ارزیابی و اولویت بندی تکنولوژی های تولید برق در ایران با استفاده از رویکرد تصمیم گیری چند شاخصه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
انرژی از ارکان اصلی توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع به شمار می رود و نقشی اساسی در حوزه هایی مانند صنعت، حمل و نقل، کشاورزی و زندگی روزمره ایفا می کند. در این میان، برق به عنوان یکی از مهم ترین اشکال انرژی، جایگاه ویژه ای یافته و افزایش تقاضا برای آن، اهمیت انتخاب روش های مناسب تولید برق را بیشتر کرده است. روش های متعددی برای تولید برق وجود دارد، مانند نیروگاه های گازی، سیکل ترکیبی، زغال سنگ، هسته ای، خورشیدی، بادی، آبی، زمین گرمایی و ... که هرکدام ویژگی ها و پیامدهای متفاوتی دارند. با توجه به تفاوت های موجود در عملکرد، هزینه، اثرات زیست محیطی و ابعاد اجتماعی این روش ها، اولویت بندی تکنولوژی های تولید برق، گامی مهم در جهت دستیابی به توسعه پایدار و تصمیم گیری بهینه در بخش انرژی است. هدف این مقاله، شناسایی و اولویت بندی تکنولوژی های تولید برق با استفاده از معیارهای کیفی و کمی در کشور ایران است. بنابراین، ابتدا تکنولوژی های تولید برق شناسایی شده و مقادیر شاخص های زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی و فنی مانند میزان انتشار گازهای گلخانه ای، هزینه تمام شده به ازای هر کیلووات ساعت برق، سرمایه گذاری اولیه، میزان اشتغال و ... برای هر کدام از تکنولوژی ها استخراج می شود. در نهایت، با استفاده از روش بهترین-بدترین، وزن شاخص ها تعیین و با استفاده از روش تصمیم گیری چند معیاره ویکور، تکنولوژی های تولید برق اولویت بندی می شوند. نتایج نشان می دهند که سیکل ترکیبی بهترین تکنولوژی و نیروگاه هیدروژن سبز کم اهمیت ترین تکنولوژی در بین 13 تکنولوژی تولید برق هستند.Evaluation and Prioritization of Electricity Generation Technologies in Iran Using a Multi-criteria Decision-making Approach
Energy is one of the main pillars of economic and social development of societies and plays a fundamental role in areas such as industry, transportation, agriculture, and daily life. In the meantime, electricity, as one of the most important forms of energy, has gained a special place, and the increase in demand for it has increased the importance of choosing appropriate methods of electricity generation. There are several methods for electricity generation, such as gas power plants, combined cycle, coal, nuclear, solar, wind, hydro, geothermal, etc., each of which has different characteristics and consequences. Considering the differences in performance, cost, environmental impacts, and social dimensions of these methods, prioritizing electricity generation technologies is an important step towards achieving sustainable development and optimal decision-making in the energy sector. This manuscript aims to identify and prioritize electricity generation technologies using qualitative and quantitative criteria in Iran. Therefore, first, electricity generation technologies are identified, and the values of environmental, social, economic, and technical indicators such as greenhouse gas emissions, cost per kilowatt-hour of electricity, initial investment, employment rate, etc. are extracted for each technology. Finally, using the Best-Worst method, the weights of the indicators are determined, and using the VIKOR multi-criteria decision-making method, electricity generation technologies are prioritized. The results show that the combined cycle is the best technology and the green hydrogen power plant is the least preferred technology among the 13 electricity generation technologies.
تبلیغات
