پاکزاد آزادخانی

پاکزاد آزادخانی

مدرک تحصیلی: استادیار گروه معماری و برنامه ریزی شهری دانشگاه باختر ایلام
پست الکترونیکی: Pakzad540azad@gmail.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۲ مورد.
۲۱.

بررسی نقش مدیریت انتظامی در رفتارهای وندالیستی با تأکید بر کیفیت محیط شهری (مطالعه موردی: شهر ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیای اجتماعی شهری سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۷) 173-193

کلیدواژه‌ها: کیفیت محیط شهری بزهکاری، نابهنجاری، وندالیسم و بحران هِدناپلیس شهری رفتارهای وندالیستی مدیریت انتظامی شهر ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۳۵۰
تبیین موضوع: وقوع بیش از حد رفتارهای وندالیستی در محیط های شهری نه تنها با اصول مسلم نظم اجتماعی تعارض دارد بلکه همراه خود اثرات منفی سنگین روحی و مالی را برای شهروندان به همراه دارد. یکی از علل بروز اینگونه رفتارها کیفیت محیط شهری است. از سویی نیروی انتظامی نیز طی سال های اخیر با رویکرد جدید جامعه محوری تلاش مضاعفی را با تکیه بر توانمندی های بالقوه اجتماع برای کاهش جرایم و رفتارهای خشونت آمیز مدنظر قرار داده است و تلاش کرده است که از بروز این پدیده در محیط های شهری پیشگیری به عمل آورد. بنابراین هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر کیفیت محیط شهری و مدیریت انتظامی در رفتارهای وندالیستی شهروندان شهر ایلام می باشد. روش: مقاله حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی – همبستگی می باشد. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش کتابخانه ای و میدانی با استفاده از ابزار پرسشنامه است. جامعه آماری آن را کارشناسان مدیریت شهری، اساتید دانشگاه و فرماندهان و کارکنان نیروی انتظامی تشکیل می دهد که تعداد 164 نفر از آنها به صورت تصادفی طبقه بندی شده با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های T تک نمونه ای و همبستگی (SEM) در نرم افزارهای SPSS و LISREL صورت گرفت. یافته ها: یافته ها حاکی از آن داشت که: کیفیت محیط شهری با ضریب تأثیر 45/0- بر رفتارهای وندالیستی شهروندان در شهر ایلام تأثیر معکوسی دارد. ضریب تأثیر مدیریت انتظامی بر رفتارهای وندالیستی برابر با 50/0- شده است، لذا مدیریت انتظامی بر رفتارهای وندالیستی در شهر ایلام تأثیر معکوس و معناداری دارد. همچنین، ابعاد کیفیت محیط شهری و ابعاد مدیریت انتظامی بر رفتارهای وندالیستی در شهر ایلام تأثیر معکوس و معناداری دارد. نتایج: می توان نتیجه گرفت که سطح پایین کیفیت محیط شهری و عدم استقرار مدیریت انتظامی در شهر ایلام، افزایش رفتارهای وندالیستی از سوی شهروندان را در پی داشته است.
۲۲.

بررسی میزان آسیب پذیری تأسیسات شهر ایلام در برابر مخاطرات محیطی (سیل) با رویکرد پدافند غیر عامل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مخاطرات محیط طبیعی سال دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۲۹ 33 - 52

کلیدواژه‌ها: پدافند غیرعامل تأسیسات آسیب پذیری شهری مکانیابی سیل شهر ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۳۱۳
کاهش آسیب پذیری تأسیسات شهری جهت تقلیل میزان خسارات با بهره گیری از رویکردهای جدید مدیریت بحران از قبیل پدافند غیرعامل که می تواند در ایجاد محیطی ایمن در شهرها مؤثر واقع شود از مهم ترین اهدافی است که امروزه برنامه ریزان و مدیران شهری درصدد اجرای آن در شهرها می باشند. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان آسیب پذیری تأسیسات شهری در سطح شهر ایلام با توجه به اصول پدافند غیر عامل و با تأکید بر مخاطرات محیطی انجام گرفته است. روش تحقیق برای تبیین وضع موجود و یافتن پاسخی برای سؤالات تحقیق، روش توصیفی-تحلیلی است. روش جمع آوری اطلاعات بر مبنای کتابخانه ای و نیز میدانی بوده و تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده با استفاده از تلفیق دو تکنیک AHP_FUZZY و GIS انجام گرفته است. نتایج نشان می دهند که شهر ایلام در برابر مخاطرات سیل براساس اصول پدافند غیرعامل آسیب پذیر می باشد. همچنین تأسیسات شهر ایلام از جمله شبکه توزیع برق و گاز رسانی و بیشتر شبکه های توزیع آب و فاضلاب براساس اصول پدافند غیرعامل در نقاط ایمن شهر قرار گرفته اند ولی بخش مهمی از شبکه لوله های اصلی انتقال آب شرب در مناطق بحرانی سیلاب واقع شده اند که در این پژوهش نقاط ایمن از دیدگاه پدافند غیرعامل شناسایی شده اند تا تدابیر لازم جهت تغییر مسیر آن ها توسط ارگان های ذی ربط صورت پذیرد.
۲۳.

