محمود ملکی راد

محمود ملکی راد

مدرک تحصیلی: هیات علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۱ مورد.
۱.

کارکرد اجتماعی اعتقاد به مهدویت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال پنجم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 6 - 31

کلیدواژه‌ها: مهدویت نظم اجتماعی انسجام امنیت روابط اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱۷ تعداد دانلود : ۵۲۸
توان مندی نظام اجتماعی از دغدغه های مهمی است که همواره مورد توجه نظام های سیاسی و حکومتی است. عوامل مختلفی می توانند در بقا و تداوم، پویایی و توان مندسازی نظام اجتماعی نقش داشته باشند. باور به مهدویت در پویایی و توان مندی نظام اجتماعی نقش مهمی می تواند داشته باشد و کارکرد در این حوزه از کارکردهای مهم این باور به حساب می آید. زیرا باور به مهدویت، می تواند مردم را حول محور خود جمع کند و برای تحقق هدفی مشخص، آنان را به صورت یکپارچه در آورد و به آنان هویت واحد دهد و به دنبال آن قدرت اجتماعی را تقویت نماید و ارتباط اجتماعی را تحکیم بخشد و در نتیجه، زمینه های امنیت و نظم اجتماعی را فراهم آورد و به تحکیم روابط اجتماعی منجر شود. در این تحقیق، با هدف نشان دادن کارکرد باور به مهدویت در ساحت نظام اجتماعی جامعه منتظِر و عصر غیبت و تبیین ظرفیت و پتانسیل اندیشه مهدویت در تقویت و تحکیم نظام اجتماعی، بحث و گفت وگو شده است. از مهم ترین یافته های این تحقیق، نشان دادن ظرفیت اندیشه مهدویت در ساحت های نظم، انسجام و همبستگی، امنیت و تحکیم روابط اجتماعی است. از برجسته ترین راهکارهای اندیشه مذکور در این حوزه ها عبارت است از: تولید و بازخوانی ارزش های اخلاقی مشترک، تحکیم باورهای دینی به ویژه آموزه امامت، ایجاد ارتباط و پیوند عاطفی در مردم، ایجاد اتحاد و هویت واحد بین اقوام و خرده فرهنگ ها و ایجاد اعتماد عمومی که از تقویت ارزش ها و پایبندی به قواعد اخلاقی ناشی می شود.
۲.

کارکرد مهدویت در ارائه الگوی سبک زندگی اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال ششم بهار ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۲۴) 7 - 33

کلیدواژه‌ها: مهدویت سبک زندگی الگو باورها ارزش ها رفتارها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹۰ تعداد دانلود : ۱۰۹۶
سبک زندگی، بیانگر شیوه زندگی با تأثیرپذیری از باورها و ارزش ها و نگرش های انسان به جهان هستی است و بازتاب دهنده گرایش ها، تمایلات، رفتارها، عقاید و ارزش های افراد است. از آن جایی که باور به مهدویت، یکی از کلیدی ترین آموزه های اسلامی و تبلور عینی دین اسلام است و همه ظرفیت های اسلام به صورت کامل در آن بروز دارد؛ می تواند در مبانی نظری و عملی و تبیین چگونگی و مدل سبک زندگی اسلامی، الگوهایی را ارائه کند. مهم ترین این الگوها عبارتند از: 1. ارائه الگوی سبک زندگی مسالمت آمیز با پیروان ادیان و مذاهب از راه باور به منجی موعود و با تکیه بر باور مشترک بین الادیانی؛ 2. ارائه الگوی سبک زندگی مسالمت آمیز با پیروان مذاهب اسلامی بر محور باور به مهدویت اسلامی به وجود حجت خدا در زمین؛ 3. ارائه الگوی سبک زندگی شیعیان با همدیگر با محوریت باور به امامت و انتظار.<br /> این تحقیق با هدف نشان دادن نقش اندیشه مهدویت در ارائه الگو برای مدل سبک زندگی اسلامیِ جامعه عصر انتظار، با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از رویکرد عقلی و نقلی به صورت تؤامان انجام شده و روش گردآوری داده ها، کتاب خانه ای است. از نوآوری های این تحقیق، تبیین الگویی نقش مهدویت در ارائه سبک زندگی و ترسیم نمودهای عینی و ظاهری الگوها در سبک زندگی است.
۳.

