بررسی جامعه شناختی نقش شعر فارسی در موسیقی معاصر ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
شعر فارسی با موسیقی ایران همواره پیوند عمیقی داشته که حتی با ظهور جریان ترانه سرایی، شعر همچنان در بسیاری از آثار موسیقی، جایگزین ترانه می شود. این پژوهش با روش تحلیلی – توصیفی و با نظر به رویکرد جامعه شناسی ادبیات و دیدگاه لوسین گلدمن، نقش شعر فارسی را در موسیقی ایران تبیین کرده و به بررسی دلایل گرایش تولیدکنندگان موسیقی به شعر کلاسیک و نو و تحولات این دلایل در دوره های مختلف پرداخته است. در این میان تأثیر عوامل فرهنگی، سیاسی و اجتماعی بر جایگزینی شعر به جای ترانه و پیامدهای مثبت و منفی آن نیز مورد توجه بوده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که استفاده از شعر کلاسیک به دلایلی همچون جایگاه فاخر آن در فرهنگ ایرانی، نگرش دینی و مذهبی در جامعه پس از انقلاب اسلامی، سیاست های غرب ستیزانه، تحولات فرهنگی و پیشرفت های مدرنیته و ظرفیت های زبانی و ادبی شعر کلاسیک در دوره های زمانی مختلف، متفاوت است. گرایش به شعر آزاد و نو نیز اغلب به دلیل محتوای سیاسی و اجتماعی و زبان نمادین این نوع شعر است. جایگزینی شعر به جای ترانه، پیامدهای مثبتی همچون آشنایی بیشتر مخاطبان با شعر و ادبیات، ارتقاء دانش و سلیقه آنان، معرفی شاعران، افزایش کیفیت آثار موسیقی و تأثیر مثبت بر دیگر آثار و ترانه ها را به همراه دارد. پیامدهای منفی آن نیز عبارتند از: اثرگذاری منفی در کیفیت ترانه های دیگر، بیگانگی این آثار با زمان تولید اثر و تلفیق یا تغییر اشعار.The Sociological Examination of Persian Poetry’s Role in Contemporary Persian Music
Persian poetry always had a deep bond with Persian music. Despite the emergence of the songwriting movement, poetry has replaced lyrics in many musical works. Exploiting a descriptive and analytical approach and adopting Lucien Goldmann’s insights, the current article attempts to clarify the role of Persian poetry in Iranian music, examine the music producers’ propensity for classic poetry and free verse, and study the reasons behind these transformations at various periods. Meanwhile, the study will devote its attention to the role of cultural, political, and social factors in the replacement of the lyrics with poetry, and their positive and negative ramifications. The study’s findings indicated on account of its high status in Iranian culture, religious attitude after the Islamic Revolution, anti-Western policies, cultural evolutions, modern advancements, and linguistic and literary resources, the use of classic poetry has been different. The tendency to free verse stems from its socio-political content and symbolic language. The substitution of lyrics with [classic] poetry had positive advantages, such as the audience’s further acquaintance with poetry and literature, the elevation of their literary knowledge and taste, the introduction of poets, and the enhancements of their music’s quality, leaving positive impacts on other musical works and songs. Also, this replacement had its negative ramifications, including its negative effect on the quality of songs, the strangeness of these musical works with the period of their production, and the modification and integration of poetry.
تبلیغات
