غلامرضا خادمی

از پیامدهای زیان بار حاکمیت هفتادساله رژیم کمونیستی اتحاد شوروی در منطقه تاریخی آسیای مرکزی، پنج جمهوری قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، ترکمنستان و تاجیکستان تغییر اجباری رسم الخط نوشتاری این کشورها به سیریلیک (روسی) بود. این وضعیت در جمهوری تاجیکستان به علت تفاوت زبانی با چهار جمهوری دیگر پیچیدگی خاصی داشت. در هر صورت پس از فروپاشی اتحاد شوروی انتظار می رفت با استقلال جمهوری تاجیکستان الفبای نیاکان (فارسی) جایگزین الفبای سیریلیک (روسی) شود. همان گونه که در سال های ابتدایی سلطه رژیم کمونیستی الفبای تاجیکستان از الفبای نیاکان (فارسی) به سیریلیک (روسی) تغییر یافت؛ ولی چنین نشد. برای درک علت و چرایی موضوع در چارچوب نوشتار پیش رو در آغاز پیشینه تغییر الفبا و به بیان دیگر نابودی الفبای فارسی در تاجیکستانِ دوران اتحاد شوروی و علت های آن توضیح داده می شود. سپس فرازوفرود جریان تغییر الفبا و به بیانی مسئله زنده کردن الفبای نیاکان در تاجیکستان پس از دوران اتحاد شوروی در بیش از دو دهه اخیر شرح داده می شود. با شناخت این پیشینه از دو دوره تاریخی، درک علت و چرایی فرجام نیافتن جایگزینی الفبای نیاکان (فارسی) در جمهوری تاجیکستان پس از دوران اتحاد شوروی در قالب ارائه دلیل های مخالفان و موافقان این جریان از روایی درخور توجهی برخوردار می شود. بدین ترتیب در این نوشتار ضمن بررسی هر دو دوره به این پرسش پاسخ داده می شود که چرا فرایند تغییر الفبای سیریلیک (روسی) به الفبای نیاکان (فارسی) تحقق نیافت. از این رو فرض می شود با بیان اهمیت عوامل اقتصادی و سیاسی، نبود پذیرش نخبگانی عاملی تأثیرگذار بوده است.

مقدمه: اعتبارسنجی و رواسازی یک مقیاس کارا برای سنجش رفتار جنسی نرمال در کودکان می تواند به ایجاد یک برنامه جامع برای آموزش والدین و روان شناسان کودک کمک کند. پژوهش حاضر باهدف بررسی پایایی وروایی مقیاس رفتار جنسی نرمال در کودکان انجام شد. روش: جامعه آماری مورد نظر از تمامی کودکانی که بین مهر 94 تا بهمن 94 به بیمارستان فوق تخصصی دکتر شیخ مشهد مراجعه کرده بودند. روش نمونه گیری بصورت طبقه ای-سهمیه ای بود و نمونه مورد نظر با توجه به جنس، سن و منطقه از میان کودکان مراجعه کننده به آن مرکز جمع آوری شدند. حجم نمونه با توجه به مطالعات انجام شده در این زمینه و فرمول کوکران برای متغیر پیوسته ، بیش از 200 نمونه برای آزمون سازی ارزیابی شد که برای اطمینان بیشتر تعداد 230 کودک برای شرکت در این پژوهش انتخاب شدند. یافته ها: این پرسشنامه ابزاری مناسب جهت اندازه گیری میزان سلامت جنسی کودکان در جمعیت ایرانی می باشد. همچنین، این مطالعه توان آماری کافی برای تحلیل عاملی را داشت، چرا که حجم نمونه کافی را جهت بررسی رفتار جنسی کودکان انتخاب کرد. آزمون های روایی مقیاس رفتار جنسی نرمال در کودکان نیز نشان دهنده روایی مناسب این پرسشنامه بود. تحلیل عاملی پرسشنامه رفتار نرمال جنسی درکودکان از مدل چهار عاملی شامل مشغله ذهنی با مسائل جنسی، تمایل جنسی، رفتارهای مرتبط با تشفی امیال بدنی و تمایل به خودنمایی در کودکان پیروی می کرد. آلفای کرونباخ برای مقیاس رفتارهای نرمال جنسی در کودکان برابر با 77/0 بود و آلفای کرونباخ هر یک از مؤلفه ها بین 75/0تا 78/0 محاسبه شد. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که پرسشنامه رفتار جنسی نرمال در کودکان دارای همسانی درونی بالا است و ابزاری مناسب برای استفاده در تحقیقات جهت بررسی سلامت جنسی کودکان خواهد بود.

معلمان آفریقای جنوبی در خلق فعالیت های تفکیکی به منظور برآورده ساختن نیازهای متنوع یادگیرندگان در یاددهی و یادگیری اثربخش با چالش های زیادی مواجه هستند. ناتوانی در تشخیص موانع یادگیری و مطابقت برنامه درسی و روش های تدریس و سنجش با شیوه های یادگیری و میزان آمادگی یادگیرندگان ازجمله این چالش ها هستند. این مطالعه به هدف پی بردن به دیدگاه های معلمین مدارس متوسطه ( 262 نفر) در مورد اجرای آموزش تفکیکی در مدارس متوسطه دولتی (27 مدرسه) با استفاده از روش های کمی و کیفی انجام شد. نتایج نشان داد که معلمان همیشه نمی توانند به یادگیرندگان در هنگام نیاز کمک کنند، به آن ها یاد دهند که چگونه مسائل را حل کنند و یا اجازه دهند تا به تنهایی کار کنند. علاوه بر این، محدودیت های گوناگونی مانند آموزش ناکافی معلمان، تعداد زیاد یادگیرندگان در یک کلاس، حجم زیاد کار، یادگیرندگان بی انضباط، کمبود منابع و عدم مشارکت والدین، آموزش زبان دوم، خدمات حمایتی ناکافی و موانع اجتماعی-اقتصادی در روش های معلم محور وجود دارند. این مطالعه پیشنهاد می کند که برنامه های مداخله ای به صورت کارگاه هایی در مورد شیوه های ایجاد فعالیت های تفکیکی باید در پیشرفت حرفه ای معلمان در اولویت قرار گیرد.

مفهوم سازی های فرهنگی شیوه تفکر و جهان بینی یک جامعه زبانی را نسبت به پدیده ها نشان می دهد. بررسی مفهوم سازی هاباعث شناخت عمیق تر فرهنگ مرتبط با آن ها می شود، تعاملات بین فرهنگی را تسهیل می کند و سوء تفاهمات فرهنگی را بر طرف می کند. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی،مفهوم سازی های فرهنگی «مرگ»در گویش بختیاری منطقه ززووماهرو در چارچوب زبان شناسی فرهنگی بررسی شده و ریشه های فرهنگی آن هاتوصیف شده است.با توجه به سبک زندگی روستایی و عشایری مردم منطقه و تماس آنان با طبیعت، عناصر و پدیده های طبیعی پایه ای برای مفهوم سازی های فرهنگی فراهم می کنند. جامعه آماری شامل پانصد مورد از عبارات، اصطلاحات، مویه ها و ضرب المثل های مرتبط با مرگ است که در این گویش استفاده می شود. داده های پژوهش از طریق مطالعه میدانی و با استفاده از مصاحبه و مشاهده جمع آوری شده است. نتایج تحلیل و بررسی داده ها نشان می دهد که ریشه این مفهوم سازی های فرهنگی در سبک زندگی روستایی و عشایری منطقه، عقاید و باورها، تأثیر فیزیولوژیکی عواطف و احساسات مرتبط با مرگ بر اندام های بدن انسان و تخیلات و تصورات گویشوران نسبت به مرگ قرار دارد؛ این سبک زندگی ایجاب می کند که مردم با طبیعت تماس مستقیم داشته باشند؛ ازاین رو، از جنبه های خشن، ویرانگر و مخرب طبیعت به عنوان حوزه ملموس برای بیان مفهوم انتزاعی «مرگ» استفاده می کنند؛ مفهوم سازی های فرهنگی مرگ به منزله«باد شمال، سیل، بهمن، رعد و برق» و یا «خاموش شدن آتش، افتادن ریگ یا افتادن عمود سیاه چادر» ناشی از الهام گرفتن از پدیده های طبیعت و سبک زندگی عشایری است.