آثار انتظار و وظایف منتظران از منظر مقام معظم رهبری(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۵ 23 - 56

کلیدواژه‌ها: مهدویت انتظار منتظران آثار مقام معظم رهبری (مدظله العالی)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۶ تعداد دانلود : ۵۵۵
اهمیت و جایگاه انتظار موجب شده تا در روایات از آن به برترین اعمال امت، بافضیلتترین و بهترین عبادات و برترین جهاد امت، یاد شود. بر این اساس انتظار دارای آثار فردی و اجتماعی مختلفی استکه در حوزههای مختلف دارای تأثیر است. با شناخت آثار و ابعاد مختلف انتظار و وظایف منتظران میتوان در سیاستگذاری و برنامهریزی برای آینده جامعه اسلامی به منظور احیای تمدن اسلامی از آن کمک گرفت. از اینرو در نوشته پیشرو به این سؤال پاسخ داده میشود که«از منظر مقام معظم رهبری(مدظله العالی) انتظار چه آثاری دارد و منتظران دارای چه وظایفیاند؟ به این پرسش از این منظر تاکنون پاسخ داده نشده است. برای تبیین پاسخ به آثار مکتوب و منقول معظم له مراجعه گردیده و از روش توصیفی و تحلیلی بهره گرفته شده است. از مهمترین نوآوریهای این تحقیق، تبیین و تبویب آثار انتظار و وظایف منتظران براساس منظومه فکری حضرت آیتالله خامنهای(مدظله العالی) است.
۵.

دست آوردهای اجتماعی حکومت امام مهدی (عج)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال یازدهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۴۲
حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام کلیات دین و دولت
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام فلسفه سیاسی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام امام شناسی مهدویت
تعداد بازدید : ۱۱۳۸ تعداد دانلود : ۸۴۳
۶.

نقش مهدویت در تحکیم نظام اجتماعی عصر غیبت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال بیست و سوم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۸۷) 169-195

کلیدواژه‌ها: اندیشه مهدویت امنیت اجتماعی نظام اجتماعی نظام سیاسی عصر غیبت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵۲ تعداد دانلود : ۲۹۶
توانمندی حکومت و نظام اجتماعی از دغدغه های مهمی است که همواره مورد توجه نظام های سیاسی و حکومتی است. عوامل مختلفی می توانند در بقا و تداوم، پویایی و توانمندسازی حکومت و نظام اجتماعی نقش داشته باشند. انسجام درونی، نظم و امنیت از مهمترین عوامل توانمندی حکومت و نظام اجتماعی بشمار می روند. اندیشه مهدویت در پویایی و توانمندی حکومت بخصوص در ساحات انسجام و همبستگی و نظم و امنیت، نقش مهمی می تواند داشته باشد و کارکرد در این حوزه ها از کارکردهای مهم این اندیشه به حساب می آید؛ زیرا باور به اندیشه مهدویت می تواند مردم را حول محور خود جمع کند و برای تحقق هدفی مشخص، آنان را بصورت یک واحد یکپارچه درمی آورد و به آنان هویت واحد می دهد و به دنبال آن قدرت اجتماعی را تقویت می نماید و ارتباط اجتماعی را تحکیم می بخشد و در نتیجه زمینه های امنیت و نظم اجتماعی را فراهم می آورد. در این تحقیق، به هدف نشان دادن کارکرد اندیشه مهدویت در ساحت حکومت و نظام اجتماعی عصر غیبت و نشان دادن راهکارهای اندیشه مهدویت در تقویت و تحکیم حکومت و نظام اجتماعی، بحث و گفتگو شده است. مهمترین یافته های این تحقیق تبیین راهکارهای اندیشه مهدویت در ساحت های انسجام و همبستگی و نظم و امنیت اجتماعی و تحکیم روابط اجتماعی است. مهمترین راهکارهای این اندیشه در این حوزه ها عبارت است از: تولید و بازخوانی ارزش های نفسانی و اخلاقی مشترک، تحکیم باورهای دینی بخصوص آموزه امامت، ایجاد ارتباط و پیوند عاطفی در مردم، ایجاد اتحاد و هویت واحد بین اقوام و خرده فرهنگ ها و ایجاد اعتماد عمومی که از تقویت ارزش ها و پایبندی به قواعد اخلاقی ناشی می شود.
۷.

