عملکرد بازار سهام

  بازارهای مالی نقش تاثیرگذاری در توسعه اقتصادی کشورها ایفا نموده و کشورهای پیشرفته اغلب بازارهای مالی پویاتر و قوی تری دارند. به دلیل اهمیت این بازار در فرایند توسعه اقتصادی، مطالعات متعددی به بررسی نقش بازارهای مالی در اقتصاد و عوامل تاثیرگذار بر عملکرد آن پرداختند. این مطالعات، اغلب تاثیر مثبت بازاهای مالی بر رشد اقتصادی کشورها را تایید نمودند. یکی از مهمترین قسمت بازارهای مالی،  بازار سهام بوده و در اغلب کشورها، در کنار بخش بانکی، نقش موثری در تخصیص منابع مالی ایفا می کند. عوامل متعددی می تواند بر بازدهی بازار سهام موثر باشد. یکی از این موارد، اثربخشی دولت، کیفیت  قانون گذاری و حاکمیت قانون می باشد. از این رو، هدف پژوهش حاضر مطالعه نقش اثربخشی دولت، کیفیت  قانون گذاری و حاکمیت قانون بر بازدهی سهام در ایران و کشورهای منتخب درحال توسعه می باشد. بدین منظور، از داده های دوره زمانی 2000- 2021 و روش رگرسیونی کوانتایل استفاده شده است. براساس نتایج برآورد مدل، در سطح 5 درصد، اثربخشی دولت، کیفیت قانون و حاکمیت قانون بر بازدهی بازار سهام تاثیر مثبت دارد. همچنین اثرات تورم، درآمد سرانه، نرخ ارز و رشد تولیدات صنعتی بر بازدهی بازار سهام مثبت بوده است. در مقابل، تاثیر قیمت نفت خام و نرخ بهره بازدهی بازار سهام منفی بوده و در سطح 5 درصد به لحاظ آماری صحیح نمی باشد. 

در این پژوهش تاثیر ویژگی های روز به عنوان یکی از مهم ترین عوامل محیطی تأثیرگذار بر فرایند تصمیم گیری سرمایه گذاران، بر عملکرد روزانه بازار سهام مورد بررسی قرار گرفته است. برای آزمون فرضیه ها، از مشاهدات روزانه طی دوره زمانی 1390 تا 1399 و روش رگرسیون خود توضیح با وقفه های گسترده بعد از انجام پیش آزمون های آماری شامل مانایی، همخطی، خودهمبستگی و عدم ناهمسانی واریانس استفاده شده است. نتایج نشان داد که متغیرهای سرعت باد، نرخ طلا با یک وقفه، صرفه جویی نور روز، اثر فروردین و اثر تقویمی تعطیلات اثر مثبت و معناداری بر بازده بازار سهام؛ و متغیر نرخ طلا دارای اثر منفی بر آن می باشد. همچنین متغیرهای نرخ طلا با وقفه، رطوبت و سرعت باد اثر مثبت و معناداری بر حجم معاملات و متغیرهای وضعیت هوا با یک وقفه، سطح افق دید، نرخ ارز، نرخ طلا، نرخ طلا با یک وقفه، نور روز و اثر شنبه داری اثر منفی بر آن هستند. متغیرهای دما، رطوبت با یک وقفه، نور روز با یک وقفه، نرخ طلا و اثر تقویمی تعطیلات دارای اثر مثبت و معناداری بر تعداد معاملات و متغیرهای سرعت باد، وضعیت هوا با یک وقفه، نور روز، نرخ رشد ارز، سطح افق دید و اثر شنبه  دارای اثر منفی بر آن بوده اند.

با توجه به نقش عملکرد عملیاتی در بنگاه های اقتصادی و تحت تاثیر بودن آن،از منابع فیزیکی،مالی و فکری و نیز اهمیت اثرات سرمایه فکری و سرمایه به کارگیری شده در ایجاد ارزش افزوده،هدف این پژوهش بررسی تاثیر سرمایه فکری و دارایی مشهود بر عملکرد مالی،عملیاتی و بازار سهام شرکتهاست.در این پژوهش،تاثیر شاخص های سرمایه فکری(کارایی سرمایه انسانی و ساختاری) و سرمایه به کارگرفته شده(فیزیکی و مالی) بر عملکرد عملیاتی(بررسی شده از طریق نسبت درآمد عملیاتی به فروش خالص)،عملکرد مالی(بررسی شده از طریق بازده دارایی ها) و عملکرد بازار سهام(بررسی شده از طریق نسبت نسبت ارزش بازار شرکت به ارزش دفتری خالص دارایی ها) با استفاده از رگرسیون چند متغیره با روش پسرو و برای سالهای 1388-1384 بررسی شده است.در این پژوهش،از مدل ضریب افزوده فکری پالیک برای اندازه گیری سرمایه فکری شرکتها-به دلیل معتبر و مستند بودن اطلاعات - استفاده شده است.نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان داد که ضریب ارزش افزوده سرمایه فکری و سرمایه به کار گرفته شده،تاثیر مثبت و معناداری بر عملکرد مالی،فیزیکی و بازار سهام شرکتها دارد.این نتایج،از نقش با اهمیت سرمایه فکری در خلق ارزش برای سهامداران را تقویت می کند. نتایج همچنین بیانگر آن است که سرمایه فکری تاثیری بیشتز از سرمایه به کار گرفته شده بر عملکرد بازار سهام شرکتها دارد،هرچند که تاثیر سرمایه به کار گرفته شده در عملکرد مالی و عملیاتی شرکتها بیشتر است.