امکان سنجی توسعه گردشگری با استفاده از برون سپاری در سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری شهر تهران

نویسنده:
منبع: مطالعات عمران شهری دوره سوم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱۰ 4-19

کلیدواژه‌ها: گردشگری برون سپاری خدمات گردشگری توسعه گردشگری شهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۴۰۵
امروزه مدیران سازمان ها به دنبال تناسب منطقی بین حداکثر کردن درآمد در ازای کاربرد معینی از نیروی کار هستند. فرآیند برون سپاری تناسبی است که می تواند با حداقل هزینه بیشترین بهره وری را برای سازمان ایجاد کند. هدف از انجام پژوهش حاضر امکان سنجی توسعه گردشگری با استفاده از برون سپاری در سازمان میراث فرهنگی صنایعدستی و گردشگری شهر تهران بود که به روش ترکیبی تحلیلی-اکتشافی انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش را کارشناسان سازمان مذکور تشکیل می دهد که به روش دلفی انتخاب شدند. پس از استخراج گویه ها از نظرات خبرگان پرسشنامه طراحی و پس از تأیید روایی صوری و پایایی آلفای کرونباخ به میزان 951/0 به مرحله اجرا گذاشته شد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق آزمون های آماری انجام گرفت. نتایج نشان داد که فعالیت های مدیریت و استانداردسازی، تبلیغات و بازاریابی و میراث فرهنگی و کاوش باستان شناسی، نظارتی، حفاظت و نگهبانی، اعطای و تمدید مجوزها، آموزش، پژوهش و گردشگری، رسیدگی به شکایات، مرمت باستان شناسی مستندنگاری و موزه، بررسی و شناسایی محیط و آثار تاریخی نقشه برداری از میراث قابلیت برون سپاری دارند. از بین همه فعالیت های فوق امکان واگذاری فعالیت رسیدگی به شکایات نسبت به سایر فعالیت ها بیشتر است. اولویت بندی فعالیت ها نشان داد که تبلیغات و بازاریابی از مهم ترین فعالیت های قابل برون سپاری شناسایی شده است که در راستای توسعه گردشگری در شهر تهران می تواند تأثیر زیادی داشته باشد.
۲۴.

بررسی توزیع مراکز درمانی شهر ایلام به منظور ارائه الگوی مطلوب(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال سوم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۲ 7 - 18

کلیدواژه‌ها: امنیت شاخص های امنیت محله اصفهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۴۶۹
یکی از مسائل مهم در برنامه ریزی شهری،استفاده بهینه از زمین و برنامه ریزی کاربری زمین شهری است. ارائه خدمات درمانی یکی از فعالیت هایی است که عدم دسترسی به آن می تواند سلامت شهروندان را به مخاطره بیندازد. دسترسی به خدمات درمانی را می توان از دو بعد فقدان کاربری و عدم قرارگیری مناسب آن مورد بررسی قرار داد. با توجه به مطالعات میدانی در سطح شهر ایلام مشخص شد که توزیع برخی مراکز درمانی در این شهر با توجه به جمعیت شهر کافی و مناسب نیست و فاصله آنها نسبت به یکدیگر نیز مزید بر علت است که این مسائل و مشکلات در شهر ایلام بیان مسئله نموده است. تحقیق پیش رو به بررسی توزیع مراکز درمانی در شهر ایلام و ارائه الگوی مطلوب جهت استقرار مراکز درمانی در این شهر می پردازد تا شهروندان دسترسی مناسب تری به آن داشته باشند. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی از نوع پژوهش های کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها به صورت اسنادی، کتابخانه ای و میدانی می باشد. بر اساس داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارهای GIS و استفاده از مدل AHP به رفع کمبودها پرداخته شده و نتایج این تحقیق بیانگر اینست که هر چقدر از مرکز شهر به پیرامون فاصله گرفته می شود الگوی توزیع مطلوب تغییر کرده و نامنظم می شود و همین امر نیاز به ارائه الگوی مناسب تر جهت پاسخ گویی به نیاز مردم را شدت داده است. با این حال جانمایی مراکز درمانی در شهر ایلام با توجه به حجم ترافیک شهری، آلودگی صوتی و زیست محیطی در محدوده مطالعاتی مناسب است و ارائه الگوی مطلوب می تواند در قدرت پاسخگویی به نیاز شهروندان در مراکز درمانی شهر ایلام تاثیرگذار باشد.
۲۵.

بررسی جایگاه ویژگی های قومی در شکل گیری محلات شهری ایلام(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال سوم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۰ 7 - 18

کلیدواژه‌ها: بهداشتی - درمانی ویکور الکتر روش های ادغام استان خوزستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳ تعداد دانلود : ۲۴۳
مسئله هویت قومی، موضوعی است که در تاریخ بشریت همواره مطرح بوده است. ﭘیﻮﻧﺪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎعی کﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ همگنی ﻣﻨﻄﻘﻪ ای را در ﻓﻀ ﺎی ﺳ ﺮزﻣیﻦ ﺑ ﻪ وﺟ ﻮد آورده ﺑﻮد، اﻣﺮوزه ﺟﺎیﮕﺎه و ﭘﺎیﮕﺎه ﺧﻮد را در درون ﺷﻬﺮﻫﺎ ﭘیﺪا کﺮده و ﺷﻬﺮﻫﺎ و محله ها ﺑ ﻪ ک ﺎﻧﻮن های ﻫﻮی ﺖ های ﻗﻮمی و ﻓﺮﻫﻨگی ﺗﺒﺪیﻞ ﺷﺪه اﻧﺪ. هدف از این تحقیق بررسی جایگاه ویژگی های قومی در شکل گیری محلات شهری ایلام است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی می باشد جامعه آماری محلات سطح شهر وکارکنان شهرداری ایلام می باشند. روش نمونه گیری تصادفی ساده است و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفته که برای محلات 76درصد و کارکنان شهرداری 81 درصد می باشد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار spss وآزمون تی یک نمونه ای و رگرسیون خطی استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان دهنده آن است که شهر ایلام با دارا بودن اقوام مختلف کرد، لر، عرب و غیره وایلات و طوایف گوناگون، در ساختار و شکل گیری محلات شهر مسئله ی قوم گرایی دخالت داشته به طوری که اکثر محلات شهر، بخصوص محلات حاشیه شهر، به یک قوم خاصی تعلق داشته و محلات مرکز شهر از تمام طوایف واقوام گوناگون در آن ها ساکن هستند. لازم به ذکر است که ایجاد محلات و فضاهای مطمئن برای تمام گروه ها در سطح شهر، کم رنگ کردن وکاهش تعصبات قومی نسبت به افراد غریبه در محله، توزیع فضایی عادلانه ی امکانات عمومی در میان تمام محلات شهری، راهبردهای مناسب برای انسجام اجتماعی و جلوگیری از فعالیت گرایش های قومی و غیره، راهکارهایی برای ضعیف شدن نقش خویشاوندی در شکل گیری محلات شهر ایلام می باشند.    
۲۶.

