مهدی علیپور حافظی

مهدی علیپور حافظی

مدرک تحصیلی: استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه علامه طباطبایی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۸۱ مورد.
۲۱.

ارتقای بازیابی معنایی اطلاعات با استفاده از برچسب گذاری و هستان شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۳۱ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۲۱) 18 - 38

کلیدواژه‌ها: بازیابی معنایی اطلاعات برچسب گذاری هستان شناسی پروتژ پردازش زبان طبیعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۴ تعداد دانلود : ۸۵۹
هدف: بهینه سازی بازیابی معنایی اطلاعات با استفاده از روش های برچسب گذاری و هستان شناسی. روش شناسی: این پژوهش کاربردی با رویکرد تحلیل محتوا انجام شده است. 313 مقاله فارسی در موضوع بازیابی اطلاعات در یک پایگاه اطلاعاتی با قابلیت های جستجوی موضوعی برای دو گروه پیش آزمون و پس آزمون گردآوری شد . پس از برچسب گذاری 5700 واژه به کمک نرم افزار پردازش زبان طبیعی دانشگاه فردوسی مشهد، هستان شناسی مفاهیم و روابط معنایی آنها در محیط پروتژ طراحی و پیاده سازی شد. دقت نتایج بازیابی شده در دو مرحله پیش و پس آزمون سنجیده شد. یافته ها: سطح معنا داری آزمون Z ، به لحاظ آماری و اطمینان 99/0 ، تفاوت معنا داری را میان میزان دقت نتایج مرتبط بازیابی شده در دو گروه پیش آزمون و پس آزمون نشان داد. بنابراین، این ابزارها کارایی پذیرفتنی دارند. نتیجه گیری: دو روش پردازش زبان طبیعی و هستان شناسی به ارتقای بازیابی معنایی اطلاعات منجر می شود.
۲۲.

ارائه الگوی مفهومی به کارگیری اینترنت اشیا در خدمات نوین کتابخانه های دیجیتال ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۵ بهار ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۱) 693-728

کلیدواژه‌ها: اینترنت اشیاء کتابخانه های دیجیتال خدمات کتابخانه ای الگوی مفهومی فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۵ تعداد دانلود : ۹۳۲
در عصر اطلاعاتی رقابتی امروز کتابخانه ها چه سنتی و چه دیجیتال بیش از هر زمان دیگری باید در تکاپوی ارائه خدمات نوین برای راضی نگه داشتن کاربرانشان باشند. اینترنت اشیاء از جمله پدیده هایی است که می تواند در ارائه خدمات کتابخانه ای تازه به کمک کتابخانه های دیجیتال آید. هدف کلیدی این مقاله ارائه الگویی جهت بهره برداری از اینترنت اشیاء در ارائه خدمات در کتابخانه های دیجیتال ایران است. برای دستیابی به این هدف، نخست نوشته هایی در پیوند با این موضوع کاوش و معیارها و شاخص های الگوی مذکور از آنها استخراج شد. این معیارها و شاخص ها با مشاهده کتابخانه های دیجیتال در دنیای واقعی پرداخته شده اند. یک پنل دلفی دربردارنده 14 متخصص در سه دور اعتبار الگوی پیشنهادی را بررسی کردند. سرانجام، الگویی دربردارنده شش معیار فراگیر (ویژگی های سخت افزاری، امکانات نرم افزاری، زیرساخت های شبکه ای و مخابراتی، استانداردهای لازم، مسائل امنیتی، و ویژگی های منابع انسانی) و 83 شاخص برای کاربست اینترنت اشیاء در خدمات کتابخانه های دیجیتال ارائه شد. این الگو می تواند نقشه راهی برای کتابخانه هایی باشد که درصدد بهره برداری از اینترنت اشیاء برای ارائه خدمات نوین هستند. نتایج این پژوهش در ارتقاء سطح کیفی کتابخانه های دیجیتال و تسهیل تعامل بین کاربران و این نوع کتابخانه ها مفید و موثر است .
۲۳.

مدل کسب وکار فراهم آوری منابع اطلاعاتی دیجیتال: موردکاوی طرح های ملی پایان نامه ها و رساله های الکترونیکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۴ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۹۸) 1455-1480

کلیدواژه‌ها: پایان نامه ها و رساله های الکترونیکی کسب وکار محتوامحور مدل کسب وکار منابع اطلاعاتی دیجیتال هستی شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۸ تعداد دانلود : ۴۹۴
طرح های ملی پایان نامه ها و رساله های الکترونیکی (پارسا) از کارآمدترین کانال ها برای افزایش مشاهده پذیری پایان نامه ها و رساله ها (پارس) به شمار می آیند. برای راه اندازی و نگهداری چنین طرح هایی در سطح ملی نیاز به مدل کسب وکار مؤثری است که بتواند زیست پذیری آنها را تضمین کند. با این حال، هستی شناسی ها و چارچوب های مدل کسب وکار کنونی کلی هستند و با بافت طرح های پارسا هم خوانی ندارند. هدف این مقاله شناسایی اجزای کلیدی مدل کسب وکار طرح های پارسا در سطح ملی است. رویکرد این پژوهش کیفی است و برای گردآوری داده ها از ابزار مصاحبه ساخت نیافته و پروتکلی از پیش تنظیم شده برای انجام مصاحبه ها بهره برداری شده است. با 10 نفر از مدیران پایگاه های ملی پارسا از کشورهای گوناگون مصاحبه، متن مصاحبه ها پیاده سازی، و سرانجام در نرم افزار «مَکس کیو. دی. ای.» تجزیه و تحلیل شد. برای تجزیه و تحلیل داده از رویکرد «مایلز»، «هابرمن»، و «سالدانا» پیروی شده است که آمیزه ای از روش «گرانند تئوری» و قوم نگاری است. مدل کسب وکار فراهم آوری منابع اطلاعاتی دیجیتال و به ویژه طرح های ملی پارسا در سطح هستی شناسی دربردارنده هشت جزء کلیدی است: کاربران نهایی، مسائل مالی، حاکمیت، تأمین کنندگانِ محتوا، محتوا، خدمات، فناوری، و همکاری. هریک از این اجزا خود مؤلفه های گوناگونی را پوشش می دهند و روی هم رفته باید 46 مؤلفه کلیدی را در مدیریت طرح های ملی پارسا در نظر داشت. جنبه کسب وکاری طرح های پارسا در نوشته های کنونی به شکل مؤثری در کانون توجه نبوده است. این مقاله از نخستین پژوهش هایی است که طرح های ملی پارسا را از دیدگاه کسب وکاری بررسی می کند و می کوشد تا کسب وکار این طرح ها را به شکل فراگیر در سطح هستی شناسی بررسی کند. از آنجا که طرح های ملی پارسا به دنبال گردآوری، سازماندهی، و اشاعه پارسا هستند زیست پذیری آنها بسیار مهم است. پیشنهاد ابعاد و اجزای مدل کسب وکار این طرح ها به مدیران و سیاستگذاران اجازه می دهد تا به طرح و سازماندهی نیازهای کسب وکاری خود بپردازند و از زیست پذیری این پایگاه ها مطمئن شوند.
۲۴.

