دهه اخیر می باشد. این مشارکت کنندگان با استفاده از نمونه گیری نظری در فرآیند جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها انتخاب شده اند. داده ها با استفاده از روش مصاحبه عمیق جمع آوری و به کمک روش تحلیل گفتمان لاکلو و موف از طریق مراحل سه گانه (ترسیم فضای گفتمانی، غیریت سازی و مفصل بندی) تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: تحلیل گفتمان متون بازگوکننده آن بود که دال شناور اعتراضات و نا آرامی های در خوزستان با برجسته سازی «انباشت مطالبات مردم» به عنوان دال اصلی، رویکرد گفتمان اعتراضات و نا آرامی های در دو دهه اخیر در خوزستان را برای ما آشکار می نماید. چنین برجسته سازی ای، معرّف وقته ها یا مدلول هایی خاص خود می باشد؛ بطوریکه «نابرابری منطقه ای» «بحران آبی و خشکسالی» «معضلات زیست محیطی» «عدم حکمرانی خوب شهری» «احساس ناکامی و ناامیدی» «طایفه گرایی» «کنشگری بازیگران مختلف» «معیشت محوری» «احساس محرومیت نسبی» به عنوان وقته ها و دال های اصلی مفصل بندی گفتمان نارضایتی در دو دهه اخیر در خوزستان را سامان می دهند. نتیجه گیری: تحلیل گفتمان به روش لاکلاو و موف در خصوص نارضایتی ها در دو دهه اخیر در خوزستان، مبیّن آن است که مشکلات به جامانده از انبوه مسائل حل نشده استان خوزستان، کار را به نقطه جوش رسانده است و در این میان، ترکیبی از احساسات و ادراکات مردم خوزستان نیز بر رفتار و کنش سیاسی آنان تأثیر گذار بوده و در نهایت، بروز رفتار اعتراضی و پدیده ناآرامی را شکل داده است. بر اساس نتایج، مفصل بندی گفتمان حاکم بر رفتارهای اعتراضی و نارضایتی های اجتماعی در دو دهه اخیر ترسیم گردیده است.

پژوهش حاضر باهدف مطالعه جامعه شناختی تعیین رابطه میان استفاده از فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی و بازتعریف هویت جنسیتی در بین دختران دانشجو در دانشگاه بوعلی سینا همدان انجام شده است. تحقیق به روش پیمایشی و با استفاده از تکنیک پرسشنامه به اجرا درآمده است. چارچوب نظری این مطالعه رهیافت ترکیبی در حوزه استفاده از فناوری و رسانه های جدید و بازتعریف هویت جنسیتی از گیدنز و گافمن است. جامعهٔ آماری آن شامل کلیه دانشجویان دختر مشغول به تحصیل در دانشگاه بوعلی سینا که در امتحانات ترم دوم (نیمسال 4002) در دانشگاه حضور داشته اند، است و حجم نمونه با استفاده از فرمول عمومی کوکران 366 نفر و نمونه ها به شیوه نمونه گیری خوشه ای متناسب با حجم نمونه انتخاب شده اند. نتایج توصیفی نشان می دهد که پاسخگویان در سطح متوسط بالا(7/3) از فناوری های نوین ارتباطی و اطلاعاتی استفاده می کنند. همچنین در سطح بالا (6/4) به بازتعریف هویت جنسیتی می پردازند. نتایج آزمون همبستگی نشان از معنادار بودن رابطه استفاده از فناوری نوین ارتباطی و اطلاعاتی و بازتعریف هویت جنسیتی (41/0) دارد. همچنین همبستگی مثبت و معناداری میان هر یک از ابعاد متغیر فناوری های نوین ارتباطی و اطلاعاتی با ابعاد بازتعریف هویت جنسیتی تأییدشده است.