ارزیابی و سنجش میزان رضایت مندی از مجتمع های مسکن مهر (منطقه پردیسان شهر مقدس قم)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال هفتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲۸ 47 - 60

کلیدواژه‌ها: ایذه پارک تحلیل فضایی سیستم اطلاعات جغرافیایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۲۶۴
هدف اصلی این مقاله ارزیابی میزان رضایت مندی ساکنان از مجتمع های مسکن مهر پردیسان شهر قم می باشد. روش این پژوهش توصیفی _ تحلیلی و ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسشنامه و مصاحبه با ساکنان می باشد. جامعه آماری این پژوهش ساکنان مسکن مهر پردیسان و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 375 نفر برآورده شد. در بخش مقدار روایی پرسشنامه بر اساس آزمون آلفای کرونباخ مقدار 624/0 محاسبه گردیده است تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS20 انجام شد. بر اساس نتایج بدست آمده در زمینه شاخص های مسکن (گویه های ساخت و ساز ، نور و روشنایی ، مبلمان و طراحی ، نما و منظر و...) امنیت ، دسترسی ، حمل و نقل ، رضایت از سکونت ، اقتصادی ، اجتماعی ، زیست محیطی رضایت-مندی در میان شهروندان مشاهده نشده و نتایج حاصل از تحلیل داده های جمع آوری شده مقادیر منفی بوده است.همچنین نتایج حاصل از تحلیل همبستگی نیز موید مقدار بالای آن میان متغیر های مسکن و سایر متغیر های امنیت و رضایت اجتماعی است. به گونه ای ارزیابی های به عمل آمده میان شاخص مسکن و نا امنی مقدار 154/0 - (هرچه وضعیت مسکن مطلوب باشد وضعیت ناامنی کاهش و بلعکس)و میان مولفه های مسکن و رضایت محله ای 354/0 (هرچه وضعیت مسکن بهتر باشد ، رضایت محله ای هم بیشتر است و بلعکس) می باشد. در انتهای این پژوهش نیز به منظور تعمیق دستاورد های پژوهش شاخص هال ین و تن مورد محاسبه قرار گرفته است که نتایج در اکثر شاخص ها منفی و حاکی از عدم رضایت شهروندان در شاخص های مختلف بوده است.
۲۷.

بررسی میزان زیست پذیری فضایی - مکانی مناطق شهری ایلام

نویسنده:
منبع: مطالعات عمران شهری دوره سوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: زیست پذیری پایداری فضایی - مکانی شهر ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۴۱۹
زیست پذیری مفهومی است که با برخی از مفاهیم زندگی، کیفیت مکان و اجتماعات سالم مرتبط است. امروزه رشد جمعیت شهری، شهرنشینی و مشکلات ناشی از آن شهرها را به شدت از معیارهای زیست پذیری و استانداردهای زندگی دور کرده است. در این میان، کیفیت زندگی و به تبع آن زیست پذیری را در شهرها به شدت کاهش داده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان زیست پذیری فضایی-مکانی مناطق شهر ایلام به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را ساکنان 4 منطقه شهر ایلام تشکیل می دهد که تعداد 383 نفر از آنها به روش تصادفی طبقه ای به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. ابزار گردآوری پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است که روایی آن با استفاده از نظر اساتید و کارشناسان تأیید و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ به میزان 72/0 تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری T تک نمونه ای، و رتبه بندی فریدمن استفاده شد. نتایج نشان داد که از نظر ساکنان زیست پذیری فضایی - مکانی شهر ایلام در بعد دسترسی (936/2m=)، آموزشی (065/3m=)، تفریحی – رفاهی (001/3m=)، مسکونی (001/3m=) متوسط و نامطلوب و در بعد حمل و نقل (362/3m=)، بهداشتی – درمانی (181/3m=) متوسط و مطلوب ارزیابی شد. همچنین زیست پذیری مناطق شهر ایلام رتبه بندی شد که منطقه 1، در رتبه اول و مناطق 3، 4 و 2 در رتبه های بعدی زیست پذیری قرار دارند.
۲۸.

سنجش میزان تاب آوری شبکه های حمل و نقل شهر ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال بیست و دوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۶۴ ۱۳۸-۱۲۱