نمایه سازی ماشینی مدارک حوزه بازیابی اطلاعات با استفاده از متن کاوی در نرم افزار «رپیدماینر»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۵ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۰) 349-374

کلیدواژه‌ها: نمایه سازی ماشینی دسته بندی رپیدماینر متن کاوی بازیابی اطلاعات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۵ تعداد دانلود : ۹۷۱
سازگاری کدهای رده بندی و اصطلاحات نمایه سازی از یک اصطلاحنامه مدون با عبارات و کلماتی که به طور خودکار استخراج شده با استفاده از نمایه سازی ماشینی ایجاد می شود. در طراحی نظام نمایه سازی خودکار، کامپیوتر به طور کامل جایگزین انسان می شود. این پژوهش با هدف اس تخراج کلم ات کلی دی و شناسایی گرایش های موضوعی مقالات نمونه آماری در حوزه بازیابی اطلاعات و تخصص موضوعی نویسنده هر مقاله با روش متن کاوی و دسته بندی آنها با استفاده از هم رخدادی واژگان صورت گرفته است. روش این پژوهش از نوع کاربردی است و براساس مدل کریسپ [1] از مدل های فرآیند داده کاوی و الگوریتم های متن کاوی انجام گرفته است. جامعه پژوهش، 313 مقاله حوزه بازیابی اطلاعات نمایه شده در پایگاه نورمگز است. پس از نرمال سازی متن مقالات با نرم افزار ویراستیار، طی متن کاوی مقالات با نسخه 7.1 نرم افزار رپیدماینر، واژگان کلیدی از طریق محاسبه وزن آنها استخراج و داده ها با استفاده از دو الگوریتم کلاسیک دسته بندی یعنی ک.ان.ان. [2] و نایوبیز [3] تجزیه و تحلیل شدند. در پژوهش حاضر، کامپیوتر با کمک ابزارهای متن کاوی نرم افزار رپدماینر، متن ماشین خوان را با استفاده از بسامد واژه ها به طور خودکار نمایه سازی کرده است. بدین منظور با کمک عملگرهای ان-گرام [4] و محاسبه وزن کلمات براساس روش تی.اف ای.دی.اف . [5] ، اصطلاحات و مفاهیم کلیدی و تخصص موضوعی نویسنده هر مقاله در قالب 16 دسته بندی استخراج شده است. سرانجام برتری مدل ک.ان.ان. در دسته بندی موضوعات هسته مقالات این پژوهش با دقت 85 درصدی نسبت به مدل نایوبیز تایید شد . مشاهده نتایج محاسبه دقت های ماخوذه مدل ها، گواه کارایی قابل قبول نرم افزار رپیدماینر در نمایه سازی ماشینی متون است. نمایه سازی متون با استفاده از این روش، می تواند به بهبود نتایج بازیابی اطلاعات و جلوگیری از ریزش کاذب اطلاعات در پایگاه های اطلاعاتی کمک کند.
۲۵.

ارزیابی تطبیقی کارایی ساختار نحو نظام های شناسگر دیجیتالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۵ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۹۹) 201-232

کلیدواژه‌ها: شناسگر دیجیتال ساختار نحو رشته شناسگر ارزیابی تطبیقی کارایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۴۶۲
نظام های شناسگر دیجیتالی به عنوان یکی از اصلی ترین حوزه های کاربرد در رویکرد «وب قابل شناسایی» در تئوری شئ دیجیتالی مطرح شده اند. بر اساس ماهیت این شناسگرها، که مبتنی بر سازوکار وضوح، طراحی و پیاده سازی شده اند و با شناسگرهای دیگر متفاوت است، ساختار نحو (رشته شناسگر) این شناسگرها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. نحوِ شناسگر مجموعه ای از قوانینی است که برای ترکیب کاراکترها برای شکل گیری یک رشته شناسگر مورد استفاده قرار می گیرد. هدف این پژوهش ارزیابی کارایی ساختار نحو نظام های شناسگر دیجیتالی است. به منظور دستیابی به این هدف، بر مبنای روش ارزیابی روشنگرانه، فرآیندی شامل دو گام طراحی و اجرا شد. در گام نخست اقدام به طراحی چارچوب پایه ارزیابی کارایی ساختار نحو به روش دلفی شد. چارچوب پایه ارزیابی استخراج شده در این گام شامل 11 شاخص کارایی از جمله: یکتایی، قابلیت ماشین خوانی، ثبات، قابلیت همکاری، سادگی، مقیاس پذیری، اثبات پذیری، گرانولیته، عدم حساسیت کاراکتر، قابلیت نقل انسانی و قابلیت وضوح نحو است. درگام دوم، با استناد به چارچوب پایه طراحی شده، اقدام به ارزیابی تطبیقی 6 نظام شناسگر دیجیتال مطرح در سطح جهان به روش «تاپسیس» شد. نتایج این ارزیابی نشان داد که نظام های «دی.اُ.آی.» و «یو.سی.آی.» انطباق بالا و نظام های «هندل»، «آ.ر.ک.»، «یو.آر.ان.» و «پی.یو.آر.ال.» انطباق متوسطی را با شاخص های کارایی ساختار نحو نظام های شناسگر دیجیتالی دارند. در تحلیل این نتایج نیز راهکارهای نظام های با کارایی بالا در اثبات پذیری رشته شناسگر، از جمله بکارگیری سازوکار وضوح، پروتکل « TCP/IP » و استفاده از شناسگرهای دارای ارقام چک اعتبار در پسوند، و همچنین مزایای استفاده از کدهای توصیف کننده به ویژه در شناسایی دقیقتر شئ مورد شناسایی مورد بحث قرار گرفته است. این نتایج می تواند توسط کاربران این نظام ها و شناسگرهای آن و همچنین پژوهشگران این حوزه مورد استفاده قرار گیرد.
۲۶.