فرازوفرودهای همگرایی منطقه ای و عوامل مؤثر بر آن در حوزه کشورهای مستقل هم سود مانند هر منطقه دیگر از جهان مورد توجه پژوهشگران منطقه ای و فرامنطقه ای بوده است. اگرچه در دهه 1990 طرح کشورهای مستقل هم سود نتوانست انتظارها را برآورده کند و حجم گسترده ای از همکاری پدید آورد. باوجود این وضعیت رهبران کشورهای مستقل هم سود با الهام از سازوکارهای موجود همگرایی منطقه ای در مناطق دیگر جهان روند همگرایانه خاص خود را دنبال کرده اند. بر این اساس، کانون تمرکز مقاله پیش رو، واکاوی میزان نقش آفرینی پارلمان گرایی چندجانبه در چارچوب مجمع بین پارلمانی در فرایند همگرایی منطقه ای اوراسیا است. در این زمینه، با بیان زمینه و پیشینه پژوهش، جایگاه پارلمان گرایی چندجانبه در فرایند همگرایی منطقه ای، رابطه بین نظام سیاسی و پارلمان گرایی چندجانبه، یکی از کارکردهای ویژه مجمع میان پارلمانی کشورهای مستقل هم سود یعنی تدوین قوانین نمونه در تسهیل فرایند همگرایی منطقه ای کشورهای مستقل هم سود توضیح داده می شود. افزون بر این، تشکیل نشدن سازوکار پارلمانی در اتحادیه اقتصادی اوراسیا علت کاوی می شود. بدین ترتیب، این پرسش مطرح می شود که پارلمان گرایی چندجانبه در کشورهای مستقل هم سود چه تأثیری بر همگرایی منطقه ای در این منطقه دارد؟ برای پاسخ به این پرسش از روش تحلیل مقایسه ای با بهره گیری از داده های کتابخانه ای و اسنادی استفاده می کنیم. بر این اساس، استدلال می شود در حوزه اوراسیا، چنانچه سازوکارهای همگرایی منطقه ای همچون پارلمان گرایی چندجانبه، علاوه بر رونق اقتصادی بیشتر در منطقه، ثبات سیاسی کشورهای عضو را تضمین کنند، از سوی کشورهای مستقل هم سود در جهت تسهیل همگرایی منطقه ای مورد حمایت قرار می گیرند.

در سه دهه اخیر، اقدام های انجام شده سازمان های همگرایی منطقه ای در قالب کشورهای مستقل همسود و سپس امتداد آن در چارچوب جامعه اقتصادی اوراسیا، سازمان پیمان امنیت جمعی و اتحادیه اقتصادی اوراسیا بازآفرینی شاکله و اجزای اتحاد شوروی بوده است. پیش بینی سازوکار مجامع بین پارلمانی در بیشتر سازمان های اوراسیایی پساشوروی نیز در راستای تسهیل و تقویت راهبرد مذکور با راهکارهای متنوع در کشورهای مستقل همسود انجام شده است. از مهم ترین راهکارها در دستور کار مجامع بین پارلمانی در کشورهای مستقل همسود، قانونگذاری نمونه با هدف یکسان سازی قوانین ملی برای تسهیل و تقویت همگرایی منطقه ای در اوراسیا است. بدین ترتیب، کانون تمرکز این نوشتار، واکاوی نقش آفرینی پارلمان گرایی چندجانبه در چارچوب قانونگذاری نمونه مجامع بین پارلمانی در فرایند همگرایی منطقه ای اوراسیا است. ازاین رو در پی پاسخ به این پرسش است که قانونگذاری نمونه مجامع بین پارلمانی در چارچوب پارلمان گرایی چندجانبه چه تأثیری بر همگرایی منطقه ای در کشورهای مستقل همسود داشته است؟ درنتیجه با استفاده از روش تحلیل مقایسه ای مبتنی بر داده های کتابخانه ای و اسنادی، استدلال می شود راهکار مجامع بین پارلمانی یعنی قانونگذاری نمونه به عنوان اقدامی حداقلی ولی زیربنایی در راستای تسهیل همگرایی منطقه ای از سوی کشورهای مستقل همسود است. 

حکمت بروز بیماری از مسائل پیچیده انسان در اعصار مختلف بوده است. در متون انسان شناسی سلامتی را برای تعالی انسان ضروری می دانند و بیماری را سدی برای پیشرفت بشر می شناسد. اما در روایات اسلامی به سازنده بودن بیماری اشاره شده است. این مقاله به تحلیل تأثیر بیماری بر تعالی انسان با نظر به فلسفه متعالیه همت گماشته است تا گامی در جهت غایت شناسی بیماری باشد. بنابراین به روش کتابخانه ای و با در نظر داشتن اصول فلسفی، حکمت متعالیه به تحلیل اثر یا اثرات بیماری بر انسان می پردازد. این تحقیق روشن می سازد که برخلاف نظر بسیاری از پزشکان و فلاسفه که بیماری را مُخِل رشد و تعالی انسان معرفی می کنند؛ بر اساس اصول حکمت متعالیه بیماری می تواند یکی از مهم ترین ابزار صعود و تعالی نفس انسان باشد. به عبارتی بیماری در همان نقش هایی که برای تعالی انسان مُضِر به نظر می رسد، می تواند یاری گر ارتقای او باشد. بر این اساس بیماری می تواند حداقل بر علم آموزی، عبادت، ذکر، تفکر و رأی، درک لذات، کنترل تشویش و اضطراب اثراتی مفید داشته باشد و حتی بهتر از سلامتی انسان را متنبه نموده، تعالی بخشد.