کلیدواژه‌ها: تاب آوری سیستم حمل و نقل مخاطرات محیطی GIS شهر ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۲۶۰
حمل ونقل و سیاست های حمل ونقل درون شهری، یکی از ابزارهای مهم توسعه ی کمی و کیفی شهرها می باشد. عوامل متعددی در سیستم حمل ونقل درون شهری تاثیرگذار می باشد، از جمله: عوامل طبیعی، مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی. هدف از انجام این پژوهش سنجش میزان تاب آوری شبکه های حمل و نقل شهر ایلام می باشد که به روش توصیفی-تحلیلی و تطبیقی صورت گرفته است. گردآوری اطلاعات در این پژوهش به صورت کتابخانه ای و میدانی انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش را کارشناسان مدیریت شهری و بحران تشکیل می دهد که تعداد 40 نفر از آنها به شیوه در دسترس انتخاب و بین آنها پرسشنامه توزیع شد. [p1] تجزیه و تحلیل داده ها به شیوه تحلیل سلسله مراتبی و تلفیق با لایه های رقومی در نرم افزارهای Expert Choice و ArcGIS انجام شد. نتایج حاکی از آن داشت که 49 درصد از شبکه معابر شهر ایلام که از نظر معیارهای عمومی دارای تاب آوری بالایی هستند، تحت مخاطره شدید از نوع سیلاب دارند. همچنین 72 درصد از گره های ترافیکی شهر ایلام بر روی معابری قرار گرفته اند که تاب آوری بالایی از نظر معیارهای عمومی دارند. از طول کل معابر شهری ایلام تنها حدود 63 کیلومتر آن تاب آوری زیادی داشته که آن هم مربوط به معابر اصلی شهر ایلام هستند. نتیجه نهایی پژوهش نشان داد که توانمندسازی شبکه حمل ونقل شهر ایلام تنها به مسئله ساختاری معابر مرتبط نیست و مسائل مختلف مدیریتی در آن بسیار دخیل هستند. از این رو ابتدا بایستی مناطق مخاطره انگیز شناسایی و سپس با تصمیمات مدیریتی مناسب اقدامات لازم جهت توانمندسازی شبکه معابر شهری به انجام رساند.
۲۹.

بررسی وتحلیل رضایتمندی شهروندان از کیفیت محیط شهری(مورد پژوهی: شهرایوان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و مطالعات محیطی سال چهارم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۶ 35 - 48

کلیدواژه‌ها: فضا پل فضای شهری پل- فضا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲ تعداد دانلود : ۲۶۱
مفهوم محیط شهری که از آن به تعابیر مختلفی همچون فضای شهری و چشم انداز شهری یاد می شود .چیزی بیشتر از محیط کالبدی و ساخته شده شهری است. شهر جهانی از سنت ها و آداب ورسوم و گرایش های سازمان یافته و عواطف و چیزهایی از این قبیل می باشدبرای نخستین بار در تاریخ زندگی بشر، بیشتر مردم جهان در مکان های شهری زندگی می کنند. افزون بر این در سده کنونی شمار ساکنان شهری و فرایند شهری شدن رو به افزایش است. بنابراین کیفیت محیط شهری به عنوان فضای زندگی مردم جهان، به عنوان موضوع بنیادی موردتوجه پژوهشگران دانشگاه، سیاست گذاران، برنامه ریزان، شهر سازان و شهروندان قرارگرفته است. هدف از این پژوهش،بررسی و تحلیل میزان رضایتمندی شهروندان از کیفیت محیط شهری در شهر ایوان می باشد.این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی می باشد.جامعه آماری شامل تمامی شهروندان شهرایوان است.وروش گرداوری داده ها به صورت کتابخانه ای ومیدانی(پرسشنامه)است.وبرای تجزیه و تحلیل داده ها وآزمون فرضیات پژوهش ازنرم افزارspss استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که سطح رضایتمندی شهروندان از شهر ایوان کمتر از حد متوسط است.لذا رضایتمندی شهروندان ایوانی از کیفیت محیط شهری در سطح پایینی قرار دارد. و بین تمام شاخص های کیفیت محیط شهری و رضایتمندی شهروندان ارتباط معناداری وجود دارد.اما بین مشخصه های فردی و کیفیت زندگی شهری رابطه معناداری ومثبتی وجود ندارد.
۳۰.

امکان سنجی بازآفرینی بافت های مرکزی فرسوده شهر ایلام براساس رویکرد هوشمند شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال بیست و سوم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۷۱ ۳۰۱-۲۸۳
تعداد بازدید : ۲۶۵ تعداد دانلود : ۲۴۵
فرسودگی بافت های شهری مساله ای است که اغلب شهرهای کشور با آن مواجه اند و ساماندهی این گونه بافت ها از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از راهکارهای مطمئن و عملی پیش و روی برنامه ریزان شهری، امکان سنجی بازآفرینی این گونه بافت هاست تا سطوح قابل بازآفرینی را که برای جامعه شهری از سطح نسبتاً خوب و قابل تحملی برخوردارند، تعیین نماید. از این رو، پژوهش حاضر با هدف امکان سنجی بازآفرینی بافت های فرسوده براساس رویکرد هوشمند شهری به صورت توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است. جامعه آماری شامل ساکنان بافت مرکزی فرسوده شهر ایلام (جمعیت: 12676 نفر) است که تعداد 384 نفر از آنها به روش نمونه گیری خوشه ای به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است که از طریق روایی صوری و پایایی آلفای کرونباخ به میزان (701/0) تأیید شد. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک آزمون (t تک نمونه ای)، تکنیک (Fuzzy AHP) و تلفیق آن با لایه های GIS انجام شد. یافته ها نشان داد که وضعیت بافت فرسوده شهر ایلام از نظر شاخص های رشد هوشمند شهری نامناسب است. بررسی لایه های رقومی حاکی از آن داشت که برخی از شاخص ها (از جمله اندازه قطعات، دسترسی به خدمات، دسترسی های اصلی و فرعی) در وضعیت مناسب و برخی دیگر (از جمله زمین بلااستفاده، تراکم جمعیت، نسبت جنسی، جمعیت فعال، نرخ اشتغال و نسبت سواد) در وضعیت نامناسبی است. در نهایت 3/2 هکتار از محدوده بافت فرسوده شهر شامل محدوده میدان 22 بهمن، ابتدای خیابان اشرفی اصفهانی منتهی به چهارراه رسالت، ضلع شمالی چهارراه مقاومت، ضلع شمالی میدان امام و محدوده پارک کودک بیشترین اولویت را برای بازآفرینی دارا هستند. شماره ی مقاله: ۱۶
۳۱.

تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری در شهرهای مذهبی، مطالعه موردی: شهر مهران، مراسم اربعین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۲۴) 213 - 232

کلیدواژه‌ها: گردشگری مذهبی اربعین توسعه گردشگری مهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶ تعداد دانلود : ۲۳۴
مراسم اربعین یکی از رسومات آیینی-مذهبی بوده، و با قدمت طولانی که دارد حضور پرشور آن در شهر مهران دیده می شود. مهران با داشتن جاذبه های گردشگری در توسعه گردشگری مهم بوده، و با اینکه شهر مهران هرساله با استقبال و حضور پرشور مردم و همچنین گردشگران مذهبی همراه می باشد، اما زیرساخت ها و امکانات لازم برای رشد و توسعه این صنعت در شهر مهران کافی نمی باشد. در این پژوهش سعی شده باتوجه به نقاط قوت و ضعف به همه امکانات اعم از زیرساخت های شهر مهران توجه شود و راهکارهایی را پیشنهاد داد. روش پژوهش توصیفی - پیمایشی (پرسش نامه) است. جامعه آماری پژوهش را گردشگران ورودی به شهر مهران تشکیل می دهد که تعداد 300 نفر از آن ها به شیوه نمونه گیری هدف مند و در دسترس انتخاب و بین آن ها پرسش نامه توزیع شد. پرسش نامه پژوهش محقق ساخته است که روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از تحلیلی عاملی در نرم افزار SPSS انجام گرفت. نتایج حاکی از شناسایی 6 عامل مؤثر بر گردشگری در شهر مذهبی مهران داشت که اولین اولویت آن ها عامل امنیت با مقدار ویژه 79/21 و ششمین اولویت عامل اجتماعی و فرهنگی با مقدار ویژه 89/12 بوده است. ازاین رو، در توسعه گردشگری شهر مذهبی مهران، عوامل امنیت، اقتصاد، تبلیغات، زیرساخت، عوامل طبیعی - محیطی و عوامل اجتماعی فرهنگی نقش مهمی ایفا می نمایند.
۳۲.

تحلیل کاربری اراضی شهر ایلام بر اساس نظریه رشد هوشمند شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۸) 242 - 258

کلیدواژه‌ها: رشد هوشمند شهری کاربری اراضی ترکیب کاربری پیاده مداری شهر ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۸ تعداد دانلود : ۲۰۳
      افزایش جمعیت در سال های اخیر و به دنبال آن گسترش پدیده شهرنشینی، موجب گردیده توسعه شهری و الگوهای مناسب در جهت رشد و توسعه کالبدی شهر، اهمیت ویژه ای یابد . در این زمینه جهت ساماندهی سطوح پراکنده شهری، از الگوهای نوین برنامه ریزی شهری از جمله رشد هوشمند استفاده می کنند. در این راستا این پژوهش به دنبال بررسی و تحلیل کاربری اراضی شهر ایلام بر اساس نظریه رشد هوشمند شهری به روش توصیفی تحلیلی انجام گرفته است. اطلاعات موردنیاز به روش اسنادی و میدانی گردآوری شده است. در این پژوهش با بهره گیری از نظرات 80 کارشناس و متخصص امور شهری و با استفاده از مدل AHp ، شاخص های موردنظر، وزن دهی گردیده و به وسیله مدل تصمیم گیری چندمعیاره ELECTRE ، به تحلیل و ارزیابی نواحی چهارگانه شهر ایلام براساس شاخص های رشد هوشمند شهری پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که توزیع کاربری در سطح شهر ایلام در سطح استاندارد نیست. همچنین در بخش رتبه بندی مناطق، منطقه یک شهری بیشترین انطباق را با شاخص های رشد هوشمند شهری دارد. این نشان می دهد که کاربری اراضی موجود در این منطقه نسبت به دیگر مناطق شهری به شکل مناسب تر و منطبق با اصول رشد هوشمند شهری تخصیص یافته اند.
۳۳.

بررسی عوامل مؤثر در ارتقا کیفیت زیست محیطی و ایمنی و بهداشت اکوپارک های شهرستان دزفول(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ششم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۳) 707 - 720

کلیدواژه‌ها: کیفیت زیست محیطی ایمنی بهداشت استانداردهای اکوپارک دزفول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۱ تعداد دانلود : ۱۸۲
مقدمه: پارک ها یکی از کاربری های مؤثر در کیفیت فضایی مناطق شهری و شاخصی برای ارتقای فضای زندگی و توسعه جامعه محسوب می شوند که از نظر طراحی از وضعیت مناسبی برخوردار نیستند. بنابراین، در طراحی آنها باید به فکر ایجاد پارک هایی بود که از کارایی اکولوژیک بالا و بویژه آثار بیوکلیماتیک چشم گیر برخوردار باشند. هدف : هدف اصلی این پژوهش بررسی عوامل مؤثر در ارتقاء کیفیت زیست محیطی، ایمنی و بهداشت اکوپارک های شهرستان دزفول است. روش شناسی: روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها توصیفی-پیمایشی است. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است که روایی آن از طریق روایی محتوایی و پایایی آلفای کرونباخ به میزان بالاتر از 70/0 تأیید شده است. جامعه ی آماری پژوهش را کارشناسان و متخصصان زیست محیطی و ساکنان شهر دزفول تشکیل می دهد که تعداد 12 نفر از کارشناسان به شیوه تمام شمار و 402 نفر از ساکنان با استفاده از فرمول کوکران به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون رگرسیون گام به گام در نرم افزار SPSS انجام شد. قلمرو جغرافیایی: قلمروی جغرافیایی تحقیق حاضر شهر دزفول است. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که رعایت استاندارد های مرتبط با اکوپارک ها به میزان 51 درصد مهم ترین عامل تأثیرگذاری، و سایر متغیرها به ترتیب مشارکت و نظارت، درمان و علوم پزشکی و سازمان های مرتبط، عوامل اجتماعی - فرهنگی، عوامل اقتصادی - خدماتی، مدیریت شهری، تبلیغات، شناخت و آگاهی زیست محیطی، اولویت های بعدی تأثیرگذاری بر ارتقاء کیفیت زیست محیطی، ایمنی و بهداشت اکوپارک های شهرستان دزفول می باشند. نتیجه گیری: در طراحی اکوپارک شهرستان دزفول لازم است به رعایت استانداردهای مرتبط با اکوپارک ها پایبند بود و سایر عوامل تأثیرگذار را نیز درنظر داشت.
۳۴.