چارچوبی مفهومی برای بکارگیری فناوری اینترنت اشیاء در کتابخانه های دیجیتال: مروری نظام مند نوشته ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۳ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 34 - 52

کلیدواژه‌ها: اینترنت اشیاء کتابخانه های دیجیتال چارچوب مفهومی مرور نظام مند خدمات کتابخانه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸ تعداد دانلود : ۱۷۴
کتابخانه های دیجیتال در راستای اشاعه خدمات و ارائه ی اطلاعات دیجیتال با سرعت بالا و صرفه اقتصادی برای استفاده یک جامعه یا مجموعه ای از جوامع به امر انتخاب، سازماندهی و تسهیل دسترسی به منابع اطلاعاتی می پردازند و فرآیند تفسیر، توزیع، حفاظت از یکپارچگی اطلاعات دیجیتالی، کنترل اطلاعات و نیز اطمینان از وجود مجموعه ای از آثار دیجیتال در مدت زمان طولانی را مورد توجه قرار می دهند. این مطالعه در تلاش است تا چارچوبی مفهومی برای بکارگیری فناوری اینترنت اشیاء در خدمات کتابخانه های دیجیتال پیشنهاد کند. به این منظور، با روش مرور نظام مند، پس از جستجوی پایگاه های اطلاعاتی از 2010 تا 2018، 1149 رکورد در زمینه بکارگیری اینترنت اشیاء در کتابخانه های دیجیتال شناسایی شدند. پس رکوردهای تکراری و تحلیل ژرف تر، 128 رکورد اطلاعاتی از مقالات بانک های اطلاعاتی و مقالات کنگره ها انتخاب گردید و در نهایت پس از ارزیابی کیفی با استفاده از سیاهه وارسی، 48 رکورد اطلاعاتی برای مطالعه متن کامل انتخاب گردید. یافته های پژوهش نشان می دهند که شش مولفه اصلی (تجهیزات سخت افزاری، امکانات نرم افزاری، زیرساخت های شبکه ای و مخابراتی، استانداردهای مورد نیاز، مسائل امنیتی و حریم خصوصی و ویژگی ها و خصوصیات منابع انسانی) به همراه 114 گویه در بکارگیری اینترنت اشیاء در کتابخانه های دیجیتال مؤثر هستند. این چارچوب می تواند به جامعه اطلاعاتی در امر تحقیق، توسعه، اجراء و بهبود برنامه های ارائه ی خدمات کتابخانه های دیجیتال در بستر اینترنت اشیاء کمک نماید.
۲۷.

جستاری بر دو دهه مطالعات جامعه علمی کتابخانه های دیجیتالی در ایران: پدیده جهان کوچک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم و فنون مدیریت اطلاعات دوره ۴ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۱) 19 - 60

کلیدواژه‌ها: تولیدات علمی کتابخانه دیجیتالی تحلیل شبکه های اجتماعی شبکه هم تألیفی شبکه جهان کوچک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵ تعداد دانلود : ۱۸
هدف: این مقاله به شناسایی پژوهشگران پرکار و بانفوذ و همچنین تعیین حدود و ثغور همکاری های پژوهشی جامعه علمی حیطه کتابخانه های دیجیتالی ایران پرداخته است. روش شناسی: مطالعه حاضر از نوع پژوهش های کاربردی علم سنجی می باشد که با روش تحلیل شبکه های اجتماعی به انجام رسیده است. جامعه آماری این پژوهش، شامل تمامی پژوهشگران وابسته به نهادهای ایرانی می باشد که دست کم یک مقاله فارسی یا انگلیسی تا انتهای سال های 1395 یا 2016 در حوزه کتابخانه دیجیتالی تألیف کرده اند. داده های گردآوری شده با نرم افزارهای اکسل، راورماتریس و یوسی آی نت تحلیل شدند. همچنین، به منظور ترسیم نقشه های هم تألیفی از نرم افزارهای نودایکس ال و وی اُ اِس ویوور کمک گرفته شد. یافته ها: بهره وری پژوهشگران با قانون لوتکا موافق نیست؛ علاوه بر این، یافته ها از پایین بودن سطح همکاری های بین المللی حکایت داشت و الگوی نویسندگی غالب مقالات دو نویسنده ای بود. به طور کلی و با احتساب میانگین امتیاز تمامی شاخص های تولید و مرکزیت شبکه های اجتماعی، به ترتیب مهدی علیپور حافظی، یعقوب نوروزی، سعید رضایی شریف آبادی بازیگران کلیدی در مرجعیت علمی حوزه کتابخانه های دیجیتالی ایران هستند. نتیجه گیری: شبکه هم تألیفی حوزه کتابخانه های دیجیتالی، نوعی شبکه آزاد مقیاس بوده و چگالی خیلی پایین شبکه نیز دال بر عدم بلوغ کافی ساختار اجتماعی پژوهشگران می باشد؛ با این وجود، هنوز نظریه شش درجه جدایی میلگرام درباره این جامعه مورد تصدیق قرار می گیرد و به کارگیری اصطلاح «شبکه جهان کوچک» در مورد آن جایز است.
۲۸.

