صنعت آب و فاضلاب

در صنعت آب و فاضلاب ایران، علیرغم توجه به سامانه های مبتنی بر مدیریت هوشمند، اهداف عملیاتی و پیش نیازهای استقرار آن ها، چندان مورد توجه قرار نگرفته و باوجود سرمایه گذاری فراوان، عدم توجه به این موضوع تا حد بسیار زیادی، اثربخشی آن ها را با ابهام مواجه کرده است؛ بنابراین، این پژوهش درصدد است تا رویکردی یکپارچه را به منظور توضیح جایگاه سامانه های اسکادا در بطن شبکه هوشمند آب اتخاذ و به تبیین الزامات استقرار آن ها بپردازد. بر همین اساس در گام نخست از مطالعه پیشینه، مصاحبه های نیمه ساختاریافته با مدیران، تحلیل مضمون و ایجاد چارچوب اولیه و سپس مصاحبه گروهی و تشکیل گروه کانونی با اصحاب صنعت جهت اعتباربخشی و سرانجام توزیع پرسشنامه بین معاونین شرکت های آب و فاضلاب استانی و آزمون فریدمن استفاده و چارچوب نهایی اهداف و پیش نیازهای مدیریت هوشمند آب و زیرسامانه اسکادای آن در ابعاد مورد نظر ارائه شده است که می تواند مبنای توسعه اجرای آن ها باشد.      

هدف از تحقیق حاضر شناسایی مؤلفه های استراتژی توانمند سازی، رهبری تحولگرا و دلبستگی شغلی جهت استفاده در الگوی تلفیقی استراتژیک توانمندسازی منابع انسانی در شرکت های آب و فاضلاب استان های آذربایجان غربی و شرقی بر اساس رویکرد فراترکیب است. بر اساس بررسی مبانی و مرور پیشینه تحقیقات انجام شده، مشاهده می شود که بیشتر این تحقیقات به صورت مجزا، کمی و همبستگی مورد بررسی قرارگرفته است. به بیان دیگرهیچ یک از مطالعات انجام شده همانند تحقیق پیشرو، از یک الگوی جامع در فرآیند توانمندسازی منابع انسانی استفاده نکرده اند. این پژوهش از اولین مطالعاتی است که می تواند به عنوان یک مبنایی در جهت توسعه و بسط تئوریک مفاهیم مرتبط با فرآیند توانمندسازی منابع انسانی، در قالب یک الگوی تلفیقی استراتژیک توانمندسازی منابع انسانی در سازمان ها، بالأخص سازمان های صنعتی مانند شرکت های آب و فاضلاب در زمینه کاربردی و پژوهشی کمک نماید.در این تحقیق از رویکرد فراترکیب کیفی و روش باروسو و ساندولسکی، استفاده شد. بدین صورت که مؤلفه های مرتبط با الگوی تلفیقی با تحلیل مقالات داخلی و خارجی در یک بازه زمانی مشخص (1392- 1400 ) و ( 2013- 2021) و با استفاده از نظر خبرگان (با سابقه فعالیت در حوزه صنعت آب و فاضلاب) و بر اساس الگوریتم ارزیابی حیاتی شناسایی شد. در ادامه مدل مفهومی حاصل از روش فراترکیب و الگوریتم ارزیابی حیاتی ارائه شد.

استراتژیک منابع انسانی را می توان به عنوان روشی عالی برای مدیریت کارکنان و هماهنگ با مقاصد آینده سازمان در نظر گرفت. با این دیدگاه برنامه های توانمندسازی منابع انسانی همسو با استراتژی های سازمان تدوین می شود. هدف از انجام این پژوهش، ارائه الگوی استراتژیک توانمندسازی منابع انسانی بر اساس تلفیق استراتژی های رهبری تحول گرا، دلبستگی شغلی و ابعاد (فردی، سازمانی و استراتژیک) توانمند سازی در شرکت های آب و فاضلاب استان های آذربایجان غربی و شرقی است. روش پژوهش از نوع کیفی و از لحاظ نتیجه جزو تحقیقات کاربردی محسوب می شود. از روش فرا ترکیب در بخش کیفی و از روش مدل سازی ساختاری - تفسیری برای ترسیم مدل ساختاری استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان دهنده آن است که الگوی تلفیقی بدست آمده شامل 12 سطح و 29 عامل در سه بعد است. شاخص چشم انداز، ماموریت ها و ارزش ها در سطح 12 قرار گرفته است و به عنوان تاثیرگذارترین شاخص مطرح هستند و به صورت مستقیم بر روی معیارهای سطح 11 یعنی خط مشی و سیاست گذاری و فرآیندها تاثیر می گذارند. شاخص های کارکنان، بازخورد، مشارکت در تصمیم، کنترل و احساس شایستگی در سطح اول هستند که به عنوان تاثیرپذیرترین سطح انتخاب شده اند. این پژوهش از اولین مطالعاتی است که در قالب یک الگوی تلفیقی در صنعت آب و فاضلاب، ارتباط درونی مولفه ها را به صورت همسو و هماهنگ مورد تحلیل و بررسی قرار داده است.