بررسی توزیع مکانی مطب های تخصصی شهر ایلام و تعیین پهنه های مناسب به منظور ارائه الگوی مطلوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دوازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۷ 77 - 94

کلیدواژه‌ها: مطب مکانیابی پهنه بندی شهر ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱ تعداد دانلود : ۱۳۶
مقدمه: استفاده از روش های سنتی برنامه ریزی مطب های تخصصی برای ارائه خدمات بهداشتی - درمانی، به معنای هدر رفتن کاغذ و زمان می باشد؛ اما امروزه، استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان ابزاری در جهت ایجاد بانک اطلاعاتی مناسب و کارآمد عمل می کند. یکی از زمینه های کاربرد این سامانه مکان یابی کاربری مطب های تخصصی است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی توزیع مکانی مطب های تخصصی شهر ایلام و تعیین پهنه های مناسب با الگویی مطلوب به صورت توصیفی - تحلیلی انجام گرفته است. گردآوری داده ها در این پژوهش به صورت کتابخانه ای و میدانی انجام گرفته است. روش: جامعه آماری پژوهش را کارشناسان مدیریت شهری تشکیل می دهد که تعداد 20 نفر از آن ها به شیوه در دسترس انتخاب و بین آن ها پرسشنامه توزیع شد. تجزیه و تحلیل داده ها به شیوه تحلیل سلسله مراتب فازی و تلفیق با لایه های رقومی در نرم افزارهای Expert Choice و ArcGIS انجام شد که شامل تهیه لایه های اطلاعاتی با فرمت رستری برای هر معیار، طبقه بندی هر لایه داده هایی بر اساس میزان ارزش با استفاده از تحلیل سلسله مراتب فازی، ترکیب همه لایه های اطلاعاتی، اعمال ضرایب نهایی مدل Fuzzy-AHP و تهیه نقشه نهایی بوده است. یافته ها: نتایج بررسی ها نشان داد که، معیارهای «تراکم جمعیت و جمعیت آسیب پذیر» به صورت مشترک با ارزش (303/0) و معیار «فاصله از کاربری تجاری» با ارزش (016/0) به ترتیب مهم ترین و کم اهمیت ترین معیارهای پژوهش هستند. نتیجه گیری: با توجه به معیارهای مورد بررسی پژوهش 43 هکتار از اراضی شهر ایلام به عنوان پهنه بسیار مناسب برای استقرار مطب های تخصصی مشخص شد که این پهنه ها در نواحی 2 و 3 منطقه یک، نواحی 1 و 2 منطقه دو، نواحی 1، 2 و 3 منطقه سه، و نواحی 1، 2 و 4 منطقه چهار شهرداری ایلام هستند.
۳۵.

بررسی نقش سرمایه اجتماعی شهروندان در جذب گردشگر (مطالعه ی موردی: شهروندان ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال چهارم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۲ 93 - 106

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی گردشگری بعد ساختاری بعد شناختی بعد رابطه ای شهرستان ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۱ تعداد دانلود : ۱۴۹
مفهوم سرمایه اجتماعی به عنوان یک مفهوم فرا رشته ای در تحلیل های اجتماعی و اقتصادی توسعه جوامع به ویژه توسعه گردشگری مطرح شده است.  هدف از این پژوهش بررسی نقش سرمایه اجتماعی شهروندان ایلامی در جذب گردشگر می باشد. این تحقیق توصیفی تحلیلی از نوع کاربردی است، جامعه آماری این پژوهش شهروندان ایلامی و گردشگران این شهرستان در سال92-93 می باشند. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای است با حجم نمونه323نفر برای خانوارهای ایلامی و242 نفر برای گردشگران انجام گرفته ابزار گردآوری داده ها شامل دو پرسشنامه سرمایه اجتماعی و جذب گردشگر است نتایج حاصل از تحلیل فرضیه ها حاکی از آن است که بین سرمایه اجتماعی شهروندان ایلامی و جذب گردشگر رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه به دست آمده از آزمون رگرسیون که به بررسی تأثیر متغیرهای مستقل(بعد ارتباطی- شناختی و ساختاری سرمایه اجتماعی) بر متغیر وابسته(جذب گردشگر) می پردازد نشان داد که هر سه بعد ارتباطی- ساختاری و شناختی سرمایه اجتماعی بر جذب گردشگر تأثیر داشته اند به طوری که بعد شناختی سرمایه اجتماعی به تنهایی حدود 88 درصد تغییرات را در متغیر وابسته جذب گردشگر تبیین نموده است. همچنین بعد ساختاری و رابطه ای سرمایه اجتماعی در مجموع60 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نموده اند و در آخر درصد تبیین هر سه متغیر رابطه ای، شناختی و ساختاری 63 درصد بوده است.
۳۶.