روند پژوهش های حوزه کتابخانه های دیجیتالی: گذشته، حال و آینده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۹ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۳) 33 - 49

کلیدواژه‌ها: کتابخانه های دیجیتالی تحلیل روند همایش ها و سمینارها زمینه های پژوهشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۸ تعداد دانلود : ۵۱۰
هدف:شناسایی روند های پژوهشی در حوزه کتابخانه های دیجیتالی از منظر سه رویکرد گذشته نگر، وضعیت کنونی، و آینده نگاری. روش شناسی:رویکرد پژوهش حاضر ترکیبی است. در مرحله نخست برای شناسایی گذشته و حال کتابخانه های دیجیتالی، محورها و موضوع های مطرح در کنفرانس های خاص این حوزه از رویکرد کمّی و مرور محورهای کنفرانس ها بهره گرفته شد. درباره آینده آن نیز از رویکرد کیفی و روش خیال پردازی علمی استفاده شد. یافته ها:مسائل گذشته کتابخانه های دیجیتالی هنوز هم در پژوهش های این حوزه مطرح است. دغدغه های تازه ای نیز در سال های اخیر پدید آمده است. در سال های آینده احتمالاً پژوهش های کتابخانه های دیجیتالی بیشتر معطوف به موضوع هایی مانند شبکه اجتماعی پژوهشگران، اشتراک گذاری نتایج پژوهش ها، اشتراک گذاری معنایی اطلاعات، حفاظت از کتابخانه های دیجیتالی، داده های بزرگ و نوآوری ها خواهد بود. نتیجه گیری:این پژوهش کمک خواهد کرد تا نقشه راهی برای راهنمایی، ارزیابی، و بهبود آموزش ها و پژوهش ها در حوزه کتابخانه های دیجیتالی حاصل شود.
۲۹.

نگاشت شبکه همکاری علمی نهادهای پژوهشی حوزه کتابخانه های دیجیتالی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و یکم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۸۱) 55 - 99

کلیدواژه‌ها: کتابخانه دیجیتالی تولیدات علمی علم سنجی شبکه همکاری علمی شبکه هم تألیفی تحلیل شبکه های اجتماعی مصورسازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۴۲۴
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر مصورسازی و تحلیل شبکه هم تألیفی نهادهای پژوهشی حوزه کتابخانه های دیجیتالی در ایران است. روش شناسی: این پژوهش به روش علم سنجی و با استفاده از شاخص های خرد و کلان تحلیل شبکه های اجتماعی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش تعداد 554 مدرک علمی تولیدشده توسط پژوهشگران نهادهای ایرانی با موضوع کتابخانه های دیجیتالیدر قالب کتاب ، مقاله مجله های فارسی و انگلیسی، مقاله همایش های داخلی و خارجی و پایان نامه دوره های کارشناسی ارشد و دکتری داخل کشور تا پایان سال 1392 (2013) است. داده های گردآوری شده به وسیله نرم افزارهای اکسل، اس.پی.اس.اس، نودایکس. ال، یو.سی.آی.نت و وی.اُ.اس.ویوور تجزیه وتحلیل شد. همچنین از ابزارهای وبگاه های اوپن هیت مپ و گوگل ترندز نیز بهره برده شد. یافته ها: یافته ها حاکی از رشد صعودی تولیدات علمی، بالا بودن میزان همکاری های درون سازمانی و پایین بودن سهم مشارکت های بین المللی است. نهادهای پژوهشی استان تهران بیشترین سهم از تولیدات علمی و هم تألیفی ها را داشته اند. ماحصل بررسی شاخص های تولید و مرکزیّت شبکه همکاری نهادهای پژوهشی از نقش کلیدی و مؤثر دانشگاه های آزاد واحد علوم وتحقیقات تهران، تهران، آزاد واحد همدان، الزهرا و آزاد واحد تهران شمال در حوزه کتابخانه های دیجیتالی ایران حکایت داشت. همچنین، بررسی شاخص های کلان نیز نمایان ساخت که این شبکه هم تألیفی مستقل از مقیاس بوده و با وجود انسجام پایین، ویژگی های پدیده جهان کوچک را دارد. نتیجه گیری: در کل می توان نتیجه گرفت، تمایل پژوهشگران نهادها برای تشکیل خوشه ها و اجتماعات پژوهشی رو به افزایش است، ولی همچنان ارتباطات ضعیف میان گروه ها از موانع توسعه علمی، یادگیری بیشتر و نوآوری در حوزه کتابخانه های دیجیتالی ایران است.
۳۰.

ارائه چارچوبی مفهومی برای تعریف عملیاتی از محتوا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۳ بهار ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۹۳) 1207-1230

کلیدواژه‌ها: فرایند ذهنی آفرینش محتوا مجرا دریافتکننده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۳ تعداد دانلود : ۷۴۴
محتوا یکی از واژگانی است که همواره مورد توجه محققان و متخصصان در رشته های مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. با این حال، پژوهشگران از دیدگاه و بافت خاص خود به این مفهوم و تعریف آن توجه کرده اند که در موارد بسیار دارای اختلاف و تفاوت های فراوانی است. پرسش اصلی که در این پژوهش مورد توجه قرار گرفته، آن است که مفهوم محتوا واقعاً به چه معناست. برای پاسخ به این پرسش، پس از شناسایی تعاریف گوناگون این واژه در بافت های رشته های مختلف و بر اساس روش ارزیابی تطبیقی، اقدام به مقایسه این تعاریف شده است. در ادامه، با استناد بر تحلیل این نتایج، چارچوبی مفهومی با نام ( 3C ) برای نمایش فرایند خلق محتوا ارائه شده است. بر اساس این چارچوب، محتوا، یک آفرینش ذهنی حاصل از فرایند ذهنی شکل گرفته در ذهن خالق محتواست که به بیان ها و قالب های مختلف در آمده و با قرار گرفتن در محمل هایی از نوع محصول، سرویس یا دستورالعمل از طریق مجرای ( Conduit ) متناسب با آن به دریافت کننده ( ) مناسب می رسد. این چارچوب نشان می دهد که مفهوم محتوا حاصل یک فرایند چندگانه است و عدم کارکرد هر یک از اجزا، آن را بی معنا می کند. سپس، به منظور اعتباریابی چارچوب ارائه شده، این چارچوب در 5 بافت متفاوت تحلیل و تفسیر شده است و در انتها نیز سؤالاتی که نیاز است پژوهشگران به منظور توسعه این چارچوب به آن ها پاسخ دهند، به عنوان پیشنهادهایی برای پژوهش های آینده مطرح شده است.
۳۱.