چگونگی جامعه پذیری مهدویت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال چهارم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 6 - 32

کلیدواژه‌ها: جامعه پذیری مهدویت اشکال جامعه پذیری عوامل جامعه پذیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۱ تعداد دانلود : ۵۰۵
جامعه پذیری فرایندی است که فرد در طی آن، افکار، معتقدات، ارزش ها، الگوها و معیارهای فرهنگ جامعه خود را یاد می گیرد. جامعه پذیری، موضوعی میان رشته ای است که در حوزه های مختلف کاربرد دارد. یکی از حوزه های کاربرد آن، حوزه دین است. جامعه پذیری دینی نیز فرایندی است که افراد یک جامعه، با باورها، اعمال، وظایف، آیین ها، مراسم، مناسک، ارزش ها، هنجارها و نمادهای دینی جامعه خود آشنا می شوند و آنها را فرا می گیرند و موجب انتقال فرهنگ دینی از نسلی به نسل دیگر می شوند. برای جامعه پذیری مهدوی به عنوان زیرمجموعه جامعه پذیری دینی نیز لازم است زمینه هایی به وجود آید تا افراد باورها، ارزش ها و نمادهای اندیشه مهدوی را فرا گیرند و موجب انتقال آنها از نسلی به نسل دیگر شوند. در این تحقیق با هدف استقرار اندیشه مهدویت و نشان دادن راه های انتقال آن از نسلی به نسل دیگر و چگونگی جامعه پذیری مهدویت، بحث و گفت وگو شده است. مهم ترین یافته های تحقیق، بررسی اشکال جامعه پذیری مهدوی است که ممکن است به دو شکل: یادگیری و انتقال مستقیم، آشکار و رسمی و یادگیری و انتقال غیرمستقیم و غیررسمی صورت گیرد. همچنین بررسی عواملی که در جامعه پذیری مهدوی نقش دارند و عبارتند از: نهاد خانواده، نهاد تعلیم، نهاد رسانه، نهاد دین و مذهب.
۹.

بررسی تأثیر شخصیت مدعیان در بروز ادعای مهدوی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۵۱ 155 - 170

کلیدواژه‌ها: شخصیت مدعی مهدویت جامعه ناکامی سایکوز سرخوردگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۶ تعداد دانلود : ۲۷۶
«شخصیتشناسی مدعیان» حوزه جدیدی است که به شاخصههای رفتاری، عوامل و بسترهای پیدایشی آنها و رویکردهای اجتماعی مدعیان میپردازد. «شخصیت» بیانگرِ آن دسته از ویژگیهای افراد است که شامل الگوهای ثابت فکری، عاطفی و رفتاری آنهاست. شناخت ویژگیهای شخصیتی «مدعیان» و زمینههای بروز ادعایشان، اهمیت بسیاری دارد، چراکه این امور بنیادین، شخصیتشان را تحتالشعاع قرار میدهد و آنها را وادار میکند شخصیت واقعیشان را فراموش کرده و برای خودشان شخصیتی دروغی بسازند. البته گاهی ادعای شخص مدعی، در روان و روحیات و گاهی هم در شخصیت منحرفش ریشه دارد، و گاهی هم معجونی از هردوست. گفتنی است، شناسایی ریشههای فکری و عملی، درمان و مقابله با این پدیده شوم را آسان خواهد کرد.
۱۰.

مبانی هستی شناختی انتظار در منظومه فکری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای

نویسنده:
منبع: جامعه مهدوی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 83 - 102

کلیدواژه‌ها: آیت الله خامنه ای مهدویت هستی شناختی انتظار منظومه فکری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۵ تعداد دانلود : ۲۳۸
بررسی مبانی انتظار در منظومه فکری اندیشمندان اسلامی موجب می شود با الهام از آن افکار، جامعه منتظِر خود را برای ایجاد و تحقق جامعه موعود و آرمانی اسلامی که در اندیشه اسلامی از آن به حکومت جهانی امام مهدی× یاد می شود، آماده نماید؛ در نتیجه با شناخت آثار و ابعاد مختلف انتظار می توان در سیاست گذاری و برنامه ریزی برای آینده جامعه اسلامی به منظور احیای تمدن اسلامی از آن کمک گرفت. انتظار در منظومه فکری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای – مد ظله- متأثر از هستی شناختی، معرفت شناختی، انسان شناختی و جامعه شناسی اسلامی است. در نوشته پیش رو، مبانی هستی شناختی انتظار در منظومه فکری حضرت آیت الله العظمی خامنه ای(مدظله) بررسی گردیده، به این سؤال پاسخ داده می شود که: «مبانی هستی شناختی انتظار بر اساس منظومه فکری رهبر معظم انقلاب(مدظله) چیست؟» برای یافتن پاسخ این پرسش و تبیین آن، به آثار مکتوب و منقول معظم له که در سایت منعکس شده، مراجعه گردیده و در تحلیل آن ها از روش عقلی و نقلی توأمان بهره گرفته شده است. در منظومه فکری حضرت آیت الله خامنه ای(مدظله) مبانی هستی شناختی انتظار مبتنی بر محور و مدار توحید است. در این مقاله، سه مبنای هستی شناختی تدبیر و حکمت و لطف الهی در جهان هستی، بررسی شده و ارتباط انتظار با این سه، تبیین گردیده است
۱۱.

