مهرداد اسکندری

فناوری های نوظهور فناوری هایی هستند که انتظار می رود طی افق زمانی 10 تا 20 سال به مرحله بلوغ می رسند و فرصت هایی را ارائه می دهند، اما چالش هایی را نیز برای تصمیم گیرندگان نظام اکتساب در حوزه دفاع و نیروهای مسلح ایجاد می کنند. منظور از نظام در اینجا هنجارها، قوانین، انتظارات، اهداف، نهادها و انگیز هایی که  هدایتگر عکس العمل سازمان های نظامی در مواجهه با فناوری های نوظهور است و  همچنین زیرساخت ها و مبادلاتی است که برای سازمان های نظامی در ورود به این حوزه ضرور اند. نظام هایی که دارای ساختاری منظم از اجزای اساسی ( قطعات، روابط و رفتار) هستند و در تعاملی پویا با یکدیگر و محیط قرار دارند. مقاله حاضر در تلاش است تا با استفاده از روش فراترکیب، یافته های مطالعات صورت گرفته در این خصوص را به صورت نظامند بررسی کرده و بر اساس فرایند شکل گیری و دستاورد خروجی، به تحلیل آن ها بپردازد.برای این منظور، با مراجعه به اسناد و مدارک معتبر قابل دسترس در پایگاه های الکترونیکی در بازه زمانی 2008 تا 2023  از میان 235 مقاله انتخابی، تعداد 64 مقاله مناسب شناسایی شدند. به منظور تحلیل مقاله های انتخاب شده و شناسایی ابعاد و مولفه های موثر در طراحی نظام اکتساب فناوری های نوظهور از روش تحلیل محتوا استفاده شد. در ادامه به منظور اعتبارسنجی مفاهیم استخراج شده، از روش دلفی و با حضور تعدادی از صاحبنظران بهره جسته شد. یافته ها  در قالب 6بعد و 24 مولفه شامل«دیدبانی هوشمند راهبردی فناوری »، ، «مدیریت راهبردی توان رزمی»، «مدیریت راهبردی فناوری»، «مدیریت راهبردی اکتساب فناوری»، «مدیریت راهبردی چرخه عمر فناوری»، و «رهبری فناوری» ارائه شد.

در راستای اهمیت نظام ارزشیابی و تضمین کیفیت درآموزشعالی، این پژوهش باهدف آسیب شناسی این سامانه در دانشگاه افسری امام علی (ع)درسه سازه اعضای هیئت علمی، دانشجویان و مدیریت برنامه ریزی انجام شده است. روش تحقیق، مطالعه موردی و توصیفی است که با رویکرد ترکیبی انجام شده است. در این پژوهش نظام ارزشیابی و تضمین کیفیت، اسناد و مدارک و آسیب های مرتبط با آن جامعه موردمطالعه است. جامعه آماری شامل کلیه خبرگان و صاحب نظران در سطح دانشگاه افسری است که دارای سابقه خدمت قابل قبول (15 سال)، حداقل 5 سال خدمت مستمر در دانشگاه، سابقه داشتن مسئولیت های آموزشی و معروفیت به صاحب نظر بودن در دانشگاه افسری هستند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 50 نفر تعیین شد. تعداد 74 مورد از آسیب های این سامانه از طریق مصاحبه اکتشافی با خبرگان در جامعه هدف و بررسی اسناد و مدارک مرتبط به صورت موضوعی شناسایی شد. آسیب های به دست آمده در قالب گویه های پرسشنامه ی محقق - ساخته تنظیم و به جامعه نمونه ارائه شد. آزمون مدل اندازه گیری (تحلیل تائیدی) به منظور بررسی اعتبار افتراقی گویه های پرسشنامه با نرم افزار ایموس انجام شد و گویه هایی که دارای بار عاملی کمتر از 1 بودند از مدل حذف شدند. در پایان، در مقوله اعضای هیئت علمی 19 آسیب، مقوله مدیریت برنامه ریزی آموزشی 21 و مقوله دانشجویان نیز 19 آسیب شناسایی شد.