امانت الکترونیکی در کتابخانه های دیجیتالی از دیدگاه ناشران الکترونیکی ایران: چالش ها و راهکارها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۴ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۹۵) 375-410

کلیدواژه‌ها: کتابخانه های دیجیتالی امانت الکترونیکی امانت بین کتابخانه ای الکترونیکی محتوای الکترونیکی ناشران الکترونیک نشر الکترونیکی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۶ تعداد دانلود : ۴۷۶
امروزه منابع دیجیتالی فارسی حجم ناچیزی از منابع را در کتابخانه های دیجیتالی تشکیل می دهند. این موضوع نشان از وجود مشکلاتی در این زمینه دارد. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی مسائل امانت الکترونیکی در کتابخانه های دیجیتالی از دیدگاه ناشران الکترونیکی ایران تعیین شد. در این راستا، در پژوهش حاضر از رویکرد کمی با روش پیمایشی-تحلیلی استفاده شده است. جامعه پژوهش حاضر را 21 ناشر الکترونیکی تشکیل می دهند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه پژوهشگر ساخته ای استفاده شد که مبتنی بر یافته های پژوهش در پیشینه پژوهش است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از فرمول های لازم برای کسب درصد، میانگین و سایر موارد با استفاده از قابلیت های نرم افزار اکسِل ماکروسافت استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد امانت الکترونیکی نیازمند ابزارها، روش ها و مدل های کسب و کار متعددی است. ناشران الکترونیکی کشور در زمینه تولید محتوای الکترونیکی همچنان نوپا هستند و تولیدات الکترونیکی معدودی دارند. همچنین ناشران، آثار الکترونیکی خود را در اکثر موارد با استفاده از لوح فشرده و با فرمت هایی مانند پی.دی.اف. منتشر می کنند. با وجود این، در صورت آگاه سازی، در اکثر موارد (حدود 90 درصد) موافق بهره گیری از آثار الکترونیکی در سرویس امانت الکترونیکی، به شرط مراعات کپی رایت هستند. در این راستا ناشران به جهت ضعف در سرمایه گذاری و توانایی محدود در بهره گیری از فناوری های اطلاعاتی نیازمند واسطه هایی هستند که سود آنها را تضمین و فرآیند امانت الکترونیکی را مدیریت نمایند.
۳۲.

تحلیل مفهومی الگوی دیجی کوال بر اساس چارچوب نظری پنج -اس

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال سوم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۱

کلیدواژه‌ها: مدل دیجی کوال چارچوب نظری پنج - اس کتابخانه های دیجیتالی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۴ تعداد دانلود : ۶۹۲
هدف: هدف پژوهش حاضر، تطابق مدل ارزیابی دیجی کوال با چارچوب نظری پنج- اس در مفاهیم کتابخانه ی دیجیتالی است. روش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش تحلیل محتوای کیفی به ارزیابی مدل دیجی کوال و چارچوب نظری پنج- اس پرداخته است. داده ها با تفسیر ذهنی محتوایی داده های متنی، از طریق فرآیندهای طبقه بندی نظام مند گرد آوری شده است. روایی پژوهش از نوع منطقی است که بیشتر بر مبنای قضاوت شخصی پایه گذاری شده است. پایایی پژوهش از نوع اعتبار پذیری و مشورت با متخصصین حوزه کتابخانه دیجیتالی است که به واقعی بودن توصیفات و یافته های پژوهش و اعتبار آنها اشاره دارد. یافته ها: یافته های به دست آمده از پژوهش حاکی از آن است که در الگوی دیجی کوال فرآیند بررسی محتوا (اطلاعات)؛ و فرآیند جامعه (کاربر) کتابخانه دیجیتالی، عمدتا منوط به پیش نیازهای دو جزء مهم در محیط کتابخانه دیجیتالی محیط فنی و تعامل کاربر/ سیستم است. در نتیجه، از آنجایی که هر مدل ارزیابی، مجموعه ای از مقیاس ها و روش های گردآوری داده ها را دارد؛ عامل و متغیر جوامع (کنشگران) در ابعاد مفاهیم موثر پنج- اس در کتابخانه ی دیجیتالی اعم از قابلیت دسترس پذیری، ارتباط شیء دیجیتالی؛ قابلیت ایجاد، اثر بخشی، قابلیت توسعه پذیری، قابلیت استفاده مجدد، قابلیت اطمینان خدمات وجود دارد و با مدل دیجی کوال قابل ارزیابی است. در ابعاد مفاهیم موثر پنج- اس در کتابخانه ی دیجیتالی اعم از قابلیت دسترس پذیری، ارتباط شیء دیجیتالی؛ قابلیت ایجاد، اثر بخشی، قابلیت توسعه پذیری، قابلیت استفاده مجدد
۳۳.

شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر یکپارچه سازی کتابخانه های دیجیتالی در دانشگاه های علوم پزشکی کشور با روش تاپسیس فازی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: مدیریت سلامت دوره ۲۰ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۶۸ ۶۴-۵۳

کلیدواژه‌ها: کتابخانه دیجیتال یکپارچه دانشگاه های علوم پزشکی کشور روش تاپسیس فازی عوامل مؤثر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۰ تعداد دانلود : ۱۹۶
مقدمه: برای دستیابی به «نظام سلامت مطلوب» در جامعه، دستیابی یکپارچه به سیستم های اطلاعاتی در مراحل مختلف تصمیم گیری، امری ضروری است. کتابخانه دیجیتال یکپارچه از به هم متصل شدن کتابخانه های دیجیتالی پراکنده و ارائه خدمات تحت یک شبکه واحد ایجاد می شود. هدف پژوهش حاضر شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر یکپارچه سازی کتابخانه های دیجیتالی در دانشگاه های علوم پزشکی کشور بوده است. روش کار: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت از نوع پژوهش های کتابخانه ای و دلفی است. در این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای، مجموعه عوامل مؤثر بر یکپارچه سازی کتابخانه های دیجیتالی شناسایی شدند. سپس با نظر اعضا هم اندیشی خبرگان، بررسی و نهایی شدند. اعضای هم اندیشی به تعداد 15 نفر، با روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند و با استفاده از نرم افزار تاپسیس فازی وزن عوامل تعیین شد. یافته ها: عوامل مؤثر بر یکپارچه سازی کتابخانه های دیجیتالی به ترتیب تأثیرگذاری عبارتند از: عوامل راهبردی، فنی، دیجیتالی، سازمانی و انسانی. هر کدام از این عوامل شامل مجموعه ای از زیرعامل ها می باشند که اهمیت هر کدام از آن ها نیز به ترتیب اثرگذاری مشخص شده است. نتیجه گیری: عوامل مؤثر در اکثر موارد همان عواملی هستند که در یکپارچه سازی سیستم های اطلاعاتی و کتابخانه های دیجیتالی شناسایی شده اند. اما بر اساس نظرات ابراز شده از سوی هم اندیشی خبرگان در خصوص عوامل مؤثر بر یکپارچه سازی، مجموعه عوامل راهبردی در اولویت اول هستند.
۳۴.

شناسایی عوامل راهبردی مؤثر بر یکپارچه سازی کتابخانه های دیجیتالی در دانشگاه های علوم پزشکی ایران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: مدیریت سلامت دوره ۲۰ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۶۹ ۹۱-۷۹

کلیدواژه‌ها: عوامل راهبردی کتابخانه دیجیتالی یکپارچه وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی مدل تحلیل عاملی تأییدی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴ تعداد دانلود : ۲۴۲
مقدمه: یکپارچه سازی کتابخانه های دیجیتالی یکی از راهکارهای تحقق برنامه یکپارچه سازی فرآیندهای کاری در نقشه جامع علمی نظام سلامت است که بسیار مورد تأکید وزارت بهداشت می باشد. هدف این پژوهش شناسایی عوامل راهبردی مؤثر بر یکپارچه سازی کتابخانه های دیجیتالی و تعیین میزان تأثیرگذاری آنها می باشد. روش کار: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی پیمایشی است. نخست، با مرور پیشینه پژوهش عوامل راهبردی شناسایی و با نظرسنجی از 15 نفر از متخصصان کتابخانه های دیجیتالی که با روش گلوله برفی تعیین شدند، عوامل ارزیابی، تکمیل و با روش تاپسیس فازی رتبه بندی شدند. در نهایت، با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته میزان تأثیرگذاری عوامل با نظر مدیران کتابخانه های علوم پزشکی تعیین شدند. مدل اندازه گیری عوامل راهبردی با روش تحلیل عاملی تأییدی و نرم افزار آموس ترسیم شد. یافته ها: تعیین ضریب تأثیرگذاری عوامل راهبردی بر یکپارچه سازی، توسط مسئولان کتابخانه ها با رتبه های اعلام شده به وسیله خبرگان پانل دلفی یکسان نمی باشند، اما همبستگی مثبت، با ضریب 6/0، بین آنها مشاهده می شود. از دید خبرگان شاخص تمرکز بر برنامه ریزی با وزن نرمالایز شده 150/0 بالاترین رتبه و از دیدگاه مسئولان کتابخانه ها شاخص سیاست های سازمان مادر با بار عاملی 97/0 تأثیرگذارترین شاخص می باشد. نتیجه گیری: عوامل راهبردی بر فرآیند یکپارچه سازی کتابخانه های دیحیتالی تأثیرگذارند. این عوامل عبارتند از: سیاست ها، راهبردها، الزامات، برنامه ریزی، اهداف و چشم اندازهای وزارت بهداشت و دانشگاه های علوم پزشکی کشور.
۳۵.

مدیران در ایجاد کتابخانه دیجیتالی به دنبال چه اهدافی هستند؟(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۲ بهار ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۸۹)

کلیدواژه‌ها: شهر تهران سازمان های دولتی کتابخانه های دیجیتالی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۸ تعداد دانلود : ۴۷۸
پژوهش حاضر با هدف شناسایی دلایل ایجاد کتابخانه های دیجیتالی در سازمان های دولتی از دیدگاه مدیران انجام شد. روش مورد استفاده در پژوهش حاضر نظریه زمینه ای (گراندد تئوری) است. با توجه به شیوه های مختلف در اجرای نظریه زمینه ای، در پژوهش حاضر از روش نظام مند سه مرحله ای استفاده شد. داده های این پژوهش از طریق مطالعه اسناد کتابخانه ای و انجام مصاحبه با 11 نفر از مدیران کتابخانه های دیجیتالی در سازمان های دولتی گردآوری گردید. داده های حاصل از پژوهش پس از کدگذاری در قالب مدل پارادایم شکل یافته و بر اساس همان مدل نیز دسته بندی شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که رفع نیازهای اطلاعاتی کاربران و جلب رضایت آن ها، بهره گیری از قابلیت های خاص فناوری کتابخانه دیجیتالی، دسترس پذیری آسان به منابع، و ارتقاء بهره وری در سازمان از جمله دلایل مهم در ایجاد کتابخانه های دیجیتالی در سازمان های دولتی شهر تهران هستند. نتایج پژوهش طبق مدل پارادایم نشان داد که شرایط مداخله گر در ایجاد کتابخانه های دیجیتالی نظام آموزشی و پژوهشی، مسائل اقتصادی، و محدودیت های سازمانی است. همچنین، شرایط زمینه ای در پژوهش حاضر سازوکار فرهنگ سازی در سازمان ها به شمار می آید. در نتیجه، پیامدها شامل رفع نیاز اطلاعاتی کاربران، رضایت کاربران، جذب مخاطب، رقابت با جست وجوگران و پایگاه های اطلاعاتی بزرگ اینترنتی، اقتصاد اطلاعات، رشد و توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، و تعالی سازمانی هستند.
۳۶.

