مختصات انسان آرمانی

انسان آرمانی مهم ترین آموزه انسان شناسانه ای است که محور آرا و اندیشه های ادیان و مکاتب مختلف قرار گرفته است. در اسلام عارف بزرگ قرن ششم قمری، جلال الدین محمد بلخی معروف به مولوی، انسان آرمانی را دارای ویژگی هایی می داند که در دوره های بعد در میان بسیاری از جریان های معنوی امتداد یافت. مولوی انسان آرمانی را کیمیای کمیابی می داند که واسطه حق و خلق و مظهر تام حق، دارای قلب وسیع، سخاوت مند، عاقبت اندیش، برخوردار از ظرفیت پذیرش اسرار نهان، عشق به حق، سایه یزدان، محرم اسرار و فارغ از تعلقات دنیوی است. این در حالی است که آرانا کاستانیِدا معروف به کاستاندا به عنوان یکی از عناصر گفتمان ساز معنویت در جهان، با نگرش های آمیزه ای از ادیان مختلف، انسان آرمانی را برخوردار از ویژگی هایی چون عقل ستیزی، جنگجویی و استفاده از مواد روان گردان و بی اهمیت دانستن همه چیز می داند که نتیجه آن انسانی بدون تعبد از فرامین خدا و رسولان الهی است؛ انسان آرمانی کاستاندا انسانی طبیعت گرا و دارای مشخصه های سرخ پوستی است که خودکامگی، اتحاد با روح جهان، پوچ انگاری و... از مهم ترین شاخصه های اوست؛ اما انسان آرمانی مولوی انسانی است که صبغه ملکوتی دارد، واسطه فیض است، عقل را مهم می شمرد، حق مدار است و به حق تعالی عشق می ورزد.