تحلیل پهنه های مناسب توسعه میان افزا در شهر ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۴ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۶) 93 - 109
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۸۱
امروزه با توجه به اهمیت حفظ منابع طبیعی و کاهش آثار زیست محیطی توسعه بی رویه شهرها، توسعه میان افزا به عنوان یکی از رویکردهای شهرسازی مطرح شده است. در نتیجه به جای گسترش افقی شهرها، رشد آنها در محدوده موجود و با حداکثر استفاده از امکانات اراضی توسعه یافته واقع در محدوده شهر اولویت دارد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی پهنه های مناسب رشد توسعه میان افزا در شهر ایلام به شیوه توصیفی –تحلیلی با تکیه بر اطلاعات کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است است. جامعه آماری این پژوهش را متخصصین مدیریت شهری تشکیل می دهد که تعداد 20 نفر از آنها به صورت در دسترس انتخاب شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نقشه های GIS مرتبط با شاخص های موردنظر و روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) برای رتبه بندی و اولویت بندی پهنه-ها، انجام شده است. نتایج بررسی ها نشان داد که معیار کالبدی-فضایی با وزن نهایی 408/0 مهمترین عامل تعیین پهنه های میان افزا می باشد و پس از آن عامل کارکردی-مدیریتی با 311/0 و در نهایت معیار اقتصادی- اجتماعی با 281/0 در رتبه های بعدی قرار دارند. از دیگر نتایج این پژوهش شناسایی پهنه های مناسب توسعه میان افزا در شهر ایلام بود. چنانچه نتایج نشان داد از میان 162 هکتار اراضی فاقد کاربری، فرسوده و مخروبه موجود در سطح شهر ایلام تنها 13 هکتار دارای قابلیت بسیار مناسب و 38 هکتار دارای قابلیت مناسب جهت توسعه میان افزار هستند و ما بقی آن فاقد قابلیت لازم به منظور این مهم می باشند
۳۷.

نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در تقویت تاب آوری اجتماعی شهرها (مورد پژوهش: سیلاب در ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۹ 100 - 135

کلیدواژه‌ها: شهر ایلام سرمایه اجتماعی فناوری اطلاعات و ارتباطات فاوا تاب آوری اجتماعی شهر سوانح طبیعی سیلاب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸ تعداد دانلود : ۱۳۶
تمرکز جمعیت، صنایع، خدمات و زیرساخت ها در شهرها سبب شده تا چالش های شهرنشینی از قبیل سوانح طبیعی- همچون سیلاب ها- موضوع جدی تری برای پژوهش های شهری و میان رشته ای فناوری و جامعه شناسی به حساب آید. بهره گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) به عنوان راهبردی در افزایش تاب آوری اجتماعی و کاهش مخاطرات، در جوامع مطرح شده است. در این مقاله جایگاه این فناوری در مدیریت سیلاب در شهرهای ایران با استفاده از روش کیفی مورد پرسش قرار گرفته است. هدف، اولویت بندی راهبردها و ابعاد به کارگیری این فناوری است. با هدف کاربردی شدن پژوهش، مطالعه موردی سیل در شهر ایلام صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش را ساکنان شهر و متخصصان حوزه مسائل شهری و مدیریت بحران تشکیل می دهد. اطلاعات نخست از طریق مرور متون کتابخانه ای سپس ابزار مصاحبه عمیق میدانی با ساکنین (12 نفر)، سیل زدگان (سه نفر) و متخصصان (15 نفر) به روش نمونه گیری هدفمند تا حد اشباع گردآوری شد. جهت تحلیل اطلاعات، با تکنیک دلفی یعنی استفاده از آرای خبرگان (15 نفر) راهبردها در دو دور به ترتیب تکمیل و ارزیابی- اولویت بندی و جهت تأییدپذیری بیشتر، یافته ها با ابزار مشاهده هدفمند موردی و تحلیل سوات (SWOT) بازبینی شدند. در دور سوم، اجماع نهایی خبرگان در اولویت راهبردها و نسبت آن با ابعاد فاوا حاصل شد. نتایج نشان داد که رسیدن به بالاترین جایگاه فناوری در تاب آوری شهری با تقویت سرمایه اجتماعی ممکن است. راهبردهایی که در اولویت دوم قرار گرفتند به ترتیب شامل کاهش آسیب پذیری، افزایش توسعه جامعه و کیفیت زندگی هستند و راهبردهای گسترش دسترسی و عدالت اجتماعی، بهبود حکمروایی و پاسخگویی جوامع، افزایش دانش فنی و خلاق و سرانجام ایجاد شهرهای انتقالی در اولویت های بعدی هستند؛ بنابراین کارآیی فناوری در شهرها بدون ابعاد اجتماعی به ویژه قومی - قبیله ای و هوش مکان پرسش پذیر است.
۳۸.

بررسی توزیع مکانی کاربریهای ورزشی شهر ایلام و تعیین پهنه های مناسب به منظور ارائه الگوی مطلوب در شهر ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۵ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۵۲) 963 - 978
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۱۵۱
یکی از مهمترین مشکلات فضاهای ورزشی در شهرهای ایران عدم توجه به مکانیابی درست اینگونه فضاهاست. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی توزیع مکانی کاربری ورزشی شهر ایلام و تعیین پهنه های مناسب به منظور ارائه الگوی مطلوب می باشد. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی و از نوع کاربردی است. شیوه گردآوری اطلاعات در آن کتابخانه ای و میدانی با استفاده از ابزار پرسشنامه و نقشه های GIS می باشد. جامعه آماری این پژوهش را کارشناسان مدیریت شهری و تربیت بدنی مناطق 4 گانه شهر ایلام تشکیل می دهد. که تعداد 20 نفر از آنها به شیوه در دسترس انتخاب و از آنها نظرخواهی شد. تجزیه و تحلیل داده-ها با استفاده از نرم افزارهای GIS و AHP انجام شده است. نتایج حاصل از بررسی داده ها نشان داد که فضاهای ورزشی در شهر ایلام از توزیع مناسبی برخوردار نیستند و در احداث فضاهای ورزشی به معیارها و استانداردهای مهم مکانیابی فضای ورزشی توجه زیادی نشده است. همچنین از نظر کارشناسان معیار تراکم جمعیت از مهمترین معیارهای تعیین فضاهای ورزشی است. در این پژوهش 11 هکتار از اراضی شهری شهر ایلام به عنوان بهترین مکان هایی که قابلیت احداث فضای ورزشی جدید، براساس معیارها و استانداردهای تعیین شده، دارند معرفی و پیشنهاد شده است.
۳۹.