ارزیابی تطبیقی کارایی ساختار فراداده نظام های شناسگر دیجیتالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۳ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۹۱)

کلیدواژه‌ها: کارایی فراداده ارزیابی تطبیقی نظام شناسگر دیجیتالی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۸ تعداد دانلود : ۴۷۸
در سال های اخیر، به دلیل مشکلاتی که «یو.آر.ال.» به عنوان شناسگر در محیط دیجیتال در حوزه های ثبات و یکتایی با آنها مواجه شد، توجه به نظام های شناسگر دیجیتالی به عنوان یک راه حل پایدار شناسایی اشیاء اطلاعاتی در محیط های دیجیتالی در حال افزایش است. تنوع زیاد موجودیت های دیجیتال موجب شده است تا نظام های شناسگر دیجیتالی، به منظور افزایش سطح دقت و تفکیک پذیری شناسایی این موجودیت ها در حوزه خود، به سمت ایجاد ساختارهای مدل داده عملیاتی یا به بیان دقیق تر ساختارهای فراداده ای مبتنی بر مدل های مفهومی روی آورند. بر این مبنا، هدف پژوهش حاضر ارزیابی کارایی ساختارهای فراداده نظام های شناسگر دیجیتالی است. به منظور دستیابی به این هدف، بر مبنای روش ارزیابی روشنگرانه، فرآیندی شامل دو گام طراحی و اجرا شد. در گام اول اقدام به طراحی چارچوب پایه ارزیابی کارایی ساختار فراداده به روش دلفی شد. چارچوب پایه ارزیابی استخراج شده در این گام شامل 10 شاخص کارایی تشکیل دهنده چارچوب ازجمله: سطح تفکیک پذیری شناسایی انواع اشیاء، وجود انواع فراداده توصیفی، راهبری و ساختاری، استفاده از دیکشنری داده، سطح بالای استاندارسازی و ثبات فراداده، تعامل فراداده، تعادل بین دقت و سادگی فراداده و لزوم شناسایی موجودیت های پیوندی در فراداده (ایجاد شبکه های پیوندی) است. درگام دوم، با استناد به چارچوب پایه طراحی شده، اقدام به ارزیابی تطبیقی 6 نظام شناسگر دیجیتال مطرح در سطح جهان به روش «تاپسیس» شد. نتایج این ارزیابی نشان داد که نظام «دی.اُ.آی.» از بیشترین کارایی در ساختار فراداده خود برخوردار است، نظام های «یو.سی.آی.» و «آ.ر.ک» به ترتیب کارایی نسبتاً کمی در این مؤلفه دارند و نظام های «هندل»، «یو.آر.ان.» و «پی.یو.آر.ال.» به علت عدم توجه به ساختارهای فراداده، هیچ انطباقی با چارچوب پایه کارایی این مؤلفه ندارند. در تحلیل این نتایج نیز مشخص شد که از مهمترین دلایل کارایی بالای نظام «دی.اُ.آی.» در مقایسه با دو نظام دیگر، توجه آن به شاخص های فراداده ساختاری در شکل کلی و ایجاد شبکه های پیوندی ارجاعات و منابع موجودیت های شناسایی شده در شکل خاص است. نتایج این پژوهش می تواند توسط کاربران و مجریان این نظام ها و همچنین پژوهشگران این حوزه مورد استفاده قرار گیرد.
۳۷.

مهارت های فنی کتابداران دیجیتال کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال سوم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱۲ 79 - 108

کلیدواژه‌ها: مهارت مهارت های فنی مهارت های کتابداران کتابداران دیجیتال مهارت های فنی کتابداران دیجیتال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۷ تعداد دانلود : ۹۲۴
هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی مهارت های فنی کتابداران دیجیتال کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران بود. در این پژوهش از رویکرد کمی با روش پیمایشی، توصیفی استفاده شد. جامعه آماری آن 108 نفر از کتابداران دیجیتال کتابخانه های مرکزی 14 دانشگاه دولتی شهر تهران بود که از بین بیش از 200 نفر از کتابداران شناسائی و به روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی پژوهشگر ساخته بود. روایی ابزار، صوری و محتوایی، براساس نظرات متخصصان کتابخانه های دیجیتالی و پایایی آن با آلفای کرونباخ 883/0 مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه وتحلیل داده ها با آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از آزمون کلموگروف-اسمیرنوف و آزمون t تک نمونه و t گروه های مستقل انجام گرفت. یافته های پژوهش نشان داد بیشترین میانگین ها در سخت افزار، مهارت کار با انواع پرینترها (44/3)، در نرم افزار، عامل مهارت در تبدیل فرمت فایل ها (89/3)، در اینترنت و شبکه، عامل توانایی در بهره گیری از اینترانت (91/3)، در مجموعه سازی، عامل توانایی در نحوه دانلود منابع و استفاده از دانلود منیجر (77/3)، در پردازش اطلاعات دیجیتالی، عامل بهره گیری از نظام های رده بندی (48/3)، در خدمات دیجیتالی، عامل توانائی در ارائه خدمات بازیابی تعاملی (80/3) و در حفاظت و نگهداری، عامل توانائی در انجام پشتیبان گیری (21/3) است. نتایج پژوهش نشان داد درهیچ یک از دانشگاه های موردبررسی مهارت های فنی کتابداران دیجیتال دانشگاه های دولتی شهر تهران، در وضعیت مطلوبی قرار ندارد.
۳۸.

ترسیم نقشه دانش حوزه کتابخانه های دیجیتالی در ایران: تحلیل هم رخدادی واژگان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۳ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۹۲) 453-488

کلیدواژه‌ها: کتابخانه های دیجیتالی هم رخدادی واژگان علم سنجی نقشه علمی متن کاوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰۶ تعداد دانلود : ۶۸۸
پژوهش حاضر با هدف ترسیم نقشه دانش تولیدات علمی ایران در حوزه کتابخانه های دیجیتالی انجام شد. رویکرد این پژوهش علم سنجی است، و از تحلیل هم رخدادی واژگان و شاخص های تحلیل شبکه های اجتماعی استفاده شد. تعداد 554 مدرک علمی شامل کتاب، مقاله تألیفی، مقاله همایش های داخلی و خارجی، و پایان نامه کارشناسی ارشد و دکتری داخل ایران در تمامی رشته های علمی که تا پایان سال 1392 به موضوع کتابخانه های دیجیتالی پرداخته بودند، مطالعه شد. از سیاهه موضوعی برای گردآوری داده ها و از نرم افزارهای گفی و وی.اُ.اِس.ویوور جهت مصورسازی و تحلیل شبکه های موضوعی استفاده شد. زمینه های تحقیق و توسعه در کتابخانه های دیجیتالی به 10 حوزه و 59 زیرحوزه دسته بندی شدند. گروه های موضوعی «ارزیابی کتابخانه های دیجیتالی؛ محتوا و مجموعه های دیجیتال؛ معماری، سیستم ها، ابزارها و فناوری ها و ...» حوزه های پربسامد و زیرحوزه های موضوعی «ارزیابی کتابخانه های دیجیتالی؛ فراداده؛ حفاظت و امنیت محتوا و ...» موضوعات مرکزی و هسته در شبکه موضوعی را شکل دادند؛ و زیرحوزه های موضوعی «استانداردهای نشر الکترونیکی؛ استفاده از تاکسونومی ها برای ایجاد دسترسی سازمان یافته به مخازن دیجیتالی متنوع؛ سیستم های حفاظت دیجیتالی؛ اشتراک دانش؛ و ...» جزو خلاءهای پژوهشی مطالعات کتابخانه های دیجیتالی در ایران هستند. نتایج پژوهش گویای این است که پژوهش های اندکی از منظر فنی و کاربردی به آن پرداخته اند. نتایج نشان دادند که ساختار هم رخدادی حوزه ها با طی حدود دو دهه از مطالعات این حوزه در ایران نسبت به پژوهش های بین المللی از بلوغ کافی برخوردار نبوده و همبستگی مفاهیم درون خوشه ها اندک و نامتوازن است.
۳۹.

موانع و چالش های توسعه فروشگاه های برخط کتاب در ایران: دیدگاه مدیران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۸ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۱)

کلیدواژه‌ها: تجارت الکترونیکی صنعت نشر توزیع کتاب فروش اینترنتی کتاب فروشگاه برخط

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۵ تعداد دانلود : ۶۳۴
هدف:شناسایی موانع و چالش هایی که بر توسعه فروشگاه های برخط کتاب در ایران تأثیرگذار هستند. روش شناسی:از رویکرد کیفی و روش ""مایلز و هابرمن"" در تحلیل داده های کیفی استفاده شد. با شش نفر از مدیران بزرگ ترین فروشگاه های برخط کتاب در ایران مصاحبه شد، مصاحبه ها پس از پیاده سازی در نرم افزار مَکس کیودا تجزیه و تحلیل و کدگذاری و در  زمینه های موضوعی گسترده تر دسته بندی گردید. یافته ها:موانع و چالش های توسعه فروشگاه های برخط کتاب در ایران در چهار گروه دسته بندی می شود. این چهار دسته عبارت اند از: زیرساخت های شبکه ای، مسائل فرهنگی، مسائل عام صنعت نشر در ایران، و مسائلی که خاص فروشگاه هاست. نتیجه گیری:مسائل زیرساختی و فرهنگی دو رکن اساسی در زمینه توسعه کتاب فروشی های برخط هستند.
۴۰.

ارزیابی کاربردپذیری کتابخانه های دیجیتالی در دانشگاه های دولتی شهر تهران

نویسنده:
منبع: مطالعات دانش شناسی سال سوم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: کاربردپذیری کتابخانه دیجیتالی دانشگاه های دولتی تهران (شهر)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۱ تعداد دانلود : ۴۸۳
پژوهش حاضر با هدف کاربردپذیری کتابخانه های دیجیتالی دانشگاه های دولتی شهر تهران، دانشگاه های شریف، امیرکبیر و تهران،انجام شد. این پژوهش، پیمایشی از نوع ارزیابی بود و برای بررسی وضعیت معیارهای کاربردپذیری کتابخانه های دیجیتالی دانشگاه های دولتی شهر تهران شامل معیارهای کاوش، راهبری، چارچوب فرم ها، وضوح و قابلیت مرور، بهینه سازی، راهنما، کاربرد پنجره ها و سرعت و خطا در جامعه مورد پژوهش از یک پرسشنامه شامل 36 سوال استفاده شده است. جامعه پژوهش شامل 124800 نفر از دانشجویان مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری سه دانشگاه دولتی شهر تهران به ترتیب تهران، صنعتی امیرکبیر و صنعتی شریف  بود که از بین آنها 387 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شده اند. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از نرم افزار SPSS و آزمون های t مستقل و ANOVA استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که از نظر معیارهای کاربردپذیری، کتابخانه های دیجیتالی مربوط به این سه دانشگاه در وضعیت نسبتا مطلوبی قرار دارند و به طور کلی بین وضعیت کتابخانه های دیجیتالی در معیارهای کاربردپذیری تفاوت معنی داری وجود ندارد. نتیجه حاصل از بررسی نشان می دهد که توجه به کاربردپذیری در طراحی کتابخانه دیجیتالی باعث ایجاد میل و رغبت بیش تر در کاربر برای مراجعه مکرر به این نوع کتابخانه می شود و موجبات تحقق اهداف سازمان مادر را فراهم می آورد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان