ذوالفقار رشیدی

این پژوهش به بررسی و سطح بندی ابعاد اجرای آنلاین برنامه درسی رسمی با توجه به چالش ها و فرصت های ناشی از پاندمی کووید-19 پرداخته است. این پژوهش، از لحاظ هدف، کاربردی و از منظر گردآوری داده ها، از نوع آمیخته است که در دو مرحله تحلیل کیفی و مدلسازی ساختاری تفسیری صورت پذیرفته است. جامعه آماری شامل اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه های مدیریت آموزشی و برنامه ریزی درسی بود. در بخش کیفی ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود و در بخش مدلسازی ساختاری تفسیری ابزار اصلی گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته بود. نتایج نشان داد که اجرای آنلاین برنامه درسی رسمی شامل ده بعد است: اهداف برنامه درسی آنلاین، یادگیرندگان، معلمان، محتوای آموزشی، گروه بندی یادگیرندگان، حضور در فرآیند یادگیری آنلاین، به کارگیری فناوری اثربخش، چندهمزمانی، والدین، و ارزشیابی. پاندمی کووید-19 ضرورت توجه ویژه به فناوری، نقش والدین، و پشتیبانی آموزش آنلاین را برجسته کرد. نتایج مدل سازی ساختاری تفسیری نشان داد بیشترین وابستگی در متغیرهای یادگیرندگان، معلمان، محتوای آموزشی، و اهداف برنامه درسی آنلاین وجود دارد. در مقابل، متغیر پشتیبانی آموزش آنلاین کمترین وابستگی و بیشترین اثرگذاری را داشت. اهداف برنامه درسی به عنوان متغیر وابسته و والدین، فناوری اثربخش، و پشتیبانی آموزش آنلاین به عنوان متغیرهای مستقل شناسایی شدند. این پژوهش تأکید می کند که طراحی انعطاف پذیر، استفاده مؤثر از فناوری، و ایجاد پشتیبانی های لازم، عوامل کلیدی در موفقیت آموزش آنلاین هستند. همچنین، تجربیات کووید-19 فرصتی برای بهبود نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت آموزش آنلاین فراهم کرده است.

هدف: این مقاله با هدف بررسی عوامل مؤثر و پیامدهای مدیریت ناب با نظام آموزش عالی کشور انجام شده است.روش شناسی: روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری اطلاعات جزء پژوهش های آمیخته (کمی و کیفی) است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان آموزش عالی بود. برای تعیین نمونه های این پژوهش و تعیین این گروه از خبرگان از روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند به تعداد 20 نفر استفاده شد. گروه دوم از جامعه آماری این پژوهش، شامل تمام مدیران و معاونین واحدهای دانشگاه آزاد در تهران که مشغول به کار می باشند به تعداد 1200 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و فرمول کوکران، 291 نفر به عنوان آزمودنی انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها، در بخش کیفی، مصاحبه و در بخش کمّی، پرسشنامه محقق ساخته بر مبنای مقیاس 5 گزینه ای بود. روایی پرسشنامه از نظر صوری و محتوایی از طریق چند نفر از خبرگان، روایی ﻫﻤﮕﺮا از طریق محاسبه ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ وارﯾﺎﻧﺲ اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آلفای کرونباخ، ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ وارﯾﺎﻧﺲ اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه (AVE)، ماتریس جذر AVE، کولموگروف اسمیرنف و تحلیل عاملی تاییدی با استفاده از نرم افزار Lisrel استفاده شد.یافته ها: نتایج حاصل از یافته های پژوهش با بررسی سوالات پژوهش مبنی بر تعیین ابعاد، مؤلفه ها و شاخص های محوری، تاثیرگذار، اثرپذیر موجود مدل انطباق مدیریت ناب با آموزش عالی کشور، نشان دادند که از میان 58 شاخص (گویه) موجود، 9 مولفه ی اصلی قابل شناسایی بودند.نتیجه گیری: با توجه به نتایج عوامل سازمانی به عنوان شرایط علی در نظر گرفته شد که مولفه های تاثیرگذار شامل مدیریت دانش، رهبری ناب و جو سازمانی آکادمیک، مولفه های پیامدی، شامل عملکرد نوآورانه ، مزیت رقابتی پایدار و کیفیت آموزشی می باشد.