کارکرد رفتاری و کنشی فرهنگ انتظار در تعمیق راهبرد مقاومت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال شانزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۱ ویژه همایش شهید سلیمانی و مکتب انتظار و مقاومت 29 - 48

کلیدواژه‌ها: رفتار کنش انتظار تعمیق مقاومت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۱ تعداد دانلود : ۱۸۹
مفهوم انتظار یکی از کانونی ترین مفاهیم فرهنگی شیعه است و در روایات از آن به برترین اعمال، با فضیلت ترین و بهترین عبادات و برترین جهاد امت یاد شده است. شهید سلیمانی;، یکی از برجسته ترین تربیت یافتگان فرهنگ انتظار است و با درک عمیقش از انتظار، راهبرد مقاومت را در منطقه، عمق ویژه ای بخشید. وی با بهره گیری از فرهنگ انتظار توانست الگوی مناسبی از انسان منتظِر را به عنوان یک مدرسه و مکتب درس آموز به نمایش گذارد. بررسی نقش فرهنگ انتظار در تعمیق و گسترش راهبرد مقاومت که مکتب شهید سلیمانی; از آن الگو گرفته است؛ می تواند در شناسایی توانایی ها و ویژگی های پایداری موجود در فرهنگ انتظار؛ همچنین در شناخت فرصت ها و چالش ها به منظور رسیدن به هدف های بلندمدت و ترسیم آینده مطلوب، کمک نماید. از این رو پژوهش پیش رو تلاش دارد با رویکرد کیفی و با روش تحلیل محتوا، منابع موجود کتابخانه ای و دیجیتالی، را مورد بررسی قرار دهد؛ و ضمن تبیین مفاهیم «فرهنگ، انتظار، راهبرد، مقاومت و مکتب» به این سوال پاسخ دهد که: فرهنگ انتظار برای تعمیق و گسترش راهبرد مقاومت در مکتب شهید سلیمانی; چه نقشی داشته و این مکتب چگونه از آن الگو گرفته است؟ از مهم ترین یافته ها و نوآوری های این مقاله تبیین نقش فرهنگ انتظار برای تقویت و تعمیق راهبرد مقاومت در مکتب شهید سلیمانی; در حیطه رفتارها و کنش ها است که مورد بررسی قرار داده شده و به آثاری چون: شجاعت، عدالت ورزی، ظلم ستیزی، تعهد و مسئولیت پذیری و... که فرهنگ انتظار در تحکیم آنها نقش دارد؛ و می تواند موجب تقویت و تعمیق راهبرد مقاومت شود؛ اشاره شده است. برای تأیید مطالب یاد شده، از بیانات مکتوب و منقول شهید سلیمانی; که در تبیین اندیشه مقاومت مبتنی بر فرهنگ انتظار نوشته و یا ایراد شده؛ استفاده گردیده است.
۱۲.

مصداق شناسی اخلاق اجتماعی منتظران در تحکیم سرمایه اجتماعی

نویسنده:
منبع: مدیریت دانش اسلامی سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 104 - 126

کلیدواژه‌ها: اخلاق اجتماعی انتظار منتظران سرمایه اجتماعی اعتماد اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۵ تعداد دانلود : ۱۶۹
اخلاق یکی از عناصر مهمی است که در کمال و سعادت افراد و جوامع انسانی نقش اساسی دارد. بدین جهت در برخی روایات، اخلاق فردی و اجتماعی به عنوان یکی از ویژگی های منتظران خوانده شده است. اخلاق اجتماعی، برگرفته از عقاید و ارزش ها و هنجارهای اجتماعی است و فرهنگ عمومی را شکل می دهد. ازاین رو نسبت به اخلاق فردی، اهمیت بیشتری دارد. اخلاق اجتماعی از مقوّمات اصلی سرمایه اجتماعی و از ارکان آن معرفی می گردد؛ زیرا با وجود آن، هویت نظام اجتماعی شکل می گیرد و پویا و شکوفا می شود. مقاله حاضر با روش توصیفی - تحلیلی و با ابزار گردآوری اطلاعات در اسناد موجود از طریق کتابخانه، «اخلاق اجتماعی منتظران در تعمیق سرمایه اجتماعی» را بررسی کرده و ضمن تبیین مفاهیم کلیدی، به این پرسش پاسخ داده است که اخلاق اجتماعی منتظران چه نقشی در تعمیق سرمایه اجتماعی دارد؟ از مهم ترین یافته ها و نوآوری های این مقاله، تبیین نقش اخلاق اجتماعی منتظران در تعمیق سرمایه اجتماعی با تأکید بر مؤلفه های اخلاقی چون اعتماد اجتماعی، عدالت اجتماعی، تعاون و همکاری و... است.
۱۳.

