نقد و بررسی آراء افلاطون درباره خانواده و زنان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
افلاطون از جمله فلاسفه بزرگی است که در تمامی حوزه های مهمّ متافیزیکی و اجتماعی و سیاسی و تربیتی و فرهنگی آراء ارزشمندی دارد. اهمیت آراء افلاطون در ساحت فلسفه به قدری فراگیر است که هیچ دوره ای نبوده که با مسئله ای از افلاطون گرائی مواجه نبوده باشیم. این فیلسوف اهتمام جدی به مقوله تربیت و امور اجتماعی دارد و دیدگاه هایی در زمینه خانواده و زنان دارد که بیشترین نقدها به نظرات او در این بخش است. نظریه لغو مالکیت خصوصی و اشتراک در خانواده را در آراء افلاطون اغلب به عنوان خطاهای فاحش این فیلسوف در نظر گرفته شده است؛ حتی مارکسیست ها که علی القاعده باید به این جهت گیری علاقه مند باشند، ضمن تأیید این تفکر، آن را ناکافی و غیرمستحکم می دانند؛ از آن جهت که این فیلسوف به زیربنای اقتصاد در تفکر و تحولات اجتماعی باور نداشته است. در این مقاله تلاش شده که اول معلوم گردد حوزه و قلمرو این بحث نزد افلاطون چه میزان است؛ یعنی عموم مردم است یا فقط حاکمان؟ دوم آیا افلاطون در این آراء نظری جدّی ارائه کرده یا برای او نیز محل تردید بوده است؟ و سوم برخی از نقدهای فلاسفه متأخّر و معاصر در این باره چقدر وجاهت دارد؟ مفسران افلاطون در این باره آراء مختلفی دارند. در این مقاله یک تقسیم بندی محتوایی از آراء آنان صورت گرفته و نشان داده شده است که افلاطون در این باره نظر قطعی ندارد و در ضمن، محدودهٔ آن دربارهٔ اشتراکی بودن اقتصاد و خانواده صرفاً مربوط به طبقه حاکمان و نظامیان است نه عموم مردم؛ البته در همین حدّ هم از نظر مؤلف و بسیاری از مفسران قابل پذیرش نبوده و دارای نقدهای جدّی است.A Critical Analysis of Plato's Views about Family and Women
Plato is one of the great philosophers whose valuable ideas span all major domains of metaphysics, social and political philosophy, education, and culture. The significance of Plato’s views in the realm of philosophy is so pervasive that there has never been a period untouched by some form of Platonism. This philosopher was deeply concerned with education and social matters, and his views on family and women have attracted the most criticism. His theory of the abolition of private property and the communal sharing of family life is often regarded as one of his major errors. Even Marxists_who, in principle, should be sympathetic to such an orientation_while acknowledging the idea, consider it insufficient and unstable, because Plato did not believe in the economic base as the foundation of thought and social transformation. This article attempts to first clarify the scope and domain of this discussion in Plato’s thought: does it concern the general populace or only the ruling class? Second, it examines whether Plato seriously endorsed these views or whether he himself had doubts about them. Third, it assesses to what extent some of the criticisms from later and contemporary philosophers are valid. Commentators on Plato have held diverse opinions on this matter. This article presents a content-based classification of their views and demonstrates that Plato does not hold a definitive stance on this issue. Moreover, it is shown that the scope of economic and familial communism in his philosophy is limited only to the guardian and military classes, not the general public. Nevertheless, even within this limited framework, these views are not acceptable to the author and many interpreters and are subject to serious criticism.
تبلیغات