فراترکیب اندیشه کوچ گری در تفسیر مدل تاب آوری اجتماعی شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه پاییز ۱۴۰۳ شماره ۷۶ 93 - 126

کلیدواژه‌ها: کوچ نشینی و تفکر کوچ گری تاب آوری اجتماعی فرآیند کنش انطباقی سرمایه اجتماعی حکمروایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۴۷
جدا از قابلیت های فلسفی در مفهوم کوچ گری، جامعه عشایری یا کوچ نشین ازجمله شبکه های انسانی است که کنش های انطباقی، سرمایه ای و انضباطی یا حکمروایی متفاوت در آن باعث بروز ظرفیت های دیگری از دوام، تجارب، فرهنگ و مواردی این چنینی نسبت به زندگی شهرنشینی می شود. این قابلیت ها فرصتی در بازبینی مفهوم تاب آوری اجتماعی مبنی بر کوچ نشینی فراهم می سازد. نظر به بحران ها و نابرابری های اجتماعی در سال های اخیر ضروری است تا مدل های تاب آوری اجتماعی با هدف کارآمدی بازتفسیر شوند.  این پژوهش به دنبال تفسیری از مدل تاب آوری اجتماعی در اندیشه کوچ گری با روش فراترکیب است. راهبرد پژوهش حاضر کیفی و از نظر هدف بنیادی و از نگاه ماهیت و روش توصیفی – تحلیلی است. پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده و دارای هدف و راهبرد بنیادی –کیفی است. همچنین در این پژوهش از روش نظریه برپایه ای (داده بنیاد) در تفسیر مدل با کمک کدگذاری سه گانه 42 واقعه در 28 مفهوم، هشت مقوله فرعی و سه مقوله اصلی استفاده شده است. از تکنیک فراترکیب نیز برای غربالگری منابع این گونه استفاده شده که متون مرتبط بین سال های 1990 تا 2021 از پایگاهای معتبر طی پنج گام مورد بررسی قرارگرفته اند. تفسیر تاب آوری اجتماعی با خوانش مفهوم کوچ نشینی، سه مؤلفه اصلی را در این پژوهش پیشنهاد می نماید که در سیالیت و کنش شدنی قابل فهم است: مؤلفه نخست «انطباق» است که به کنشگری های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و محیطی وابسته است. مؤلفه دوم «سرمایه اجتماعی» است که تجمل گرا و زینتی نبوده بلکه درونی و متکی به دانش، نوآوری و خطرپذیری است. «حکمروایی»، مؤلفه سوم مدل، پیشنهاد شده که با شاخص هایی مثل ظرفیت سازی نهادی یا مشارکت در پیوند است و بیانگر نوعی حکومت شدنی به جای بودنی است. مفاهیم اجتماعی اصیل همچون کوچ گری و کوچ نشینی دارای قابلیت ها و تنش های معنایی عمیق و غنی هستند و بر مبنای آن می توان مدل های معاصر اجتماعی مانند تاب آوری را که دارای پیچیدگی و پویایی است، بازخوانی و تفسیر نمود. با توجه به ماهیت پژوهش های تفسیری و مدل ساز ، با درهم تنیدگی مفاهیم و ترکیب آن ها می توان با تفکر عمیق بر روی مفهوم سیال مثل کوچ گری و اعمال نظرات صاحب نظران مختلف، درک نوین از مدل های اجتماعی داشت.
۴۰.

روستا- شهر سیاستی مناسب برای جلوگیری از جابجایی جمعیت به سوی شهرهای بزرگ و کلانشهرها (مطالعه موردی شهرهای کوچک استان ایلام)

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال ۴ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱۵ 77 - 99

کلیدواژه‌ها: روستا- شهر مهاجرت توسعه روستایی استان ایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۱۰۱
عدم کنترل مهاجرت روستاییان به شهرهای بزرگ مشکلات عدیده ای را در شهرها و حتی روستاها موجب شده است از جمله مشکلات اقتصادی فرهنگی در شهرها و خالی از سکنه شدن روستاها، که برای توسعه اشتغال و تولید در کشور مفید نخواهد بود. بنابراین اعمال سیاستگذاری های صحیح به ویژه عملکرد صحیح سیاست روستا-شهری راهکاری مناسب برای جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرهای بزرگ به نظر می رسد. پژوهش حاضر در این راستا به روش توصیفی-تحلیلی انجام گرفته است. جامعه آماری آن، خانوارهای روستا-شهرهای استان ایلام می باشد که تعداد 366 نفر از آنها با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و بین آنها پرسشنامه ها توزیع شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل آنتروپی شانون و نرم افزار LISREL انجام شد. نتایج حاصل از بررسی مدل آنتروپی شانون در دوره سرشماری 1390  نمایانگر حرکت توزیع فضایی شهرها به سوی تعادل بیشتر درسطح  استان ایلام می باشد. و سیاست روستا- شهر و عملکرد آنها در استان ایلام مثبت بوده و از نظر تراکم جمعیتی و رشد شهری به سوی تعادل در حرکت است. همچنین تحلیل داده های پرسشنامه ای حاکی از آن است که سیاست روستا- شهردر استان ایلام با رعایت اصول و معیارها و حفظ کارکرد روستا-شهری در کاهش میزان مهاجرت و جابجایی جمعیت به سوی شهرهای بزرگ و کلانشهرها تأثیر مثبت و معناداری دارد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان