حسین فرخی

زمینه و هدف: با توجه به مشکلات کودکان با اختلال رفتار هنجاری در شناخت اجتماعی و نظریه ذهن، هدف از اجرای این پژوهش بررسی تأثیر مداخله مبتنی بر نظریه ذهن و آموزش مهارت های اجتماعی بر نشانه های کودکان مبتلابه اختلال رفتار هنجاری بود. روش: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه است. جامعه آماری شامل تمامی کودکان پسر مبتلابه اختلال رفتار هنجاری 11-7 سال شهر مشهد در سال 1395 بود که از بین آنها 22 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای دومرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل آزمون نظریه ذهن ( استیرنمن، 1999) و مقیاس مهارت های اجتماعی (ماتسون، 1983) فرم کودکان بود. آزمودنی ه ای گروه آزمایش در 12 جلسه 45 دقیقه ای به صورت گروهی تحت آموزش قرار گرفتند. داده ها سه هفته بعد از اتمام جلسات با استفاده از آزمون تحلیل واریانس تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مداخله نظریه ذهن و آموزش مهارت های اجتماعی توانسته است مهارت های اجتماعی و مؤلفه های نظریه ذهن کودکان را افزایش دهد و این تغییرات موجب کاهش نشانه های اختلال رفتار هنجاری در آزمودنی ها شد (00 1 /0 p < ). نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر می توان استنباط کرد که آموزش نظریه ذهن و مهارت های اجتماعی با افزایش شناخت اجتماعی و مهارت های بین فردی باعث می شود نشانه های اختلال رفتار هنجاری کاهش یابد.

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی معنادرمانی بر احساس تنهایی و اضطراب مرگ در زنان سالمند انجام گرفت. جامعه آماری شامل کلیه زنان سالمند شهر بیرجند در سال 1396 بود که از میان آن ها به روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 30 نفر به عنوان نمونه انتخاب و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) به صورت تصادفی ساده جایگزین شدند. طرح پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. ابزار اندازه گیری مقیاس احساس تنهایی راسل، پپلوا و فرگوسن( 1998) و اضطراب مرگ کالت- لستر (1969) بود. سالمندان گروه آزمایش به مدت 10 جلسه ی ۹۰ دقیقه ای تحت مداخله معنادرمانی اندرسون(2007)، بلر (2004) و هوتزل (2002) قرار گرفتند. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون کوواریانس چند متغیری تجزیه و تحلیل شد و یافته ها نشان داد معنادرمانی بر کاهش احساس تنهایی و اضطراب مرگ گروه آزمایش اثربخش است و تفاوت معناداری بین دو گروه وجود دارد( 01/.>P ).

پژوهش حاضر با هدف بررسی کارکرد های اجرایی کودکان دارای اختلال سلوک و مقایسه آنها با کودکان بهنجار در شهر مشهد انجام گرفت. طرح پژوهش حاضر از نوع علی- مقایسه ای و نمونه آماری شامل 50 آزمودنی بود که از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و در 2 گروه کودکان دارای اختلال سلوک (25 نفر) و بهنجار (25 نفر) گمارده شدند. جهت انتخاب افراد گروه نمونه، از مصاحبه بالینی ساختاریافته برای اختلالات DSM-5 ( SCID- 5 -CV ) و پرسشنامه علائم مرضی کودکان ( CSI- 4 ) استفاده شد. داده ها با آزمون N-BACK و آزمون جامع عملکرد پیوسته دیداری و شنیداری ( IVA + PLUS ) جمع آوری و با روش تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد که در زمینه عملکرد حافظه کاری و توجه پایدار دیداری بین کودکان مبتلا به اختلال سلوک و بهنجار تفاوت معنادار وجود دارد؛ ولی از لحاظ متغیر بازداری پاسخ دیداری و بازداری پاسخ شنیداری تفاوت معناداری دیده نشد. بنابراین، عملکرد کودکان دارای اختلال سلوک در کارکردهای اجرایی ضعیف تر از افراد بهنجار است.

تجربه یک دوره هیجانات منفی در نوجوانی، یک عامل خطر برای بروز نشانه های اضطراب و همچنین کاهش نظم جویی هیجانی و شناختی محسوب می شود. هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر تنیدگی برکاهش نشانه های اضطرابی و بهبود نظم جویی شناختی هیجانی نوجوانان با مشکلات اضطرابی بود. جامعه مورد مطالعه شامل نوجوانان سنین 10 تا 14 ساله با تشخیص اختلال اضطرابی شهر مشهد که از طریق نمونه گیری در دسترس 64 نفر انتخاب و در هر گروه 32 نفر جایگزین شدند. ابزار به کار رفته در این پژوهش، پرسشنامه اضطراب چند بعدی (1997)، پرسشنامه نظم جویی شناختی-هیجانی گارنفسکی (2002) بود. طی 8 جلسه، هر جلسه به مدت 90 دقیقه، ذهن آگاهی مبتنی بر کاهش استرس برای گروه آزمایشی انجام گرفت و گروه کنترل هیچگونه مداخله ای دریافت ننمود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش ذهن آگاهی بر کاهش نشانه های اضطرابی نوجوانان با مشکلات اضطرابی از نظر آماری معنادار است (005/0>0 P = ). همچنین آموزش ذهن اگاهی مبتنی بر تنیدگی بر بهبود نظم جویی شناختی-هیجانی گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل تفاوت معناداری ایجاد کرد (005/0>0 P = ). بنابراین، آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر تنیدگی برکاهش نشانه های اضطرابی و بهبود نظم جویی شناختی-هیجانی نوجوانان با مشکلات اضطرابی موثر است .