بررسی کنش گفتاری سرزنش در زبان های فارسی و عربی در متون داستانی براساس الگوی هایمز (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
سرزنش یکی از کنش های گفتاری مهم است که به سبب تهدید وجهه اشخاص از حساسیت بالایی برخوردار می باشد و شناخت کاربرد آن در نحوه ارتباط با دیگران اهمیت دارد. پژوهش حاضر کنش «سرزنش» را برگزیده، نمونه های آن را از 16 متن داستانی عربی و فارسی استخراج نموده و طبق الگوی هایمز و روش توصیفی – تحلیلی بررسی کرده است. هدف از این پژوهش آشنایی با چگونگی کاربست سرزنش در زبان های عربی و فارسی و بیان ضرورت اهتمام به مسائل کاربردشناختی و فرهنگی در فرآیند ارتباط است. نتایج این پژوهش نشان داد: سرزنش در دو زبان، بیشتر در موقعیت های غیر رسمی استفاده شده است. همچنین سرزنش در گروه شرکت کنندگان برابر و صمیمی بیش از سایر گروه ها کاربرد داشته؛ که این امر بیانگر تأثیر جایگاه اجتماعی برابر و فاصله کم میان افراد در سهولت کاربرد آن است. اهداف پر تکرار سرزنش در دو زبان می تواند نشانه کنشگری بیشتر گوینده در زبان عربی باشد. همچنین لحن سرزنش در زبان عربی شدیدتر از فارسی است. قوانین گفتمانی مستخرج نیز کاربرد سرزنش در شرایط پرتنش تری را در زبان فارسی بیان می کند. همچنین تنوع کاربست سرزنش در دو زبان مؤیّد ضرورت توجه به مسائل فرهنگی و کاربردشناختی است. سرزنش در هر دو زبان بیش تر به شکل مستقیم کاربرد دارد. کلام و رفتار، با توجه به حساسیّت بالاتر سایر موضوعات، بیشتر مورد توجه هر دو زبان بوده است. همچنین استفاده فراوان از روش زبانی سؤال و جمله خبری در زبان های فارسی و عربی می تواند نشانه اطمینان گوینده از درستی سرزنشش و اثبات خطای مخاطب باشد.Investigation of the Speech Act of Blame in Persian and Arabic Languages Based on Hymes Model in Narrative Texts
Blaming is an important and highly sensitive speech act due to the threat to people's face, and understanding its usage is important in communicating. The present study selected the speech act of "blame", extracted its examples from 16 Arabic and Persian narrative texts, and studied it according to the Hymes' model and descriptive-analytical method. This research aims to recognize how to use blame in Arabic and Persian and to reveal the importance of focusing on pragmatic and cultural matters in communication. The results indicated that blame in both languages was used more in informal situations. Also, blame was used more in equal and intimate participants than in others; this indicates the effect of equal social status and small distance between people on its easy usage. The frequent blame purposes in both languages may indicate the speaker's greater activism in Arabic. Also, the tone of blame in Arabic is more intense than in Persian. The extracted norms also indicate the blame usage in more tense situations in Persian. Also, the diversity of blame usage in the two languages confirms the necessity of paying attention to cultural and pragmatic matters. Blame is used more directly in both languages. Speech and behavior, have attracted more attention in both languages due to the higher sensitivity of other topics. Also, the frequent use of the linguistic method of question and declarative sentences in Persian and Arabic may indicate the speaker's confidence in the correctness of the blame and the proof of the audience's fault.
تبلیغات