اصطلاح شناسی مهدویت در منابع روایی اهل سنت

نویسنده:
منبع: مدیریت دانش اسلامی سال سوم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 66 - 89

کلیدواژه‌ها: مهدویت امام مهدی عج اصطلاحات روایات اهل تسنن مدیریت دانش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۹ تعداد دانلود : ۲۶۴
اعتقاد به مهدویت اعتقادی اسلامی است و از زمان رسول اکرم| همواره مورد توجه بوده و از سوی آن حضرت و بزرگان دینی مورد تأکید قرار گرفته است. مؤید این سخن روایات بسیاری است که فرق و مذاهب اسلامی از پیامبر اسلام| در ارتباط با این عقیده نقل کرده اند. در آن روایات اصطلاحات و شاخصه های مختلفی برای مهدویت و شخص امام مهدی عج مشخص شده است؛ مانند: روایاتی که می گویند: حضرت مهدی عج از فرزندان پیامبر و فاطمه^ و از عترت است و غیبت می کند حضرت مهدی عج از اهل بیت پیامبر| و از عترت آن حضرت است؛ حضرت عیسی عج در زمان ظهور حضرت مهدی عج می آید و پشت سر ایشان نماز می خواند؛ با ظهور وی عدل و داد را در زمین فراگیر می شود و ... شناخت این اصطلاحات و دسته بندی آنها از مهم ترین دست آوردهای این مقاله است که به روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع و متون حدیثی اهل تسنن صورت گرفته است. بدین جهت تبیین نظام اصطلاحات مهدوی و دسته بندی آنها از منظر روایات اهل تسنن، مهم ترین اهدافی است که در این مقاله دنبال می شود و این مطلب را می توان از نوآوری های این تحقیق در حوزه مطالعات مهدوی با تأکید بر مدیریت دانش برشمرد.
۱۴.

روایات نهی از قیام قبل از قیام قائم(علیه السلام) در بوته نقد و بررسی

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ سیاست و رسانه سال ۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 119 - 144
تعداد بازدید : ۵۲۳ تعداد دانلود : ۲۲۲
در مجامع روایی امامیه، روایاتی وجود دارد که هرگونه قیام و نهضت و جنبش قبل از قیام و ظهور حضرت مهدی(علیه السلام) را ممنوع دانسته و پرچم برافراشته شده را مظهر طاغوت و حکومت برآمده از آن را غیر مشروع می دانند. وجود چنین روایاتی موجب شده تا عده ای با تمسک به این روایات، هرگونه قیام و نهضت را قبل از ظهور ممنوع و منهی دانسته و آنها را محکوم کنند. در حالیکه این قبیل از روایات با دستورات کلی دین اسلام در تشویق به مبارزه با ظلم و ستم، امر به معروف و نهی از منکر و ... تعارض دارند؛ بدین جهت ضروری است این سنخ از روایات در بوته نقد و بررسی قرار گرفته و تحلیل شوند. بر این اساس در این مقاله ابتدا روایاتی که هرگونه قیام و انقلاب در عصر غیبت را نهی کرده اند جمع آوری و در سه گروه کلی دسته بندی شده اند و در نهایت با روش توصیفی و تحلیلی و با تأکید بر آموزه های علم رجال، مورد نقد و بررسی و تحلیل قرار گرفته اند؛ و به این نتیجه رسیده است که از طرفی بیشتر این روایات از نظر سند دارای اشکال بوده و به اصطلاح ضعف سندی دارند؛ و از طرف دیگر از نظر دلالت به گونه ای هستند که یا به دوره ای خاص اشاره دارند و ناظر به شرایط تاریخی ویژه اند و یا ناظر به شخصیت قیام کننده اند که با انگیزه های شخصی برای رسیدن به مطامع خودش پرچم مبارزه را بلند نموده است. بدین جهت هرگز نمی توان از این دسته از روایات نهی از قیام را به طور کلی و به نحو مطلق نتیجه گرفت و هرگونه قیام و نهضت در عصر غیبت را محکوم نمود و مورد نهی قرار داد.
۱۵.

