زنجیره ارزش صنایع دستی

زنجیره ارزش صنایع دستی سیستمی اقتصادی شامل مجموعه ای از فعالان و فعالیت های تجاری است که کسب وکار آن ها، در امتداد یکدیگر، موجب تکامل و تجارت محصول از تولیدکنندگان اولیه به مصرف کنندگان نهایی می شود و برای هریک از فعالان شبکه ارزش اقتصادی خلق می کند. در این پژوهش جایگاه زنجیره ارزش صنایع دستی در شاخص های توسعه روستایی و وضعیت گردشگری و نیز حفظ و احیای هویت روستایی در محدوده دهستان عشرستاق شهرستان بهشهر بررسی شده است. پژوهش از طریق روش های مشاهده، مصاحبه با خبرگان و کارشناسان و مردم محلی (در تدوین شاخص ها و شناخت ابعاد موضوع) و نیز توزیع 210 نمونه پرسش نامه بین مردم محلی و کارشناسان مرتبط بومی انجام شده است. متغیرهای پژوهش در قالب سه سؤال و فرضیه درآمده و نتایج در نرم افزار اس پی اس اس و با آزمون تی مستقل تک نمونه ای تحلیل شده است. نتایج تحیل ها نشان می دهد ساختار زنجیره ارزش صنایع دستی تأثیر زیادی در توسعه روستایی محدوده بررسی شده نداشته اما، در بین شاخص ها، بیشترین تأثیر نسبی را در مهاجرت از روستا به شهر داشته است. همچنین، زنجیره ارزش صنایع دستی بهبود شاخص های گردشگری روستایی را در پی دارد ولی، با توجه به میانگین نسبتاً پایین، اثرگذاری آن زیاد نیست. ساختار زنجیره ارزش صنایع دستی در حفظ و احیای هویت روستایی نیز مؤثر بوده است ولی، با توجه به میانگین نسبتاً پایین برخی از متغیرها از نظر پاسخ گویان، در برخی از شاخص های حفظ هویت روستایی اثرگذاری منفی داشته است.

زنجیره ارزش صنایع دستی، یک سیستم اقتصادی شامل مجموعه ای از فعالین و فعالیت های تجاری است که کسب وکار آن ها در امتداد یکدیگر، موجب تکامل و تجارت محصول، از تولیدکنندگان ابتدایی به مصرف کنندگان نهایی می شود و برای هر یک از فعالان شبکه، ارزش اقتصادی خلق می کند. از طرفی، صنعت گردشگری نیز به عنوان نزدیک ترین صنعت به صنایع دستی است که می تواند در جهت ایجاد و گسترش بازار صنایع دستی،  نقش حیاتی ایفا کند. در این پژوهش مفهوم و روند زنجیره ارزش صنایع دستی در دهستان عشرستاق شهرستان بهشهر استان مازندران، به عنوان نمونه ای از روستاهای با شرایط نسبتاً مشابه به ویژه در مناطق شمالی کشور مورد بررسی قرار گرفته است. پژوهش از طریق توزیع پرسشنامه بین مردم بومی و کارشناسان مربوطه صورت گرفته و تحلیل در SPSS و با آزمون T مستقل تک نمونه ای صورت گرفته است. تحلیل شاخص های زنجیره ارزش صنایع دستی در 7 متغیر نشان می دهد هر 7 متغیر زنجیره ارزش صنایع دستی شامل مصرف کننده، تولیدکننده، تکمیل کننده، خرده فروش، عمده فروش، تامین کننده و تسهیلگر در محدوده موردمطالعه وجود داشته و اثرگذار بوده است. بیشترین میانگین تاثیر را نقش «تسهیلگر» و «خرده فروشی» و کمترین تاثیر نسبی نیز در مولفه «تولیدکننده» و «مصرف کننده» ثبت شده است.