تأثیر فرهنگ انتظار در تربیت دینی فرزندان با تأکید بر نقش نهاد خانواده(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال شانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۴ 167 - 183

کلیدواژه‌ها: انتظار تربیت مهدویت خانواده فرزند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۵ تعداد دانلود : ۳۰۱
خانواده نهادی است فطری و الهی؛ زیرا که با فطرت و سرشت آدمی از نظر اشتیاق و احتیاج مطابقت دارد دارای منزلت و شأن حساسی است که در تاریخ و فرهنگ و تمدن انسانی و در پرورش و شکوفایی استعدادهای مادی و معنوی فرزندان نقش مهمی دارد؛ از آن جا که پایه های تربیتی فرد در خانه نهاده شده است؛ و اساس صحت اخلاقی فرد را درخانواده بنیان گذاری می شود و ارزش های اخلاقی فرزند را نهادینه می سازد، باور به مهدویت و به تبع آن فرهنگ انتظار از امتیازاتی برخوردار است که می تواند در تحکیم بنیان های خانواده تأثیرگذار و آرامش آن مؤثر باشد. برخی از مهم ترین این ویژگی ها عبارتند از: تربیت فرزندان بر محور امید به آینده درخشان و انتظار ظهور امام زمان؟ع؟، باور و یقین به وجود حجت خدا در زمین و عرضه اعمال مردم بر وی و... این آموزه ها قادر است در تحکیم و تعالی روحی و معنوی فرزندان دارای نقش و در لایه های مختلف باوری و ارزشی و هنجاری رفتاری، تأثیرگذار باشد. نوشتار پیش رو به شیوه کتابخانه ای و با روش توصیفی _ تحلیلی، به تبیین «کارکردهای فرهنگ انتظار درتربیت دینی فرزندان» می پردازد از مهم ترین یافته ها و نوآوری های این تحقیق تبیین کارکردهای فرهنگ انتظار در سه ساحت باورها و ارزش ها و هنجارهای رفتاری است. در بعد باورها با تأکید بر تقویت ایمان و تحکیم شناخت امامت، و در بعد ارزش ها تأکید بر ویژگی های اخلاقی منتظران و در نهایت می توان گفت اتصال قلب و دل فرزند به حضرت مهدی؟عج؟ می تواند او را از بداخلاقی و ناهنجاری رفتاری دور نماید.
۱۶.

مدیریت دانش در حوزه مطالعات مهدوی

نویسنده:
منبع: مدیریت دانش اسلامی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ 75 - 112

کلیدواژه‌ها: مدیریت دانش اطلاعات مهدویت مدیریت دانش مهدوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۳۶۵
«مدیریت دانش» از موضوعات مهمی است که در حوزه های مختلف دانشی کاربرد بسیار دارد. مقاله پیش رو، دربردارنده مباحثی درباره مدیریت دانش در حوزه مطالعات مهدوی است. نظام موضوعات مهدوی، منابع و کتاب خانه های مهدوی، محققین و پژوهشگران مهدویت پژوه، مراکز و پژوهشکده هایی که در حوزه مهدویت کار پژوهشی و فرهنگی انجام می دهند، نرم افزارهای تولید شده با محوریت مهدویت، همه از مصادیق مدیریت دانش اسلامی در حوزه مطالعات مهدوی به شمار می آیند. در این مقاله به نظام موضوعات مهدوی و نقش آن ها در مدیریت دانش اسلامی پرداخته شده است. . بر این اساس پرسش اصلی نوشتار حاضر آن است که: موضوعات مهدوی چگونه دسته بندی می شوند و در مدیریت دانش اسلامی چه نقشی دارند؟ بدیهی است از طریق دسته بندی های نظام مند، می توان مفاهیم و اصطلاحات جدید در حوزه مهدویت را کشف نموده و بر غنای اصطلاح نامه معارف مهدوی افزود؛ چنین رویکردی می تواند یک نوآوری در مطالعات مهدوی باشد.
۱۷.

کارکرد معرفتی و ارزشی فرهنگ انتظار در تعمیق راهبرد مقاومت با تأکید بر مکتب شهید سلیمانی

نویسنده:
منبع: جامعه مهدوی سال دوم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴) 125 - 156

کلیدواژه‌ها: کارکرد فرهنگ انتظار راهبرد مقاومت مکتب شهید سلیمانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳ تعداد دانلود : ۲۵۸
فرهنگ انتظار ظرفیت هایی دارد که با ایجاد باورها و نگرش های صحیح، ارزش ها، هنجارها و رفتارهایی را به وجود می آورد که با کاربست آنها، گشایش و فرج را برای جامعه منتظر در پی خواهد داشت؛ از همین رو فرهنگ انتظار می تواند کارکردهای مناسبی را برای ایجاد تحول در جامعه منتظر در پی داشته باشد. شهید سلیمانی با استفاده از فرهنگ انتظار، راهبرد مقاومت را تعمیق بخشید و از این جهت با مجاهدت های بی نظیرشان به مقابله با تجاوز و ظلم قدرت های استکباری و خشونت گروه های افراطی پرداخت. در این پژوهش، کارکرد معرفتی و ارزشی فرهنگ انتظار در تعمیق راهبرد مقاومت با تأکید بر مکتب شهید سلیمانی، با رویکرد کیفی و به روش تحلیل محتوا بررسی شده است و در ادامه پس از تبیین مفاهیم کلیدی، کارکردهای معرفتی و ارزشی فرهنگ انتظار برای تعمیق راهبرد مقاومتی در مکتب شهید سلیمانی را برشمرده ایم. از مهم ترین یافته ها و نوآوری های این مقاله، تبیین کارکردهای فرهنگ انتظار برای تقویت و تعمیق راهبرد مقاومت در مکتب شهید سلیمانی در دو حوزه باورها و ارزش هاست. در پایان به پیامدهایی مانند تحکیم معرفت الهی و ولایت پذیری در حوزه باورها، تحکیم ارزش های اخلاقی و ارزش های سیاسی، با تأکید بر نقش آنها در تعمیق و تقویت راهبرد مقاومت اشاره شده است.
۱۸.

بسط ولایت مهدوی و جهانی شدن دین در اندیشه حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی(ره)

نویسنده:
منبع: جامعه مهدوی سال ۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۶) 40 - 69

کلیدواژه‌ها: بسط ولایت مهدویت جهانی شدن دین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۲۲۲
وجود رهبری الهی، حضور دین و مکتب، ایجاد تشکل مؤمنان (حزب الله) و تشکیل دولت اسلامی از ارکان چهارگانه ای هستند که برای بسط ولایت مهدوی در زمین و جهانی شدن دین لازم و ضروری است. در زمان غیبت رهبری الهی در قالب ولایت فقیه جامع الشرایط متجلی است و دین الهی نیز در قالب قرآن کریم و سنت معصومین علیهم السلام موجود است. اما دو رکن دیگر یعنی تشکل مؤمنان و حزب الله (امت سازی) و دولت اسلامی را باید محقق کرد و به هر میزان این دو رکن تحقق پیدا کنند و دایره شمول بیشتری را در بر بگیرند، یک گام به سمت بسط ولایت الهی به پیش خواهیم رفت و به جهانی شدن دین کمک خواهیم کرد که نقطه اوج آن در زمان ظهور اتفاق خواهد افتاد. بدین جهت بررسی چگونگی بسط ولایت مهدوی در زمین و به تبع آن جهانی شدن دین، از امور مهم و ضروری برای پژوهش و تحقیق است. حضرت آیت الله صافی گلپایگانی (ره) از معدود فقهایی است که با نگاه راهبردی به امامت و مهدویت در صدد بود با نشان دادن چگونگی بسط ولایت مهدوی برای تمام بشریت و در همه پهنه جهان هستی، به جهانی شدن دین کمک کند. ایشان برای تحقق این امر مهم هم به آیات قرآن کریم و هم به روایات استشهاد کرده است؛ بنابراین فرضیه این پژوهش آن است که در اندیشه آیت الله صافی گلپایگانی (ره) با بسط ولایت مهدوی می توان به جهانی شدن دین کمک کرد. در این پژوهش با رویکرد کیفی و روش توصیفی - تحلیلی بسط و گسترش ولایت مهدوی و جهانی شدن دین در اندیشه حضرت آیت الله صافی گلپایگانی (ره) مورد بررسی قرار گرفته و به این سؤال اصلی که در اندیشه حضرت آیت الله صافی گلپایگانی (ره) چگونه می توان ولایت مهدوی را به هدف جهانی شدن دین بسط و گسترش داد؟ پاسخ داده شده است. تبیین ارکانی چون ضرورت وجود امامت و رهبری الهی در زمین و ضرورت وجود دین الهی و تشکل مؤمنانه و امت سازی اسلامی با تأکید بر نقش دولت اسلامی در این حوزه از یافته ها و نوآوری های این مقاله است. 
۱۹.

شبکه سازی جهانی در پرتو موعودباوری در فرآیند هندسه نظم نوین جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال ۱۸ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۷۰ 113 - 130

کلیدواژه‌ها: موعودباوری منجی گرایی شبکه سازی جهانی نظم جدید جهانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۱۱۶
موعودباوری، از ارزش ها و ویژگی های مشترک در میان پیروان ادیان حکایت دارد و دارای ظرفیت هایی است که می توان با تکیه بر آنها شبکه گسترده ای را در سطح جهان و در میان ملل مختلف، ایجاد نمود. ارزش های مشترکی که موعود گرایی و باور به منجی موعود، آنها را در پی دارد؛ در شبکه سازی جهانی و به تبع آن در هندسه نظم جدید جهانی نقش دارند. در این پژوهش با رویکرد کیفی و روش توصیفی _ تحلیلی به نقش موعود گرایی و منجی باوری در پیوند دادن مردم دنیا با همدیگر و در شبکه سازی جهانی، با تأکید بر جایگاه آن در هندسه نظم جدید جهانی، مورد بررسی قرار داده شده؛ و به این سوال اصلی که: چگونه می توان با تکیه بر موعود باوری به شبکه سازی جهانی در هندسه نظم جدید جهانی کمک نمود؟ پاسخ داده است. مفروض این است که تکیه بر ویژگی ها و ارزش های مشترک می تواند زبان مشترکی را در میان همه باورمندان به منجی موعود ایجاد نماید و از این طریق روابط اجتماعی تقویت می شود و همبستگی اجتماعی به وجود می آید؛ و به تبع آن شبکه ای از روابط بین جوامع مختلف که در هندسه نظم جدید جهانی دارای تأثیر است ایجاد خواهد شد. تبیین ویژگی هایی چون: تصویر روشن از آینده جهان، نجات خواهی، عدالت طلبی و ظلم ستیزی، که از موعود گرایی برگرفته می شوند و در ایجاد هم افزایی و در نهایت شبکه سازی جهانی با تأکید بر نظم نوین جهانی نقش دارند؛ از یافته ها و نوآوری های این مقاله است.
۲۰.

آسیب شناسی بینشی فرهنگ مهدویت و انتظار(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مشرق موعود سال ۱۸ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۷۳ 36 - 55

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی بینش فرهنگ مهدویت انتظار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷ تعداد دانلود : ۲۱
آسیب شناسی مطالعه ای است که با هدف شناسائی و درمان اختلالات و آسیب ها صورت می گیرد، و برآیند آن پیشنهاد راه حل های مناسب برای دفع و یا رفع آفات و آسیب ها می باشد. آسیب شناسی بینشی و معرفتی فرهنگ مهدویت و انتظار عبارت است از شناخت عوامل پدیدآورنده و زمینه ساز آفات و آسیب هایی که در لایه بینشی و معرفتی فرهنگ مهدویت ممکن است صورت بگیرد. مفروض این است که آموزه مهدویت در لایه های مختلف بینشی، ارزشی، هنجاری، رفتاری و نمادی فرهنگ دارای نقش و کارکرد است. گاه ممکن است به جهاتی در این حوزه ها آسیب و اختلال به وجود آید و کارکرد لازم خود را از دست بدهند. از این رو به منظور صیانت از فرهنگ مهدویت ضروری است از آسیب هایی که ممکن است متوجه لایه های مختلف فرهنگ گردد؛ بحث و گفتگو شود. در این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی از لایه بینشی و معرفتی فرهنگ مهدویت آسیب شناسی صورت گرفته و شناخت و معرفی آسیب های بینشی فرهنگ مهدویت، مسأله این تحقیق است و در این راستا به این سؤال اصلی که: «مهم ترین آسیب های بینشی و معرفتی که متوجه فرهنگ مهدویت و انتظار می شود؛ کدام است؟ پاسخ داده شده و در نهایت به این نتیجه دست یافته است که: سست نشان دادن آموزه  مهدویت و برداشت سطحی از آن، برداشت منفی و ایستا از انتظار، برداشت ناصواب از روایات ظهور، تلقی نادرست از روایاتی که هرگونه قیام قبل از ظهور حضرت مهدی(علیه السلام) را محکوم به شکست می دانند، و روایاتی که شرط تحقق ظهور را فراگیری ظلم و جور می دانند، همچنین نقل گرایی و عدم اتکا به دلیل عقلی، تمسک به روایات ضعیف و جعلی، عدم بهره لازم و کافی از مبانی اعتقادی و فکری مهدویت، و ... از مهم ترین آسیب های بینشی و معرفتی است که ممکن است فرهنگ مهدویت و انتظار بدان دچار شود. تبیین و تحلیل موارد یاد شده از مهم ترین یافته ها و نوآوری های این مقاله است

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان